Η Λίνα Μενδώνη, γγ του υπουργείου Πολιτισμού, μιλώντας την Κυριακή το πρωί στην εκπομπή «Mega Σαββατοκύριακο», σημείωσε μεταξύ άλλων ότι υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις περί τετάρτου θαλάμου ενώ αναμένονται ανακοινώσεις εντός της ημέρας για την πορεία της ανασκαφής στην Αμφίπολη.

Εκπλήξεις και προκλήσεις στην Αμφίπολη

Τέλος δεν έχουν απ’ ό,τι φαίνεται οι εκπλήξεις αλλά και οι προκλήσεις στην Αμφίπολη. Σοβαρές είναι οι ενδείξεις περί ύπαρξης και τέταρτου θαλάμου στο μνημείο, τη στιγμή που τα μέλη της διεπιστημονικής ομάδας εργασίας –σε αυτήν τις τελευταίες ημέρες εντάχθηκε και σπηλαιολόγος αφού στην ανασκαφή επικρατούν συνθήκες εξερεύνησης σπηλαίου –βρίσκονται κατά κοινή ομολογία μπροστά σε μια πρωτόγνωρη διαδικασία η οποία προάγει αυτές καθαυτές τις μεθόδους της αρχαιολογικής έρευνας καθώς διδάσκει αλλά και παρέχει νέα τεχνογνωσία.

Σύμφωνα με πληροφορίες, νέα ενημέρωση από το υπουργείο Πολιτισμού αναμένεται σήμερα Κυριακή και δεν αποκλείεται να δοθούν στη δημοσιότητα φωτογραφίες που θα απεικονίζουν ολόκληρες τις δύο Καρυάτιδες. Τις επόμενες ημέρες θα συνεχιστούν οι τεχνικές εργασίες αντιστήριξης, υποστύλωσης και αποχωμάτωσης προκειμένου να «αποφορτιστεί» το μνημείο από την πίεση. Μεγαλύτερο μέλημα όλων η ασφάλεια.
Ο τρίτος θάλαμος του μνημείου στον λόφο Καστά αποδείχθηκε πάντως το μεγαλύτερο στοίχημα μέχρι τούδε αφού η δυσμενής δομική κατάσταση η οποία διαπιστώθηκε στην πρώτη απόπειρα εισόδου μελών της διεπιστημονικής ομάδας προ δεκαημέρου, περίπου, επέβαλε τη λήξη αυξημένων μέτρων σε τεχνικό επίπεδο. Παράλληλα, αναθεωρήθηκε και ο ίδιος ο τρόπος εισόδου στον χώρο καθώς η οπή που βρίσκεται στον τρίτο διαφραγματικό τοίχο κρίθηκε επισφαλής και διαπιστώθηκε κίνδυνος κατάρρευσης. Ετσι «έπειτα από πολλή σκέψη», όπως χαρακτηριστικά λένε πηγές του ΥΠΠΟΑ, προκρίθηκε η λύση της κύριας εισόδου καθώς θεωρήθηκε ασφαλέστερη επιλογή προϋποθέτοντας, βέβαια, βαρύτερη υποστύλωση.
Αναφορικά με το πολυσυζητημένο θέμα της σύλησης ή μη του μνημείου, τα δεδομένα παραμένουν τα ίδια. Σύμφωνα και πάλι με πηγές του υπουργείου «υπάρχουν ενδείξεις ότι στην αρχαιότητα έγιναν απόπειρες τυμβωρυχίας, αλλά δεν μπορούμε να πούμε με ασφάλεια αυτή τη στιγμή σε ποιον βαθμό έφτασαν…».
Στο ερώτημα πόσο καιρό θα παραμείνει ακόμη ανοιχτή η ανασκαφή στον λόφο Καστά, δεδομένου ότι βρισκόμαστε πλέον στο φθινόπωρο, αρμόδια χείλη εξηγούν πως αυτό εξαρτάται από δύο παράγοντες: αφενός τις ίδιες τις καιρικές συνθήκες και αφετέρου αυτό καθαυτό το μνημείο. «Μια ανασκαφή δεν την κλείνεις απότομα» λένε χαρακτηριστικά. «Πρέπει να διακοπεί σε στιγμή που επιτρέπουν το ίδιο το μνημείο και η διασφάλισή του».
Εκρήξεις και χαμηλοί τόνοι

Κατά τα λοιπά, η εβδομάδα άρχισε με τη δήλωση του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά στο περιθώριο εκδήλωσης στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο την περασμένη Δευτέρα. «Ακούω μόνο την ανασκαφέα και τα ευρήματά της» είπε χαρακτηριστικά αναφερόμενος στο μνημείο της Αμφίπολης, το οποίο ως γνωστόν επισκέφθηκε και ο ίδιος τον περασμένο Αύγουστο. «Αυτό το εύρημα έχει παγκόσμια σημασία, πολύ πέρα από τα στενά μας σύνορα. Γι’ αυτό πρέπει να είμαστε σοβαροί και λιγομίλητοι» κατέληξε.
Σε δηλώσεις τους στα μέσα ανώτατα στελέχη του υπουργείου Πολιτισμού κινήθηκαν στο ίδιο μήκος κύματος. Αναφέρθηκαν εξίσου στη μεγάλη σημασία του μνημείου και τόνισαν την ανάγκη να σταματήσουν οι εικασίες και να παραμείνει κανείς μόνο στη βεβαιότητα που παρέχουν τα δεδομένα.
Μιλώντας στην ηλεκτρονική σελίδα TheToc και απαντώντας σε ερώτηση περί ενδεχόμενης απογοήτευσης σε περίπτωση που αποδειχθεί τελικά ότι ο νεκρός δεν ανήκε στο περιβάλλον του Μεγάλου Αλεξάνδρου η γενική γραμματέας του ΥΠΠΟΑ κυρία Λίνα Μενδώνη είπε χαρακτηριστικά: «Δεν θα συμμεριστώ ποτέ μια απογοήτευση αυτού του είδους, δεδομένου του ότι το ίδιο το μνημείο με αυτά που μέχρι σήμερα έχει αποκαλύψει δηλώνει ότι είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό αρχαιολογικό εύρημα, ένα μνημείο με πάρα πολλές ιδιαιτερότητες που η επιστημονική κοινότητα θα συζητεί για την επόμενη δεκαετία τουλάχιστον, ένα μνημείο που μπορεί να προσδώσει έναν σημαντικό αναπτυξιακό πόρο στην περιοχή. Δεν θα συμμεριζόμουν συναισθήματα απογοήτευσης».

Μακρύς ο δρόμος για το κρυμμένο μυστικό…
Σε ό,τι αφορά το μέγα μυστήριο της ταυτότητας του «ενοίκου» πάντως, ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς, όπως άλλωστε έχει κατ’ επανάληψη ειπωθεί. Το ίδιο επανέλαβε μιλώντας προ ημερών σε δημοσιογράφους και η επικεφαλής της ανασκαφής κυρία Κατερίνα Περιστέρη. Σύμφωνα με όσα μετέδωσαν οι παρόντες, η τελευταία μίλησε σε έντονο ύφος για τους συναδέλφους της αρχαιολόγους οι οποίοι εκφράζουν απόψεις και κρίσεις στα μέσα μαζικής ενημέρωσης χωρίς να έχουν γνώση της ανασκαφής και του αρχαιολογικού χώρου της Αμφίπολης «προσπαθώντας να έχουν πέντε λεπτά, για να φανούν οι ίδιοι…».
Η κυρία Περιστέρη εξέφρασε εκ νέου την πεποίθησή της ότι το μνημείο τοποθετείται χρονικά στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα ξεκαθαρίζοντας πως υπάρχουν όλες οι αποδείξεις γι’ αυτό και απέρριψε κατηγορηματικά το ενδεχόμενο να είναι ρωμαϊκό, όπως υποστήριξαν τις προηγούμενες ημέρες συνάδελφοί της σε δημόσιες τοποθετήσεις τους.
Παράλληλα, η κυρία Περιστέρη υπεραμύνθηκε της επικοινωνιακής πολιτικής που ακολουθείται σε ό,τι αφορά την ανασκαφή. «Μέχρι τώρα ξέρουμε καλά ότι οι ανασκαφές ήταν στα κρυφά» είπε συγκεκριμένα. «Οι αποθήκες είναι γεμάτες ευρήματα που τι σκοπό έχουν; Μετά από κάποιες δεκαετίες να μελετηθούν, κάποιες δεκαετίες να συντηρηθούν, χάνοντας έτσι την αξία τους. Για εμάς είναι καλό η επιστήμη και ο πολιτισμός να κυκλοφορεί» είπε συγκεκριμένα.
Την πεποίθησή της ότι η ανασκαφή στην Αμφίπολη αποτελεί μια πολύ καλή ευκαιρία ώστε να αναδειχθεί ευρύτερα η περιοχή και ο αρχαιολογικός της χώρος εκφράζει μιλώντας στο «Βήμα» η επίτιμη έφορος αρχαιοτήτων κυρία Χάιδω Κουκούλη-Χρυσανθάκη. Η ίδια γνωρίζει καλά το μέρος και τις δυνατότητές του καθώς, ως διευθύντρια της Εφορείας Κλασικών και Προϊστορικών Αρχαιοτήτων και του Μουσείου της Καβάλας για 25 χρόνια (1975-2000), ανέπτυξε πολύπλευρη και σημαντική δραστηριότητα. Μιλώντας γενικότερα για τον πλούτο της περιοχής σε επίπεδο πολιτιστικής κληρονομιάς, η κυρία Κουκούλη-Χρυσανθάκη αναφέρεται ενδεικτικά στα παλαιοχριστιανικά μνημεία της Αμφίπολης, τα οποία χαρακτηρίζει πολύ σημαντικά.
«Προτού φύγω από την υπηρεσία οργανώσαμε ένα συνέδριο για την ανάδειξη των αρχαιολογικών χώρων στη Βόρεια Ελλάδα. Εγινε στις Σέρρες και είχε ως επίκεντρο την Αμφίπολη» εξηγεί. «Κατά τη γνώμη μου είναι πολύ σημαντικό να πέφτει φως και σε τέτοιου είδους θέματα και τώρα με την ανασκαφή, επαναλαμβάνω, προσφέρεται μια πρώτης τάξεως ευκαιρία…».


ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ