Προβληματισμένοι μεν, δεσμευμένοι δε στο πλαίσιο της απόφασης που έλαβε η πρόσφατη Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ για στήριξη της συμφωνίας που κατ’ αρχήν επετεύχθη στη Μάλτα. Ο λόγος για τους «53+» και τους συνοδοιπόρους τους, οι οποίοι κατέγραψαν μέσω του κειμένου που υπέβαλαν προς «προβληματισμό και κρίση» στη συνεδρίαση του κομματικού οργάνου τη διακριτή ανησυχία τους και τα «σκληρά διλήμματα» που απορρέουν από την κυοφορούμενη συμφωνία με τους δανειστές. Κείμενο που «αναμφίβολα εκφράζει ένα ευρύ φάσμα της ΚΕ και συνολικά του κόμματος», όπως εκτιμούν οι ίδιοι, προσδοκώντας να γίνει κτήμα ευρύτερων κομματικών δυνάμεων στις οποίες θα τεθεί από κοινού με την απόφαση που πλειοψήφησε προς συζήτηση.
Κοινοί προβληματισμοί
Οι δεκατρείς που υπέγραψαν την «πλατφόρμα» ανάσχεσης των αναμενόμενων δυσμενών συνεπειών από την επίτευξη της παρούσας συμφωνίας δεν είναι μόνο από την άτυπη ομάδα των «53+». Κάτω από το ίδιο κείμενο βρέθηκε και η υπογραφή του πρώην υπουργού Παιδείας Ν. Φίλη, ο οποίος «μοιράζεται» μαζί τους τις ίδιες ανησυχίες και προβληματισμούς, χωρίς ωστόσο η σύγκλιση αυτή να σηματοδοτεί και ταύτιση, όπως λένε αυτοί που ξέρουν τις λεπτές ισορροπίες που διατηρούνται στον εσωκομματικό μικρόκοσμο του ΣΥΡΙΖΑ.
Πάντως είναι ξεκάθαρο ότι έχουν βρεθεί στο ίδιο «χαράκωμα» και οι παρεμβάσεις τους θα πληθαίνουν όσο το κυβερνών κόμμα συνεχίζει να απομακρύνεται από τα πολιτικά και ιδεολογικά σημεία αναφοράς του. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι μεταξύ των 13 υπογραφών είναι και εκείνη της συνταγματολόγου Ιφιγένειας Καμτσίδου από την «Πλατφόρμα 2010» (Δ. Παπαδημούλης, Ρένα Δούρου κ.ά.).
Σε μια καταφανή προσπάθεια να μην εξανεμιστεί το νόημα της παρέμβασης αυτής, το κείμενο παρουσιάστηκε από τους υπογράφοντες ως «απολύτως διακριτό σε σχέση με αυτό της πολιτικής απόφασης της ΚΕ», και μάλιστα «με στοιχεία κριτικής και αυτοκριτικής για τη συνολική πορεία του κόμματος και της κυβέρνησης», ενώ, σε προφανή αντιδιαστολή με το πνεύμα της απόφασης που φέρει την υπογραφή του προέδρου του κόμματος και πρωθυπουργού Αλ. Τσίπρα, ανέφεραν ότι «δεν αποφεύγει να δώσει απαντήσεις στο κρίσιμο ζήτημα της «συμφωνίας», αλλά ταυτόχρονα επεκτείνεται και σε άλλα που αφορούν τη λειτουργία, τις συλλογικές δημοκρατικές διαδικασίες, τις ολιγωρίες και τα λάθη που έχουν γίνει», αναδεικνύοντας έτσι το ενδοκυβερνητικό πρόβλημα το οποίο συζητείται σε «κλειστούς κύκλους» μεταξύ βουλευτών ή κομματικών παραγόντων.
Ενδεικτικό στοιχείο της ανησυχίας που επικρατεί είναι η διαπίστωση στο κείμενο ότι «στη νέα φάση θα χρειαστεί ουσιαστική συζήτηση, σχέδιο, με βάση τις συλλογικές μας αποφάσεις, αξιολόγηση και αναπροσανατολισμός σε πολιτικές και πρόσωπα που θα τις εκφράσουν».

«Τελικός κριτής ο λαός»
Η «ανάγκη μιας συνολικής αριστερής στροφής», που προτείνουν, αλλά και η προειδοποίηση ότι το 2019 και το 2020, χρονιές κατά τις οποίες θα αρχίσει η υλοποίηση των επώδυνων μέτρων με περικοπή συντάξεων και μείωση του αφορολογήτου, «είναι ίσως αρκετά μακριά, ώστε να δημιουργείται η εντύπωση άνεσης χρόνου και δυνατότητας επανεξέτασης των συμφωνηθέντων», έφεραν εμμέσως στην επιφάνεια και το ερώτημα αν συμφέρει ή όχι τον ΣΥΡΙΖΑ να προχωρήσει σε εκλογές πριν από την εφαρμογή των μέτρων.«Οι αποφάσεις για το 2019 και το 2020 θα επηρεάσουν καθοριστικά τώρα τις σχέσεις της κυβέρνησης με την κοινωνία. Αλλωστε, οι εκβιασμοί θα συνεχιστούν το αμέσως επόμενο διάστημα, με νέες «αξιολογήσεις», με νέες αντιλαϊκές απαιτήσεις» διεμήνυσαν οι υπογράφοντες το κείμενο, προκρίνοντας την ανάγκη να εκπονηθεί ένα σχέδιο «που θα ενθαρρύνει τον λαϊκό παράγοντα να μπει στο προσκήνιο» μέσα από ειλικρινή δημόσιο διάλογο και ενημέρωση της κοινωνίας, οι σχέσεις με την οποία έχουν διαρραγεί. «Στην τελική ο μόνος που μπορεί να αποφασίσει για την ίδια τη ζωή του είναι ο ελληνικός λαός. Σε κάθε περίπτωση είναι ο τελικός κριτής» επισημαινόταν στο κείμενο, κάτι που ερμηνεύθηκε ως παραίνεση ακόμα και για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες.
Η αλήθεια είναι ότι στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ υπάρχουν ορισμένες φωνές που σκέφτονται το ενδεχόμενο των εκλογών προκειμένου το κυβερνών κόμμα να περισώσει ένα κομμάτι της (αριστερής) «τιμής και της υπόληψής» του, εν όψει των νέων δυσμενών μέτρων που καλείται να υλοποιήσει, με αποκορύφωμα την περικοπή συντάξεων! Θεωρούν ότι τυχόν εκλογές ίσως να επέτρεπαν στον ΣΥΡΙΖΑ να μη διαρρήξει πλήρως τις σχέσεις του με την κοινωνία και να διατηρήσει έτσι ένα υψηλό ποσοστό, τέτοιο που θα τον καθιστούσε ρυθμιστικό παράγοντα από τις θέσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης στο νέο μετεκλογικό τοπίο που θα διαμορφωνόταν.
Διαφωνίες και συμβιβασμοί
Αν και τέτοιο θέμα δεν τέθηκε ευθέως στην ΚΕ, το κείμενο των 13 στελεχών θεωρήθηκε ότι επί της ουσίας προτρέπει σε εκλογές, κάτι που στηλίτευσε ο Πρόεδρος της Βουλής Ν. Βούτσης, ζητώντας μάλιστα να μην ενσωματωθεί στην πολιτική απόφαση του οργάνου. Χρειάστηκε η διευκρίνιση του κ. Φίλη ότι δεν υφίσταται τέτοια ερμηνεία του κειμένου, το οποίο είχε μόνο χαρακτήρα συμβολής σε μια συζήτηση με ευδιάκριτο προβληματισμό. Τελικά, με παρέμβαση Τσίπρα και τη σύμφωνη γνώμη του υπουργού Οικονομικών Ευ. Τσακαλώτου, άτυπου «εκφραστή» των «53+», το επίμαχο κείμενο-«πλατφόρμα» αποφασίστηκε να μην μπει σε ψηφοφορία αλλά να συζητηθεί στις οργανώσεις μαζί με την πολιτική απόφαση την οποία υπερψήφισαν 116 μέλη της ΚΕ ενώ 11 την καταψήφισαν και 12 επέλεξαν το «λευκό».

«Μετά το φθινόπωρο του 2018 η συζήτηση για εκλογές»

Αν και αρκετά σημεία του κειμένου βρίσκουν και άλλους σύμφωνους, ωστόσο στην παρούσα φάση κρίνεται σημαντικό το κέρδος χρόνου που προκύπτει από τη δρομολογηθείσα συμφωνία, τόσο ως προς τον συσχετισμό των δυνάμεων όσο και ως προς την έκβαση της πορείας της κυβερνητικής πολιτικής παρά το δυσμενές πλαίσιο εξαιτίας της συμφωνίας. «Είναι εξαιρετικά σημαντικό ότι τα μέτρα θα εφαρμοστούν από το 2019, διότι έτσι δημιουργείται ένας ελεύθερος διάδρομος για άσκηση κοινωνικών πολιτικών εκ παραλλήλου με τις μνημονιακές πολιτικές» αναφέρει κορυφαίος παράγοντας, τονίζοντας ότι «είμαστε υποχρεωμένοι να πάμε τουλάχιστον μέχρι τη λήξη του προγράμματος». Ο ίδιος τοποθετεί σε κάθε περίπτωση και αναλόγως των συνθηκών για «μετά το φθινόπωρο του 2018 την όποια πρωτοβουλία για εκλογές». Και σημειώνει αναφορικά με το κείμενο των δεκατριών πως αυτό που ουσιαστικά εισηγείται είναι ότι το πρόγραμμα δεν βγαίνει και άρα πρέπει να ανατραπεί, στοιχείο το οποίο λανθασμένα προβάλλεται και δημιουργεί αίσθημα για προσφυγή σε κάλπες. Οπως και να έχει, η απόφαση που έλαβε η ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ «είναι επίσημη και δεσμεύει όλα τα στελέχη, τα μέλη και τους βουλευτές», όπως είπε και ο γραμματέας του κόμματος Π. Ρήγας, προκειμένου να καταστήσει σαφές προς όλους ότι δεν νοείται στάση διαφοροποίησης κατά την ψηφοφορία των επώδυνων μέτρων όταν θα έλθουν στη Βουλή.«Οσοι έχουν ενστάσεις έχουν δηλώσει ότι δεσμεύονται από τις αποφάσεις της κυβέρνησης, και δεν υπάρχει θέμα πλειοψηφίας στη Βουλή» ξεκαθάρισε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δ. Τζανακόπουλος.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ