Τι είδαν οι αρχαιολόγοι στον τύμβο της Αμφίπολης

«Παρακολουθώ την Αμφίπολη από το 2009» δήλωσε μιλώντας στο «Βήμα της Κυριακής» ο πρωθυπουργός κ. Αντ. Σαμαράς. Πώς όμως το πρωθυπουργικό ενδιαφέρον κρατήθηκε μυστικό επί πέντε ολόκληρα χρόνια; Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Την άνοιξη του 2009, στο λυκόφως της διακυβέρνησης Καραμανλή, όλοι θυμούνται τον τότε υπουργό Πολιτισμού κ. Σαμαρά να ασχολείται σχεδόν αποκλειστικά με τα εγκαίνια του Μουσείου της Ακροπόλεως που είχαν προγραμματιστεί για τις 21 Ιουνίου 2009. Το πρωί του Σαββάτου 11 Απριλίου 2009 όμως o κ. Σαμαράς ξεκίνησε μια διήμερη επίσκεψη στις Σέρρες. Αναχώρησε στις 9 το πρωί από την Αθήνα με σκοπό να παρευρεθεί την επόμενη ημέρα, Κυριακή των Βαΐων, στην Ιερά Μονή Παμμεγίστων Ταξιαρχών στις Σέρρες, στην τελετή παράδοσης της εικόνας της Αποκαθήλωσης, η οποία είχε κλαπεί το 1978 από το μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου Σερρών.

Η εικόνα της Αποκαθήλωσης στις Σέρρες συνδεόταν ευθέως με μια… επιχείρηση να αποτραπεί η «αποκαθήλωση του καραμανλισμού» στη Νέα Δημοκρατία. Διότι εκείνο που σχολιάστηκε περισσότερο εκείνες τις ημέρες ήταν οι εικόνες από το δείπνο που παρέθεσε το βράδυ εκείνου του Σαββάτου ο κ. Αχ. Καραμανλής στον κ. Σαμαρά και στη σύζυγό του Γεωργία στο ιστορικό σπίτι του ιδρυτή της ΝΔ Κωνσταντίνου Καραμανλή στην Πρώτη Σερρών. Η σημειολογία ήταν σαφής. Ο κ. Σαμαράς είχε ξεκινήσει την εκστρατεία για τη διαδοχή του κ. Κ. Καραμανλή απέναντι στην κυρία Ντόρα Μπακογιάννη και ο αδελφός του εθνάρχη ήθελε να αποσαφηνίσει ποια είναι η επιλογή του…

Το αίτημα της αρχαιολόγου

Μέσα στην ακατάσχετη διαδοχολογία, ελάχιστοι διέκριναν ότι η πρώτη στάση του κ. Σαμαρά στον Νομό Σερρών, στις 11.15 το πρωί εκείνου του Σαββάτου, ήταν στην Αμφίπολη. Ηθελε να επιθεωρήσει ο ίδιος τον αρχαιολογικό χώρο αφού είχε δεχθεί αίτημα από την κυρία Αικατερίνη Περιστέρη, επικεφαλής της ΚΗ’ Eφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων με έδρα τις Σέρρες, με το οποίο τού ζητούσε την ένταξη στο ΕΣΠΑ των νέων ανασκαφών στην Αμφίπολη. Ο κ. Σαμαράς ενημερώθηκε για τα νεότερα και φιλόδοξα σχέδια των αρχαιολόγων και αποδέχθηκε το αίτημα για την ένταξή τους στο ΕΣΠΑ που τελικώς πραγματοποιήθηκε το 2011. Ετσι άνοιξε ο δρόμος για τη νέα ανασκαφή στην Αμφίπολη (ύστερα από εκείνες του αείμνηστου αρχαιολόγου Δημήτρη Λαζαρίδη οι οποίες διήρκεσαν από τη δεκαετία του ’60 ως το 1984 και αποκάλυψαν αρχαϊκούς τάφους).

Η νέα ανασκαφή ξεκίνησε το 2012 διότι η κυρία Περιστέρη εκτιμούσε ότι ο συγκεκριμένος λόφος στη θέση Καστά μπορεί να κρύβει έναν σημαντικό τύμβο. Μάλλον ακόμη και η ίδια δεν φανταζόταν ότι τον Αύγουστο του 2013 θα ανακάλυπτε ταφικό περίβολο σε τέλειο κύκλο με διάμετρο 158,4 μέτρα, περίμετρο 497 μέτρα και ύψoς 3,5 μέτρα που κατασκευάστηκε από 2.500 κυβικά μέτρα λευκό και άρτια σμιλεμένο μάρμαρο Θάσου με πλήρη χρήση του ελληνικού π (3,14, έναντι του αιγυπτιακού 3,17), όπως διαβεβαιώνει ο αρχιτέκτονας της ανασκαφής κ. Μιχ. Λεφαντζής.

Ηδη έχουν ακουστεί σχόλια περί πολιτικής εκμετάλλευσης μιας αρχαιολογικής ανακάλυψης που ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί, ωστόσο κύκλοι φιλικοί στον Πρωθυπουργό διαβεβαιώνουν ότι ο κ. Σαμαράς δεν θα διακινδύνευε μια επίσκεψη αν δεν είχε σημαντικές διαβεβαιώσεις. Ο τύμβος της Αμφιπόλεως, είτε ανήκει στον Αλέξανδρο είτε όχι, εκτός από ανακάλυψη υψηλής αρχαιολογικής σημασίας, έχει μεγάλη πολιτική βαρύτητα για τον Πρωθυπουργό. Εκφράζει τη δικαίωση μιας ολόκληρης ζωής, καθώς ενισχύει ακόμη περισσότερο την ιστορική αλήθεια περί της ελληνικότητας της Μακεδονίας, επάνω στην οποία ο κ. Σαμαράς, ακολουθώντας μιαν αμφιλεγόμενη όσο και ριψοκίνδυνη στρατηγική, έχει οικοδομήσει, αλλά και έχει ρισκάρει ολόκληρη την πολιτική του διαδρομή.

Πέρυσι τον Αύγουστο, όταν ανακαλύφθηκε ο περίβολος, απέφυγε να επισκεφθεί την ανασκαφή (μετέβη τελικά μόνον ο τότε υπουργός Πολιτισμού κ. Π. Παναγιωτόπουλος), αλλά άρχισε να παρακολουθεί στενότερα τις εξελίξεις.

«Θέλω να με ενημερώνεις συνεχώς για την Αμφίπολη» ήταν το πρώτο πράγμα που ζήτησε από τον κ. Κ. Τασούλα πριν από δύο μήνες, όταν του ανέθεσε το υπουργείο Πολιτισμού. Την Παρασκευή 8 Αυγούστου ο κ. Τασούλας ενημερώθηκε από τη γενική γραμματέα του ΥΠΠΟ κυρία Λίνα Μενδώνη ότι η κυρία Περιστέρη ζητεί επιπλέον αστυνομική προστασία για τον τύμβο. Η αιτία για το νέο κατεπείγον αίτημα της κυρίας Περιστέρη ήταν η αποκάλυψη της εισόδου του τύμβου. Ο κ. Τασούλας επικοινώνησε αμέσως με τον Πρωθυπουργό, ο οποίος ασφαλώς ενέκρινε το αίτημα και αμέσως συνομίλησε ο ίδιος με την αρχαιολόγο. Αποκαλύφθηκαν τα 15 σκαλιά και φυσικά οι δύο Σφίγγες, με αποτέλεσμα να αποφασίσει ο Πρωθυπουργός να επισκεφθεί την ανασκαφή στις 12 Αυγούστου συνοδευόμενος από τον υπουργό Πολιτισμού. Μάλιστα στις 13 Αυγούστου αποκαλύφθηκε και το μικρό ψηφιδωτό δάπεδο που οδηγεί στην είσοδο.

Ο τύμβος δεν έχει συληθεί

Οι γνώστες διαβεβαιώνουν ότι σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις δεν έχει συμβεί σύληση, ότι η είσοδος στον τύμβο είναι θέμα μερικών ημερών και ότι αμέσως μετά θα αποκαλυφθεί η ταυτότητα της προσωπικότητας που ετάφη εκεί. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες οι δύο Σφίγγες, βάρους 1,5 τόνου η καθεμία, εμποδίζουν την είσοδο στον τύμβο. Σε εκείνο το σημείο υπάρχει μεγάλος όγκος χώματος και στη συνέχεια παρεμβάλλονται δύο τοίχοι με απόσταση 6-7 μέτρων μεταξύ τους. Η διάνοιξη θα πρέπει να γίνει με «χειρουργικές» κινήσεις από τους ειδικούς μηχανικούς του ΥΠΠΟ προκειμένου να εξασφαλιστεί η προστασία του οικοδομήματος, μια διαδικασία που θα διαρκέσει περίπου 15 ημέρες. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες η κυρία Περιστέρη «κοίταξε» με ειδική μικροκάμερα στο εσωτερικό του τύμβου, από μια εσοχή μικρής διαμέτρου που βρίσκεται στα δεξιά της εισόδου, και διέκρινε κάποιες όψεις από ένα μεγαλοπρεπές δωμάτιο που δικαιολογεί πλήρως τον «πολιτικό συναγερμό» που προκλήθηκε. Ωστόσο υπάρχουν επιχωματώσεις και μόνο η ολοκλήρωση της ανασκαφής μπορεί να οδηγήσει σε ασφαλή συμπεράσματα.