Οι ευρωεκλογές απέχουν μόλις ένα μήνα. Η προεκλογική εκστρατεία ξεκίνησε σερνόμενη. Ελάχιστες είναι οι ενδείξεις μέχρι στιγμής ότι το εκλογικό σώμα στην Ευρώπη ενδιαφέρεται. Προς το παρόν πρόκειται για μια εκστρατεία-φάντασμα, σύμφωνα με το BBC _ εκτός από τον ανταγωνισμό για τα κορυφαία πόστα στις Βρυξέλλες.
Σε πολλές χώρες οι Ευρωεκλογές θα αποτελέσουν δημοψήφισμα για το ευρωπαϊκό σχέδιο. Η μάχη δεν θα δοθεί για τις λεπτομέρειες της πολιτικής αλλά για την ίδια την Ευρώπη, λέει ο Γκάβιν Χιούιτ, υπεύθυνος για την Ευρώπη στο βρετανικό κανάλι.
Τον περασμένο χρόνο διαδοχικές δημοσκοπήσεις κατέγραψαν ευρέως διαδεδομένη απογοήτευση. Αυτές είναι οι πρώτες Ευρωεκλογές αφότου ξέσπασε η κρίση στην ευρωζώνη.
Οι αγορές ομολόγων προχώρησαν _ αγοράζοντας χαρωπά ελληνικά ομόλογα. Οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι δηλώνουν ότι το κοινό νόμισμα αποκαταστάθηκε. Αλλά ο πονοκέφαλος παραμένει: άνω των 26 εκατ. είναι άνεργοι, οι μισθοί και οι συντάξεις έχουν περικοπεί σε πολλές χώρες και τα χρέη συνεχίζουν να αυξάνονται. Υστερα απ’ όλο τον πόνο παραμένει αναπάντητο το ερώτημα: το μέλλον είναι μια Ευρώπη με χαμηλή ανάπτυξη;
Ο ιστορικός Νίαλ Φέργκιουσον σημειώνει ότι «ο πολιτικός αντίκτυπος ακολουθεί μια οικονομική κρίση» αλλά σ’ αυτή την περίπτωση, «παρά το ισχυρό σοκ που επέστησαν οι ευρωπαϊκές οικονομίες από το 2008, οι περισσότεροι ψηφοφόροι θα υποστηρίξουν τα κόμματα του κατεστημένου».
Αυτό είναι αλήθεια μέχρι ενός σημείου, αλλά οι εκλογές αυτές αποτελούν μια μάχη για τη νομιμοποίηση. Η χαμηλή συμμετοχή θα υπονομεύσει το κύρος του Ευρωκοινοβουλίου ενώ η ισχυρή παρουσία των αντισυστημικών κομμάτων _ γύρω στο 25% _ θα εγείρει αμφιβολίες για το πρόδηλο πεπρωμένο μιας «όλο και στενότερης ένωσης».
Είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν πολλές ψήφοι διαμαρτυρίας _ η πιο εντυπωσιακή περίπτωση είναι η Γαλλία όπου το Εθνικό Μέτωπο της Μαρίν Λεπέν συναγωνίζεται για την πρώτη θέση με το κεντροδεξιό UMP. Ισως επωφεληθεί από την υψηλή ανεργία και την έλλειψη ανάπτυξης. Υπάρχουν όμως λόγοι για να αμφισβητήσουμε αν τα κόμματα αυτά θα σημειώσουν τόσο μεγάλη επιτυχία όσο προβλέπουν ορισμένοι.
Στην Ιταλία, ο νέος πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι βρίσκεται ακόμη στον μήνα του μέλιτος και κόβει ψήφος από το Κίνημα 5 Αστέρων του Μπέπε Γκρίλο. Στην Ελλάδα, το φιλοευρωπαϊκό Ποτάμι έχει δυναμική κόβοντας από τον ΣΥΡΙΖΑ. Στην Ολλανδία, ο ακροδεξιός Γκέερτ Βίλντερς οπισθοχωρεί μετά τις δημοτικές εκλογές όπου οι οπαδοί του φώναζαν «Εξω οι Μαροκινοί». Στη Βρετανία, το Κόμμα της Ανεξαρτησίας (UKIP) βρίσκεται στο μικροσκόπιο για το πώς ξοδεύει τα ευρωπαϊκά επιδόματα. Στην Ισπανία και στην Πορτογαλία δεν υπάρχουν ευρωσκεπτικιστικά κόμματα.
Οι Ευρωεκλογές αυτές έχουν σημασία επειδή άπτονται βαθύτερων ερωτημάτων για την υγεία της δημοκρατίας, όπως αν οι κυβερνώσες ελίτ είναι με το μέρος των λαών ή με το δικό τους.
