Την απόφαση να μειωθεί η επιβάρυνση από τις αυξημένες εισφορές στους ελεύθερους επαγγελματίες με εισόδημα 40.000 ευρώ και άνω αναγγέλλει ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης κ. Τάσος Πετρόπουλος σε συνέντευξή του στο «Βήμα». Ο υπουργός επίσης αναγγέλλει ότι με τους θεσμούς θα συζητήσει νέα ρύθμιση οφειλών που θα λαμβάνει υπόψη τις δυνατότητες αποπληρωμής του οφειλέτη. Οι συνταξιοδοτικές παροχές –από τον Ιούνιο του 2018 –θα εκδίδονται εντός τριών μηνών από την υποβολή της αίτησης, ενώ καθιερώνεται κατώτατο όριο 384 ευρώ μηνιαίως, κάτω από το οποίο δεν θα «πέφτουν οι συντάξεις χηρείας». Αντίστοιχο ποσό θα δίδεται και στα ανήλικα παιδιά της οικογένειας.
Ο κ. Πετρόπουλος δεσμεύεται και περιγράφει τις αλλαγές που ετοιμάζει το υπουργείο προκειμένου να καταστήσει «λειτουργικότερο» τον νόμο 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου), τον οποίο χαρακτηρίζει «αναγκαίο», ενώ επισημαίνει ότι ορισμένες από τις ρυθμίσεις είναι στην ατζέντα των συζητήσεων με τους εκπροσώπους των θεσμών.
Με τη νομοθετική μας παρέμβαση, σημειώνει, εξασφαλίσαμε υπό τις σημερινές συνθήκες την οικονομική βιωσιμότητα του συστήματος.
Επισημαίνει ότι είναι ήδη έτοιμη η ρύθμιση σε μεγάλο αριθμό δόσεων για τις παλαιότερες οφειλές στα ασφαλιστικά ταμεία. Απομένουν ορισμένες λεπτομέρειες για τα κριτήρια ένταξης και το ύψος των δόσεων. Με τη ρύθμιση «αλλάζει η φιλοσοφία» των παλαιότερων ρυθμίσεων και πλέον θα λαμβάνονται υπόψη οι δυνατότητες αποπληρωμής του οφειλέτη, ώστε να μην απολέσει στο μέλλον τη ρύθμιση.
Χαρακτηρίζει «ανυπόστατους ισχυρισμούς» τις εκτιμήσεις ότι θα υπάρξουν μειώσεις 30% από τον επανυπολογισμό των συντάξεων. Παραδέχεται ότι το όριο των μειώσεων είναι το 18% για τις κύριες και αντίστοιχα για τις επικουρικές συντάξεις. Και προσθέτει ότι από τον επανυπολογισμό ευνοούνται οι χαμηλές συντάξεις, ενώ σε 340.000 παλαιούς συνταξιούχους θα προκύψουν… αυξήσεις το 2019.
Ομολογεί την αποτυχία των ρυθμίσεων που αφορούν τις συντάξεις χηρείας και προαναγγέλλει τη θέσπιση κατώτατου ορίου, κάτω από το οποίο δεν θα «πέφτει» η σύνταξη.
Ο ασφαλιστικός νόμος Κατρούγκαλου δέχεται έντονη κριτικήότι επιφέρειισοπεδωτικές μειώσεις συντάξεων, ενώ αμφισβητείταιη αποτελεσματικότητά του για τη σωτηρία του συστήματος. Ποια είναι η δική σας άποψη; Ελυσε προβλήματα ή περιέπλεξε τα πράγματα;
«Η υπόσχεση για τη σωτηρία της κοινωνικής ασφάλισης είχε δοθεί με τον νόμο Λοβέρδου. Πριν από επτά χρόνια. Επέφερε μειώσεις ύψους 2,2 δισ. ευρώ. Τότε ειπώθηκε ότι δεν θα γίνονταν μειώσεις συντάξεων στο μέλλον, ότι το σύστημα είχε καταστεί βιώσιμο. Η χώρα, με το πρώτο μνημόνιο, είχε αναλάβει τη δέσμευση η συνταξιοδοτική δαπάνη να μην υπερβαίνει το περιθώριο αύξησης 2,5 ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ, με έτος αναφοράς το 2009. Το έτος 2011 επιβλήθηκαν νέες μειώσεις ύψους 1,6 δισ. ευρώ και το 2012 επιπλέον μειώσεις 5,2 δισ. ευρώ. Κι όμως, το επιτρεπτό περιθώριο υπέρβασης των 2,5 ποσοστιαίων μονάδων είχε ήδη παραβιαστεί από το έτος 2014. Και λειτουργούσε διαρκώς ως μέγγενη συμπίεσης για τη συρρίκνωση των συντάξεων. Γι’ αυτό ήταν αναγκαία η επαναθεμελίωση της κοινωνικής ασφάλισης. Με ορατά τα βελτιωτικά αποτελέσματα στη λειτουργία, την ταχύτερη έκδοση συντάξεων, την επίτευξη καλύτερων επιδόσεων της κεφαλαιακής ενίσχυσης του φορέα. Δημιουργήθηκε ο Ενιαίας Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης, για μια ασφάλιση χωρίς εξαιρέσεις, από τη βελτίωση της οποίας όλοι ωφελούνται. Κυρίως εκείνοι που χρειάζονται μεγαλύτερη προστασία. Οι αδύναμοι. Αλλά και η οικονομία. Οχι μόνο διότι εισρέουν κάθε μήνα στην αγορά πάνω από 2 δισ. 200 εκατ. ευρώ. Αλλά και διότι η σύνδεση της εισφοράς με το εισόδημα, το καθαρό εισόδημα, διέσωσε από τον κίνδυνο αφανισμού όσους καλούνταν να καταβάλουν υπέρογκες εισφορές σε σχέση με τα χαμηλότερα εισοδήματα που επιτυγχάνονταν από την οικονομική τους δραστηριότητα».
Ενάμιση χρόνο μετά την ισχύ του νόμου δεν έχει ακόμη εφαρμοστείο νέος τρόπος υπολογισμού,με αποτέλεσμα να καθυστερεί η απονομή συντάξεων σε χιλιάδες δικαιούχους. Πότε θα ομαλοποιηθεί η κατάσταση και σε πόσο χρόνο θα αποδίδονταιοι συντάξεις;
«Δημιουργήθηκαν νέα πληροφοριακά προγράμματα. Αντικατέστησαν και ενοποίησαν εκείνα των διαφορετικών ταμείων ασφάλισης που λειτουργούσαν με διαφορετικούς κανόνες. Οι κανόνες εναρμονίστηκαν με το νέο ασφαλιστικό σύστημα. Από τον Ιανουάριο μέχρι σήμερα εκδόθηκαν περισσότερες από 88.000 οριστικές κύριες συντάξεις. Και ο ΕΦΚΑ είναι μόλις εννέα μηνών. Εχουν εισρεύσει στην αγορά 1,439 δισ. ευρώ από κύριες, επικουρικές και εφάπαξ τους τελευταίους 10 μήνες. Κατηγορούμαστε ότι «παγώσαμε» τις συντάξεις για να παρουσιάσουμε πλαστό πλεόνασμα. Χορηγήσαμε 510.365 παροχές (κύριες – επικουρικές – εφάπαξ) από τον Ιανουάριο του 2015 ως τον Αύγουστο του 2017. Δεν το λες «πάγωμα» ένα τέτοιο επίτευγμα. Αλλά δεν εφησυχάζουμε. Η έκδοση συντάξεων θα επιταχύνεται κάθε μήνα. Για να εκδίδονται από τον Ιούνιο του 2018 μέσα σε τρεις μήνες από την υποβολή της αίτησης. Μέχρι τότε θα καταβληθούν όλες οι συντάξεις που έχουν καθυστερήσει περισσότερο από τρεις μήνες».
Οι οργανώσεις των συνταξιούχων μιλούν για δραματικές μειώσεις με τον επανυπολογισμό των συντάξεων.Πού προσδιορίζετε εσείς το ύψος αυτής της μείωσης;
«Δυστυχώςσύσσωμη η αντιπολίτευση υιοθέτησε μια εντελώς αρνητική στάση απέναντιστον Ν. 4387/16και στον ΕΦΚΑ διασπείροντας ανυπόστατες πληροφορίες. Ισχυρίζονται ότι μετά τον επανυπολογισμό των κύριων συντάξεων η μείωση θα ξεπερνά το 30%, ενώ ρητά ο νόμος ορίζειωςπλαφόν συνολικής μείωσης από οποιαδήποτε αιτία το 18% και για τις κύριες καιαντίστοιχα για τις επικουρικές συντάξεις.Σύμφωνα με τον Ν. 4472/17 καμία σύνταξη που θα επανυπολογιστεί δεν θα έχει μείωση μεγαλύτερη του 18% σε σχέση με την καταβαλλόμενηκαι πάνω από 340.000 παλαιοί συνταξιούχοι θα λάβουν μεγαλύτερη σύνταξη από 1.1.2019».
Δέχεστε την άποψη ότι η καθιέρωση της«προσωπικής διαφοράς» που έφερε ο νόμοςοδήγησεστην αμφισβήτησηαυτού του τμήματοςτης σύνταξης;Ενδεικτικές αυτού είναι οινέες –εν αναμονή –περικοπέςτης προσωπικής διαφοράς, το2019,που έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τις αυξήσειςπου προανήγγειλε με την ψήφιση του νόμουο τότε υπουργόςΕργασίας;
«Η διατήρηση της προσωπικής διαφοράς αποτέλεσε όρο προστασίας που παραμένει σε ισχύ μέχρι τις 31.12.2018. Ο επανυπολογισμός των συντάξεων που έχει διεκπεραιωθεί μέχρι σήμερα αποδεικνύει ότι δεν θα προκύψει περικοπή στο σύνολο των καταβαλλόμενων συντάξεων. Μικρές συντάξεις ευνοούνται. Η βελτίωση του ΑΕΠ θα οδηγήσει από 1.1.2022 σε αύξηση της εθνικής σύνταξης και θα ελαττώνει την όποια διαφορά. Η μείωση από την 1.1.2019 δεν θα συμβεί σε περίπτωση που υπερβαίνει το 18% της καταβαλλόμενης σύνταξης. Για την ορθή αποτίμηση του βιοτικού επιπέδου που διαμορφώνεται από 1.1.2019 πρέπει να συνεκτιμηθούν τα μέτρα που προβλέπονται για μηδενική ή μειωμένη συμμετοχή σε φαρμακευτική δαπάνη, επιδότηση ενοικίου και τέκνων, σχολικά γεύματα, παιδικούς σταθμούς».
Ως κυβέρνηση έχετε παραδεχθεί ότι η ρύθμιση για τις συντάξεις χηρείας απέτυχε, καθώς οδήγησε –ουσιαστικά –στην ακύρωσή τους. Τι αλλαγές-βελτιώσεις θα κάνετε στη συγκεκριμένη διάταξη;
«Κατά τις διαπραγματεύσεις υποχωρήσαμε στο όριο προστασίας που τηρείται στη Γαλλία. Εξετάζουμε τη θεσμοθέτηση πολιτικών για τις περιπτώσεις που προστατεύονται λιγότερο. Επικεντρώνουμε το ενδιαφέρον μας για τη θεσμοθέτηση κατώτατου ορίου ως προς το ύψος της συνταξιοδοτικής παροχής. Αμεσα θα καθιερώσουμε την καταβολή ελάχιστου ορίου 384€ για τα δικαιοδόχα μέλη και 384€ για τον επιζώντα (ή την επιζώσα) σύζυγο όταν έχει συμπληρωθεί ασφαλιστικός χρόνος 20 ετών. Ανάλογα όρια προστασίας θα υπάρχουν και για λιγότερο χρόνο ασφάλισης. Με τα πενιχρά διαθέσιμα μέσα, θα αξιοποιήσουμε κάθε δυνατότητα για την καλύτερη προστασία την οποία μπορούμε να παρέχουμε».
Αλλαγές έχετε προαναγγείλει και στις εισφορές των αυτοαπασχολουμένων και ελευθέρων επαγγελματιών, καθώς η υψηλή επιβάρυνση εισφορών και φορολογίας οδήγησε σε αντίθετα αποτελέσματα. Ποιες είναι οι «έξυπνες λύσεις»πουετοιμάζει επ’ αυτούη κυβέρνηση;
«Η πλειονότητα των αυτοαπασχολουμένων, ακόμα και μετά τις αλλαγές στην βάση υπολογισμού των εισφορών το 2018, θα έχει μικρότερη επιβάρυνση σε σχέση με το 2016. Σε συνδυασμό με τις αλλαγές στους φορολογικούς συντελεστές,το διαθέσιμο εισόδημααυξάνεται σε όλους με καθαρό εισόδημα έως 26.000 ευρώ. Το98,2% των αγροτών, το 97,5% των ελευθέρων επαγγελματιών και το 89,5% των ανεξάρτητα αυτοαπασχολουμένων όχι μόνο δεν θα επιβαρυνθούν αλλά θα έχουν αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος.Αναγνωρίζουμε ότι υπάρχει θέμα στα εισοδήματαάνω των 40.000 ευρώ και αναζητούμε τρόπους για τη μείωση της επιβάρυνσής τους.Σε κάθε περίπτωση πρέπει να επισημάνουμε ότι ο Ν. 4387/16 επέφερε σε σχέση με το 2016 μειωμένη επιβάρυνση στους μη μισθωτούς της τάξης των 663 εκατ. ευρώ το 2017 και αντίστοιχα,παρά την αλλαγή της βάσης υπολογισμούμετά την εφαρμογή και του Ν. 4472/17,θα επιφέρει604 εκατ. ευρώ το 2018 και 525 εκατ. ευρώ το 2019, δηλαδή συνολικά στην τριετία 2017-2019 η εφαρμογή του Ν. 4387/16 και του Ν. 4472/17 οδηγεί σε μικρότερη επιβάρυνση των μη μισθωτών κατά 1,792 δισ. ευρώ».
Σε αναμονή είναι και η ρύθμισησε πολλές δόσεις παλαιότερωνοφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Πότε θαεφαρμοστεί η ρύθμιση; Εχετε εξασφαλίσει την έγκριση των θεσμών;
«Ηρύθμιση έχει συμφωνηθεί. Συζητάμε λεπτομέρειες για τα κριτήρια ένταξης και για το ύψος και τον αριθμό των δόσεων. Διότιθέλουμε να βοηθήσουμε τους αυτοαπασχολουμένους και τις επιχειρήσεις να ρυθμίσουν με ευνοϊκούς όρους. Καιοι δόσεις να είναι συνδεδεμένες με την ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη. Ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών και η νέα ρύθμιση που θα ανακοινώσουμε σύντομα έχουν μια τελείως διαφορετική φιλοσοφία από τη φιλοσοφία των έως τώρα ρυθμίσεων τις οποίες η πλειονότητα των οφειλετών που είχε ενταχθεί τις απώλεσε. Διότι δεν είχε εκτιμηθεί η ικανότητα αποπληρωμής τους. Να επισημάνω ότι το 97,3% των συνολικών οφειλών –ποσό 28,7 δισ. ευρώ στα 30,5 δισ. ευρώ τα οποία έχουν ενταχθεί έως σήμερα στο ΚΕΑΟ –είναιχρέη από ασφαλιστικές εισφορές που δημιουργήθηκαν πριν από το 2015».
Η λύσηγια τον ΕΔΟΕΑΠ
Εχετε καταλήξει και, αν ναι, τι θα περιλαμβάνει η λύση για το Ταμείο ΕΔΟΕΑΠ, στο οποίο – μετά την κατάργηση του αγγελιοσήμου – εισφέρουν μόνο οι εργαζόμενοι, με αποτέλεσμα να έχει περιέλθει σε οικονομική ασφυξία;
«Το πρόβλημα του ΕΔΟΕΑΠ συνδέεται με παθογένειες που συνόδευαν τη λειτουργία του. Η κατάργηση του αγγελιοσήμου αποτελούσε παλαιότερη μνημονιακή δέσμευση. Η λύση βρίσκεται στην αυξημένη εργοδοτική εισφορά που προωθούμε. Αισιοδοξώ για την άμεση εξεύρεση λύσης με παράλληλη έναρξη των διαδικασιών τροποποίησης των καταστατικών διατάξεων του ΕΔΟΕΑΠ».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ