«Πάντα υποστήριζα την Ελλάδα. Δεν ήθελα απλά να διατηρήσουμε ένα εργαλείο, το κοινό ευρωπαϊκό μας νόμισμα. Ήξερα ότι αν παραμεριζόταν η Ελλάδα από την ΕΕ, θα παραμεριζόταν και το κοινό ευρωπαϊκό μας σχέδιο. Στη συνέχεια θα ακολουθούσαν και άλλες χώρες» είπε ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας Φρανσουά Ολάντ κατά την τελετή αναγόρευσης του σε επίτιμο διδάκτορα του Πανεπιστημίου Αθηνών, σε μια συγκινησιακά φορτισμένη ομιλία που καταχειροκροτήθηκε.
«Ο Αλέξης Τσίπρας θυμάται εκείνη τη μεγάλη νύχτα που περάσαμε μαζί» διηγήθηκε ο κ. Ολάντ στη Μεγάλη Αίθουσα Τελετών του Καποδιστριακού, έχοντας μιλήσει λίγο νωρίτερα για το μεγαλείο της χώρας μας και τις στενές σχέσεις φιλίας που τη δένουν με τη Γαλλία.
«Όλοι οι ευρωπαίοι ηγέτες αναρωτιούνταν τι έπρεπε να κάνουν. Προσπαθούσα να δω στο βλέμμα τους τι σκέφτονται και να τους περάσω με τη σκέψη μου τα δικά μου μηνύματα. Μετά την Ελλάδα, ποιος θα είναι ο επόμενος που θα εγκαταλείψει την ΕΕ διότι έκανε ένα λάθος, επειδή δεν έκανε καλή οικονομική διαχείριση;» αναρωτήθηκε ο κ. Ολάντ μιλώντας από καρδιάς στο μεγαλύτερο κομμάτι του λόγου του.
«Έχω ένα κομμάτι της μυστικής Ελλάδας στην καρδιά μου»
«Το ευρώ και η ΕΕ είναι μια λέσχη που μας οδηγεί προς τα πίσω; Γιατί το να είναι κανείς Ευρωπαίος σημαίνει κυρίως το να είναι κανείς προοδευτικός» διαπίστωσε ο κ. Ολάντ. «Γιατί δεχτήκαμε την Ελλάδα στο ευρώ από την πρώτη στιγμή; Γιατί ήταν μια πληγωμένη χώρα που έβγαινε από τη δικτατορία και την προσκαλέσαμε στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Η Ελλάδα λοιπόν για εμάς έπρεπε να είναι μια υποδειγματική δημοκρατία» είπε χαρακτηριστικά.
«Η Ελλάδα όπως η Γαλλία είναι μεγάλες όταν ανήκουν σε όλους τους ανθρώπους και εγώ έχω ένα κομμάτι της μυστικής Ελλάδας μέσα στην καρδιά μου» είπε ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας, θυμίζοντας τη φράση του Αντρέ Μαλρό και προσθέτοντας ότι ο ίδιος πάντα ήξερε ότι «οι Έλληνες είναι βαθιά Ευρωπαίοι».
Ο κ. Ολάντ έστειλε και μήνυμα προς τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης που έγιναν πρόσφατα μέλη της ΕΕ ότι «είναι καθήκον μας να κατανοήσουμε ότι μπροστά στις ορδές των προσφύγων η λέξη αλληλεγγύη, λέξη διάσημη στην Πολωνία, πρέπει να ξαναγίνει μια σημαντική λέξη στην Ευρώπη».
Μήνυμα εν όψει της αξιολόγησης των θεσμών
Ο πρόεδρος της Γαλλίας βέβαια έστειλε και μήνυμα στην ελληνική κυβέρνηση ότι πρέπει να τηρήσει τις υποχρεώσεις και τις δεσμεύσεις που ανέλαβε ενώπιον των εταίρων της.
Μίλησε για την ανεργία των νέων, που φτάνει το 45% στη χώρα μας και σε άλλα κράτη, και είπε ότι θέλει η Γαλλία να γίνει η χώρα που θα υποδέχεται τους περισσότερους έλληνες φοιτητές. Για τον λόγο αυτό θα δημιουργηθεί στη Γαλλία ένα Ταμείο από το οποίο θα χρηματοδοτείται η κινητικότητα των νέων και οι νέοι επιστήμονες.
Θύμισε ο κ. Ολάντ τις φράσεις του Γιάννη Ρίτσου το 1945 προς τους Γάλλους, χαρακτηρίζοντας τη Γαλλία «αδελφή χώρα». «Θα βρεθούμε με τα παιδιά της ελευθερίας κοντά στα δέντρα, τα λουλούδια και τον ήλιο…» απήγγειλε ο κ. Ολάντ και συνέχισε: «Ευχαριστώ, Ελλάδα».
«Η Γαλλία πάντα υποστήριξε την Ελλάδα γιατί είχε πάντα την ίδια ιδέα του πολιτισμού» είπε ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας. Παράλληλα αυτοσαρκάστηκε αρχίζοντας την ομιλία του μετά τους εκπροσώπους του Πανεπιστημίου Αθηνών, που αναφέρθηκαν στο έργο του, λέγοντας ότι «είναι τιμή για εμένα να ακούω τα καλά λόγια σας για τα γραπτά μου, καθώς δεν είναι κάτι που μου συμβαίνει συχνά»
«Δεν υπάρχει μονόδρομος»
«Υπάρχει πραγματικά πολιτική ευθύνη στις επιλογές και πάντα υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις» είπε ο κ. Ολάντ στην ομιλία του. «Δεν υπάρχουν προκατασκευασμένες κατευθύνσεις και πολιτική ή ένας μόνο δρόμος. Είναι θεμέλιο της δημοκρατίας μας το να μπορεί κάποιος να πάρει μια απόφαση που κάποιος άλλος δεν θα έπαιρνε. Το μήνυμα της επιλογής βέβαια δεν σημαίνει ότι δεν βλέπουμε την πραγματικότητα, δεν αναλαμβάνουμε δεσμεύσεις ή ξεφεύγουμε από τις υποχρεώσεις μας» υπογράμμισε.
«Όμως όταν μιλάμε για δεσμεύσεις,υπάρχει πάντα η επιλογή» επανέλαβε ο κ. Ολάντ. «Κάποιοι βέβαια πιστεύουν ότι μπορεί κάποιος να μην ακολουθήσει τις δεσμεύσεις του και να κλειστεί στον εαυτό του. Αυτό όμως είναι αδιέξοδο. Αυτό οδήγησε έθνη στον χαμό» είπε χαρακτηριστικά.
«Η πρόοδος είναι κάτι που θέλει μακροχρόνια προσπάθεια. Πολλές φορές μπορεί να επιβραδυνθεί ή να σταματήσει για λίγο, αλλά μακροπρόθεσμα η πρόοδος είναι στον ορίζοντα» επισήμανε ο πρόεδρος της Γαλλίας.
«Η κρίση μπορεί να είναι μοιραία, αλλά μπορεί να είναι και ευκαιρία»
«Ένα έθνος ή μια χώρα δεν μπορεί να αρνηθεί ή να αγνοήσει την πρόοδο. Υπάρχουν βέβαια κάποιες σκοτεινές δυνάμεις που θέλουν να μας πείσουν ότι δεν υπάρχει μπροστά μας πρόοδος· η ιστορία πέφτει βαριά πάνω μας, το παρελθόν είναι καλύτερο από το μέλλον. Όμως αυτές οι δυνάμεις οδηγούν πάντα στη δημαγωγία. Η κρίση μπορεί να είναι μοιραία, αλλά μπορεί να είναι και ευκαιρία. Ελπίζω ότι το συντομότερο θα μπούμε σε πορεία προόδου» τόνισε.
«Σήμερα το να είναι κανείς Ευρωπαίος δεν είναι αυτονόητο. Υπόκειται σε κανόνες, περιορισμούς, υποχρεώσεις. Κάτι που κάποιος θεωρεί εθνική του κυριαρχία πρέπει να το υποβάλει σε κοινές κατευθύνσεις. Γι’ αυτό η ευρωπαϊκή πορεία σήμερα δεν είναι αυτονόητη. Γι’ αυτό και εμείς, όπως και άλλοι, πάντα υποστηρίξαμε την Ελλάδα» σημείωσε.
Επίσημοι
Ο κ. Ολάντ έφτασε στην Αίθουσα Τελετών του Πανεπιστημίου Αθηνών με καθυστέρηση περίπου μίας ώρας, συνοδευόμενος από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Προκόπη Παυλόπουλο.
Παρόντες ήταν ο Πρόεδρος της Βουλής κ. Νίκος Βούτσης και εκτός από τον πρωθυπουργό κ. Αλέξη Τσίπρα, την κυβέρνηση εκπροσώπησαν οι υπουργοί κκ. Νίκος Παππάς, Αλέκος Φλαμπουράρης, Αριστείδης Μπαλτάς, η κυρία Σία Αναγνωστοπούλου ενώ ο κ. Νίκος Φίλης κατέφθασε με καθυστέρηση ύστερα από τη συνάντηση που είχε με τους εκπροσώπους της τρόικας.
Στην τελετή παρευρέθησαν εκτός των γάλλων επισήμων, ο πρεσβευτής της Γερμανίας κ. Πέτερ Σάαφ, ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ ναύαρχος Ευάγγελος Αποστολάκης, οι πρώην πρωθυπουργοί κκ. Λουκάς Παπαδήμος, Ιωάννης Γρίβας και Δημήτρης Πικραμμένος, η πρόεδρος του ΠαΣοΚ κυρία Φώφη Γεννηματά, η βουλευτής της ΝΔ κυρία Όλγα Κεφαλογιάννη, ο πρώην Πρόεδρος της Βουλής κ. Δημήτρης Σιούφας, η πρώην υπουργός Παιδείας κυρία Φρόσω Κιάου, ο πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών κ. Δημήτρης Νανόπουλος, η πρέσβειρα της Unesco κυρία Μαριάννα Βαρδινογιάννη κ.ά.
Πρύτανης Θ. Δημόπουλος: «Το Πανεπιστήμιό μας τιμά στο πρόσωπο του Φρ. Ολάντ και τη Γαλλική Δημοκρατία»
«Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών με ιδιαίτερη χαρά απονέμει σήμερα τον τίτλο του επίτιμου διδάκτορα του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών στον πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας Φρανσουά Ολάντ» ξεκίνησε την ομιλία του ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Θάνος Δημόπουλος.
«Ας θυμηθούμε ότι πριν από 136 χρόνια, το 1879, το Πανεπιστήμιό μας τιμούσε μια άλλη μεγάλη προσωπικότητα της Γαλλίας, τον Λέοντα Γαμβέτα, πρόεδρο της Γαλλικής Βουλής και στη συνέχεια πρωθυπουργό της Γαλλίας, για τη σημαντική προσφορά του στην ειρήνη και στη δημοκρατία τόσο στη Γαλλία όσο και στην Ευρώπη. Επίσης, πριν από 103 χρόνια, το 1912, με τις ίδιες σκέψεις το Πανεπιστήμιό μας τίμησε τον Ζορζ Κλεμανσό, μεγάλο τέκνο της Γαλλίας και «πατέρα της νίκης» της δημοκρατίας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο» ανέφερε ο κ. Δημόπουλος.
«Και αργότερα, το 1937, το Πανεπιστήμιό μας τίμησε μια ακόμη μεγάλη προσωπικότητα της Γαλλίας, τον υπουργό Παιδείας Ζαν Ζάι, για τη συνεισφορά του στην επιστήμη και την εκπαίδευση.

Πιο πρόσφατα, το 1992, στη σειρά των μεγάλων προσωπικοτήτων που τιμά το Πανεπιστήμιό μας, με τον τίτλο του επίτιμου διδάκτορα προστέθηκε ο Ζακ Ντελόρ, στον οποίο αναγνωρίστηκε η προσφορά του στην επιστήμη της πολιτικής και η μεγάλη συνεισφορά στην προώθηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.

Τέλος, το 2001 το ίδρυμά μας, για τους ίδιους λόγους, τίμησε έναν άλλο υπουργό Παιδείας της Γαλλίας, τον Τζακ Λανγκ» πρόσθεσε ο πρύτανης του Καποδιστριακού.
«Προφανώς, αυτές οι διακρίσεις υπογραμμίζουν τη μοναδική προσφορά των τιμωμένων στην ανθρωπότητα. Ταυτόχρονα, εκφράζουν τη διαχρονική σχέση μεταξύ του γαλλικού και του ελληνικού πολιτισμού και υπενθυμίζουν τη σταθερότητα των σχέσεων φιλίας και συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών από την εποχή της δημιουργίας του νέου ελληνικού κράτους.

Σήμερα, το αρχαιότερο πανεπιστήμιο της χώρας μας, εστία του ελληνικού πολιτισμού, πιστό στην παράδοσή του, απονέμει την ύψιστη τιμητική διάκριση σε μια κορυφαία πολιτική προσωπικότητα της Γαλλίας, της Ευρώπης και ταυτόχρονα σε ένα σημαντικό επιστήμονα, πρώην καθηγητή του Ινστιτούτου Πολιτικών Σπουδών του Παρισιού» σημείωσε ακόμη ο κ. Δημόπουλος.
«Το Πανεπιστήμιό μας, συμμετέχοντας στην απόδοση τιμής από τη χώρα μας σε προσωπικότητες όχι μόνο της επιστήμης, αλλά και της πολιτικής, που έχουν προσφέρει πολλαπλά στην υπόθεση της δημοκρατίας, της ειρήνης και της προώθησης της ευρωπαϊκής συνεργασίας, τιμά σήμερα στο πρόσωπο του Φρανσουά Ολάντ και τη Γαλλική Δημοκρατία.

Σε ολόκληρη την επιστημονική και πολιτική διαδρομή του ο Φρανσουά Ολάντ υπήρξε και συνεχίζει να είναι θερμός υπέρμαχος της δημοκρατίας, της αλληλεγγύης και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Με βάση τις πεποιθήσεις του για τη μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων και των ίσων ευκαιριών για όλους τους πολίτες, αγωνίστηκε και αγωνίζεται συνεχώς για την υπερίσχυση του κράτους δικαίου και την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους, τόσο στη Γαλλία όσο και στην Ευρώπη, μέσα σε ένα εξαιρετικά αντίξοο περιβάλλον.

Πιστός στη δημοκρατική παράδοση των προκατόχων του προέδρων της Γαλλίας πιστεύει στην ευρωπαϊκή ιδέα με περισσότερη δημοκρατία και αλληλεγγύη μεταξύ των ευρωπαϊκών λαών, όπως εξάλλου έδειξε με τη στάση του τον τελευταίο καιρό έναντι της Ελλάδας» κατέληξε ο πρύτανης του Ιδρύματος.
Το έργο του Φρανσουά Ολάντ
Στο έργο και στην προσωπικότητα του προέδρου της Γαλλίας αναφέρθηκε ο αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Ναπολέων Μαραβέγιας.
«Αυτή την τιμή της αναγόρευσης σε επίτιμο διδάκτορα την έχει αποδώσει το πανεπιστήμιό μας, το πρώτο πνευματικό ίδρυμα της χώρας μας, αλλά και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, από τη δημιουργία του, το 1837, σε μεγάλες προσωπικότητες της ελληνικής και παγκόσμιας σκηνής» σημείωσε ο κ. Μαραβέγιας.
«Σε ορισμένους μπορεί να γεννηθεί ίσως το ερώτημα εάν είναι ορθό να απονέμεται η υψίστη τιμή του πανεπιστημίου μας σε πολιτικές προσωπικότητες πριν ολοκληρώσουν την πολιτική τους διαδρομή» είπε ο αντιπρύτανης του Ιδρύματος.
«Όμως το πανεπιστήμιό μας έχει ευτυχήσει να έχει τιμήσει πολιτικές προσωπικότητες κατά την περίοδο της πολιτικής τους δράσης, όπως ο Λέων Γαμβέτας το 1879, ο Ζορζ Κλεμανσό το 1912, και άλλοι, τους οποίους η ιστορία αργότερα κατέταξε μεταξύ των σημαντικότερων πολιτικών ανδρών της εποχής τους. Όπως μου παρατήρησε ο καθηγητής της Ιστορίας Κώστας Μπουραζέλης, «ένα πανεπιστήμιο με ιστορία οφείλει όχι να ακολουθεί την ιστορία, αλλά να τη συνδημιουργεί»» ανάφερε ο κ. Μαραβέγιας.
Στη συνέχεια εξέθεσε την πορεία του τιμώμενου Φρανσουά Ολάντ: Γεννήθηκε το 1954 στη Ρουέν της Γαλλίας και σπούδασε σε τρεις από τις πλέον φημισμένες ανώτατες σχολές της Γαλλίας, κατά σειρά: στην Ανωτάτη Σχολή Εμπορικών Σπουδών (École des Hautes Études Commerciales), στο Ινστιτούτο Πολιτικών Σπουδών του Παρισιού (Institut d’Études Politiques), γνωστό και ως Sciences Po Paris, ενώ στη συνέχεια αποφοίτησε το 1980 από την Εθνική Σχολή Διοίκησης (École Nationale d’Administration), την περίφημη ΕΝΑ, όπου ολοκλήρωσε τις σπουδές του.
Ο Φρανσουά Ολάντ υπήρξε καθηγητής στο Institut d’Études Politiques από το 1988 μέχρι το 1991 και συγγραφέας σημαντικών βιβλίων, μεταξύ των οποίων αξίζει να σημειωθεί το ακόλουθο «L’Heure des Chοix. Pour une économie politique», το οποίο συνέγραψε μαζί με τον γνωστό σε όλους σημερινό επίτροπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης κ. Πιερ Μοσκοβισί (εκδόσεις Odile Jacob, 1991).
«Στο βιβλίο αυτό οι δύο συγγραφείς επιδιώκουν να δείξουν ότι η Οικονομική Επιστήμη, επειδή δεν είναι ακριβής επιστήμη, όπως π.χ. η Φυσική, δεν μπορεί να έχει άκαμπτους και απαράβατους κανόνες και περιορισμούς, όπως ισχυρίζεται σήμερα η κυρίαρχη νεοκλασική σκέψη» τόνισε ο αντιπρύτανης.
«Οι οικονομικοί περιορισμοί δεν εξαφανίζουν ποτέ την ελευθερία των αποφάσεων στο πολιτικό πεδίο. Υπάρχουν δυνατότητες επιλογών με βάση τους στόχους που θέτει η κοινωνία ή το κράτος. Έτσι, η Οικονομική Επιστήμη μπορεί και πρέπει να ξαναγίνει Πολιτική Οικονομία ανασυνδεόμενη με τις απαρχές της.
Αυτή η βασική θέση, ότι υπάρχουν δηλαδή σημαντικά περιθώρια πολιτικής παρέμβασης, προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση, ανάλογα με τους συσχετισμούς των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων, παρά τους οικονομικούς περιορισμούς, αποτελεί σταθερή πεποίθηση του Φρανσουά Ολάντ και του Πιερ Μοσκοβισί» σημείωσε.
«Η πολιτική διαδρομή του Φρανσουά Ολάντ χαρακτηρίζεται από τη σταθερή του θέληση να υπηρετήσει από διάφορες θέσεις το Σοσιαλιστικό Κόμμα και να αφιερωθεί στην πολιτική δράση με βάση τις στέρεες πεποιθήσεις του ότι είναι πάντα δυνατόν η πολιτική δράση να αλλάξει τη «μοίρα» των ανθρώπων.

Η πολιτική του δράση βρίσκεται σε ευθεία γραμμή με πολιτική δράση του Λ. Γαμβέτα για τη δημοκρατία ενάντια στη μοναρχία, και του Ζορζ Κλεμανσό ενάντια στη συντηρητική τάξη πραγμάτων, τους οποίους το Πανεπιστήμιό μας, όχι τυχαία, έχει τιμήσει ως μεγάλους πολιτικούς άνδρες» τόνισε.
«Ωστόσο, η πολιτική δράση του Φρανσουά Ολάντ ακολουθεί τη δημοκρατική σοσιαλιστική παράδοση του Λεόν Μπλουμ, στον οποίο έχει εντρυφήσει ιδιαίτερα γράφοντας την εισαγωγή στο βιβλίο του David Frapet «Le socialisme selon Léon Blum» (εκδόσεις Creer, 2003).

Παράλληλα, η θεωρητική του ενασχόληση με την ουσία της πολιτικής δράσης της σοσιαλιστικής παράδοσης της Γαλλίας προκύπτει και από την εισαγωγή που έχει γράψει για ένα βιβλίο του Régis Paranque «De Mendès-France à Bérégovoy: l’honneur en politique»» ανέφερε ο κ. Μαραβέγιας.
«Ο Φρανσουά Ολάντ είναι ένας βαθύς μελετητής της πολιτικής πράξης της γαλλικής δημοκρατικής σοσιαλιστικής παράδοσης. Ένας πολιτικός που συνδυάζει την πολιτική δράση με την επιστημονική σκέψη και εμπνέεται από την ανθρωπιστική κληρονομιά του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης.

Η διαδρομή του στην πολιτική ζωή της Γαλλίας είναι συνδεδεμένη με τον αγώνα για τη δημοκρατία, την ισονομία, την ισότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη, αξίες που έχει θέσει ως προτεραιότητες και για τη δράση του τόσο στη Γαλλία όσο και στον ευρωπαϊκό χώρο.

Η συνεισφορά του στην προσπάθεια να αλλάξει η ευρωπαϊκή πολιτική προς την κατεύθυνση της δημοκρατίας και της αλληλεγγύης μεταξύ των ευρωπαϊκών λαών αρχίζει σταδιακά να αποδίδει καρπούς.

Είναι ένας μαχητής των ανθρωπιστικών αξιών, που σήμερα μοιάζουν ξεπερασμένες, και ταυτόχρονα ένας υποστηρικτής της καινοτομίας σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δράσης. Συνθέτει δηλαδή φαινομενικές αντιθέσεις, όπως ταιριάζει σε έναν πραγματικό πολιτικό.

Η τιμή που αποδίδει σήμερα το Πανεπιστήμιό μας στον πρόεδρο της Γαλλίας είναι τιμή στον επιστήμονα και στον πολιτικό, που καταφέρνει να συνδυάσει με εξαίρετο τρόπο τη θεωρητική κατάρτιση με την πολιτική δράση.

Είναι όμως ταυτόχρονα τιμή και στη Γαλλία του Διαφωτισμού, των επαναστάσεων, των μεταρρυθμίσεων, της επιστήμης και της πολιτικής» κατάληξε ο αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών.