Με κομμένη την ανάσα ολόκληρη η Ευρώπη παρακολουθεί την πρωτοφανή πολιτική κρίση στην Ιταλία. Μια κρίση που μπορεί να τινάξει στον αέρα την Ευρωπαϊκή Ενωση και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για μια οικονομική κρίση ανεξέλεγκτων διαστάσεων.

Σήμερα Δευτέρα ο πρόεδρος της Δημοκρατίας καλεί τον οικονομολόγο Κάρλο Κοταρέλι, πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου πιθανότατα για να του αναθέσει τον σχηματισμό «κυβέρνησης του προέδρου» που θα αναλάβει την οργάνωση των νέων εκλογών.

Την ίδια στιγμή οι κατηγορίες που εξαπολύουν εναντίον του κυρίως από τη Λέγκα και οι μηνύσεις που κάνουν στον Πρόεδρο για εσχάτη προεδρία είναι πρωτοφανείς.

Ο πρόεδρος Ματαρέλα, πρώην δικαστής του Συνταγματικού Δικαστηρίου και αυστηρός τοποτηρητής του Συντάγματος, αρνήθηκε να υποκύψει σε αυτό που ήδη από την Πέμπτη θεωρούσε «επιβολή» των πολιτικών κομμάτων, αντίθετη κατά την γνώμη του με τα συμφέροντα της Ιταλίας.

Οι αγορές σε συναγερμό

Μία ατμόσφαιρα που καθόλου δεν καθησυχάζει τις αγορές, εξαιρετικά νευρικές ήδη από την περασμένη εβδομάδα.

Την Παρασκευή, το χρηματιστήριο του Μιλάνου έκλεισε με νέα πτώση 1,54%. Το spread έφθασε κατά την διάρκεια της ημέρας τις 217 μονάδες βάσης, στο υψηλότερο επίπεδο από τον Δεκέμβριο του 2013, για να κλείσει στις 206 μονάδες.

Υπενθυμίζεται ότι την Κυριακή ο εντολοδόχος πρωθυπουργός Τζουσέπε Κόντε παρέδωσε την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης απέναντι στην άρνηση του προέδρου της Ιταλικής Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα να εγκρίνει τον διορισμό του υπουργού των Οικονομικών ο οποίος επελέγη από τον συνασπισμό ακροδεξιών-λαϊκιστών.

Ο μεγάλος νικητής

Σύμφωνα με άρθρο του Thomas Schmid αν ο σχηματισμός κυβέρνησης στην Ιταλία αποτύχει πραγματικά, θα υπάρξει ένας νικητής εκτός από αρκετούς ηττημένους: η Λέγκα. Ο ηγέτης της Ματέο Σαλβίνι είναι ένας έμπειρος πολιτικός. Διστακτικά, βλέποντας τον εαυτό του ως τον ηγέτη του ιταλικού λαϊκισμού, ξεκίνησε μια συμμαχία με το Κίνημα των Πέντε Αστέρων. Έπρεπε να το κάνει αυτό επειδή το κόμμα του ειχε παρει μόλις πάνω από τις μισές ψήφους από το ποσοστό που τα Πεντε Αστέρια ειχαν συγκεντρώσει.

Μια κυβέρνηση από τα δύο βασικά ασυμβίβαστα κόμματα πιθανότατα δεν έδινε ποτέ την ευκαιρία να ηγηθεί στον αρχηγό της Λέγκα. Τώρα μάλλον η χώρα κατευθύνεται σε νέες εκλογές, από τις οποίες ο Σαλβίνι ελπίζει να βγει νικητής ο ίδιος και το κόμμα του. Ο Πρόεδρος Ματαρέλα διορίζει έναν τεχνοκράτη πρωθυπουργό, ο διορισμός του οποίου θα τροφοδοτήσει πάλι τη λαϊκιστική υποψία ότι οι ελίτ έκαναν τα πράγματα μόνες τους, ανεξάρτητα από τον λαό.

Το Διάγγελμα του Προέδρου Ματαρέλα

Ο Ιταλός πρόεδρος Σέρτζιο Ματταρέλλα απευθύνθηκε με τηλεοπτικό διάγγελμα στους Ιταλούς και εξήγησε για ποιο λόγο δεν συναίνεσε στον διορισμό του Πάολο Σαβόνα ως επικεφαλής του υπουργείου Οικονομικών, και για ποιο λόγο ναυάγησε η προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης.

Σύμφωνα με πληροφορίες που διαρρέουν από το προεδρικό μέγαρο Κυρηνάλιο,ο Ματταρέλλα θα αναθέσει τον σχηματισμό κυβέρνησης τεχνοκρατών στον οικονομολόγο Κάρλο Κοτταρέλλι.

«Είχε προκύψει πλειοψηφία της Λέγκα και των Πέντε Αστέρων.Ευνόησα την προσπάθειά τους, περιμένοντας να ολοκληρώσουν το πρόγραμμά τους και να το εγκρίνουν τα μέλη των δυο κομμάτων, παρά το ότι ήξερα ότι θα υπήρχαν επικρίσεις.

»Δέχθηκα πρόταση να ηγηθεί της κυβέρνησης ένας πρωθυπουργός ο οποίος δεν είχε εκλεγεί στο κοινοβούλιο. Κανείς δεν μπορεί να πει ότι παρεμπόδισα την δημιουργία της κυβέρνησης. Συνόδευσα με μεγάλο πνεύμα συνεργασίας αυτή την προσπάθεια.

»Είχα τονίσει στον εντολοδόχο πρωθυπουργό ότι θα έδειχνα ιδιαίτερη προσοχή για τις σχετικές επιλογές των επικεφαλής κάποιων υπουργείων. Σήμερα το απόγευμα ο καθηγητής Κόντε μου παρουσίασε προτάσεις του για υπουργούς, που εγώ έπρεπε να επικυρώσω με την υπογραφή διαταγμάτων.

»Έχω έναν ρόλο εγγυητή, ο οποίος δεν δέχεται επιβολές.

»Δέχθηκα όλες τις προτάσεις εκτός από εκείνη για τον υπουργό Οικονομικών. Πρόκειται για ένα άμεσο μήνυμα που συνδέεται με την εμπιστοσύνη ή τον συναγερμό των χρηματοοικονομικών πρωταγωνιστών. Ζήτησα να το αναλάβει κύριος πολιτικός της κυβερνητικής πλειοψηφίας, ο οποίος να μην στηρίζει την γραμμή που θα μπορούσε να προκαλέσει την έξοδο της Ιταλίας από το Ευρώ. Κάτι που διαφέρει από μια ισχυρή στάση υπέρ της αλλαγής προς το καλύτερο της κατάστασης στην ΕΕ.

Δεν υπήρξε, όμως, θετική διάθεση, και ο Κόντε επέστρεψε την εντολή.

Η αβεβαιότητα της στάσης μας για το ευρώ προκάλεσε συναγερμό σε ξένους και ιταλούς επενδυτές. Η άνοδος του σπρεντ αυξάνει το δημόσιο χρέος και μειώνει την δυνατότητα δαπανών του δημοσίου.

Οι απώλειες στο χρηματιστήριο καίνε αποταμιεύσεις με ουσιαστικό κίνδυνο για τα νοικοκυριά μας.

Πρέπει να έχουμε υπόψη μας και την πιθανότητα αύξησης των τόκων των δανείων για ακίνητα και επιχειρήσεις.

Έχω την υποχρέωση, βάσει του Συντάγματος, να προστατέψω τις αποταμιεύσεις των Ιταλών. Με αυτό τον τρόπο επιβεβαιώνεται η ιταλική κυριαρχία, ενώ στέλνουμε πίσω απαράδεκτες κρίσεις για τη χώρα μας που διαβάσαμε στον Τύπο άλλης ευρωπαϊκής χώρας.

Έκανα ό,τι μπορούσα για να σχηματισθεί πολιτική κυβέρνηση, αλλά υπερασπίζομαι το Σύνταγμα. Η συμμετοχή στο ευρώ είναι βασική για την χώρα μας και την προοπτική των νέων μας. Αν κάποιος θέλει να το συζητήσει, χρειάζεται σαφής εμβάθυνση

Σε σχέση, τέλος, με το αίτημα για πρόωρες εκλογές από πολιτικά κόμματα, θα το αποφασίσω ανάλογα με το τι θα συμβεί στο κοινοβούλιο. Τις επόμενες ώρες θα αναλάβω μια πρωτοβουλία».

Κυβέρνηση τεχνοκρατών

Όπως διέρρευσε από το προεδρικό μέγαρο Κυρηνάλιο, ο Ιταλός πρόεδρος Σέρτζιο Ματταρέλλα πρόκειται να συναντήσει το πρωί της Δευτέρας τον οικονομολόγο Κάρλο Κοτταρέλλι για να του αναθέσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης τεχνοκρατών.

Ο Κοτταρέλλι, με θητεία και στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, είχε ετοιμάσει λίστα για περικοπές άχρηστων δημοσίων δαπανών, ως σύμβουλος των κυβερνήσεων των Ενρίκο Λέττα και Ματτέο Ρέντσι.

Είναι πιθανόν, βέβαια, η κυβέρνηση αυτή να μην λάβει ψήφο εμπιστοσύνης από το κοινοβούλιο, να διαχειριστεί μόνον τις τρέχουσες υποχρεώσεις και να αποφασιστεί, τελικά, προσφυγή σε πρόωρες εκλογές το Φθινόπωρο.

Ιταλία-Ντι Μάιο: Κινούμε διαδικασία εσχάτης προδοσίας για τον Ματαρέλα

Ο αρχηγός των Πέντε Αστέρων Λουίτζι Ντι Μάιο δήλωσε σε εκπομπή της Rai ότι θα ζητήσει να κινηθεί η διαδικασία για να κατηγορηθεί ο ιταλός πρόεδρος για εσχάτη προδοσία.

Ο Ντι Μάιο μίλησε για το άρθρο 90 του ιταλικού Συντάγματος, που αναφέρεται στην εσχάτη προδοσία και την επίθεση κατά του ίδιου του Συντάγματος.

Την ίδια πρόθεση είχε ανακοινώσει, νωρίτερα, και η επικεφαλής του ακροδεξιού κόμματος Αδέλφια της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι, ενώ ο γραμματέας της Λέγκα Ματέο Σαλβίνι δεν αναφέρθηκε στο κρίσιμο αυτό θέμα.

Ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι της Φόρτσα Ιτάλια και το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα, αντιθέτως, υπερασπίστηκαν τις θέσεις και τους χειρισμούς του ιταλού προέδρου Σέρτζιο Ματαρέλα.

Σύμφωνα με το ιταλικό Σύνταγμα, για να κατηγορηθεί ο πρόεδρος της Δημοκρατίας για εσχάτη προδοσία χρειάζονται τα δυο τρίτα των ψήφων βουλευτών και γερουσιαστών. Κάτι που θεωρείται πολύ δύσκολο να επιτευχθεί