Η επιτυχία του ΠαΣοΚ του ’70 και του ’80, όπως έχει γραφτεί, ήταν ότι είχε κάτι να πει στον καθένα και μεγάλες κοινωνικές ομάδες μπόρεσαν να ταυτιστούν αν όχι με το σύνολο, πάντως με κεντρικές πολιτικές του θέσεις. Το ΠαΣοΚ του 2014 τι έχει να πει στον ελληνικό λαό; Και αυτό το κάτι θέλει ο κόσμος να το ακούσει; Αν τα κόμματα υπάρχουν επειδή ανταποκρίνονται στις ανάγκες του λαού, τι σημαίνει η φθίνουσα πορεία του βασικού πυλώνα της Κεντροαριστεράς για το ίδιο το ΠαΣοΚ –από το 44% στο 8% η κατάβαση ήταν οδυνηρή –αλλά και για το πολιτικό σύστημα της Μεταπολίτευσης; Τα ερωτήματα βασανίζουν τα στελέχη αλλά δεν έχουν συζητηθεί ουσιαστικά στο εσωτερικό του κόμματος. Το αποτέλεσμα είναι να αναβιώνει σε κάθε ευκαιρία ο επταετής διχασμός «παπανδρεϊκών» – «βενιζελικών», όπως συνέβη με τις εκδηλώσεις του Ιδρύματος Ανδρέας Παπανδρέου, που εγκαινιάζεται αύριο στο Ζάππειο, και της Χαριλάου Τρικούπη για την 3η Σεπτέμβρη στον ίδιο χώρο.
Οι ηγετικές προσωπικότητες του ΠαΣοΚ αλληλοπροσκλήθηκαν στις δύο εκδηλώσεις, ο Ευ. Βενιζέλος θα απευθύνει χαιρετισμό στα εγκαίνια της έκθεσης για τον Ανδρέα Παπανδρέου και μολονότι ο Γ. Παπανδρέου δεν άλλαξε την προγραμματισμένη ομιλία του σε εκδήλωση της Royal Bank of Scotland στο Λονδίνο, τα μαχαίρια παρέμειναν τελικά στα θηκάρια τους. Ασφαλώς οι τοποθετήσεις των κ.κ. Βενιζέλου και Παπανδρέου έχουν τη σημασία τους, ωστόσο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η τοποθέτηση του Κ. Σημίτη, ο οποίος θα μιλήσει στην εκδήλωση της 3ης Σεπτέμβρη για την 40ετή πορεία του ΠαΣοΚ αλλά και για την προοπτική του. Ο πρώην πρωθυπουργός ανήκει σε αυτούς που στήριξαν την Ελιά – Δημοκρατική Παράταξη –σε αντίθεση με τον κ. Παπανδρέου –και θεωρεί απαραίτητη την ενότητα της Κεντροαριστεράς.
Αυτό είναι το πεδίο στο οποίο αναμένεται να γίνει το τελικό ξεκαθάρισμα των λογαριασμών: Το μέλλον είναι ένα καθαρό ΠαΣοΚ ή μια συμπαράταξη των δυνάμεων της ευρύτερης παράταξης;
Η Κεντρική Επιτροπή αποφάσισε κατά πλειοψηφία υπέρ της διεξαγωγής συνεδρίου της Δημοκρατικής Παράταξης, το θέμα όμως κάθε άλλο παρά λήξαν θεωρείται. Ακόμη και αν οι πολιτικές εξελίξεις δεν επιτρέψουν τη διεξαγωγή του συνεδρίου, το οποίο είχε προγραμματιστεί για τον Οκτώβριο αλλά ήδη μετακινήθηκε προς τον Νοέμβριο, θεωρείται βέβαιο ότι το προσεχές διάστημα θα ανοίξει η συζήτηση για τον χαρακτήρα του συνεδρίου, για την εκλογή συνέδρων αλλά κυρίως για το αν θα εκλεγούν όργανα, γεγονός το οποίο θα σηματοδοτήσει την de facto ίδρυση του νέου σχήματος.
Οι παράλληλες εκδηλώσεις του Ιδρύματος Παπανδρέου και της Χαριλάου Τρικούπη δεν θα δώσουν την ευκαιρία για εκδήλωση δύναμης από καμία πλευρά, αν και έχει γίνει μεγάλη κινητοποίηση και για τις δύο, καθώς με τη διάλυση του ψυχροπολεμικού κλίματος θα παρευρεθούν και τη Δευτέρα και την Τετάρτη στελέχη από όλες τις τάσεις του κόμματος.
Στη σκιά όμως της σύγκρουσης Παπανδρέου – Βενιζέλου αναπτύσσεται παρασκηνιακώς έντονη δελφινομαχία. Παρά τα όσα λέγονται για την πρόθεση του πρώην πρωθυπουργού να ιδρύσει νέο κόμμα, ο κ. Παπανδρέου μάλλον επιθυμεί περισσότερο τη δικαίωσή του παρά την ενεργό ανάμειξη στην πολιτική μέσω ενός μικρού προσωποπαγούς κόμματος. Η στάση του όμως δεν διευκολύνει την εσωτερική ηρεμία στο κόμμα, αντιθέτως ευνοεί μια διαρκή αναταραχή, καθώς η κύρια αφήγηση των «παπανδρεϊκών» είναι ότι κ. Παπανδρέου έχασε την εξουσία επειδή πολεμήθηκε από διάφορα συμφέροντα και υπονομεύθηκε από το εσωτερικό του κόμματός του. Το πόρισμα για τη διαχείριση των οικονομικών του ΠαΣοΚ είναι επίσης μια βόμβα στα θεμέλια του κόμματος, επειδή ο πρώην πρωθυπουργός πιστεύει ότι παραγγέλθηκε από τον κ. Βενιζέλο για να τον απαξιώσει.
Ο κ. Παπανδρέου όλο αυτό το διάστημα είδε πολύ κόσμο, στελέχη και απλούς ψηφοφόρους, και συζήτησε μαζί τους τα πάντα εκτός από τα δικά του σχέδια. Την ίδια ώρα η Φώφη Γεννηματά φτιάχνει μεθοδικά το δικό της δίκτυο επαφών, ο Μιχ. Χρυσοχοΐδης έχει αναπτύξει έντονη κινητικότητα και ο Α. Λοβέρδος επανέκαμψε με αξιώσεις στο ΠαΣοΚ και στην ευρύτερη παράταξη. Εντύπωση προκάλεσε η μαχητική παρέμβαση του κ. Π. Γερουλάνου στην Κεντρική Επιτροπή του ΠαΣοΚ, αλλά και η πρόσφατη αρθρογραφία του. Επίσης συζητήθηκε έντονα η τοποθέτηση του Φ. Σαχινίδη (στον 9,84) ότι αν και ο ίδιος υποστηρίζει την ανασυγκρότηση του ΠαΣοΚ θα μπορούσε να υπηρετήσει και τη σύμπραξη ΠαΣοΚ – ΔΗΜΑΡ – Ποτάμι. Η πρόταση αυτή εκ πρώτης άποψης μοιάζει ίδια με αυτήν που προωθεί από την αρχή του καλοκαιριού ο Σπ. Λυκούδης αλλά δεν είναι. Ο βουλευτής Επικρατείας της ΔΗΜΑΡ μιλάει για συμπαράταξη των τριών κομμάτων χωρίς να χαθεί η αυτοτέλειά τους. Ο κ. Σαχινίδης μιλάει για μια ελληνική εκδοχή του Επινέ, όπου όλα θα ξεκινήσουν από μηδενική βάση για να δημιουργηθεί ένας νέος πολιτικός σχηματισμός ο οποίος θα εκπροσωπείται από νέα πρόσωπα. Αυτή η άποψη βρίσκεται πιο κοντά στον Γ. Φλωρίδη και στην πρόταση που ΄χει διατυπώσει ο Θ. Μωραΐτης. Στο παζλ της επόμενης ημέρας στο ΠαΣοΚ δεν μπορεί να αγνοηθούν ο Ι. Μανιάτης, ένας καθαρόαιμος εκσυγχρονιστής, ο Ν. Ανδρουλάκης, ο οποίος εκφράζει μια νεότερη γενιά στελεχών, και ο Οδ. Κωνσταντινόπουλος, που ανήκει στην ίδια γενιά αλλά υπηρετεί εντελώς διαφορετική φιλοσοφία συνεργασιών και διευρύνσεων.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ