Κυκλοφόρησε επίσημα την Πέμπτη η έκθεση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Μπαν Κι Μουν για την ανανέωση της θητείας της ειρηνευτικής δύναμης ΟΥΝΦΙΚΥΠ χωρίς να καταστεί δυνατό, παρά τις έντονες παρεμβάσεις της Λευκωσίας, να αλλάξει η αρνητική παράγραφος η οποία αναφέρεται σε απομόνωση των Τουρκοκυπρίων.
Στην έκθεση υπάρχουν κι άλλες προβληματικές αναφορές, με σοβαρότερη αυτή για τους υδρογονάνθρακες, όπου γίνεται αναφορά σε «κοινούς φυσικούς πόρους». Επίσης, ο Γενικός Γραμματέας αποφεύγει να επικρίνει την παραβίαση της κυπριακής ΑΟΖ από την Τουρκία και κάνει πολλές φορές αναφορά σε «ελληνοκυπριακές αρχές». Παρόμοιες αναφορές σε εκθέσεις του ΓΓ του ΟΗΕ είχαν σταματήσει μετά τη λήξη της θητείας του Κόφι Ανάν.
Η επίμαχη παράγραφος
Γράφει επί λέξη η επίμαχη παράγραφος: «Μια ενεργή κοινωνία των πολιτών και η συνεχής ανάπτυξη των οικονομικών, κοινωνικών, πολιτιστικών, αθλητικών ή παρόμοιων δεσμών και επαφών, μπορούν να παρέχουν ζωτικής σημασίας υποστήριξη στους πολιτικούς ηγέτες και να τους βοηθήσει να κάνουν τους αναγκαίους συμβιβασμούς στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Παρομοίως, η άρση των περιορισμών και των εμποδίων που παρακωλύουν την οικονομική ανάπτυξη της τουρκοκυπριακής κοινότητας θα προάγει την εμπιστοσύνη.
Μια τέτοια εξέλιξη θα συμβάλει στην αντιμετώπιση των ανησυχιών των Τουρκοκυπρίων για απομόνωση, καθώς και την αδυναμία τους να συμμετέχουν ουσιαστικά σε ένα αλληλένδετο κόσμο, προετοιμάζοντας έτσι την Κύπρο για μια συνολική διευθέτηση.
Κατά την άποψή μου, η ενθάρρυνση του εμπορίου μπορεί να έχει μόνο θετικές επιπτώσεις στο στόχο της επανένωσης. Για ακόμα μια φορά, καλώ τους δύο ηγέτες των κοινοτήτων να καταβάλλουν προσπάθειες για τη δημιουργία ενός ευνοϊκού κλίματος για την επίτευξη μεγαλύτερης οικονομικής και κοινωνικής ισότητας μεταξύ των πλευρών, μεταξύ άλλων μέσω κοινών σχεδίων και αύξηση των εμπορικών συναλλαγών, οι οποίες θα κάνουν μια ενδεχόμενη επανένωση ευκολότερη και πιο πιθανή. Στο πλαίσιο των διεθνώς επικυρωμένης ειρηνευτικής διαδικασίας, οι προσπάθειες προς την αντίθετη κατεύθυνση μόνο αντιπαραγωγικές μπορούν να είναι».
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, σκληρή σε ύφος επιστολή προς τον ΓΓ του ΟΗΕ έχει αποστείλει ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Δημοκρατίας, Νίκος Αιμιλίου.
Πάντως πέραν τούτων υπάρχουν κι άλλες προβληματικές αναφορές, με σοβαρότερη αυτή για τους υδρογονάνθρακες, όπου μιλά «κοινούς φυσικούς πόρους» και αποφεύγει να επικρίνει την παραβίαση της κυπριακής ΑΟΖ από την Τουρκία, τις πολλές αναφορές της έκθεσης σε «ελληνοκυπριακές αρχές», καθώς και οι εκτιμήσεις για το θέμα των αγνοουμένων.
Η Λευκωσία είχε χθες και προχθές σειρά επαφών με στόχο την απάλειψη της αναφοράς στο θέμα της «απομόνωσης». Σύμφωνα με αρμόδια πηγή, υπήρχε συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών Ιωάννη Κασουλίδη με τη Λίζα Μπάτενχάιμ, ενώ το θέμα εγέρθηκε και προς τον ειδικό σύμβουλο του ΓΓ, Έσπεν Μπαρθ Άιντε. Συναντήσεις είχε κι ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Δημοκρατίας στον ΟΗΕ. Οι δικαιολογίες που εδόθησαν ήταν πως η έκθεση έχει ήδη υπογραφεί από τον ΓΓ και έχει λάβει αριθμό επισήμου εγγράφου.
Πάντως παρόμοιες αλλαγές έχουν γίνει στην έκθεση, μάλιστα στη θητεία του Μπαν Γκι μουν – κυκλοφόρησε και διορθωτική προσθήκη – μία κατόπιν απαίτησης της Τουρκίας και μία της Κύπρου.
Δυσαρεστημένη η κυβέρνηση
Δυσαρέσκεια και απογοήτευση εξέφρασε η Κυβέρνηση δια του Κυβερνητικού Εκπροσώπου Νίκου Χριστοδουλίδη αναφορικά με το περιεχόμενο της Έκθεσης του ΓΓ του ΟΗΕ για τη δραστηριότητα των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο.
Σε δηλώσεις του, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε ότι «η Κυβέρνηση επιθυμεί να εκφράσει την έντονη δυσαρέσκεια και απογοήτευση της για το περιεχόμενο της Έκθεσης του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για τη δραστηριότητα των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο κατά την περίοδο 21 Ιουνίου 2015 έως 15 Δεκεμβρίου 2014″.
Ως προς τις παράνομες και προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας στην Κυπριακή ΑΟΖ, οι οποίες αναπόφευκτα οδήγησαν στην αναστολή των διαπραγματεύσεων, η Έκθεση παραθέτει τα γεγονότα με τρόπο που ουδόλως ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.
«Καμία αναφορά για το Μπαρμπαρός»
Συγκεκριμένα, στην Έκθεση δεν γίνεται σαφής αναφορά στις συνεχιζόμενες παραβιάσεις των κυριαρχικών δικαιωμάτων ενός ανεξάρτητου και κυρίαρχου κράτους μέλους των Ηνωμένων Εθνών, της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενώ καμία αναφορά δεν γίνεται στην παράνομη διεξαγωγή σεισμικών ερευνών στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας εκ μέρους της Τουρκίας από το Barbaros, συνοδευόμενο από πλοία του τουρκικού πολεμικού ναυτικού.
Η απουσία σαφούς αναφοράς στη γενεσιουργό αιτία που οδήγησε στην αναστολή των διαπραγματεύσεων, λίγο πριν την έναρξη της πιο κρίσιμης φάσης της διαπραγματευτικής διαδικασίας που άρχισε τον περασμένο Φεβρουάριο με την υιοθέτηση της Κοινής Διακήρυξης, είναι αφενός προβληματική και αφετέρου δεν υποβοηθά στην επίλυση της κρίσης που δημιούργησε η Τουρκία.
Στο πλαίσιο αυτό, η Κυβέρνηση υπενθυμίζει τον ρόλο των Ηνωμένων Εθνών ως θεματοφύλακα της διεθνούς νομιμότητας και της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.
«Ατυχείς ισχυρισμοί για απομόνωση των Τ/κ»
Επιπλέον, στην Έκθεση συμπεριλαμβάνονται εξαιρετικά ατυχείς ισχυρισμοί περί δήθεν εμποδίων και περιορισμών που παρεμποδίζουν την οικονομική ανάπτυξη της τουρκοκυπριακής κοινότητας καθώς και για δήθεν αδυναμία ουσιαστικής συμμετοχής των Τουρκοκυπρίων σε ένα διασυνδεδεμένο κόσμο. Τονίζουμε ότι οι όποιες οικονομικές ανισότητες μεταξύ ελληνοκυπριακής και τουρκοκυπριακής κοινότητας είναι το άμεσο αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης παράνομης κατοχής μέρους του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας από τουρκικά στρατεύματα. Καλούμε για άρση των περιορισμών που η κατοχική δύναμη επιβάλλει στους Τουρκοκυπρίους προς εξυπηρέτηση των πολιτικών σκοπιμοτήτων της Τουρκίας που στοχεύουν στη συνέχιση της διαίρεσης και της κατοχής.
«Η Κυβέρνηση τονίζει ότι η προσέγγιση ίσων αποστάσεων υπό το πρόσχημα της αμεροληψίας αποθρασύνει την Τουρκία και δυσχεραίνει περαιτέρω την υφιστάμενη κατάσταση. Προτιθέμεθα άμεσα να προβούμε σε γραπτά όσο και σε προφορικά διαβήματα μέχρι και τον ΓΓ του ΟΗΕ» τόνισε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος.
«Ξεκάθαρη η άποψη Άιντε»
Κληθείς να σχολιάσει τη συνάντηση του κ. Άιντε με τον Τούρκο Πρωθυπουργό, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε ότι «θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε. Για μας είναι ξεκάθαρο, θεωρώ ότι αυτό προκύπτει ξεκάθαρα και από τη χθεσινή δήλωση του κ. Άιντε μετά τη συνάντηση του με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ότι η μπάλα βρίσκεται στο γήπεδο της Τουρκίας».
Ερωτηθείς αν ο κ. Άιντε διαβίβασε στην Κυβέρνηση αν θα ζητήσει από την Τουρκία να προβεί σε κίνηση καλής θέλησης, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε ότι «ο κ. Άιντε δήλωσε χθες δημόσια μάλιστα ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έχει αποδείξει την εποικοδομητική του προσέγγιση στο θέμα και αυτή η εποικοδομητική προσέγγιση έπρεπε να τύχει αναγνώρισης από τουρκικής πλευράς».
Υπέδειξε τα λανθασμένα σημεία η Λευκωσία
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, σκληρή σε ύφος επιστολή προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ έχει αποστείλει ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Δημοκρατίας, Νίκος Αιμιλίου.
Την ίδια ώρα και ενόψει της ενημέρωσης του συμβουλίου Ασφαλείας από τον κ. Άιντα για τα τελευταία γεγονότα, η μόνιμη αντιπροσωπεία της Κύπρου έχει συναντήσεις με όλα τα μέλη του συμβουλίου ασφαλείας υποδεικνύοντας τα λανθασμένα σημεία της έκθεσης του Μπαν Κι Μουν.
Η Λευκωσία είχε χθες και προχθές σειρά επαφών με στόχο την απάλειψη της αναφοράς στο θέμα της «απομόνωσης».
Σύμφωνα με αρμόδια πηγή, πραγματοποιήθηκε συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών Ιωάννη Κασουλίδη με τη Λίζα Μπάτενχάιμ, ενώ το θέμα ηγέρθη και στον ειδικό σύμβουλο του Γενικού Γραμματέα, Έσπεν Μπαρθ Άιντε.
Οι δικαιολογίες που εδόθησαν ήταν πως η έκθεση έχει ήδη υπογραφεί από τον Γενικό Γραμματέα και έχει λάβει αριθμό επισήμου εγγράφου.
