Ο φόβος ξαναγυρίζει στη Γερμανία. Η περιβόητη German-Angst, η γερμανική φοβία, που στον Μεσοπόλεμο δηλητηρίαζε ψυχικά κυρίως τα μεσαία στρώματα, κτυπά τώρα τις πολιτικές και οικονομικές ελίτ. Και αυτό όχι αδικαιολόγητα. Τον τελευταίο καιρό, τα προβλήματα πληθαίνουν. Στην κρίση του ευρώ προστέθηκαν οι στρατιωτικές συρράξεις στην Ουκρανία και τη Συρία, ενώ παράλληλα το γερμανικό οικονομικό μοντέλο αρχίζει να παρουσιάζει ρωγμές –με αποτέλεσμα να φέρει τη χώρα στο προαύλιο της ύφεσης.
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, ξαναβρήκαν πάλι μπροστά τους «θέμα Ελλάδας», ή πιο συγκεκριμένα, «θέμα Σαμαρά». Οι περισσότεροι γερμανοί πολιτικοί δεν ξέρουν μεν σχεδόν τίποτα για τα αίτια της κρίσης που διέρχεται τις τελευταίες εβδομάδες η ελληνική κυβέρνηση, όμως και μόνο η είδηση ότι η τρόικα αρνείται να επιστρέψει στην Ελλάδα αρκεί να τους κάνει να υποπτεύονται κάτι το πολύ απειλητικό.
Ακόμη χειρότερα αισθάνονται όσοι ξέρουν. Αυτοί φοβούνται ότι οι πρόσφατες εξαγγελίες του Αντώνη Σαμαρά για πρόωρη αποχώρηση της χώρας από τα προγράμματα βοήθειας, βάζουν σε κίνδυνο τη σταθερότητα όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε όλη την ευρωζώνη. Αυτό αποτυπώνεται και στη συνέντευξη με τον Νόρμπερτ Μπάρτλε, εκπρόσωπο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας των γερμανών Χριστιανοδημοκρατών σε θέματα προϋπολογισμού.
Γίνεται τελευταία συζήτηση για την Ελλάδα στην Επιτροπή Προϋπολογισμού της γερμανικής Βουλής;
«Οχι. Τέτοια συζήτηση γίνεται μόνο όταν επίκειται η εκταμίευση μιας δανειακής δόσης. Η Ελλάδα έχει να πάρει μια τελευταία δόση από το δεύτερο πρόγραμμα βοήθειας, δεδομένου όμως ότι η τρόικα δεν έχει εκδώσει ακόμα το σχετικό πόρισμα, δεν μπορούμε να μπούμε σε συζήτηση γι’ αυτό».
Δεν έχει ήδη προαποφασιστεί ένα τρίτο πρόγραμμα με τη μορφή προληπτικής πιστωτικής γραμμής;
«Δεν νομίζω. Χωρίς την επιτυχή ολοκλήρωση του δεύτερου προγράμματος δεν πρόκειται να δοθεί τρίτο. Κάθε τι άλλο θα προσέκρουε σε σοβαρή αντίσταση στο γερμανικό Κοινοβούλιο. Προηγείται η συμφωνία με την τρόικα, η οποία ωστόσο, ως γνωστόν, αρνείται να επιστρέψει στην Αθήνα όσο η τελευταία δεν εκπληρώνει τις δεσμεύσεις της».
Η Αθήνα παραπονιέται ότι στην αφόρητη πίεση της τρόικας προστίθεται τελευταία και εκείνη των δανειστών. Συμμετέχει και το Βερολίνο σε αυτό;
«Σε αντίθεση με άλλες χώρες της ευρωζώνης, εμείς φοβούμαστε ότι με αφορμή την Ελλάδα θα μπορούσε να ξαναρχίσει η κερδοσκοπία εις βάρος του ευρώ. Η Ιταλία και η Γαλλία λένε ότι η κρίση έχει ήδη περάσει και ότι είναι ώρα για αναπτυξιακές επενδύσεις μέσω νέων μεγάλων χρεών. Πέρα από το ότι τα συνολικά χρέη της ευρωζώνης δεν έχουν μειωθεί, αλλά αντίθετα, έχουν αυξηθεί…».
Κατά 30% από την αρχή της κρίσης…
«…ακριβώς, θεωρούμε τη γραμμή των δυο χωρών λανθασμένη. Οσοι δανείζονται αβέρτα για επενδύσεις ξεχνούν εύκολα τις μεταρρυθμίσεις. Γι’ αυτό και ασκούμε κάποια πίεση στους εταίρους μας, να μην σταματήσουν τις προσπάθειές τους, υπενθυμίζοντας ότι η κρίση θα μπορούσε σε κάθε στιγμή να αναζωπυρωθεί. Η άνοδος των επιτοκίων στην Ελλάδα από 6% σε πάνω από 8% πρέπει να προκαλέσει γενικό συναγερμό».
Η τρόικα απαιτεί μεταξύ άλλων ομαδικές απολύσεις, λοκάουτ, μείωση συντάξεων. Σε τι βάση θα μπορούσε να επέλθει συμβιβασμός μαζί της;
«Είμαι σίγουρος ότι αν η τρόικα αντιληφθεί ότι η κυβέρνηση κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, θα φανεί ελαστική. Από την άλλη, είναι δεδομένο ότι μόνο η σημερινή κυβέρνηση θα μπορούσε να προχωρήσει στην υλοποίηση των δεσμεύσεων. Μια άλλη, με επικεφαλής τον Τσίπρα, θα κάνει τα πράγματα χειρότερα, όχι καλύτερα».
Ο ίδιος υποστηρίζει ότι είναι ο καλύτερος μεταρρυθμιστής…
«Μου είναι δύσκολο να το φανταστώ. Αυτός δηλώνει ότι δεν θέλει να αλλάξει τίποτα ούτε στις συντάξεις, ούτε στη νομοθεσία για τις απεργίες».
Αρα, το θέμα δεν πρόκειται να απασχολήσει τη γερμανική Βουλή εντός του Δεκεμβρίου;
«Προς το παρόν έτσι φαίνεται. Ρώτησα τον υπουργό Οικονομικών (σ.σ.: Βόλφγκανγκ Σόιμπλε), αν σκοπεύει να φέρει το θέμα στη Βουλή πριν από τα Χριστούγεννα και η εκτίμησή του ήταν ότι αυτό πιθανότατα δεν θα γίνει. Παράλληλα πρόσθεσε ότι κατέστησε σαφές στους ευρωπαίους ομολόγους του ότι η γερμανική Βουλή δεν είναι διατεθειμένη να συγκαλέσει έκτακτη ολομέλεια για την Ελλάδα μέσα στις χριστουγεννιάτικες διακοπές. Αν παρ’ ελπίδα γίνει, αυτό δεν θα βελτιώσει σίγουρα τη διάθεση των βουλευτών υπέρ της Ελλάδας».
Αλλά αν είναι και για τη σωτηρία του ευρώ;
«Αυτό είναι το μεγάλο ερώτημα. Η Βουλή θα συνεδριάζει μέχρι τις 19 Δεκεμβρίου. Αν το θέμα δεν έχει συζητηθεί μέχρι τότε, θα μετατεθεί για τον Ιανουάριο».
Υπάρχει σχέδιο Β για την αντιμετώπιση μιας νέας κρίσης;
«Οχι, τουλάχιστον εγώ δεν ξέρω τίποτα τέτοιο».
Οχι πολύ ρόδινες προοπτικές δηλαδή.
«Εχω την εντύπωση ότι οι υπουργοί Οικονομικών στην επόμενη σύσκεψη του Eurogroup στις 8 Δεκεμβρίου θα συζητήσουν εξονυχιστικά το θέμα, στο τέλος όμως θα αφήσουν εντελώς συνειδητά την μπάλα στην ελληνική πλευρά».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ