Εντονη ανησυχία για την εσωτερική κατάσταση στην Τουρκία και για τον κίνδυνο να διολισθήσει η χώρα σε έναν ιδιότυπο ισλαμικό συντηρητισμό και να απομακρυνθεί από τη Δύση εξέφρασαν οι συνομιλητές του Κυριάκου Μητσοτάκη στον Λευκό Οίκο και στο υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ. Ο πρόεδρος της ΝΔ πραγματοποίησε την πρώτη επίσημη επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και είχε συναντήσεις με σημαίνοντα πρόσωπα του αμερικανικού κατεστημένου. Ωστόσο, ένα ελληνικό ζήτημα ξεφύτρωνε σχεδόν σε όλες του τις επαφές, αυτό του Ιβάν Σαββίδη.

Κριτική στην κυβέρνηση

Οι φωτογραφίες με το περίστροφο και οι σχέσεις του με τη Ρωσία κέντρισαν τον ενδιαφέρον αμερικανών επισήμων, δημοσιογράφων και αναλυτών. Τόσο στην ομιλία του στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών όσο και στη συνέντευξή του στο Bloomberg, ο πρόεδρος της ΝΔ υπογράμμισε ότι η σημερινή κυβέρνηση –«γνωρίζετε ότι είχαμε αυτό το πρόβλημα με τους ολιγάρχες στην Ελλάδα κατά το παρελθόν» –χτίζει μια νέα γενιά ολιγαρχών που, όπως είπε, είναι χειρότεροι από τους παλιούς. «Και τους ενθαρρύνει να αγοράσουν μέσα ενημέρωσης και να διαπλέκονται μόνο για να παραμένουν στην εξουσία. Αυτή είναι μια εντελώς απαράδεκτη συμπεριφορά». Η δήλωση αυτή περιέχει δόση αυτοκριτικής για τον τρόπο που αντιμετώπισε τους επιχειρηματίες κατά το παρελθόν και η ΝΔ. Το μήνυμα που έστελνε μέσω Αμερικής στην Ελλάδα είναι ότι εκείνος δεν έχει προνομιακή σχέση με κανέναν επιχειρηματία. «Δεν θα υποκύψω σε εκβιασμούς και σίγουρα δεν θα με εκφοβίσει κανείς. Είναι καθήκον μου να εξασφαλίσω ότι οι θεσμοί στην Ελλάδα δεν θα καταρρεύσουν» τόνισε.

Την περασμένη Τρίτη ο κ. Μητσοτάκης έφθασε στο επιβλητικό κτίριο Αϊζενχάουερ, στο πλάι του Λευκού Οίκου, η κατασκευή του οποίου ολοκληρώθηκε το 1888 και σήμερα φιλοξενεί υπηρεσίες του προέδρου, του αντιπροέδρου και το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας. Με την αναταραχή που επικρατεί στον Λευκό Οίκο εξαιτίας των συνεχών απολύσεων υπουργών και συμβούλων από τον Τραμπ, το επιτελείο του αρχηγού της ΝΔ επιφυλάχθηκε να ανακοινώσει ορισμένες συναντήσεις. Η Φιόνα Χιλ, άλλωστε, ειδική σύμβουλος του αμερικανού προέδρου και διευθύντρια του τομέα Ευρωπαϊκών και Ρωσικών Σχέσεων του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΠΑ δεν είναι πρόσωπο γνωστό στην Ελλάδα. Στην Ουάσιγκτον, όμως, αποτελεί μια από τις ισχυρότερες κυβερνητικές φιγούρες, όπως είχε την ευκαιρία να διαπιστώσει από κοντά ο κ. Μητσοτάκης, όταν ακολουθώντας το πρωτόκολλο για τις διπλωματικού χαρακτήρα επισκέψεις άφησαν στην είσοδο τα κινητά τους τηλέφωνα και κάθε άλλη ηλεκτρονική συσκευή. Αντί για μια τυπική συζήτηση εθιμοτυπικού χαρακτήρα, βρέθηκαν να κάθονται σε ένα τραπέζι μαζί με όλο το επιτελείο του Λευκού Οίκου που παρακολουθεί την Ελλάδα και την ευρύτερη γειτονιά και γνωρίζει λεπτομερώς την κατάσταση σε όλες τις πτυχές της.
Η συνάντηση διήρκεσε μία ώρα καθώς η συγκυρία προσφερόταν για συζήτηση, η οποία κινήθηκε από τα περιφερειακά γεωπολιτικά θέματα, όπως είναι η εντεινόμενη τουρκική προκλητικότητα στο Αιγαίο και στην κυπριακή ΑΟΖ, μέχρι τη σύλληψη των δύο ελλήνων στρατιωτικών στον Εβρο και τις εξελίξεις στο πεδίο της οικονομίας. Η συγκεκριμένη συνάντηση εντάχθηκε στο πρόγραμμα έπειτα από πρόταση της αμερικανικής πλευράς, σε μια προσπάθεια αναβάθμισης της επίσκεψης Μητσοτάκη, ο οποίος εντυπωσιάστηκε τόσο από την υποδοχή όσο και από το βάθος της συζήτησης.
Ανάλογο πρωτόκολλο εφαρμόστηκε και στο υπουργείο Εξωτερικών, όπου ο πρόεδρος της ΝΔ συναντήθηκε με τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών Τζον Σάλιβαν. Και εκεί η συζήτηση είχε διάρκεια μία ώρα αφορώντας θέματα εξωτερικής πολιτικής και οικονομίας, ενώ η αμερικανική πλευρά εξέφρασε τον προβληματισμό της για την αγορά ρωσικών πυραύλων S-400 από την Τουρκία. Σε αυτή τη συνάντηση ο κ. Μητσοτάκης δέχθηκε πολλές ερωτήσεις και είχε την ευκαιρία να εξηγήσει αναλυτικά τις θέσεις του σε ένα περιβάλλον αυστηρού επαγγελματισμού, παρότι η αποπομπή του Ρεξ Τίλερσον ήταν ακόμα πολύ νωπή.

Στήριξη υπό προϋποθέσεις

Η συζήτηση με τον Ντέιβιντ Μάλπας, έναν αφοσιωμένο free marketeer, κύλησε πολύ ομαλά, καθώς ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών έδειξε ενδιαφέρον για το στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και προσέλκυσης ιδιωτικών επενδύσεων που παρουσίασε ο κ. Μητσοτάκης. Οι δύο πολιτικοί βρήκαν κοινή γλώσσα και στο θέμα της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους και στη στάση που θα πρέπει να τηρήσει το ΔΝΤ. Ωστόσο το υπόρρητο μήνυμά του ήταν «τακτοποιήστε πρώτα τα του οίκου σας για να υπολογίζετε στη στήριξη των ΗΠΑ».
Ο γερουσιαστής Ραντ Πολ, ο οποίος είχε γνωριστεί με τον κ. Μητσοτάκη σε επίσκεψη του στην Αθήνα, τον κάλεσε για γεύμα στο εστιατόριο του Καπιτωλίου, έναν χώρο φορτωμένο με ιστορία, μυστικά, συμμαχίες και αντιπαραθέσεις από το 1858 που ξεκίνησε η επίσημη λειτουργία του. Εκείνη την ώρα στο εστιατόριο βρίσκονταν περίπου δέκα γερουσιαστές, οι οποίοι πλησίασαν και χαιρέτησαν τον πρόεδρο της ΝΔ, ορισμένοι, δε, εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για τις θέσεις του σχετικά με την Τουρκία.
Τόσο στη Γερουσία όσο και στη Βουλή των Αντιπροσώπων υπάρχει έντονο αντιτουρκικό κλίμα, όπως φάνηκε και στη συζήτηση με τον βουλευτή Ντάνα Ροχμπάχερ, μέλος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και έναν από τους ένθερμους υποστηρικτές της επιβολής κυρώσεων προς την Τουρκία.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ