Το ζήτημα της απρόσκοπτης τηλεφωνικής επικοινωνίας μεταξύ των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ επανέφερε ο γραμματέας της ΚΟ του κόμματος Νίκος Βούτσης την Τρίτη, με αφορμή την ακρόαση των μελών της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών από την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής.

Ο κ. Βούτσης επικαλέστηκε τα στατιστικά στοιχεία της ίδιας της Αρχής, που δείχνουν αύξηση 40% με 50% στις παραγγελίες άρσης απορρήτου για υποθέσεις εθνικής ασφάλειας και αύξηση 15% για ποινικές υποθέσεις και επισήμανε ότι υπάρχουν βάσιμες υποψίες ότι «έχει δημιουργηθεί κανάλι παρακολουθήσεων».

Ο κ. Βούτσης μίλησε για ραγδαία αύξηση των παραγγελιών για άρση του απορρήτου, αύξηση που όπως είπε, φτάνει το 70% και αναρωτήθηκε τι σημαντικό έγινε μεταξύ του 2012 και του 2013 ώστε να υπάρξει τέτοια ραγδαία αύξηση των παραγγελιών. Ο κ. Βούτσης όχι μόνο αναφέρθηκε και σε πρόσφατες δηλώσεις του Πάνου Σκουρλέτη, αλλά είπε στην ΑΔΑΕ ότι και ο ίδιος αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες όταν προσπαθεί να επικοινωνήσει με μέλη της Πολιτικής Γραμματείας.

Απαντώντας, ο αντιπρόεδρος της ΑΔΑΕ Κωνσταντίνος Μαραβέλας ενημέρωσε τον κ. Βούτση ότι ως προς τον κ. Σκουρλέτη δεν υπήρξε καταγγελία που να αφορά συγκεκριμένο τηλέφωνο ή σύνδεση. Είπε επίσης ότι η ΑΔΑΕ έχει απευθυνθεί και στο γραφείο του προέδρου ΣΥΡΙΖΑ, αλλά δεν έχει πάρει απάντηση. «Μπορείτε, αν σας δοθεί το νούμερο τηλεφώνου, να διαπιστώσετε αν υπάρχουν ίχνη παρακολούθησης; Γιατί αν μπορείτε, σας το λέω ευθέως ότι θα κάνω χρήση» είπε ο κ. Βούτσης και σχολίασε ότι, πλέον, «ο κάθε κύριος μπορεί να τοποθετεί κλωβό επικοινωνιών έξω από το σπίτι του και όταν περνάς από εκεί διακόπτεται κάθε επικοινωνία μέσω τηλεφώνου».

«Έχουμε προβλήματα. Το έχουμε πει με όλους τους τρόπους. Με συγχωρείτε κιόλας, δεν μπορούμε να αισθανόμαστε και ηλίθιοι να το λέμε και να μας απαντάνε ‘απευθυνθείτε στον εισαγγελέα’. Όταν σε αυτή τη χώρα υπάρχει και το προηγούμενο με τον πρώην πρωθυπουργό» πρόσθεσε.

Αύξηση στις αιτήσεις άρσης απορρήτου

Ερωτήματα αναφορικά με τους λόγους αύξησης των παραγγελιών άρσης του απορρήτου για λόγους εθνικής ασφάλειας έθεσαν όλα σχεδόν τα μέλη της Επιτροπής Θεσμών. Οι απαντήσεις που πήραν όμως, από την ΑΔΑΕ δείχνουν πως η Αρχή δεν μπορεί να κάνει κανέναν έλεγχο σκοπιμότητας, παρά μόνο νομιμότητας και αυτός είναι δειγματοληπτικός.

«Τα αιτήματα προέρχονται από την ΕΥΠ ή την Αντιτρομοκρατική ή και το ΣΔΟΕ. Οι εισαγγελικές διατάξεις είναι πολύ συνοπτικές. Αναφέρουν μόνο ένα νούμερο και εμείς δεν έχουμε αρμοδιότητα να ελέγξουμε τους αιτούντες. Ο έλεγχος νομιμότητας συνίσταται κυρίως στο πότε λήγει η παρακολούθηση» είπε ο κ. Μαραβέλας, ο οποίος απέκλεισε παράνομες παρακολουθήσεις από τις Αρχές ενώ και για τους παρόχους είπε ότι το φαινόμενο φαίνεται να έχει εκλείψει.

Αδυναμία ελέγχου

Από την ακρόαση των μελών της ΑΔΑΕ προκύπτει ότι το φαινόμενο των παρακολουθήσεων, με φορητά μέσα, από ιδιώτες τείνει να προσλάβει ανησυχητικές διαστάσεις, με δεδομένη και την παραδοχή των παρόχων ότι «τα δίκτυα κινητών επικοινωνιών δεν αντιλαμβάνονται αν παγιδεύεται το σήμα τους στον αέρα».

Από την ακρόαση προκύπτει ότι δεν ελέγχεται η εισαγωγή και διάθεση του εξοπλισμού που μπορεί να αποκτήσει ο οποιοσδήποτε, καθώς διάταξη που ίσχυε στο παρελθόν, απαλείφθηκε στη συνέχεια με το νόμο 4070/2012 για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες «από τους αρμοδίους του υπουργείου Μεταφορών».

Γιατί όμως δεν προχώρησε η ψήφιση μιας διάταξης που θα έβαζε κανόνες στην διακίνηση τέτοιου εξοπλισμού; «Φαίνεται πως ώθησαν σε αυτό τους αρμοδίους, οι δυσκολίες που θα ανέκυπταν με τις παραβιάσεις του πλαισίου για το ελεύθερο εμπόριο» είναι η εκδοχή που έδωσε στα μέλη της Επιτροπής ο αντιπρόεδρος της ΑΔΑΕ. Αλλά και οι ίδιοι οι νομικοί της Αρχής αναφέρουν πως υπάρχουν νομικά εμπόδια ελέγχου είτε στα τελωνεία είτε στα εμπορικά καταστήματα που διαθέτουν τέτοιο εξοπλισμό.

Πάντως, όπως έγινε γνωστό, η Αρχή επεξεργάζεται ένα ειδικό σχέδιο και έχει ήδη ξεκινήσει τις επαφές με τους παρόχους, οι οποίοι έχουν κάθε λόγο να ανταποκριθούν διότι αντιλαμβάνονται ότι πρέπει να μπορούν να διασφαλίσουν ότι προστατεύουν τους συνδρομητές τους. Επίσης, η ΑΔΑΕ θα επιχειρήσει να προσεγγίσει και τις κατασκευάστριες εταιρείες, προκειμένου να δει πώς μπορεί να αποτραπεί η χρήση μηχανημάτων παρακολούθησης από ιδιώτες, κυρίως για τα κινητά δίκτυα.