Με διαφορά δέκα ετών, μια δεξιά και μια αριστερή κυβέρνηση κατέφυγαν στην ίδια θεωρία συνωμοσίας προκειμένου να καλύψουν τις ευθύνες τους και την ανεπάρκεια του κρατικού μηχανισμού. Ο Αλέξης Τσίπρας, όπως και ο Κώστας Καραμανλής, απέδωσε την ευθύνη για τις πυρκαγιές σε οργανωμένο σχέδιο εμπρηστών. Το 2007 η προσέγγιση αυτή, μαζί με ισχυρή δόση επικοινωνίας και τη διανομή έκτακτης ενίσχυσης 3.000 ευρώ, απέδωσε. Η κυβέρνηση έχασε τις εντυπώσεις αλλά κέρδισε τις εκλογές. Το 2017 η κυβέρνηση Τσίπρα δοκίμασε ξανά την ίδια θεωρία, αλλά τέσσερις ημέρες μετά την απέσυρε αντιλαμβανόμενη ότι οι παραδοξολογίες της κούρασαν την κοινή γνώμη και ότι τα καμένα έχουν κόστος.

Η προπαγάνδα και οι αλήθειες
Ωστόσο έχει ενδιαφέρον η επιλογή του κ. Τσίπρα να εφαρμόσει σε μια τέτοια στιγμή τις μεθόδους του κ. Καραμανλή. Και αυτό επειδή αποκαλύπτεται ο βαθύτερος δεσμός που ενώνει δύο συστήματα εξουσίας τα οποία θεωρητικά θα έπρεπε να είναι αντίπαλα. Δεν αρκεί να επισημανθούν η συμπάθεια του πρώην πρωθυπουργού προς τον νυν, η υπόγεια στήριξη των καραμανλικών στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και οι δημόσιες δηλώσεις προσώπων που βρίσκονται κοντά στον κ. Καραμανλή, όπως του Δημήτρη Παπαγγελόπουλου («Ο Αλέξης Τσίπρας είναι ο νέος εθνάρχης») και του Θόδωρου Ρουσόπουλου (ο οποίος χαρακτήρισε τον κ. Τσίπρα «ηγέτη που μοιάζει με τον Ανδρέα Παπανδρέου»).
Η κυβέρνηση Καραμανλή ήταν μια κυβέρνηση στηριγμένη στην προπαγάνδα και όχι στο έργο της. Το ίδιο και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Ο κρατισμός, το ρουσφέτι, η αποκατάσταση των «δικών μας παιδιών», ο λαϊκισμός, η άσκηση μιας εξουσίας ρηχής με έγνοια για το σήμερα και όχι για το αύριο, αποτελούν κοινά στοιχεία των δύο κυβερνήσεων. Η εξαπάτηση, όπως το έθεσε ο Ουμπέρτο Εκο, είναι μια κατάσταση της ψυχής αλλά και η ψυχή του κράτους.
Ο κ. Καραμανλής φροντίζοντας την υστεροφημία του έχει επιβάλει, με τη βοήθεια του κ. Τσίπρα, τη σιωπή για τα πεπραγμένα του και στηρίζει εμπράκτως ως σήμερα την εξήγηση που έδωσε για τις καταστροφικές πυρκαγιές του 2007. Είναι όμως τόσο ισχυρός σύμμαχος ώστε να ανακόψει την πτώση του σημερινού πρωθυπουργού κόντρα στο κόμμα του που βρίσκεται στο κατώφλι της εξουσίας; Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο κ. Τσίπρας, παρότι μιμήθηκε στο μπαλκόνι τον Ανδρέα Παπανδρέου, θέλησε να βαδίσει στα χνάρια του κ. Καραμανλή και να βασιστεί στους δικούς του ανθρώπους. Ακόμα και η ανακοίνωση της διυπουργικής σύσκεψης που συγκάλεσε ο κ. Τσίπρας την Τετάρτη ήταν μια αντιγραφή του διαγγέλματος Καραμανλή τον Αύγουστο του 2007. Η κατάληξή της –«ο κρατικός μηχανισμός λειτούργησε πάρα πολύ καλά, όπως προκύπτει εκ του αποτελέσματος» –θύμιζε τη δήλωση το 2009 του τότε υπουργού Εσωτερικών Προκόπη Παυλόπουλου, ο οποίος την ώρα που καιγόταν η Ανατολική Αττική διαβεβαίωνε ότι «ο κρατικός μηχανισμός είναι ενιαίος και συντονισμένος», αδιαφορώντας αν τα αποκαΐδια τον διέψευδαν.

Τα ιερατεία και η συνωμοσιολογία
Τα ιερατεία πολλών θρησκειών πιστεύουν ότι η φωτιά εξαγνίζει. Στα πολιτικά ιερατεία συμβαίνει να ανακαλύπτουν ότι η φωτιά αφήνει πίσω της τοξικά κατάλοιπα. Η ανάσυρση της συνωμοσιολογίας από τον κ. Τσίπρα συνδέθηκε απευθείας με τον κ. Καραμανλή, έφερε στην επιφάνεια δυσάρεστες αναμνήσεις για τη διαχειριστική ανικανότητα της ΝΔ στις πυρκαγιές του 2007 και του 2009, και δυσχέρανε την άσκηση κριτικής από τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Πόσο πειστικός μπορεί να είναι ο πρόεδρος της ΝΔ όταν μιλάει για «πολιτικούς που πολιτεύονται με όρους του χθες και ας θέλουν να εμφανίζονται ότι κομίζουν το «νέο» στην πολιτική», όταν έχει μέσα στο σπίτι του τους συμπαραστάτες αυτών που καταγγέλλει;
Πριν από επτά ημέρες ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Νίκος Τόσκας άφησε να διαρρεύσει ότι υπάρχει οργανωμένο σχέδιο εμπρησμών, και αμέσως τον στήριξε ο υπουργός Δικαιοσύνης Σταύρος Κοντονής προσδιορίζοντας τον στόχο του σχεδίου: «Να υπάρξει κοινωνικά έκρυθμη κατάσταση στη χώρα». Σύντομα ο κ. Τόσκας υποχρεώθηκε να ανασκευάσει, μιλώντας για απόπειρες εμπρησμού «όχι συντονισμένες και όχι κάτω από ένα ενιαίο σχέδιο». «Μακριά από εμάς τα συνωμοσιολογικά σενάρια» δήλωσε. Αυτό που προσπάθησαν να κρύψουν ο υπουργός και η κυβέρνηση πίσω από τον καπνό των πυρκαγιών ήταν η ανεπάρκειά τους. Τα ελικόπτερα που μισθώθηκαν στα μέσα Αυγούστου αντί για τις αρχές Ιουνίου, όπως συνέβαινε άλλες χρονιές, την έμφαση στη χρήση των εναέριων μέσων, ενώ στο Πυροσβεστικό Σώμα γνωρίζουν ότι οι φωτιές σβήνονται από τα πεζοπόρα τμήματα τα οποία επιχειρούν τη νύχτα, που οι συνθήκες ευνοούν την κατάσβεση. Επιπλέον, από την πρώτη αποτίμηση διαπιστώνεται ότι πολλές πυρκαγιές οφείλονται σε αναζωπυρώσεις, πράγμα που σημαίνει λανθασμένη εκτίμηση της κατάστασης.
Οι εφετινές πυρκαγιές, κυρίως η θλιβερή επανάληψη των ίδιων αστοχιών και των ίδιων δικαιολογιών, θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια καλή ευκαιρία για να συζητηθεί η ανάγκη χάραξης εθνικής στρατηγικής. Το θέμα έθιξε στην ανακοίνωσή του ο κ. Μητσοτάκης, ένας από τους λίγους αρχηγούς που αναφέρθηκε στην κλιματική αλλαγή, το μείζον ζήτημα για τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου. Η κυβέρνηση ωστόσο προσπέρασε το θέμα.
Ο «στρατηγός άνεμος» και το κακό το… ριζικό μας
Το 2007 μια άλλη κυβέρνηση εξάντλησε την παρέμβασή της στην επικοινωνία και είδε τον εφιάλτη να επιστρέφει δύο χρόνια αργότερα. Ο τότε αρμόδιος υπουργός Βύρων Πολύδωρας προκάλεσε την κοινή γνώμη και δημιούργησε εσωτερικά προβλήματα στην κυβέρνηση, αποδίδοντας την ευθύνη για τις πυρκαγιές στον «στρατηγό άνεμο» και σε «ασύμμετρες απειλές», δηλαδή σε τρομοκρατία. Για να στηρίξει όσα έλεγε, έβαλε την ΕΥΠ να ψάχνει αποδείξεις στα καμένα δάση.
Ο κ. Καραμανλής φόρεσε τζάκετ εκστρατείας, μιμούμενος τον Τζορτζ Μπους μετά την πτώση των Δίδυμων Πύργων, και επισκέφθηκε το Πεντάγωνο και επιθεώρησε με ελικόπτερο και χάρτες τις καταστροφές στην Ηλεία. Ο κ. Ρουσόπουλος έστησε ολόκληρο επικοινωνιακό στρατηγείο στο Ζάππειο, σε μια αίθουσα η οποία ξεχάστηκε νοικιασμένη ως τον Οκτώβριο του 2009, οπότε την ξενοίκιασε η κυβέρνηση Παπανδρέου.
Το λάθος του κ. Τσίπρα δεν είναι η τετραήμερη απουσία του. Είναι η εμφάνισή του όταν αποφάσισε να επιθεωρήσει τα καμένα. Η προχειρότητα είναι ίδιον της κυβέρνησής του. Ωστόσο το αταίριαστο χαμόγελο, οι λανθασμένες δηλώσεις για την έκταση της καταστροφής, η βλάβη του μικροφώνου όταν εμψύχωνε τους πυροσβέστες, έστελναν το μήνυμα ότι η κυβέρνηση πιάστηκε στον ύπνο αλλά και ότι ούτε αργότερα κατανόησε τι συνέβη. Ο κ. Καραμανλής το 2007 κατάφερε το αντίθετο, να πείσει ότι η κυβέρνηση δεν τα κατάφερε αλλά ότι ο Πρωθυπουργός αντιλήφθηκε την κατάσταση και θα διόρθωνε τα λάθη.
Τίποτα δεν διόρθωσε. Αντιθέτως, τον περασμένο Φεβρουάριο παρευρέθηκε, σε μία από τις σπάνιες δημόσιες εμφανίσεις του, στην παρουσίαση του βιβλίου «Οι ασύμμετρες πυρκαγιές του 2007 στην Ελλάδα», το οποίο έγραψαν οι Ι. Σταμούλης και Ν. Διαμαντής, δύο ανώτατα στελέχη του Πυροσβεστικού Σώματος με άμεση γνώση των συμβάντων εκείνης της χρονιάς.
Οι δύο συγγραφείς κάνουν αναφορές στον Κλαούζεβιτς προκειμένου να δανειστούν τον όρο «ακήρυχτος πόλεμος» και να χαρακτηρίσουν τις πυροσβεστικές επιχειρήσεις του 2007 «μια σειρά από πραγματικές πολεμικές επιχειρήσεις εναντίον ενός «ισχυρού εχθρού» που κατέκαυσε την πατρίδα μας. (…) Ο πύρινος εχθρός, με τις καταστροφικές, βίαιες εκδηλώσεις του, επί της ουσίας προσπάθησε να επιβάλει την πολιτική του άποψη –θέληση επί του αντιπάλου του, δηλαδή του κυρίαρχου πολιτικού καθεστώτος και πιθανόν της ίδιας της εθνικής οντότητας της πατρίδας μας».
«Τίθεται», γράφουν, «το ερώτημα: Οι πυρκαγιές του καλοκαιριού του 2007 ήταν ή όχι τρομοκρατική πράξη; Η κυβέρνηση Καραμανλή είχε θεωρήσει προγενέστερα των πυρκαγιών ότι θα ήταν προς το συμφέρον της χώρας η σύναψη μιας σειράς συμφωνιών με τη Ρωσία και προσανατόλισε την εξωτερική πολιτική της κυβέρνησής του και της χώρας προς την κατεύθυνση αυτή». Οταν έγιναν γνωστές οι συμφωνίες, ενόχλησαν πολλούς, «επιπλέον ο Καραμανλής είχε εξοργίσει τις ΗΠΑ με τις συνεχείς αρνήσεις του, από το «Οχι» στο Βουκουρέστι για την ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ μέχρι την άρνησή του να κάνει δήλωση κατά της Ρωσίας, όταν ξέσπασε ο πόλεμος στη Γεωργία, ο Καραμανλής έδειχνε να απομακρύνεται συνεχώς από τους Αμερικανούς, οι οποίοι μάλιστα τον είδαν να παραγγέλνει 450 άρματα μάχης από τους Ρώσους και να συναντιέται οκτώ φορές με τον Πούτιν».
Αναφέρουν ότι στις 12 Δεκεμβρίου 2011 ο πρώην πρωθυπουργός της Τουρκίας Μεσούτ Γιλμάζ παραδέχθηκε πως τούρκοι πράκτορες έκαιγαν τα ελληνικά δάση το 1995-1997. Και συνδέουν τις πυρκαγιές με το «σχέδιο Πυθία», το σχέδιο δολοφονίας του Κ. Καραμανλή. Η τεκμηρίωση των αποκαλύψεών τους είναι ένα ποτ πουρί από τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων της εποχής και από αναρτήσεις σε ιστοσελίδες όπως το kourdistoportokali, defencenet, Olympia.

«Νέα τρομοκρατία» και «ασύμμετρη απειλή»
«Η θεωρία των «ασύμμετρων απειλών»», έγραφε τότε «Το Βήμα», «που πρώτος εισήγαγε ο υπουργός Δημόσιας Τάξης και γρήγορα υιοθέτησαν πολλά κυβερνητικά στελέχη, με πρώτη την υπουργό Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη, δημιούργησε το έδαφος για έναν πολιτικό καβγά που ξεκίνησε από το ΠαΣοΚ και τη Νέα Δημοκρατία αλλά στην πορεία γενικεύθηκε: ο ΣΥΝ και το ΚΚΕ πήραν γρήγορα θέση. Ο Νίκος Βούτσης μίλησε για «ιδεολογική τρομοκρατία», ενώ το Γραφείο Τύπου του ΚΚΕ είπε ότι η κυβέρνηση καταφεύγει στο «νεοταξικό ιμπεριαλιστικό δόγμα των ασύμμετρων απειλών με στόχο την τρομοκράτηση του λαού».
Τα στελέχη της κυβερνώσας παράταξης χωρίστηκαν σε υπέρμαχους και πολέμιους των όρων «νέα τρομοκρατία» και «ασύμμετρη απειλή», ενώ ορισμένα ξένα ΜΜΕ, όπως το CNN, άρχισαν σιγά σιγά να στρέφουν την προσοχή τους στην εμπλοκή της Αντιτρομοκρατικής στις έρευνες ή ακόμη και να διερωτώνται –με αφορμή την καταστροφή στην Ολυμπία –αν απαιτείται «διεθνής εποπτεία» των ιερών μνημείων (!) (…). Το «πράσινο» συγκεκριμενοποιήθηκε, με τις περισσότερες διαρροές να λένε ότι «τις φωτιές τις βάζει ο Λαλιώτης», ενώ ορισμένοι προτίμησαν να επικεντρώσουν την προσοχή τους στον «εξωτερικό δάκτυλο», πρωτίστως στην Ουάσιγκτον «που μας καίει για να τιμωρήσει τον Καραμανλή που έκανε τις ενεργειακές συμφωνίες με τον Πούτιν», αλλά και «στον κοσοβαρικό UCK, με αρχηγό τον Ντανίλο, που κατέβηκαν να αλώσουν την… Πελοπόννησο», ενώ κάποιοι άλλοι ανακάλυψαν και πάλι «συνωμοσία των Εβραίων», ανεξαρτήτως του πυροσβεστικού αεροσκάφους που έστειλε για να βοηθήσει στην κατάσβεση το Ισραήλ».
Αυτές τις θεωρίες, που δεν αποδείχθηκαν από καμία έρευνα της Πυροσβεστικής ή της Δικαιοσύνης, «ευλόγησε» με την παρουσία του στο παραπάνω βιβλίο ο κ. Καραμανλής δίνοντάς τους υπόσταση στα μάτια των οπαδών του. Οσα δεν μπορούσε να πει ο ίδιος τα είπε ο κ. Ρουσόπουλος σε εκείνη την εκδήλωση. «Πολλοί στην προσπάθειά τους να απαξιώσουν την διακυβέρνηση Καραμανλή κλείνουν τα μάτια ακόμη και μπροστά στα προφανή» σημείωσε, επιλέγοντας την εκδοχή ότι τις φωτιές τις έβαλαν τούρκοι πράκτορες.

Τα «σκοτεινά συμφέροντα» και η πικρή πραγματικότητα

Το γεγονός ότι τον Αύγουστο του 2007 ξέσπασαν σε όλη τη χώρα μέσα σε ένα 24ωρο 170 φωτιές, οι οποίες κατέκαψαν περισσότερα από 268.834 εκτάρια γης και προκάλεσαν τον θάνατο 63 ανθρώπων και ζημιές 5 δισ. ευρώ, ευνοούσε κάθε είδους σενάρια. Το 2011 ο κ. Πολύδωρας υπερασπίστηκε τον εαυτό του λέγοντας: «Να σας δώσω τη συμβολαιογραφική πράξη εκτελέσεως εμπρησμού, δεν την έχω.

Ομως το ανακριτικό της Πυροσβεστικής τότε είχε γεμίσει στοιχεία. Με άπειρες ενδείξεις. Μη φαντάζεστε τον δράστη με τον δαυλό να βάζει φωτιά. Μπορεί να τον φανταστείτε όμως με ωρολογιακούς εμπρηστικούς μηχανισμούς, οι οποίοι πρώτη τους δουλειά είναι να καίγονται αυτοί, ώστε να μην αφήνουν ίχνη».
Απειρες ενδείξεις, εμπρηστικοί μηχανισμοί που δεν αφήνουν ίχνη, φωτογραφίες από μικρές ρουκέτες τηλεκατευθυνόμενες, σαν αυτές που χρησιμοποιήθηκαν από τους Αμερικανούς στο Ιράκ, σκοτεινά σχέδια δολοφονίας του Πρωθυπουργού. Ολα αυτά τα έκαναν οι Αμερικανοί μαζί με Σκοπιανούς και Εβραίους για να αποσταθεροποιήσουν την κυβέρνηση Καραμανλή, η οποία τότε υφίστατο ήδη τη φθορά της εξουσίας, και για τον κ. Ρουσόπουλο η σύνδεσή τους είναι προφανής. Για τους υπόλοιπους το μόνο προφανές είναι τα οργανωμένα συμφέροντα καταπατητών που δρούσαν και δρουν, σε συνδυασμό με την αλλαγή των κλιματικών συνθηκών, που απειλούν με ερημοποίηση τον ευρωπαϊκό Νότο.
Επίσης, με πόσο λίγη σοβαρότητα αντιμετωπίζει ένα πραγματικό καυτό θέμα το πολιτικό σύστημα της χώρας. Τα επίσημα στοιχεία του Πυροσβεστικού Σώματος αποκαλύπτουν την πικρή αλήθεια: Η πλειονότητα των εμπρησμών ήταν παλαιότερα από αμέλεια (κυρίως από τσιγάρα), αλλά τα τελευταία χρόνια είναι από πρόθεση (48,6%) κυρίως στις αγροτοδασικές περιοχές προκειμένου να χτιστούν. Οι αυτοαναφλεγόμενοι εμπρηστικοί μηχανισμοί συμβάλλουν ελάχιστα στις πυρκαγιές. Συμπέρασμα: Δεν μας καίνε οι άλλοι, μόνοι μας καιγόμαστε.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ