Σοβαρές κυβερνητικές ευθύνες ως προς το μείζον θέμα της λαθρεμπορίας του πετρελαίου εντοπίζει ο Πρόεδρος της Βουλής Ν. Βούτσης στη συνέντευξη που ακολουθεί, παρά το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ως αξιωματική αντιπολίτευση το έθετε με μεγάλη έμφαση. «Είναι μια προφανής καθυστέρηση η οποία βαρύνει πλέον και εμάς και δεν βαρύνει μόνο τις προγενέστερες καταστάσεις που είχαν θεμελιώσει αυτό το καθεστώς» δηλώνει. Οσον αφορά την αναδίπλωση των ΑΝΕΛ σε κρίσιμα για την κοινοβουλευτική συνοχή της πλειοψηφίας νομοσχέδια, όπως η νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου, θεωρεί ότι δεν είναι αποτέλεσμα συμψηφισμού για τη στήριξη που παρείχε ο Αλ. Τσίπρας στον Π. Καμμένο, αλλά στοιχείο «μετάβασης και ωρίμανσης» του κόμματος του υπουργού Αμυνας, για τον οποίο δεν διστάζει να παραδεχθεί ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα πορευθεί μέχρι τέλους μαζί του. Πάντως, θεωρεί φυσιολογικές τις αντιδράσεις βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ στο πλαίσιο της «συγκατοίκησης» και δηλώνει: «Δεν είμαστε ούτε της ίδιας μήτρας ούτε της ίδιας διαδρομής με τους ΑΝΕΛ». Παράλληλα ασκεί κριτική στη ΝΔ για συνύπαρξη ακροδεξιών, κεντροδεξιών και νεοφιλελεύθερων εκφάνσεων στο εσωτερικό της.
Πώς αισθάνεστε που θα έχετε σύντομα ομόλογό σας τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε; Θα ωφελήσει τη χώρα μας το ότι δεν θα είναι πλέον υπουργός Οικονομικών;
«Θα σας αναφέρω ένα ενδιαφέρον περιστατικό. Ο γερμανός πρέσβης, τον οποίο είδα δύο 24ωρα πριν από τις εκλογές στη χώρα του και του έθεσα και το θέμα των γερμανικών επανορθώσεων, μου είπε χαριτολογώντας –ενδεχομένως και να ήξερε κάτι διότι είναι υψηλόβαθμο στέλεχος –ότι αν γίνει ο κ. Σόιμπλε πρόεδρος της γερμανικής Βουλής πώς θα τον δεχθώ ή πώς θα συνυπάρξουμε στο Στρασβούργο και αλλού; Του είπα ότι δεν είναι θέμα προσωπικό, δεν έχουμε κάτι προσωπικό με τον κ. Σόιμπλε, αλλά με την πολιτική που ακολουθήθηκε. Δηλαδή, 48 ώρες πριν από τις κάλπες, ως Προμηθέας, ο γερμανός πρέσβης στην Ελλάδα είχε θέσει αυτό το ζήτημα. Τώρα επί της ουσίας: η σχετική συζήτηση πρέπει να γίνει στο μεγάλο κάδρο, δηλαδή των εξελίξεων στην ΕΕ για το μέλλον και την αρχιτεκτονική της».
Το αποτέλεσμα των γερμανικών εκλογών χαρακτηρίστηκε σοκ. Πόσο θα επηρεάσει τις ευρωπαϊκές εξελίξεις; Θα έχει επιπτώσεις στη διαπραγμάτευση για την τρίτη αξιολόγηση;
«Το αποτέλεσμα των γερμανικών εκλογών είναι σαφές ότι δεν προοιωνίζεται από μόνο του αυτό που θα θέλαμε, δηλαδή μια ρητή αλλαγή πλεύσης σε σχέση με το ελληνικό ζήτημα και σε σχέση με το θέμα της λιτότητας στην Ευρώπη, σε προοδευτική κατεύθυνση. Πλην όμως, οι αντιφάσεις που εμπερικλείει καθώς και η γενική κατάσταση στην Ευρώπη μπορούν να μας αφήσουν περιθώρια αισιοδοξίας για το ότι όλοι με τον δικό τους τρόπο δεν θέλουν να συνεχίσει να υπάρχει η εκκρεμότητα, και μάλιστα όταν είναι τεχνητώ τω τρόπω αυτή η εκκρεμότητα, λόγω των θέσεων του ΔΝΤ και της αντιπαράθεσης που υπάρχει, δεν θέλουν, λοιπόν, να συνεχίσει η εκκρεμότητα του ελληνικού ζητήματος και η επίταση του ελληνικού ζητήματος. Είμαι, δηλαδή, αισιόδοξος ότι ανεξάρτητα του ποιος θα αναλάβει το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών και η τρίτη αξιολόγηση μπορεί να προχωρήσει με γρήγορους ρυθμούς και ευρείες συναινέσεις και «αγκάθια» που τυχόν θα βρεθούν στον δρόμο θα λυθούν με ευρωπαϊκή σφραγίδα, όπως έγινε και εσχάτως με τις θέσεις του ΔΝΤ για τις τράπεζες».
Τι σας κάνει να δηλώνετε αισιόδοξος;
«Νομίζω πως αν υπάρξουν και άλλα «αγκάθια» οδεύοντας προς τον Αύγουστο του 2018, που λήγει το Μνημόνιο, θα επιλυθούν σε μια κατεύθυνση μη παράτασης περαιτέρω του ελληνικού ζητήματος και της ελληνικής μνημονιακής ιδιαιτερότητας. Πιστεύω ότι όλοι θα ήθελαν να κλείσει αυτός ο κύκλος των εκκρεμοτήτων με την κρίση χρέους και τις χώρες που μπήκαν σε Μνημόνιο. Σε αυτό βοηθάει βεβαίως και η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας που σε βασικά της μεγέθη είναι σε θετική κατεύθυνση και αυτό το αναγνωρίζουν όλοι».
Η κάλυψη που παρείχε ο Πρωθυπουργός στον Π. Καμμένο φαίνεται ότι είχε απτά αποτελέσματα: οι ΑΝΕΛ θα ψηφίσουν τελικώς το νομοσχέδιο για την ταυτότητα φύλου αλλά και τη βελτιωμένη διάταξη για τα μειονοτικά σωματεία της Θράκης…
«Θα πάω ένα βήμα πιο πέρα, λέγοντάς σας ότι η τρέχουσα προσπάθεια που γίνεται στους ΑΝΕΛ σε ορισμένα ζητήματα που έχουν τεθεί και από την ΕΕ και από τον ευρωπαϊκό νομικό πολιτισμό, να εναρμονιστούν με αυτό το πνεύμα, επιβεβαιώνουν τη ρήση του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ περί του ότι είναι ένα κεντροδεξιό πατριωτικό σύγχρονο κόμμα –εγώ θα έλεγα ότι είναι σε μετάβαση, παραφράζοντάς τον. Θεωρώ ότι δεν είναι ζήτημα ενός συμψηφισμού με βάση τη στήριξη που δόθηκε στον Π. Καμμένο, αλλά θεωρώ ότι είναι μια φάση μετάβασης και ωρίμανσης του ίδιου του κόμματος με το οποίο τώρα συγκυβερνούμε. Εξελίσσεται σε μια πορεία σύγκλισης και εναρμόνισης με απόψεις κεντρώες – κεντροδεξιές».
Πάντως η «συγκατοίκηση» με τον κ. Καμμένο αρκετούς βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ δεν τους κάνει να νιώθουν και πολύ άνετα με τις διαφοροποιήσεις των ΑΝΕΛ σε ζητήματα με έναν ιδιαίτερο συμβολισμό για τον χώρο σας, όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα…
«Φυσιολογικό δεν είναι αυτό; Οταν συγκυβερνούν δυο κόμματα που δεν είναι της ίδιας μήτρας ή διαδρομής –και δεν είμαστε ούτε της ίδιας μήτρας ούτε της ίδιας διαδρομής -, παρότι υπήρξε το αντιμνημονιακό στοιχείο, το οποίο σε κάποια φάση γεφύρωσε τον βασικό στόχο τού να φύγει η χώρα από τα μνημόνια, είναι φυσιολογικό να υπάρχουν τέτοιες εντάσεις».
Αρα θα πάτε μέχρι τέλους με Καμμένο, όπως είπε ο Κ. Μητσοτάκης…
«Νομίζω ναι. Μέχρι τέλους της κοινοβουλευτικής περιόδου θα είναι αρραγής η κυβερνητική πλειοψηφία. Και θέλω να επισημάνω ότι και στα ζητήματα για τα οποία συζητούμε (ταυτότητα φύλου κ.λπ.), πολύ μεγαλύτερες είναι οι οριοθετήσεις και οι αντιπαραθέσεις μέσα στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και σε άλλα κόμματα –θα το δούμε και στην Ολομέλεια –παρά στους ΑΝΕΛ. Το ότι απέφευγε η ΝΔ να διευκρινίσει τη θέση της επί της ουσίας φανερώνεται τώρα ότι είχε να κάνει με τις δικές τις διαφορετικές απόψεις. Εκεί φαίνονται οι ακροδεξιές και λίαν συντηρητικές εκφάνσεις στη συνύπαρξή τους με κεντροδεξιές δημοκρατικές εκφάνσεις και με το «καπέλο» μια σύγχρονης νεοφιλελεύθερης ηγετικής μορφής, έτσι όπως θέλει να τη φιλοτεχνήσει ο πρόεδρος της ΝΔ».
Υπάρχουν κυβερνητικές ευθύνες για τη μόλυνση του Σαρωνικού; Επρεπε να είχε παραιτηθεί ο Π. Κουρουμπλής ή να τον είχε παραιτήσει ο κ. Τσίπρας;
«Σε πρώτο επίπεδο, θεωρώ ότι ήταν πειστικές οι απαντήσεις που δόθηκαν στη Βουλή από το σύνολο της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Ναυτιλίας. Σε δεύτερο όμως επίπεδο να σας πω ότι κατά τη γνώμη μου πράγματι υπάρχει μια σοβαρή κυβερνητική ευθύνη ως προς το εξής –και αυτό αφορά όλη την προσπάθεια της κυβέρνησης εδώ και δυόμισι χρόνια που είμαστε στη διακυβέρνηση του τόπου: για το ότι δεν έχει διευκρινιστεί απολύτως ξεκάθαρα, κρυστάλλινα, το μείζον θέμα, το οποίο και ως αξιωματική αντιπολίτευση θέταμε, της λαθρεμπορίας του πετρελαίου, αυτού που αποκαλείται πρόβλημα –για να μην πω μαφία –του πετρελαίου και της διακίνησής του, κάτι που φαίνεται ότι δεν έχει διευκρινιστεί ούτε λυθεί».
Πού οφείλεται αυτό;
«Ηταν πιο δύσκολο από ό,τι νομίζαμε, ενδεχομένως υπήρχαν πιέσεις, ενδεχομένως υπήρχαν πολύ μεγάλα συμφέροντα. Και με αυτή την έννοια θεωρώ θετικές τις αποφάσεις που τώρα λαμβάνονται επιπλέον, πλην όμως επισημαίνω ότι είναι μια προφανής καθυστέρηση, η οποία βαρύνει πλέον και εμάς και δεν βαρύνει μόνο τις προγενέστερες καταστάσεις που είχαν θεμελιώσει αυτό το καθεστώς. Πρέπει να μπει σε αυτόν τον τομέα νυστέρι».
Μήπως ήρθε η ώρα για έναν δομικό ανασχηματισμό;
«Εκτιμώ ότι τα πράγματα θα είναι πιο ώριμα για ανασχηματισμό αφού κλείσει η τρίτη αξιολόγηση. Αλλά ο Πρωθυπουργός μπορεί να έχει και άλλα στοιχεία και να εκτιμά διαφορετικά στην κατεύθυνση είτε ενός δομικού ανασχηματισμού είτε κάποιων σημειακών κρίσιμων όμως παρεμβάσεων σε υπουργεία. Γνωρίζω ό,τι γνωρίζετε και εσείς επ’ αυτού».
Αύριο ξεκινά η νέα σύνοδος της Βουλής. Θα μπορέσει να ξεπεράσει τις νομοθετικές αρρυθμίες της, για τις οποίες έχετε δεχθεί κριτική;
«Κανείς, και πρώτη απ’ όλους η κυβέρνηση, διότι από εκεί εισηγούνται αν θα είναι επείγοντα ή κατεπείγοντα τα νομοσχέδια, δεν θέλει διά υφαρπαγής να νομοθετεί. Οποτε έγινε ήταν διότι αυτό πρόκυπτε από τη δυστυχή κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε, δηλαδή της επιτήρησης και της τακτικής αξιολόγησης και άρα των προαπαιτουμένων κ.λπ. Ελπίζουμε στο πλαίσιο αυτής της κοινοβουλευτικής περιόδου –διότι ο Αύγουστος του 2018 είναι στο πλαίσιο αυτής της περιόδου –θα λήξει και τυπικά αυτή η διαδικασία πίεσης την οποία έχει αποδεχθεί το πολιτικό σύστημα και είναι στο πλαίσιο του Συντάγματος, πλην όμως είναι οδυνηρή για την κοινοβουλευτική διαδικασία. Και επ’ αυτού δεν μπορεί κανείς που έχει κυβερνήσει πριν ή που θεωρεί ότι θα κυβερνήσει αύριο να δείχνει με το δάχτυλο την κυβέρνηση είτε το παρόν προεδρείο».
Η Βουλή θα εκσυγχρονιστεί;
«Πέραν της συγκυρίας της κρίσης, η Βουλή κάνει τα βήματά της, βήματα εκσυγχρονισμού, εξωστρέφειας και επαφής με την κοινωνία. Ως Βουλή έχουμε πάρα πολλά σχέδια: ήδη προχωρούμε στην αξιολόγηση των διευθυντών, έχουμε κάνει αξιολόγηση και κρίσεις των γενικών διευθυντών και αξιολόγηση προσωπικού, θα γίνουν και οι κρίσεις των τμηματαρχών. Μέχρι τέλος του έτους θα είναι ο πρώτος μεγάλος οργανισμός στη χώρα που θα έχει κάνει πλήρως αξιολογήσεις και κρίσεις σε όλα τα επίπεδα και με πάρα πολύ σοβαρό τρόπο. Αυτό το θεωρώ πολύ σημαντική κατάκτηση για τη Βουλή. Οπως επίσης και τις μεγάλες προσπάθειες που συνεχίζονται στον τομέα της εξωστρέφειας –τον Οκτώβριο έχουμε τις εκδηλώσεις για την απελευθέρωση της Αθήνας -, του κτιριολογικού προγράμματος -θα γίνουν δημοπρατήσεις ως το τέλος του χρόνου και αρχές του άλλου -, της ψηφιακής υπογραφής που ήδη έχει μπει και σειράς άλλων θεμάτων λειτουργικών, πλην όμως σημαντικών για το αποτύπωμα που είμαστε υποχρεωμένοι και αισθανόμαστε ευθύνη να αφήσουμε».
Ο συμβιβασμός και οι επιπτώσειςστο κοινωνικό σώμα

Πάντα στις δημόσιες παρεμβάσεις σας μιλάτε για το «αποτύπωμα» που πρέπει να αφήσετε. Θέλετε να φύγει από πάνω σας η μνημονιακή «ρετσινιά»…
«Δεν είναι «ρετσινιά». Είναι ένας συμβιβασμός ο οποίος είχε και έχει οδυνηρές επιπτώσεις πάνω στο κοινωνικό σώμα, δηλαδή ακριβώς πάνω στο σώμα για το οποίο και από το οποίο υπάρχει η Αριστερά. Και με αυτή την έννοια μπορεί να θεωρούμε ότι δεν οφείλεται σε εμάς η χρεοκοπία της χώρας ούτε η κατάσταση την οποία τώρα εμείς καλούμε να θεραπεύσουμε, πλην όμως το ότι βρισκόμαστε στη διακυβέρνηση της χώρας και παρατείνεται εκ των πραγμάτων μέχρι την ολοκλήρωσή της αυτή η συμφωνία με την εφαρμογή των συμπεφωνημένων, προκαλεί κάποια αρνητικά αποτυπώματα πάνω στην κοινωνία. Δεν μπορούμε να αποστούμε από αυτή την ευθύνη».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ