Τείχος Σόιμπλε για το χρέος

Νίκη σε όλα τα μέτωπα. Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε επέβαλε για άλλη μια φορά τη θέλησή του στην Αθήνα. Οι δύο αναβολές στην καταβολή της υποδόσης των 2,8 δισ. ευρώ από το ESM (Ευρωπαϊκό Ταμείο Στήριξης) στα ελληνικά ταμεία, τις οποίες αποφάσισε το Eurogroup τους τελευταίους μήνες ύστερα από δική του πίεση, έφθασαν για να καμφθούν οι όποιες αντιστάσεις της ελληνικής κυβέρνησης. «Οι Ελληνες αναγκάστηκαν να εφαρμόσουν όλα τα συμφωνηθέντα μέτρα» λέει συνεργάτης του υπουργού. Η ανταμοιβή τους με «ρευστότητα» ήταν έτσι φυσικό επακόλουθο. Ο κ. Σόιμπλε τούς αντάμειψε για την υποταγή τους.

Αυτή η αίσθηση θριάμβου είναι διάχυτη τις τελευταίες ημέρες στο γερμανικό υπουργείο Οικονομικών. Αυτό εξηγεί και την άνεση με την οποία ο κ. Σόιμπλε απορρίπτει ασυζητητί το αίτημα για νέο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, παρ’ όλο που μια απόφαση του Eurogroup από τον περασμένο Μάιο προβλέπει την ανακίνησή του από τη στιγμή που η Αθήνα θα έχει τηρήσει όλες τις υποχρεώσεις της.

Οι μεταρρυθμίσεις

Η τήρηση, όπως αναγνωρίζει ο ίδιος, ήρθε. Ωστόσο ο κ. Σόιμπλε επιμένει στην απόρριψη –τώρα με ένα άλλο επιχείρημα: Η αναδιάρθρωση του χρέους, λέει, δεν είναι προς το παρόν αναγκαία, επειδή ως το 2023 η Αθήνα δεν πληρώνει για την εξυπηρέτηση του ευρωπαϊκού μέρους του. Ενα πρόωρο «κούρεμα» θα είχε, αντίθετα, μόνο αρνητικές επιπτώσεις, αφού θα παρέλυε τον ζήλο για τις μεταρρυθμίσεις που είναι το μεγάλο ζητούμενο της ελληνικής οικονομίας.

«Το Βερολίνο έχει κτίσει ένα τείχος σιωπής απέναντι στην Αθήνα στο θέμα αυτό» λέει ο ίδιος διπλωμάτης. Με άλλα λόγια, δεν δέχεται κουβέντα για αυτό ως τουλάχιστον τις γερμανικές βουλευτικές εκλογές τον Σεπτέμβριο του 2017. Αυτό φαίνεται από το «άδειασμα» του Αλέξη Τσίπρα από την Ανγκελα Μέρκελ στην τελευταία σύνοδο κορυφής, η οποία τού υπενθύμισε ότι το χρέος δεν είναι διμερές ελληνογερμανικό θέμα αλλά υπόθεση πολλών ταυτόχρονα χωρών και «θεσμών», ενώ παράλληλα τον παρέπεμψε στον κ. Σόιμπλε ως τον επί της ύλης αρμόδιο –κάτι που ισοδυναμούσε με τον οριστικό «ενταφιασμό» του θέματος.

Το ΔΝΤ

Το τείχος είναι εν τούτοις διάτρητο έναντι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Το τελευταίο, συνεπικουρούμενο ως γνωστόν από την Ουάσιγκτον, εντείνει τελευταία τις πιέσεις του για ελάφρυνση του χρέους. Κι αυτό δεν μένει χωρίς επιπτώσεις. «Ο Σόιμπλε θα αναγκαστεί να συμβιβαστεί με το ΔΝΤ» βεβαιώνει ο εκπρόσωπος των Σοσιαλδημοκρατών στην Επιτροπή Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της γερμανικής Βουλής Εβαλντ Σούρερ. «Διαφορετικά δεν θα μπορέσει, όπως έχει υποσχεθεί, να το κρατήσει στο πρόγραμμα για την Ελλάδα. Κι αυτό θα προκαλέσει την μήνιν πολλών βουλευτών του κόμματός του».

Η μήνις θα ξεσπάσει όμως και σε περίπτωση που ο κ. Σόιμπλε ενδώσει στο ΔΝΤ. «Θα φροντίσει να το πουλήσει ως μικρή υποχώρηση, αν όχι σαν επιτυχία» υπολογίζει ο εκπρόσωπος της Linke (Αριστεράς) στην Επιτροπή Προϋπολογισμού Ρόλαντ Κλάους. Σύμφωνα με άλλο μέλος της Επιτροπής, που θέλει να μείνει ανώνυμο, ο κ. Σόιμπλε προτίθεται να αποδεχθεί ένα «κούρεμα» του γερμανικού τμήματος του χρέους ύψους 10 δισ. ευρώ –όσα δηλαδή (κάτι που δεν ανακοινώθηκε ποτέ επίσημα) έχασε το γερμανικό κράτος και στο «κούρεμα» του 2012 μέσω των ιδιωτικών γερμανικών τραπεζών που βρίσκονταν υπό την οικονομική του «ομπρέλα». Με βάση τη γερμανική «εισφορά», υπολογίζει, το συνολικό «κούρεμα» θα ανέλθει έτσι σε πολλές δεκάδες δισεκατομμύρια, με την προϋπόθεση βέβαια ότι θα υπάρξει συνολική συμφωνία και θα τελειώσει επιτυχώς η δεύτερη αξιολόγηση.

Μείωση των επιτοκίων

Το ίδιο μέλος προβλέπει ότι το «κούρεμα» δεν θα θίξει την ονομαστική αξία του χρέους αλλά θα προέλθει από την περαιτέρω μείωση των επιτοκίων και την επιμήκυνση του χρόνου εξυπηρέτησής του. Το μέγεθός του όμως δεν θα μείνει απαρατήρητο και θα προκαλέσει σίγουρα αρνητικές αντιδράσεις, ιδίως στο Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα. Παρ’ όλα αυτά μια «εξέγερση» αποκλείεται. Η Επιτροπή Προϋπολογισμού, η οποία είναι αρμόδια για το ελληνικό πρόγραμμα, δεν πρόκειται πάντως να του πει «όχι». «Οι ρέμπελοι Χριστιανοδημοκράτες βουλευτές, οι οποίοι αντετίθεντο σε κάθε παραχώρηση προς την Ελλάδα, έχουν απομακρυνθεί ήδη από την Επιτροπή» λέει ο κ. Κλάους. Οι υπόλοιποι, προσθέτει, με πρώτο τον εκπρόσωπό τους Εκχαρτ Ρέμπεργκ, θα του δώσουν «κριτική υποστήριξη» –κάτι που προεξοφλεί την αποδοχή της πρότασης του κ. Σόιμπλε.

Η ημέρα που θα συμβεί αυτό δεν είναι μακριά. «Στις 9 Νοεμβρίου έχουμε συνεδρίαση της Επιτροπής, κατά την οποία θα συζητηθεί το θέμα παρουσία του Σόιμπλε» λέει ο κ. Κλάους. «Θεωρώ πολύ πιθανή τη λήψη σχετικής απόφασης σε αυτήν, αν και δεν αποκλείω την ανακοίνωση της πρότασής του λίγες ημέρες νωρίτερα».