Η κηλίδα «ακουμπά» και το Μαξίμου

Ανήμπορη να υπερβεί την εγγενή της αδράνεια και μουδιασμένη μπροστά στις επιπτώσεις του «ατυχήματος» και του «απροόπτου», η ηγετική ομάδα της κυβέρνησης επιχειρεί να διαχειριστεί τα πολιτικά πλήγματα από την περιβαλλοντική καταστροφή της Αττικής. Το ναυάγιο στον Σαρωνικό ανέδειξε τις ανεπάρκειες σε επίπεδο επιχειρησιακό, επικοινωνιακό και πολιτικό και εν τέλει, έπειτα από δύο εβδομάδες, έχει φτάσει να θολώνει την ηγετική εικόνα που προσπαθεί να φιλοτεχνήσει ο Αλ. Τσίπρας.

Η καταστροφή των ακτών και των θαλασσών και ο τρόπος με τον οποίο η ηγεσία της κυβέρνησης επέλεξε να (μην) αντιδράσει λειτουργούν κατά την εκτίμηση κοινοβουλευτικών και κομματικών στελεχών ως βραδυφλεγής βόμβα. Αναδεικνύουν αδυναμίες και προβλήματα και σύμφωνα με ένα από τα πλέον έμπειρα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, υποκρύπτουν και πολιτικές απειλές, όσο και αν αυτή τη στιγμή δεν είναι ορατές.

«Η πολιτική επίδραση της πετρελαιοκηλίδας δεν έχει και δεν μπορεί να μετρηθεί ακόμη» σημειώνει πρώην υπουργός και προσθέτει ότι η κυβέρνηση ήταν τυχερή, επειδή το ναυάγιο συνέβη σε μια συγκυρία «ουδέτερη» έως και ευνοϊκή. Οπως εξηγεί η ίδια πηγή, «αν συνέβαινε όσο δεν είχε κλείσει η αξιολόγηση ή αν δεν είχαν προηγηθεί η επίσκεψη Μακρόν και το εν γένει θετικό κλίμα που διαμορφώθηκε, τώρα θα μιλούσαμε για πραγματική κυβερνητική κρίση».

Τα πολιτικά απόνερα του ναυαγίου και της περιβαλλοντικής καταστροφής έχουν αναδείξει δύο –τουλάχιστον –πτυχές της κυβερνητικής δυσλειτουργίας: Αφενός, την πολιτική δραστηριότητα και πρακτική ενός υπουργού, ο οποίος καθημερινώς παίζει ένα προσωπικό πολιτικό παιχνίδι και επιδεινώνει την κατάσταση, εκθέτοντας την κυβέρνηση και τον εαυτό του.

Αφετέρου, έναν Πρωθυπουργό, ο οποίος έχοντας αδρανήσει κατά τις πρώτες ημέρες της κρίσης, απλώς παρακολουθεί τον επικοινωνιακό όλεθρο που προκαλεί ο Π. Κουρουμπλής, αποφεύγοντας να τον αποπέμψει ή έστω να τον εξωθήσει σε παραίτηση με κάποια δημόσια έκφραση αποδοκιμασίας.

Κατά τον τρόπο αυτόν, ο Αλ. Τσίπρας εμφανίζεται δέσμιος του υπουργού του, σε μια περίοδο κατά την οποία επιχειρεί με κάθε μέσο να διαμορφώσει ένα ηγετικό προφίλ και μια εικόνα πρωθυπουργού ο οποίος «παίρνει το παιχνίδι επάνω του».

Στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ επικρατεί έντονη δυσαρέσκεια σε βάρος του κ. Κουρουμπλή. Δεν εκδηλώνεται όμως, καθώς κάτι τέτοιο θα προκαλούσε συμπτώματα αποσύνθεσης της κυβέρνησης, ειδικώς σε μια περίοδο κατά την οποία οι περισσότεροι στην ΚΟ και το κόμμα κινούνται χωρίς πυξίδα και χωρίς πειστικά πολιτικά επιχειρήματα. Αλλωστε, κάθε έδρα και κάθε κοινοβουλευτική ψήφος γίνεται ολοένα και σημαντικότερη για την κυβέρνηση.

Κατά τα όσα αναφέρει κομματικό στέλεχος, υπαινισσόμενος ότι το Μέγαρο Μαξίμου φέρει ευθύνες για τα όσα συμβαίνουν, «τα περιθώρια που έχουν δοθεί στον Κουρουμπλή είναι κάτι για το οποίο θα πρέπει να ερωτηθεί ο ίδιος ο Τσίπρας». Γίνεται από αυτή τη φράση σαφές ότι η οδηγία που έχει δοθεί για στήριξη του υπουργού στα τηλεοπτικά πάνελ και στις ραδιοφωνικές παρεμβάσεις ακολουθείται από τα περισσότερα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ με βαριά καρδιά και πάντως με μία και μόνο σκοπιμότητα: τη διατήρηση της κυβερνητικής συνοχής και την αποτροπή μιας ενδοκυβερνητικής κρίσης.

Η αδράνεια του Μεγάρου Μαξίμου μπροστά στην προκλητική στάση του υπουργού Ναυτιλίας συνδυάζεται όμως και με τις ευρύτερες εξελίξεις και τη δεδομένη πλέον κοινοβουλευτική απομόνωση της κυβέρνησης.

Με την αντιπολίτευση να έχει διαμηνύσει ότι δεν πρόκειται πλέον να ψηφίσει κανένα νομοσχέδιο, το οποίο δεν έχει εξασφαλισμένη την έγκριση της κυβερνητικής πλειοψηφίας, ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλ. Τσίπρας δεν είναι μόνον όμηροι του Π. Κουρουμπλή, αλλά πολύ περισσότερο του Π. Καμμένου.

Ετσι όπως διαμορφώνεται η κοινοβουλευτική πραγματικότητα, ο ρόλος των ΑΝΕΛ στον συσχετισμό με τον ΣΥΡΙΖΑ είναι αναβαθμισμένος και η επιρροή στις κυβερνητικές αποφάσεις αυξημένη. Κατά τον τρόπο αυτόν, τα επόμενα βήματα της κυβέρνησης ίσως και να μην είναι τόσο εύκολα και απλά όσο τα σχεδιάζει και τα φαντάζεται η ηγετική ομάδα του Μεγάρου Μαξίμου.

Η συνθήκη αυτή περιπλέκει και δυσχεραίνει και τις όποιες αποφάσεις του κ. Τσίπρα εν όψει και ενός ενδεχόμενου ανασχηματισμού. Οι δυσαρεστημένοι που θα έμεναν έξω από μια κυβέρνηση, όσοι τουλάχιστον από αυτούς είναι εκλεγμένοι βουλευτές, θα μετατρέπονταν σε αστάθμητη παράμετρο. Στον βαθμό δε που διαμορφώνεται μια βεβαιότητα ότι μετά τις επόμενες εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα είναι πρώτο κόμμα και οι περισσότεροι από τους σημερινούς βουλευτές δεν θα επανεκλεγούν, η στάση του καθενός είναι πλέον ένα μεγαλύτερο ερωτηματικό.

Υπό το πρίσμα αυτό, η περίοδος που ξεκινά με το φθινόπωρο δεν προμηνύεται τόσο ρόδινη και ανέφελη για τον Αλ. Τσίπρα όσο ο ίδιος επιθυμεί να την παρουσιάζει. Οι παγίδες της αξιολόγησης και τα νέα μέτρα που προαναγγέλλονται, όχι μόνο από το ΔΝΤ, αλλά και από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, θα θέσουν περισσότερο από ποτέ σε δοκιμασία τις αντοχές των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ.

Για τον ίδιο τον Π. Κουρουμπλή, ο οποίος εκλέγεται στη Β’ Αθηνών, κάποιοι σύντροφοί του ήδη λένε ότι είναι πολιτικά τελειωμένος και κάποιοι επιμένουν ότι στις επόμενες εκλογές θα πρέπει μόνος του να επιλέξει να μην είναι υποψήφιος.

Για τον ΣΥΡΙΖΑ και την κυβέρνηση η κατάσταση είναι μια βραδυφλεγής βόμβα και για άλλους λόγους. Στους δήμους Πειραιά, Παλαιού Φαλήρου, Αλίμου, Ελληνικού – Αργυρούπολης, Γλυφάδας και Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης, αλλά και στους γειτονικούς παράκτιους δήμους η παρουσία των υποψηφίων της συμπολίτευσης στις επόμενες εκλογές θα είναι μια τιτάνια δοκιμασία. Η οικονομική δραστηριότητα στην περιοχή ήδη καταγράφει πτώση μετά το ναυάγιο, κάτι που προμηνύεται να συνεχιστεί τις επόμενες εβδομάδες.

Το μεγάλο ζητούμενο είναι οι μακροχρόνιες επιπτώσεις και το κατά πόσον οι παραλίες θα είναι καθαρές και λειτουργικές κατά την επόμενη τουριστική περίοδο. Ομως ό,τι κι αν συμβεί, θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο να επανέλθει η κανονικότητα των τελευταίων ετών.

Με αυτά τα δεδομένα, το ναυάγιο στον Σαρωνικό και η ανεπαρκής διαχείριση της κρίσης από την κυβέρνηση συνιστούν ήδη μία από τις μεγάλες πληγές της και έρχεται να προστεθεί στις αμαρτίες στο πεδίο της οικονομίας.