Η αντίστροφη μέτρηση έχει αρχίσει. Επειτα από πολλές εβδομάδες καρκινοβασίας και ισχνής προόδου στις διαπραγματεύσεις με τους πιστωτές η ελληνική κυβέρνηση βρίσκεται προ του σημείου καμπής. Λίγο προτού συμπληρώσει τις πρώτες 100 ημέρες της στην εξουσία, καλείται ως τις 21 Απριλίου όχι μόνο να έχει καταλήξει σε μια κατ’ αρχήν συμφωνία με τους δανειστές αλλά και να έχει περάσει από τη Βουλή την πρώτη δέσμη μέτρων.
Αυτή είναι η βασική προϋπόθεση από την οποία θα κριθεί η διάθεση του Αλ. Τσίπρα να τηρήσει τη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου. Μόνο τότε θα εξασφαλιστεί στη συνεδρίαση του Εurogroup της 24ης Απριλίου η αποδέσμευση ενός τμήματος της χρηματοδότησης, η οποία θα αποτρέψει σε πρώτη φάση τα χειρότερα για την ελληνική οικονομία και δευτερευόντως θα διατηρήσει κάποια από τα ισχύοντα δεδομένα για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ.
Οι συνθήκες υπό τις οποίες η ελληνική κυβέρνηση και οι εκπρόσωποί της στις διαπραγματεύσεις συζητούν το πλαίσιο μιας ενδεχόμενης συμφωνίας δεν είναι οι καλύτερες δυνατές. Η πρόοδος σε πεδία κρίσιμα και καθοριστικά είναι αργή, οι διαθέσεις της ελληνικής πλευράς να προχωρήσει σε συμβιβασμούς ασαφείς.
Εκνευρισμός και ασάφειες

Σε αυτό το πλαίσιο κορυφαίες κυβερνητικές πηγές εξακολουθούν να εμφανίζονται «αποφασισμένες» να τηρήσουν τις «κόκκινες γραμμές» και βέβαιες ότι η Ευρώπη είναι αυτή που θα υποχωρήσει καθώς «δεν είναι δυνατόν να διαλύσουν την Ευρώπη επειδή κάποιοι θέλουν να αυξηθεί ο ΦΠΑ στη Μύκονο και στη Σαντορίνη» (Αλ. Φλαμπουράρης).
Το πνεύμα αυτό κυριαρχεί στους κυβερνητικούς κύκλους, όπου όμως τις τελευταίες εβδομάδες παρατηρούνται έντονη νευρικότητα και αλλεπάλληλες μεταπτώσεις και παλινδρομήσεις.
Χαρακτηριστικά ήταν τα περιστατικά που ακολούθησαν το ταξίδι του Ι. Δραγασάκη στην Κίνα, όπου ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης εμφανίστηκε αρχικώς να δίνει το πράσινο φως στην ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ και επιστρέφοντας στην Αθήνα να τροποποιεί τις δηλώσεις και να τις προσαρμόζει στο πλαίσιο που ικανοποιεί το εσωκομματικό ακροατήριο του ΣΥΡΙΖΑ. Αποτέλεσμα: οι πραγματικές προθέσεις της κυβέρνησης είναι ασαφείς, το πλαίσιο στο οποίο επιθυμεί να δράσει απροσδιόριστο, η αβεβαιότητα επίδοξων επενδυτών μεγάλη.
Συνομιλητές κορυφαίων κυβερνητικών παραγόντων μετέφεραν ως και τις προηγούμενες ημέρες ότι ακόμη και στα υψηλόβαθμα κλιμάκια του Μεγάρου Μαξίμου δεν υπήρχε πλήρης εικόνα και συναίσθηση της κρισιμότητας της κατάστασης και του ενδεχομένου να βρεθεί η χώρα σε καθεστώς πτώχευσης και πλήρους απομόνωσης εντός των προσεχών εβδομάδων. Οπως λένε: «Ακόμη και το τι θα σήμαινε η αθέτηση της πληρωμής της δόσης των 450 εκατ. ευρώ προς το ΔΝΤ στις 9 του μηνός δεν ήταν ξεκάθαρο για κάποιους».
Οι ίδιες πηγές εκτιμούν πλέον ότι η συναίσθηση αυτή έχει διαμορφωθεί και τονίζουν πως «οι επιλογές είναι ξεκάθαρες: συμφωνία ή χάος». Παρά ταύτα, ο τρόπος αντίδρασης του Πρωθυπουργού τελεί υπό εξέταση και επεξεργασία. Σύμφωνα με τα όσα αναφέρουν κυβερνητικά στελέχη, επιδίωξη του Αλ. Τσίπρα είναι να κερδίσει χρόνο μερικών εβδομάδων ως τον Ιούνιο, οπότε και εκπνέει η παράταση της δανειακής σύμβασης, την οποία υπέγραψε η κυβέρνηση στα τέλη Φεβρουαρίου. Οπως πάντως σημειώνεται από διεθνείς πηγές, «αυτό που δεν φαίνεται να έχει κατανοήσει η ελληνική κυβέρνηση είναι ότι ο χρόνος δεν λειτουργεί υπέρ της. Ακόμη και το «χαρτί» της πολιτικής ανατροπής στην Ευρώπη στο οποίο πόνταρε ο Τσίπρας έχει ακυρωθεί, αφού η δυναμική των Podemos στην Ισπανία έχει ξεφουσκώσει και οι συμμαχίες που επιζητούσε δεν φαίνονται επαρκείς».
Το κρίσιμο δίμηνο

Ο χρόνος του προσεχούς διμήνου –εφόσον στις 24 Απριλίου υπάρξει συμφωνία –περιγράφεται ως διάστημα κατά το οποίο θα κριθούν τα πάντα και θα διαμορφωθεί το πολιτικό περιβάλλον για το επόμενο στάδιο. Αυτό δεν είναι άλλο από την υπογραφή του νέου Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος που ως τώρα ονομαζόταν Μνημόνιο και πλέον (εφόσον υπάρξει νέο) θα ονομάζεται αναπτυξιακό συμβόλαιο. Εν όψει αυτού και των μέτρων που θα περιλαμβάνει παρατηρείται ήδη αξιοσημείωτη κινητικότητα στην κυβέρνηση και στο κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ.
Τα αντιφατικά μηνύματα που μεταδίδονται από την κυβέρνηση όταν ανακοινώνεται ότι επιδιώκεται ευρωπαϊκή λύση αλλά διακηρύσσεται ότι π.χ. δεν θα αυξηθεί ο ΦΠΑ, θα προσληφθούν χιλιάδες σε διαφόρους τομείς, δεν θα γίνουν αλλαγές στο Ασφαλιστικό, θα αυξηθεί ο κατώτατος μισθός κ.ά. δεν ευνοούν την εξεύρεση πεδίου συνεννόησης με τους εταίρους.


Κλυδωνισμοί
Το σενάριο των εκλογών
Οι προθέσεις του κ. Τσίπρα σχετικά με το αν θα προχωρήσει σε συμβιβασμούς ή θα επιλέξει κινήσεις σε διαφορετική κατεύθυνση παραμένουν ασαφείς. Το σενάριο της προσφυγής στις κάλπες, όσο και αν η κυβέρνηση κατά τα αναμενόμενα το απορρίπτει και το διαψεύδει, είναι κάτι που στα κυβερνητικά γραφεία συζητείται. Πλην όμως επικρατεί σύγχυση ως προς το δίλημμα που θα θελήσει να περιγράψει ο κ. Τσίπρας σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Κυβερνητικά στελέχη μιλούν για την ανάγκη νομιμοποίησης της κυβέρνησης να υπογράψει μια συμφωνία με τους δανειστές καθώς τα μέτρα που θα περιλαμβάνονται σε αυτήν δεν θα έχουν την έγκριση μεγάλου τμήματος της σημερινής ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ.
Το ενδεχόμενο που συζητείται ολοένα και συχνότερα τις τελευταίες ημέρες είναι η προσφυγή στις κάλπες στις αρχές του καλοκαιριού προκειμένου ο κ. Τσίπρας να αποφύγει με τον έναν ή τον άλλον τρόπο εξελίξεις όπως εκείνες που σημειώθηκαν κατά την περίοδο διακυβέρνησης του Γ. Παπανδρέου και να μεταθέσει την ευθύνη των αποφάσεων στους πολίτες και στις άλλες πολιτικές δυνάμεις.
«Οχι» Λαφαζάνη στη διάσπαση

Η απειλή των εκλογών και η πραγματική προσφυγή στις κάλπες αντιμετωπίζονται ως κίνηση που θα απευθύνεται κατά κύριο λόγο στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ και της κυβέρνησης. Οπως επισημαίνεται δε από έμπειρα κοινοβουλευτικά στελέχη, εφόσον οι εξελίξεις επιβεβαιώσουν αυτά τα εξεταζόμενα σενάρια, οι εκλογές θα διεξαχθούν με λίστα. Το στοιχείο αυτό επισημαίνεται ως καταλυτικό μέσο πίεσης που διαθέτει ο κ. Τσίπρας ώστε να οδηγήσει τις εξελίξεις προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση.
Σε αυτό το περιβάλλον η στάση της εσωκομματικής αντιπολίτευσης παρουσιάζει ενδιαφέροντα στοιχεία. Σύμφωνα με πληροφορίες, στη συνδιάσκεψη του Αριστερού Ρεύματος το προηγούμενο Σαββατοκύριακο ακούστηκαν όλα: κάποιοι πρότειναν την απόσχιση από τον ΣΥΡΙΖΑ, κάποιοι την απέρριψαν και μια μεγάλη μερίδα, στην οποία συγκαταλέγεται και ο Π. Λαφαζάνης, επέμεινε στο να επιδειχθούν ψυχραιμία και στάση αναμονής «ώσπου να ξεκαθαρίσουν τα πράγματα».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ