Νομοθετική ρύθμιση –πακέτο στην οποία θα συμπεριλαμβάνονται οι συγκλίσεις που είχαν επιτευχθεί μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων επί προεδρίας Χριστόφια, αλλά και οι προβλέψεις του Μνημονίου που έχει υπογραφεί με την τρόικα και αναφέρεται σε δημιουργία Ταμείου Υδρογονανθράκων για το φυσικό αέριο εξετάζει η Λευκωσία στο πλαίσιο της αναζήτησης τρόπων, ώστε οι δύο πλευρές να μπορέσουν να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Αυτό τονίζει ανωνύμως κυπριακή πηγή, η οποία συμπληρώνει όμως με κατηγορηματικό και ξεκάθαρο τρόπο ότι το ζήτημα της ενέργειας δεν πρόκειται να συζητηθεί ούτε στις διακοινοτικές συνομιλίες ούτε σε μία παράλληλη διαδικασία όπως αυτή που περιλαμβανόταν στην πρόταση του Ειδικού Συμβούλου του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, του Έσπεν Μπαρθ Άιντε, περί σύστασης μίας ομάδας εμπειρογνωμόνων (με ίση συμμετοχή Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων) η οποία θα συζητά όλα τα παρελκόμενα θέματα που προκύπτουν από το ενεργειακό.
Αν γίνει δεκτή μία συζήτηση επί του ενεργειακού υπό την απειλή του «Μπαρμπαρός», τότε θα σταλούν στην Άγκυρα λάθος μηνύματα και θα φανεί ότι η Λευκωσία κινείται υπό καθεστώς απειλής ήταν η άποψη που εξέφρασε η ανώνυμη κυπριακή πηγή. Δεν πρέπει άλλωστε να λησμονείται ότι η τουρκική θέση στην παρούσα κρίση με την έκδοση παράνομη NAVTEX και με την αποστολή του «Μπαρμπαρός» κινείτο στη λογική «freeze for freeze» (πάγωμα των γεωτρήσεων της ENI εντός της κυπριακής ΑΟΖ και παράλληλο πάγωμα των τουρκικών κινήσεων).
Η νομοθετική ρύθμιση, στην οποία αναφέρθηκε πρώτο «Το Βήμα» την περασμένη Κυριακή, θα περιλαμβάνει κατ’ αρχήν τις συγκλίσεις που είχαν επιτευχθεί μεταξύ του Δημήτρη Χριστόφια και των Μεχμέτ Αλί Ταλάτ και Ντερβίς Έρογλου την περίοδο 2008 –2012. Θα αφαιρούσε δε οποιοδήποτε επιχείρημα της τουρκικής πλευράς ότι η Λευκωσία κινείται μονομερώς, από τη στιγμή που οι Τουρκοκύπριοι θα μπορέσουν να απολαύσουν τα πλεονεκτήματα που προκύπτουν από τους υδρογονάνθρακες εφόσον το Κυπριακό λυθεί.
Στην περίοδο κατά την οποία διεξάγονταν οι συνομιλίες Χριστόφια –Ταλάτ και στη συνέχεια Χριστόφια –Έρογλου, το ζήτημα της ενέργειας είχε ενταχθεί στη συζήτηση των αρμοδιοτήτων της κεντρικής κυβέρνησης –χωρίς όμως να αποτελέσει μέρος της διαπραγμάτευσης. Τότε, σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, είχε συμφωνηθεί ότι όλες οι θαλάσσιες ζώνες οι οποίες προβλέπονται από τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) θα αποτελούν ομοσπονδιακές αρμοδιότητες.
Είχε επίσης συμφωνηθεί ότι το μέρος των ομοσπονδιακών εσόδων τα οποία θα πηγαίνουν στις συνιστώσες πολιτείες θα κατανέμονται βάσει μίας φόρμουλας που συνδυάζει πληθυσμό και συμμετοχή στο ΑΕΠ. Αυτό θα ίσχυε για μεταβατική περίοδο 10 ετών ή μέχρι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ των Τουρκοκυπρίων να φτάσει το 85%του ΑΕΠ των Ελληνοκυπρίων. Μετά το πέρας της μεταβατικής περιόδου η κατανομή θα γινόταν με βάση τη συμμετοχή στο ΑΕΠ. Την περίοδο πάντως κατά την οποία συζητείτο η συγκεκριμένη φόρμουλα, η τουρκοκυπριακή συμμετοχή στο ΑΕΠ ήταν 8% και ο συνδυασμός με τον πληθυσμό ανέβαζε το ποσοστό στο 17%.
Παράλληλα και στο πλαίσιο των μνημονιακών υποχρεώσεων της Λευκωσίας, θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα Ταμείο Υδρογονανθράκων στο οποίο θα κατατίθενται τα έσοδα από τους υδρογονάνθρακες. Το Ταμείο Υδρογονανθράκων είναι μία ιδέα που βασίζεται στο νορβηγικό μοντέλο και για τον λόγο αυτό η κυπριακή κυβέρνηση προετοιμάζει ήδη μελέτη επί του θέματος. Έχουν άλλωστε γίνει και σχετικές επισκέψεις αρμοδίων παραγόντων στο Όσλο.
Το ερώτημα βέβαια είναι κατά πόσον η Τουρκία πραγματικά ενδιαφέρεται για τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων ή κινείται με μία λογική εκβιασμού, ώστε οι Τουρκοκύπριοι να αποτελέσουν τον «δούρειο ίππο» για «να βάλει χέρι» στην ενεργειακή σκακιέρα της Ανατολικής Μεσογείου. Είναι άλλωστε σαφές ότι η Άγκυρα έχει ανησυχήσει σφόδρα από τις περιφερειακές συνεννοήσεις στην περιοχή με τη συμμετοχή Κύπρου, Αιγύπτου, Ισραήλ, Ελλάδος και μελλοντικά του Λιβάνου, της Ιορδανίας και άλλων χωρών, όπως σημείωσε η ίδια κυπριακή πηγή. Σε αυτό το πλαίσιο, την προσεχή Δευτέρα, οι υπουργοί Ενέργειας Ελλάδος, Κύπρου, Αιγύπτου θα συναντηθούν στη Λευκωσία, ενώ αναμένονται σημαντικές ανακοινώσεις μετά τη διμερή συνάντηση των υπουργών Ενέργειας Κύπρου –Αιγύπτου που θα προηγηθεί.