Νέο σενάριο για έξοδο από τα μνημόνια (ΕΕ και ΔΝΤ) τον Ιανουάριο, διάλυση της τρόικας και μείωση του χρέους «σε δόσεις» με βάση την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων υφαίνεται στο παρασκήνιο μεταξύ Βρυξελλών, Βερολίνου και Ουάσιγκτον. Το καινούργιο στοιχείο είναι ότι στελέχη της τρόικας παραδέχονται πλέον ότι «τα νούμερα βγαίνουν» έτσι ώστε η Ελλάδα να μπορεί να προχωρήσει εκτός μνημονίων από τον καινούργιο χρόνο.
Το σχέδιο προβλέπει ότι εφόσον ολοκληρωθεί η τελευταία αξιολόγηση της τρόικας (αρχίζει στις 30 Σεπτεμβρίου στο γραφείο του υπουργού Οικονομικών κ. Γκίκα Χαρδούβελη), η κυβέρνηση δεν θα ζητήσει τα 16 δισ. ευρώ που έχει λαμβάνειν από το ΔΝΤ και θα «αποχαιρετήσει» και τα δύο μνημόνια τον Ιανουάριο:
  • Το ευρωπαϊκό (ΜοU), το οποίο εκπνέει στο τέλος του 2014. Το υπουργείο Οικονομικών έχει ήδη διαμηνύσει στους εταίρους της ότι δεν θα ζητήσει ούτε παράταση ούτε νέο δάνειο.
  • Η Ελλάδα θα απεμπλακεί νωρίτερα και από το μνημόνιο του ΔΝΤ (MEFP), το οποίο ολοκληρώνεται τον Μάρτιο του 2016. Μετά την τελευταία διπλή δόση των 3,5 δισ. ευρώ η Αθήνα θα δηλώσει στην Ουάσιγκτον ότι δεν επιθυμεί άλλες δόσεις, κάτι που σημαίνει αυτομάτως ότι σταματούν οι τριμηνιαίες αποστολές αξιολόγησης από τους κ.κ. Πόουλ Τόμσεν και Ρίσι Γκογιάλ.
Το βασικό ερώτημα ασφαλώς είναι πώς θα καλύψει η χώρα το χρηματοδοτικό κενό της επόμενης διετίας, το οποίο αν δεν λάβει τις προϋπολογισμένες δόσεις από το ΔΝΤ θα διογκωθεί. Και αυτό διότι στα περίπου 10 δισ. ευρώ που βρίσκεται αυτή τη στιγμή με βάση τους τελευταίους υπολογισμούς της τρόικας θα πρέπει να προστεθούν τα 16 δισ. ευρώ που δεν θα λάβει η Ελλάδα αν αποχαιρετήσει πρόωρα το ΔΝΤ.
Ετσι το χρηματοδοτικό κενό εκτινάσσεται από 10 στα 26 δισ. ευρώ. Καλύπτεται; Καλύπτεται, λένε στελέχη της τριμερούς και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Ο τρόπος κάλυψης συνδέεται με τέσσερις βασικές πηγές χρηματοδότησης:

1.
Τη δόση των 7,5 δισ. ευρώ (από ΕΕ και ΔΝΤ) η οποία θα ακολουθήσει την τελευταία αξιολόγηση της τρόικας και στην οποία θα συμπεριλαμβάνονται τα κέρδη «ακούρευτων» ομολόγων που έχουν στην κατοχή τους κεντρικές τράπεζες των κρατών-μελών της ευρωζώνης.

2.
Ολόκληρο το ποσό ή το μεγαλύτερο μέρος από το «μαξιλάρι» των 11,4 δισ. ευρώ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Αν οι ανάγκες των ελληνικών τραπεζών μετά τα stress tests της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) καλυφθούν εξ ολοκλήρου (ή στο μεγαλύτερο μέρος τους) από την αγορά τότε φαίνεται ότι θα μπορούσαν να καμφθούν οι αντιρρήσεις του ΔΝΤ ώστε να χρησιμοποιηθεί το εναπομείναν ποσό για το χρηματοδοτικό κενό.

3.
Δανεισμός από τις αγορές.

4.
Αντληση κεφαλαίων 5 δισ. ευρώ μέσω repos από φορείς της Γενικής Κυβέρνησης.
Προϋπόθεση υλοποίησης του σχεδίου είναι να ολοκληρωθεί ο έλεγχος της τρόικας, κάτι που δεν είναι καθόλου εύκολο με δεδομένες τις πολιτικές συνθήκες. Πέρα από τα δημοσιονομικά, όπου φαίνεται ότι κινούνται σε καλό δρόμο, στην ατζέντα των 500 και πλέον εκκρεμών δράσεων περιλαμβάνονται «καυτά θέματα» όπως οι 5.500 απολύσεις στο Δημόσιο ως το τέλος του 2014, η απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα, ο συνδικαλιστικός νόμος, το νέο μισθολόγιο στο Δημόσιο, η μεταρρύθμιση του ΦΠΑ, οι αναλογιστικές μελέτες και πάνω απ’ όλα η πίεση της τρόικας για νέο Ασφαλιστικό.
Ετσι λοιπόν το «κλειδί» για να ανοίξει ο δρόμος της εξόδου είναι σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές η μετακίνηση του Ασφαλιστικού από τις τελευταίες δράσεις του Μνημονίου στο Εθνικό Σχέδιο Ανάπτυξης της ελληνικής κυβέρνησης, σε ένα χρονοδιάγραμμα που θα προβλέπει έναρξη του διαλόγου το α’ εξάμηνο του 2015.
Με δεδομένο το «βέτο» της κυβέρνησης για αλλαγές στις συντάξεις και στο όριο ηλικίας, η ιδέα έχει τεθεί στην τρόικα η οποία επεξεργάζεται το θέμα της παράτασης στη λογική ότι η Ελλάδα έχει ήδη ολοκληρώσει μια μεταρρύθμιση στο Ασφαλιστικό πριν από τρία χρόνια και ότι χρειάζεται χρόνο για διάλογο και μελέτη των δεκάδων υποπεριπτώσεων του κατακερματισμένου συστήματος ασφάλισης.
Το σενάριο αυτό «δένει» με τις επιφυλάξεις των Ευρωπαίων να προσφέρουν άμεση λύση για το δημόσιο χρέος φοβούμενοι το ενδεχόμενο πολιτικής αναταραχής εν όψει και της διαδικασίας εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας τον Φεβρουάριο. Ετσι, η βασική εκδοχή που βρίσκεται στο τραπέζι περιλαμβάνει «ανταποδοτικές» ενέργειες μείωσης χρέους σε δόσεις (π.χ. ανά έξι μήνες) ως επιβράβευση της υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων με βάση το ελληνικό «Εθνικό Σχέδιο Ανάπτυξης» το οποίο θα παραμένει πάντοτε υπό την εποπτεία της ΕΕ αλλά όχι του ΔΝΤ. Αλλωστε η επιμονή του Ταμείου με το κούρεμα των ευρωπαϊκών δανείων ήταν κάτι που ανέκαθεν ενοχλούσε τους Ευρωπαίους…
Βέβαια η επεξεργασία του σεναρίου στις Βρυξέλλες και στο Βερολίνο δεν σημαίνει ότι οι εξελίξεις θα κινηθούν γραμμικά ώστε να υλοποιηθεί στο ακέραιο. Γιατί οι ίδιοι άνθρωποι που συζητούν αυτή την εκδοχή δεν αποκλείουν περιπλοκές όπως ο ανταγωνισμός εντός της τρόικας, ανάμεσα στην ΕΕ και στο ΔΝΤ ή το ενδεχόμενο νωρίτερης διακοπής της σχέσης με την τρόικα.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ