Στο «ναρκοπέδιο» του ΔΝΤ κινείται η κυβέρνηση, με συνέπεια η διαπραγμάτευση να βρεθεί σε οριακό σημείο την Παρασκευή έπειτα από 48 ώρες αγωνίας και εντατικών παρασκηνιακών συνομιλιών του Αντώνη Σαμαρά, του Ευάγγελου Βενιζέλου και του υπουργού Οικονομικών Γκίκα Χαρδούβελη με ευρωπαίους ηγέτες και αξιωματούχους, καθώς και με ηγετικά στελέχη του ΔΝΤ.
Παιχνίδια πιέσεων και εκβιασμών


Η διαπραγμάτευση της Ελλάδας με την τρόικα έχει μετατραπεί σε ένα παιχνίδι πιέσεων και εκβιασμών μεταξύ της ευρωζώνης και του ΔΝΤ για το ποιος θα έχει το πάνω χέρι στην επόμενη φάση των οικονομικών εξελίξεων στην Ευρώπη. Μάλιστα στο θέμα της Ελλάδας οι ακραίες απαιτήσεις συνοδεύονται πολλές φορές και από αδυναμία να προσδιορίσουν με ακρίβεια τα αιτήματά τους αποκρούοντας τις τεκμηριωμένες ελληνικές θέσεις με γενικότητες. Αυτό συνέβη στο θέμα του δημοσιονομικού κενού, το οποίο η ελληνική πλευρά αρνείται ότι υπάρχει, επικαλούμενη τις θετικές επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας, ενώ για το θέμα του Ασφαλιστικού υποστηρίζει ότι ζητείται να ανοίξει με προχειρότητα μια μεταρρύθμιση όταν δεν έχει ολοκληρωθεί η εφαρμογή του ισχύοντος νόμου και η ανεργία βρίσκεται σε πολύ υψηλά επίπεδα. Η πίεση από τους εταίρους ανάγκασε τον Πρωθυπουργό να τους διαμηνύσει ότι «δεν πρόκειται να δεχθώ καμία περικοπή σε μισθούς και συντάξεις».
Επειτα από πέντε χρόνια σκληρής λιτότητας το ΔΝΤ απαιτεί νέα μόνιμα μέτρα τα οποία θα οδηγούν σε μείωση συντάξεων, αύξηση του ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου και πλήρη απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων, ενώ η κυβέρνηση αναζητεί εναγωνίως μια συμφωνία με τους Ευρωπαίους για να κλείσει η τελευταία αξιολόγηση.
Οι δύο πολιτικοί αρχηγοί μεταδίδουν καθησυχαστικά μηνύματα για την επίτευξη συμφωνίας, παρότι αναγνωρίζουν ότι η διαπραγμάτευση είναι δύσκολη και περίπλοκη. Εκτιμούν ότι πιθανό ναυάγιο των διαπραγματεύσεων για την Ελλάδα θα επηρεάσει συνολικά την ευρωζώνη.
Πάντως όλοι γνωρίζουν ότι, αν δεν συμφωνηθεί μέσα στο Σαββατοκύριακο η επιστροφή της τρόικας, θα ξεκινήσει μια «διαβολοβδομάδα» για την κυβέρνηση καθώς τελειώνουν οι προθεσμίες για το κρίσιμο Eurogroup της 8ης Δεκεμβρίου.
Οι κ.κ. Σαμαράς και Βενιζέλος στηρίζουν πολλά στις συνεννοήσεις που κάνουν σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο. Γνωρίζουν όμως ότι, αν δεν ολοκληρωθεί η αξιολόγηση της τρόικας και η συμφωνία για την ECCL (Προληπτική Γραμμή Στήριξης), που πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο θεσμικό πλαίσιο και όχι απλά για έναν μηχανισμό βοήθειας έναντι πιθανών κερδοσκοπικών πιέσεων από τις αγορές, τουλάχιστον ως τον Φεβρουάριο, τότε με δυσκολία θα στηριχθούν οι αναιμικοί ρυθμοί ανάπτυξης που πέτυχε η χώρα μας.
Το περιβάλλον που θα προκύψει από αυτή τη σύνθετη διαπραγμάτευση θεωρείται ότι θα επηρεάσει τη διαδικασία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας. Μάλιστα ο κ. Βενιζέλος θεωρεί ότι η συμφωνία για το χρέος δεν πρέπει να κλείσει άρον-άρον εν όψει του ενδεχομένου να προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές.
Συνάντηση Σαμαρά – Βενιζέλου


Την Παρασκευή οι κ.κ. Σαμαράς και Βενιζέλος συναντήθηκαν στο γραφείο του Πρωθυπουργού στη Βουλή λίγη ώρα μετά τη μονομερή κατάθεση του προϋπολογισμού και στη συνέχεια βρίσκονταν σε ανοικτή επικοινωνία τόσο μεταξύ τους όσο και με τον κ. Χαρδούβελη.
Επειτα από δύο εβδομάδες διαρκούς διαπραγμάτευσης μέσω e-mail και τηλεφωνημάτων και τα σκληρά «χτυπήματα» στις τηλεδιασκέψεις των τελευταίων 72 ωρών ανάμεσα στο οικονομικό επιτελείο και στην τρόικα, το τοπίο παρέμενε θολό. Ολοι βρίσκονταν σε κατάσταση αναμονής, αξιολογούσαν την κατάσταση και περίμεναν κινήσεις από τα κέντρα λήψης αποφάσεων σε Βρυξέλλες, Ουάσιγκτον, Φρανκφούρτη και Βερολίνο.
Σε αυτό το περιβάλλον, που μυρίζει «μπαρούτι», το μήνυμα του υπουργού Οικονομικών ήταν ότι «πρέπει να τα βρούμε» γιατί κάθε σενάριο για την επόμενη ημέρα χωρίς συμφωνία θα είναι κακό για τη χώρα και δύσκολο για όλους και για την κυβέρνηση.
Είχε προηγηθεί η ολονυκτία της Πέμπτης και το αδιέξοδο που δημιουργήθηκε, παρότι η ελληνική πλευρά παρουσίασε ισοδύναμα μέτρα περικοπής κρατικών δαπανών αντί της οριζόντιας μείωσης των συντάξεων και μάλιστα σε ποσοστό που έφθανε το 20%, όπως απαιτούσε το ΔΝΤ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Χαρδούβελης επικοινώνησε το πρωί της Παρασκευής, μετά την κατάθεση του προϋπολογισμού, που είναι ισοσκελισμένος και προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα 5,6 δισ. ευρώ (ή 3% του ΑΕΠ) για το 2015, με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ αλλά και με τον Πόουλ Τόμσεν του ΔΝΤ. Και κινήθηκε στη γραμμή που διατύπωσε ξεκάθαρα ο Πρωθυπουργός για μη μείωση μισθών και συντάξεων.
«Θα κλείσουμε τη διαφορά»


Ο υπουργός, παρά την αναβολή της τηλεδιάσκεψης την Παρασκευή το βράδυ (αναβολή την οποία ζήτησε η τρόικα γιατί δεν ήταν έτοιμη να απαντήσει στις νέες θέσεις που παρουσίασε η ελληνική πλευρά), εξηγούσε: «Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα συνεχίσουμε. Είναι διαρκής η διαδικασία. Θα κλείσουμε τη διαφορά χωρίς να πειραχθούν οι συντάξεις».
Πάντως, όπως όλα δείχνουν, θα είναι πολύ δύσκολο για την κυβέρνηση να διατηρήσει το ειδικό καθεστώς συνταξιοδότησης για ορισμένες κατηγορίες που εξαιρούνται ακόμη από το γενικό πλαίσιο, καθώς και τα όρια συνταξιοδότησης για εργαζομένους σε ΔΕΚΟ, τράπεζες και Δημόσιο (ένστολοι), ακόμη και τα βαρέα επαγγέλματα. Η τρόικα απαιτεί να καταργηθούν όλες οι εξαιρέσεις που επισήμανε το ΚΕΠΕ στη μελέτη του για τα Ταμεία για συνταξιοδότηση πριν από τα 65 έτη για τους άνδρες και τα 60 έτη για τις γυναίκες.


Διαφορετικές επιδιώξεις
Ενοχλημένες οι Βρυξέλλες με το IMF

Η τρόικα έχει πάψει να αποτελεί ένα ενιαίο μέτωπο. Οι Ευρωπαίοι είναι πιο διαλλακτικοί, βοηθούν να φτάσουμε σε μια συμφωνία και να κλείσει ο έλεγχος (review) ώστε οι συζητήσεις να προχωρήσουν στο επόμενο στάδιο που θα είναι η συμφωνία με το ESM προκειμένου το 2015 να ανοίξει η πιστωτική γραμμή στήριξης της Ελλάδας. Αντιθέτως το ΔΝΤ με την υπόγεια όπως φαίνεται στήριξη των Γερμανών αναζητεί ρόλο για την επόμενη ημέρα καθώς η Ελλάδα έχει ήδη ανακοινώσει ότι δεν χρειάζεται τα χρήματά του!
Η στάση του ΔΝΤ λέγεται ότι έχει ενοχλήσει ακόμη και τους Ευρωπαίους που έχουν τον πρώτο λόγο στη διαπραγμάτευση, καθώς θεωρούν ότι οι υπερβολικές απαιτήσεις του Ταμείου περί «μόνιμων μέτρων» για τα δημοσιονομικά κενά του μέλλοντος ακυρώνουν κατ’ ουσίαν παλαιότερα ήδη ψηφισμένα μέτρα που προβλέπουν οροφές δαπανών σε κάθε υπουργείο και αυτόματους μηχανισμούς περικοπών όπου υπάρξουν αποκλίσεις.
Και όλα αυτά τη στιγμή που η Ελλάδα έπειτα από επτά χρόνια ύφεσης ξαναγυρίζει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης και έχει το καλύτερο δημοσιονομικό αποτέλεσμα, ακόμα και από χώρες όπως η Γαλλία και η Ιταλία που αγωνίζονται να πετύχουν τον στόχο του 3% δημοσιονομικό έλλειμμα.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ