Ερευνα της Metron Analysis: Ελλειμμα εμπιστοσύνης σε πολιτική και θεσμούς

Το πρόβλημα της χώρας εκτός από οικονομικό είναι βαθύτατα πολιτικό και η κρίση του πολιτικού συστήματος παραμένει κυρίαρχο στοιχείο στη δημόσια ζωή της χώρας με τη συμπλήρωση οκτώ ετών από την έναρξη της μνημονιακής Οδύσσειας.

Η εμπιστοσύνη έναντι των πολιτικών είναι εξαιρετικά χαμηλή, όπως καταγράφεται στη συνδρομητική έρευνα της Metron Analysis για «Το Βήμα», και σε συνδυασμό με τις απολιτικές τάσεις που ενισχύονται δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα.

Με την πανελλαδική μέτρηση της Metron Analysis για τον Απρίλιο (16-18 του μηνός), εκπέμπονται προειδοποιητικά μηνύματα προς την πολιτειακή και πολιτική ηγεσία της χώρας, καθώς μεγάλο τμήμα των ερωτηθέντων κτυπά καμπανάκι για την ποιότητα της δημοκρατίας.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στον δείκτη «πολιτική εμπιστοσύνη» η πλειοψηφία (55%) έχει χαμηλή εμπιστοσύνη στο Κοινοβούλιο, το 35% δηλώνει «μέτρια εμπιστοσύνη» και μόλις το 10% έχει υψηλή εμπιστοσύνη. Με βάση την κλίμακα από το 0 (καμία εμπιστοσύνη) έως το 10 (απόλυτη εμπιστοσύνη), η μέση τιμή είναι 3,2, στοιχείο που ενισχύει την ανησυχία για το μέλλον.

Η πλειοψηφία των πολιτών (62%) θεωρεί ότι η δημοκρατία στη χώρα μας δεν λειτουργεί καλά και πρέπει να γίνουν άμεσα σοβαρές αλλαγές, μια απάντηση που δείχνει την κρίση εκπροσώπησης και ερμηνεύει την υψηλή αποχή των πολιτών από πολιτικά δρώμενα. Μόλις το 9% κρίνει ότι σε γενικές γραμμές λειτουργεί καλά, ενώ το 26% υποστηρίζει ότι χρειάζεται βελτίωση, αλλά αυτό δεν είναι προτεραιότητα αυτή τη στιγμή.

Παράλληλα η μεγάλη πλειονότητα των πολιτών ενστερνίζεται την ανάγκη για παρεμβάσεις στο Σύνταγμα. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 70% απάντησε «ναι» στο ερώτημα εάν χρειάζεται αναθεώρηση του Συντάγματος και αρνητικά τοποθετήθηκε το 23%.

Το ενδιαφέρον είναι ότι η πλειονότητα των πολιτών δείχνει να επιθυμεί και αλλαγές στον θεσμό του Προέδρου της Δημοκρατίας, τόσο με την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του ανώτατου πολιτειακού παράγοντα της χώρας όσο και για τον τρόπο εκλογής του. Συγκεκριμένα, το 73% τάσσεται υπέρ της απευθείας εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας από τον λαό, ενώ κατά το 24%. Η άποψη των πολιτών δεν άλλαξε ιδιαίτερα από τον Ιούνιο του 2016, όταν το 74% ήταν υπέρ της απευθείας εκλογής (το 69% τον Σεπτέμβριο του 2016 και το 77% τον Οκτώβριο του ίδιου έτους).Στην ουσία της μορφής και της λειτουργίας της Προεδρευομένης Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας, το ενδιαφέρον (που ενδέχεται να αξιοποιηθεί στο μέλλον καθώς ανοίγει με την πρωτοβουλία της κυβέρνησης το ζήτημα της αναθεώρησης του Συντάγματος) είναι ότι η πλειοψηφία (66%) ζητεί να έχει περισσότερες αρμοδιότητες ο ανώτατος πολιτειακός παράγων της χώρας. Μόλις το 8% ζητεί να έχει λιγότερες, ενώ το 22% θεωρεί ότι πρέπει να παραμείνουν οι ίδιες.

Εν μέσω των γεωστρατηγικών παιγνίων στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιανατολικής Μεσογείου και με την ένταση στις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας να κυριαρχεί, έχουν ενδιαφέρον οι απαντήσεις των πολιτών για τους επιθυμητούς συμμάχους της χώρας. Καταγράφεται σημαντική πτώση των προτιμήσεων προς τη Ρωσία που ήταν στην πρώτη θέση, από 47% (τον Μάρτιο του 2018) στο 35% τον Απρίλιο, όταν και προβλήθηκε ιδιαίτερα η στρατηγική της συμμαχία με την Τουρκία. Επίσης, πτώση καταγράφει η δημοτικότητα του ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν (από 63% τον Μάρτιο στο 56% τον Απρίλιο), ενώ υπάρχουν και 40% αρνητικές γνώμες.

Αντίθετα, σε άνοδο είναι η προτίμηση προς τη Γαλλία (από 18% στο 20%) ενώ για τον Εμμανουέλ Μακρόν καταγράφονται 54% θετικές γνώμες. Ελαφρά πτώση καταγράφουν οι ΗΠΑ (από 22% στο 20%) και η ΕΕ (από 45% σε 42%), ενώ μικρή άνοδο έχει η Κίνα (από 17% στο 19%). Χαμηλή είναι η θέση της Γερμανίας (από 8% στο 7%, και ενώ η Ανγκελα Μέρκελ έχει 34% θετικές γνώμες), του ΟΗΕ (από 13% στο 12%) και του ΝΑΤΟ (από 11% στο 12%).