Με το θέμα της δόσης και της χρηματοδότησης της χώρας για ένα ορατό χρονικό διάστημα να έχει διευθετηθεί, ο κ. Αλ. Τσίπρας ξεκινά από σήμερα (επισήμως από αύριο Δευτέρα) ένα ταξίδι στη Βραζιλία και στην Αργεντινή. Κατά πολλούς, εντός και εκτός Αριστεράς, πρόκειται για ένα ταξίδι δίκοπο μαχαίρι και πάντως με σχετικά υψηλό πολιτικό ρίσκο, καθώς οι συμβολισμοί που συνδέονται και με τις δύο χώρες δεν είναι μονοδιάστατοι, ούτε και έχουν αναγκαστικά θετικό πρόσημο για την Ελλάδα ή ειδικότερα για την αξιωματική αντιπολίτευση. Σε ό,τι αφορά τους στόχους και τη σκοπιμότητα, τα ανοιχτά ζητήματα είναι πολλά. Και θα κριθούν εκ του αποτελέσματος.

Στην περίπτωση της Βραζιλίας, πρώτο σταθμό του δωδεκαήμερου ταξιδιού του κ. Τσίπρα, είναι γνωστή η στάση της κυβέρνησης υπό την πρόεδρο κυρία Ντίλμα Ρουσέφ, διάδοχο του κ. Λουίς Ινάσιο Λούλα: ως μέλος της ομάδας των BRICS και έχοντας μία εμπειρία από την κρίση χρέους που έπληξε τη χώρα στα τέλη της δεκαετίας του 1990 και στις αρχές του 2000, η Μπραζίλια διά του εκπροσώπου της στο ΔΝΤ, έχει πρωτοστατήσει στη θεμελίωση της άποψης ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο, θέση που συμπίπτει και με την αντίστοιχη των ΗΠΑ. Για τον λόγο αυτό έχει υποστηρίξει με σθένος ότι ο οργανισμός δεν πρέπει να συμμετάσχει περαιτέρω στη χρηματοδότηση της Ελλάδας και ότι το κόστος θα πρέπει να αναληφθεί από την ΕΕ αποκλειστικά.

Ως προς τη βιωσιμότητα του χρέους η άποψη συμπίπτει με τις θεμελιώδεις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Η επιφύλαξη όμως απέναντι στο ταξίδι του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το οποίο πραγματοποιείται κατόπιν επίσημης πρόσκλησης, συνίσταται στο κατά πόσον θα επιχειρήσει ή θα μπορέσει ο κ. Τσίπρας να μεταπείσει την κυβέρνηση της Μπραζίλια για τη στάση της, ή θα καταλήξει στο να αντλήσει επιχειρηματολογία για τη δική του πολιτική θέση.
Πάντως, στις επιδιώξεις του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης εντάσσεται και το αίτημα για μία συνάντηση με τον εκπρόσωπο της Βραζιλίας στο ΔΝΤ κ. Πάουλο Νογκέιρα Μπατίστα, εφόσον αυτός θα βρίσκεται στη χώρα του τις ημέρες αυτές.
Το πρόγραμμα των συναντήσεων δεν έχει ακόμα οριστεί και ανακοινωθεί, αν και από το περιβάλλον του κ. Τσίπρα διαμηνύεται ότι θα υπάρξει μία επαφή με τον πρώην πρόεδρο Λούλα και πιθανώς με την κυρία Ρουσέφ.
Πέραν της συζήτησης για το χρέος, φιλοδοξία του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι να προχωρήσει και σε μία σειρά συζητήσεις για τις πιθανότητες και τις δυνατότητες διακρατικών συμφωνιών. Για παράδειγμα η Βραζιλία επί των ημερών του προέδρου Λούλα ήταν μία από τις πρώτες χώρες που αγνόησαν το καθεστώς των πατεντών για την παρασκευή ακριβών φαρμάκων και σταδιακά αναδείχθηκαν σε μία από τις κυρίαρχες χώρες στην παραγωγή και διακίνηση γενοσήμων.
Στην περίπτωση της Αργεντινής τα πράγματα ίσως να είναι περισσότερο σύνθετα, καθώς ακόμη και στον ΣΥΡΙΖΑ παραδέχονται ότι η περίπτωση της Ελλάδας δημιουργεί εύκολα συνειρμούς για την κρίση, τη χρεοκοπία και το κοινωνικό χάος στις αρχές της δεκαετίας του 2000.
Παρά ταύτα, η εμπειρία του Μπουένος Αϊρες αποφεύγεται ακόμη και από τον ΣΥΡΙΖΑ να περιγραφεί σήμερα ως υπόδειγμα, με την εξαίρεση κάποιων στοιχείων της προηγούμενης 10ετίας, όπως για παράδειγμα οι πρωτοβουλίες ακόμη και από την Αριστερά για αυτοδιαχείριση κάποιων επιχειρήσεων, οι αποκρατικοποιήσεις υπό κάποιες προϋποθέσεις, η δημιουργία δικτύων αλληλεγγύης κτλ.
Γεγονός είναι πάντως ότι το ταξίδι του κ. Τσίπρα στο Μπουένος Αϊρες δεν συμπίπτει με την καλύτερη δυνατή περίοδο, καθώς παρά την αποδέσμευση της χώρας από το ΔΝΤ εξακολουθεί να υπάρχει ο κίνδυνος νέας νομισματικής κρίσης, ο πληθωρισμός καλπάζει με ρυθμούς της τάξεως του 25% και εκτιμάται ότι εφέτος η ανάπτυξη θα είναι μηδενική και το 2013 πιθανότατα θα σημάνει την επιστροφή στην ύφεση. Είχε προηγηθεί ωστόσο μία εκρηκτική ανάπτυξη της τάξεως του 8,9% το 2011, βασιζόμενη στις εξαγωγές κυρίως οχημάτων και σιτηρών. Εν αναμονή επίσημων ανακοινώσεων, ο κ. Τσίπρας αναμένεται να βρεθεί στις 20 Δεκεμβρίου στο υπουργείο Εξωτερικών και στο Προεδρικό Μέγαρο του Μπουένος Αϊρες, εφόσον καταστεί δυνατή μία συνάντηση με την πρόεδρο Κριστίνα Κίρχνερ, ενώ η αντιπροσωπεία πιθανότατα θα έχει και μία συνάντηση με την πρόεδρο της Κεντρικής Τράπεζας, κυρία Μερσέντες Μαρκό ντελ Ποντ. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο Μπουένος Αϊρες ο κ. Τσίπρας έχει επίσης προσκληθεί να μιλήσει σε εκδήλωση του CLACSO (Consejo Latinoamericano de Ciencias Sociales), ενός από τα μεγαλύτερα «think tanks» της Λατινικής Αμερικής.
Η σύνθεση της αντιπροσωπείας του ΣΥΡΙΖΑ που συνοδεύει τον κ. Τσίπρα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τον αντιπρόεδρο της Βουλής και επικεφαλής του οικονομικού επιτελείου κ. Ι. Δραγασάκη, τον ευρωβουλευτή κ. Ν. Χουντή, τον υπεύθυνο διεθνών σχέσεων κ. Κ. Ησυχο, τον στενό συνεργάτη του κ. Τσίπρα κ. Α. Καρίτζη και τον συντονιστή της Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ κ. Κ. Αθανασίου.
Η προετοιμασία της αποστολής έγινε σύμφωνα με πληροφορίες σε συνεννόηση με το υπουργείο Εξωτερικών και τις αρμόδιες υπηρεσίες, αλλά και με προσωπική συμβολή του κ. Δ. Αβραμόπουλου, ο οποίος διατηρεί εδώ και καιρό ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με τον κ. Τσίπρα και ενδέχεται να πραγματοποιήσει αντίστοιχο ταξίδι στις αρχές του έτους, με αφορμή τη σύνοδο ΕΕ –Λατινικής Αμερικής στη Χιλή.
Ανατροπές
Με το βλέμμα στο ρευστό σκηνικό
Επιστρέφοντας από τη Λατινική Αμερική στο τέλος του μήνα, η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ θα κληθεί να αντιμετωπίσει το εσωτερικό πολιτικό σκηνικό. Με δεδομένο ότι η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να διαμορφώσει συνθήκες προσδοκιών μετά την εκταμίευση της δόσης, στην Κουμουνδούρου τηρούν κατ’ αρχάς στάση αναμονής.
Παράλληλα είναι όμως αισθητό ότι η πολιτική ρευστότητα και οι ορατές αναδιατάξεις δυνάμεων δεν αφήνουν τον ΣΥΡΙΖΑ απαθή. Η διαφαινόμενη διάλυση των Ανεξάρτητων Ελλήνων μελετάται από την αξιωματική αντιπολίτευση κυρίως από τη σκοπιά της δημιουργίας μιας έστω μικρής δεξαμενής ψηφοφόρων και λιγότερο από τη σκοπιά της δυνατότητας μετεγγραφών ή προσχωρήσεων, οι οποίες ούτως ή άλλως φαίνεται πως περιορίζονται μόνο σε πρόσωπα όπως ο κ. Ν. Μαριάς, ο οποίος και στο πρόσφατο παρελθόν είχε συνεργαστεί με τον ΣΥΡΙΖΑ.
Την ίδια στιγμή, στην Κουμουνδούρου επιχειρούν να οχυρωθούν πίσω από τη δημιουργία του ενιαίου φορέα για την παγίωση θέσεων και την απόκρουση «φάλτσων», όπως οι θέσεις του Αριστερού Ρεύματος περί εθνικού νομίσματος ή οι άτυποι διάλογοι κάποιων με τον κ. Αλ. Αλαβάνο. Και στα δύο πεδία πάντως είναι σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις άκαιρο να μιλήσει κάποιος για ενδεχόμενα διασπάσεων και αποχωρήσεων από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Το στοιχείο πάντως που παρακολουθούν με ιδιαίτερη προσοχή είναι η στάση της ΝΔ και του ΠαΣοΚ απέναντι στη Χρυσή Αυγή. Σύμφωνα με κάποια μερίδα στελεχών της αξιωματικής αντιπολίτευσης, η πρόσφατη πρωτοβουλία και πρόταση του κ. Ευ. Βενιζέλου ενδέχεται να έχει και διαφορετικά κίνητρα, με απώτερο στόχο τη δημιουργία μετώπου με την Ακροδεξιά. Κάτι τέτοιο, λένε στον ΣΥΡΙΖΑ, εμπεριέχει κινδύνους διαμόρφωσης ενός νέου πολιτικοκοινωνικού σκηνικού, το οποίο μπορεί να θέσει την αξιωματική αντιπολίτευση σε συμπληγάδες τυφλής πόλωσης, με αδιόρατες διεξόδους.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ