Το βιβλίο του Νίκου Χασαπόπουλου με τίτλο «Χρυσή Αυγή: η ιστορία, τα πρόσωπα και η αλήθεια» (εκδ. Λιβάνη) είναι ένα οδοιπορικό στην πορεία που ακολούθησε το κόμμα της Χρυσής Αυγής από τη μεταπολίτευση μέχρι σήμερα μέσα από την προσωπική πορεία και τις μεταλλάξεις του αδιαμφισβήτητου αρχηγού της Νίκου Μιχαλολιάκου.
Πρόκειται για ένα κόμμα που αρχίζει σαν κίνημα ιδεών, μετεξελίσσεται σε πολιτικό κίνημα για να πάρει τη μορφή κόμματος, να διαλυθεί και να επανασυσταθεί αρκετές φορές μέχρι τη σημερινή του κατάληξη. Ο συγγραφέας παρακολουθεί αυτές τις χαμαιλεοντικές μεταλλάξεις του αρχηγού της Χρυσής Αυγής Νίκου Μιχαλολιάκου που πλέοντας με το ρεύμα των καιρών αλλά και το ένστικτο της πολιτικής του επιβίωσης διαμόρφωνε αναλόγως την στρατηγική και τακτική του εκάστοτε μορφώματος στο οποίο πρωτοστατούσε.
Η πτώση της δικτατορίας των συνταγματαρχών βρίσκει τον τότε έφηβο Νίκο Μιχαλολιάκο να συχνάζει στα Εξάρχεια και στα γραφεία του κόμματος της 4ης Αυγούστου του Κωνσταντίνου Πλεύρη. Εκεί μέσα στις παρέες των σκληρών με καθοδηγητή τον καταδικασμένο ως τρομοκράτη Αριστοτέλη Καλέτζη θα ανδρωθεί η προσωπικότητα του . Όπως παρατηρεί ο συγγραφέας οι απόψεις του μετέπειτα αρχηγού της Χρυσής Αυγής, παρά το ότι ο ίδιος κινείτο μέσα στα χουντικά κατάλοιπα της δικτατορίας, προσιδίαζαν περισσότερο στους ιταλούς φασίστες και κυρίως τη ναζιστική θεωρία. Η μεταπολιτευτική περίοδος της αποχουντοποίησης είναι και η εποχή διαμόρφωσης των «πιστεύω» του αρχηγού.
Το όλο κείμενο του βιβλίου διανθίζεται με ένθετα περιγραφικά αποσπάσματα από τα έντυπα υλικά της Χρυσής Αυγής σε διάφορες περιόδους της δράσης της. Ήδη από το Δεκέμβριο του 1980 που εκδόθηκε το πρώτο τεύχος του ομώνυμου περιοδικού της η Χρυσή Αυγή δίνει το στίγμα της: «είναι η πρώτη φορά που μια ομάδα στην Ελλάδα εμφανιζόταν με ξεκάθαρη αναφορά στον εθνικοσοσιαλισμό του Χίτλερ και αντιχριστιανικά μηνύματα. Στο περιοδικό υπήρχαν σαφείς αναφορές στο Τρίτο Ράιχ, φωτογραφίες, ύμνους στον Χίτλερ και στα Ες-Ες, ενώ ο χριστιανισμός κατηγορείτο ως μία εβραϊκή αίρεση και προβαλλόταν η παγανιστική θρησκεία του δωδεκάθεου».
Ο Ν. Χασαπόπουλος αναφέρει ότι με ένα μικρό διάλειμμα μεταξύ 1983 -1984 όπου ο Μιχαλολιάκος εξαφανίζεται επειδή φέρεται να συμμετέχει σε απόπειρα πραξικοπήματος, επανέρχεται ιδρύοντας τη νεολαία της χουντικής ΕΠΕΝ, η οποία θ έχει άδοξο τέλος. Η Χρυσή Αυγή το 1986 θα βγει και πάλι στο προσκήνιο και όπως αναφέρεται στα έντυπα της θα είναι ο μοναδικός πολιτικός εκφραστής του ελληνικού εθνικοσοσιαλισμού. Τώρα πια στη ΧΑ εμφιλοχωρούν πυρήνες των σκληρών ναζιστών και ρατσιστών ενώ αρχίζουν οι μεθοδευμένες «ακτιβίστικες» ενέργειες, τουτέστιν οι τραμπουκισμοί. Παράλληλα δυναμώνει η ιδεολογική θωράκισή των μελών της με διαλέξεις και έντυπα. Τα κύρια θέματα του περιοδικού της έντυπου είναι η ανάδειξη της σχέσης ναζισμού και αρχαίου ελληνικού, κυρίως σπαρτιάτικου, πολιτισμού, ο δωδεκαθεισμός, η απαξίωση των μη λευκών φυλών και το ανάθεμα στους εβραίους- αυτοί ευθύνονται για όλα τα κακά του κόσμου.
Εκτός από την ιδεολογική καθοδήγηση η ομάδα της Χρυσής Αυγής με την πάροδο του χρόνου, ανακάλυψε ότι μπορεί να λειτουργεί όπως και τα άλλα κόμματα φτιάχνοντας μαζικές μετωπικές οργανώσεις, είτε αυτές ήταν η ΝΟΠΟ (Ναζιστική Οργάνωση Παναθηναϊκών Οπαδών), είτε η Γαλάζια στρατιά (ομάδα των εθνικιστών οπαδών της Εθνικής Ελλάδος στο ποδόσφαιρο που κυνήγαγε στους δρόμους τους Αλβανούς), είτε νεαροί ανεγκέφαλοι που περιστοίχιζαν τα heavy rock συγκροτήματα. Η Χρυσή Αυγή ανακαλύπτει ότι μπορεί να γίνει κόμμα σαν όλα τα άλλα. Οργανώνει και τη νεολαία της με πάρτι, Φεστιβάλ, κατασκηνώσεις, ειδικά έντυπα, ύμνους, σύμβολα και «αθλητικές» ενέργειες- τραμπουκισμούς.
Μετά τις εκλογές του 2012 και την ανέλπιστη άνοδο της η Χρυσή Αυγή και προσωπικά ο αρχηγός της Νίκος Μιχαλολιάκος, όπως αναφέρει ο Νίκος Χασαπόπουλος, θα προσπαθήσει να «τροποποιήσει», να μεταλλάξει την «σκληρή» ιδεολογική της προβιά, αποφεύγοντας τις πολλές αναφορές στο φιλοναζισμό της, σβήνοντας από το site της όλα όσα θα μπορούσαν να εκθέσουν τα πραγματικά πιστεύω της, κάνοντας από τον παγανισμό στροφή προς την ορθοδοξία, επιβεβαιώνοντας για άλλη μια φορά τον οπορτουνισμό του αρχηγού της.
Σε ένα ειδικό κεφάλαιο ο συγγραφέας θα αποκαλύψει τις διαστάσεις της εσωκομματικής πάλης. Ποικίλες ομάδες, φράξιες, σκληροί και ήπιοι, κοινοβουλευτικοί και τραμπούκοι θα συγκρουστούν με κάθε ευκαιρία. Σε όλες τις περιπτώσεις ο αρχηγός Νίκος Μιχαλολιάκος βγήκε νικητής καθιερώνοντας ένα προσωποπαγές κόμμα. Είναι χαρακτηριστικό ότι κανένα στέλεχος, από όσα σε αυτήν την πορεία βρέθηκαν δίπλα του και χρημάτισαν Νο2, δηλαδή υπαρχηγοί, δεν έμεινε τελικά κοντά του. Και δεν πέρασαν λίγοι: Γιαννόπουλος, Περίανδρος, Κουσουμβρής, Ζαφειρόπουλος….
Ο συγγραφέας στο τέλος του βιβλίο θα δώσει και ορισμένους σύγχρονους προβληματισμούς που απασχολούν τα στελέχη της Χρυσής Αυγής, καθώς σημειώνει ότι « Τα πιο »φωτισμένα» στελέχη της γνωρίζουν καλά ότι με το σημερινό προφίλ του γκρουπούσκουλου με τις προδιαγραφές μιας εξωκοινοβουλευτικής ομαδούλας, μιας κλειστής οργάνωσης, στην οποία γίνεται ό,τι θέλει ο »αρχηγός», δεν θα έχουν μέλλον. Έτσι, λοιπόν, οι συσκέψεις των τελευταίων ημερών κινούνται προς την κατεύθυνση της ανανέωσης του πολιτικού προφίλ τους». Όμως και ο ίδιος ο αρχηγός ανησυχεί μήπως το κόμμα του τεθεί εκτός νόμου και επεξεργάζεται το Plan B: νέο τίτλο, νέο λογότυπο, νέα στελέχη.
Επειδή το τελευταίο διάστημα η Χρυσή Αυγή μετά την αύξηση του εκλογικού της ποσοστού προσπαθεί να κρύψει βασικά στοιχεία της πολιτικής της πρότασης και των πιστεύω της το βιβλίο αυτό προσφέρει πολλά στοιχεία και ντοκουμέντα ( αποσπάσματα από ομιλίες, διαλέξεις, μπροσούρες, άρθρα από τα περιοδικά της Χρυσής Αυγής) που φανερώνουν τις πραγματικές ιδεολογικές και πολιτικές της προθέσεις.
