Ερήμην της Ελλάδας, στη μακρινή Ιαπωνία, θα αναζητηθεί στο τέλος της επόμενης εβδομάδας η λύση για το χρέος, τη στιγμή που όλα δείχνουν ότι το Eurogroup της Τρίτης θα επικυρώσει την αξιολόγηση και θα ανάψει «πράσινο φως» για την απελευθέρωση δόσης μεγαλύτερης απ’ ό,τι αρχικά αναμενόταν. Στην πόλη Σίμα, στο νησί Κασίκο στα νοτιοανατολικά της χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου, θα γίνει την προσεχή Πέμπτη και Παρασκευή η Σύνοδος Κορυφής των ηγετών της Ομάδας των Επτά (G7), όπου η Κριστίν Λαγκάρντ παρουσία του αμερικανού προέδρου Μπαράκ Ομπάμα θα έχει την ευκαιρία να συζητήσει για το ελληνικό χρέος με τους ευρωπαίους ηγέτες Ανγκελα Μέρκελ και Φρανσουά Ολάντ.
Η επικεφαλής του ΔΝΤ επέλεξε να μη συγκρουστεί με τους Ευρωπαίους στο Eurogroup και «έστειλε» τον Πόουλ Τόμσεν. Γνωρίζει πολύ καλά ότι έχει πολύ λίγες πιθανότητες να περάσει τις απόψεις του Ταμείου στο… γήπεδο του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Αντιθέτως ευελπιστεί να έχει καλύτερο αποτέλεσμα αν θέσει το θέμα σε κορυφαίο επίπεδο, απευθείας στην Ανγκελα Μέρκελ, στη Σύνοδο Κορυφής του G7, όπου θα έχει τη συμπαράσταση του Μπαράκ Ομπάμα. «Η γαλλίδα επικεφαλής του Ταμείου ποντάρει στην επιρροή του αμερικανού προέδρου και στην πίεση που μπορεί να ασκήσει στη γερμανίδα καγκελάριο, όπως έχει κάνει στο παρελθόν» αναφέρουν κοινοτικές πηγές.
Αλλωστε, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, οι προτεραιότητες για Μέρκελ και Σόιμπλε είναι διαφορετικές, με τη γερμανίδα καγκελάριο πιθανότατα να μην είναι υποψήφια για τέταρτη θητεία και να ενδιαφέρεται περισσότερο για την υστεροφημία της σε σχέση με την Ευρώπη και τον γερμανό υπουργό Οικονομικών να επικεντρώνεται στις γερμανικές εκλογές του 2017. Οπως ο ίδιος έχει διαμηνύσει σε όλους τους τόνους, δεν πρόκειται να υπάρξει λύση για το ελληνικό χρέος πριν από τις γερμανικές εκλογές.
Στο πλαίσιο αυτό και η απόφαση του τελευταίου Eurogroup για βραχυπρόθεσμη, μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη λύση για το χρέος, όπου η βραχυπρόθεσμη αφορά μέτρα ως το 2018, δηλαδή όσο είναι το τρέχον πρόγραμμα στήριξης της Ελλάδας. Βεβαίως η προσέγγιση του γερμανού υπουργού Οικονομικών δεν «χαλάει» τους Γάλλους, που και αυτοί έχουν εκλογές την άνοιξη του 2017, αλλά και τους Ολλανδούς που θα «στήσουν» κάλπες στο μεσοδιάστημα.
Ως εκ τούτου όλες οι χειροπιαστές προτάσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι από τους Ευρωπαίους για το ελληνικό χρέος έχουν κυρίως βραχυπρόθεσμο και μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Οπως για παράδειγμα η εξομάλυνση των λήξεων, ώστε δάνεια που λήγουν σε χρονιές με μεγάλες υποχρεώσεις (όπως το 2019 που λήγουν τα πενταετή ομόλογα ύψους 4 δισ. ευρώ που έβγαλε η Ελλάδα το 2014) να μεταφερθούν στο μέλλον, και η σταθεροποίηση των επιτοκίων, που είναι πρωταρχικός στόχος για την ελληνική πλευρά.
Βεβαίως έχουν συζητηθεί και διάφορα θέματα με μεγαλύτερο ορίζοντα, όμως σε καθαρά θεωρητικό επίπεδο. Και εδώ είναι η μεγάλη διαφορά στην προσέγγιση Ευρωπαίων και ΔΝΤ η οποία θα πρέπει να γεφυρωθεί. Μια διαφορά που είναι χαρακτηριστική της νοοτροπίας των δύο πλευρών του Ατλαντικού και δεν αφορά μόνο το χρέος. «Η λογική των Ευρωπαίων είναι ότι μια οικογένεια είμαστε, θα βρούμε μια λύση. Εδώ θα είμαστε και σε δύο και σε τρία χρόνια να το ξανασυζητήσουμε. Το ΔΝΤ όμως δεν θέλει μικρά βήματα και ζητεί τώρα συμφωνία που θα ρυθμίζει το χρέος. Θέλει να συμφωνήσουν τώρα σε έναν οδικό χάρτη για το πώς θα μειωθεί το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ» αναφέρουν κοινοτικές πηγές. Πάντως αναγνωρίζουν ότι οι Ευρωπαίοι έχουν ακόμη ένα εσωτερικό εμπόδιο να ξεπεράσουν σε σχέση με τη λύση που θα προσφέρουν στην Ελλάδα, καθώς ό,τι μας δώσουν θα πρέπει να το δώσουν και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες που έχουν δανειστεί από τον ΕSM.
Σχολιάζοντας τις θέσεις των Ευρωπαίων για το ελληνικό χρέος, ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ Τζέρι Ράις είπε την περασμένη εβδομάδα ότι «η ελάφρυνση μπορεί να λάβει χώρα σταδιακά, όμως στο τέλος του προγράμματος, ας πούμε το 2018, το ελληνικό χρέος θα πρέπει να κριθεί βιώσιμο, κάτι που σημαίνει ότι η όποια ελάφρυνση χρέους λάβει χώρα από εκεί και μετά θα πρέπει να περιλαμβάνεται στη συμφωνία».
Κοινοτικές πηγές εκτιμούν ότι το Ταμείο θα προσπαθήσει να κλείσει τη διαφορά επιδιώκοντας να αποσπάσει υποσχέσεις από τους Ευρωπαίους για λύση τον Σεπτέμβριο. Ως εκ τούτου θεωρούν ότι δεν θα υπάρξει συμφωνία άμεσα. «Οι υπουργοί Οικονομικών είναι πιθανό στο Eurogroup της Τρίτης να θέσουν στο τραπέζι ένα δοκιμαστικό σχέδιο, δηλαδή να καταλήξουν σε πολιτική συμφωνία και συνέχιση των τεχνικών διαπραγματεύσεων για εξεύρεση λύσης» αναφέρουν.

EUROGROUP


Κοινοτικές πηγές εκτιμούν ότι το Ταμείο θα επιδιώξει να αποσπάσει υποσχέσεις από τους Ευρωπαίους για λύση τον Σεπτέμβριο. Ως εκ τούτου θεωρούν ότι δεν θα υπάρξει συμφωνία άμεσα. «Οι υπουργοί Οικονομικών είναι πιθανό στο Eurogroup της Τρίτης να θέσουν στο τραπέζι ένα δοκιμαστικό σχέδιο, δηλαδή να καταλήξουν σε πολιτική συμφωνία και συνέχιση των τεχνικών διαπραγματεύσεων για εξεύρεση λύσης» αναφέρουν.
ΑΝΑΒΟΛΗ ΠΛΗΡΩΜΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΜΗΚΥΝΣΗ
Τι προτείνει το ΔΝΤ
Ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους αποπληρωμής των δανείων προτείνει το ΔΝΤ σύμφωνα με μια πρώτη αξιολόγηση για τη βιωσιμότητα του χρέους που περιήλθε σε γνώση του «Βήματος». Ειδικότερα ζητεί την αναβολή για μεγάλα χρονικά διαστήματα της πληρωμής κεφαλαίου και τόκων σε όλα τα ευρωπαϊκά δάνεια προς την Ελλάδα, τη διατήρηση των επιτοκίων σε πολύ χαμηλά επίπεδα και την επιμήκυνση των λήξεων ως και το 2080.
Συγκεκριμένα προτείνει την παράταση της περιόδου χάριτος στις αποπληρωμές των δανείων EFSF ως 17 χρόνια, των δανείων ESM ως 6 χρόνια και των διμερών δανείων (GLF) κατά 20 χρόνια. Επιπλέον ζητεί να τεθεί ανώτερο επιτόκιο 1,5% στα δάνεια EFSF και ESM τουλάχιστον ως το 2045 και να εξαλειφθεί το περιθώριο (spread) 0,5% στο Euribor από τα δάνεια GLF.
Στο βασικό σενάριο που εξετάζει, θεωρεί ότι η Ελλάδα θα επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα 1,5% το 2018, το οποίο θα διατηρηθεί αμετάβλητο τα επόμενα χρόνια, και έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις 5 δισ. ευρώ ως το 2030.
Ακόμη εκτιμά ότι εξαιτίας του υψηλού επιπέδου μη εξυπηρετούμενων δανείων και της χαμηλής ποιότητας κεφαλαίων οι τράπεζες θα χρειαστούν και νέα ανακεφαλαιοποίηση ως και 20 δισ. ευρώ, τα οποία θα μπορούσαν να καλυφθούν από τα μη χρησιμοποιηθέντα κεφάλαια για τις τράπεζες από το τρέχον πρόγραμμα.

ΤΕΛΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΜΕΤΑ ΤΟ 2018
Πού διαφωνούν οι Ευρωπαίοι

Η ευρωζώνη θέλει να αρχίσουν οι συνομιλίες για την ελάφρυνση του χρέους αλλά να αναβάλει την τελική απόφαση ως το 2018. Το ΔΝΤ επιμένει ότι πρέπει να βρεθεί λύση τώρα.
Οι Ευρωπαίοι δεν θεωρούν δεδομένο ότι θα χρειαστούν μέτρα για το χρέος. Στο Eurogroup της 9ης Μαΐου ζήτησαν να ερευνηθούν μέτρα «αν χρειαστεί» στο τέλος του προγράμματος το 2018 και αν η Ελλάδα θα έχει εφαρμόσει τις συμφωνηθείσες μεταρρυθμίσεις. Το Ταμείο δεν δέχεται το «αν χρειαστεί» που εμφανίζεται σε όλες τις ανακοινώσεις του Eurogroup από τον Νοέμβριο του 2012, κυρίως λόγω της επιμονής της Γερμανίας, η οποία δεν πιστεύει ότι χρειάζεται ελάφρυνση.
Το ΔΝΤ όμως είναι απόλυτο. Θεωρεί ότι για να αποκατασταθεί η βιωσιμότητα του χρέους είναι απαραίτητο να υπάρξει αποφασιστική δράση από τους Ευρωπαίους για την περαιτέρω ελάφρυνσή του τώρα και όχι το 2018.
Ο Γερούν Ντάισελμπλουμ με δηλώσεις του στο CNBC την περασμένη Παρασκευή είπε ότι έχουν γίνει συμβιβαστικές κινήσεις και από τις δύο πλευρές. «Αυτοί που τάσσονται υπέρ μιας μεγάλης εμπροσθοβαρούς ελάφρυνσης έχουν μετριάσει τη στάση τους και αυτοί που έχουν πει ότι δεν χρειάζεται ελάφρυνση επίσης έχουν αλλάξει λίγο τη στάση τους, βοηθώντας στο να κλείσει το χάσμα του υπάρχει» ανέφερε.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ