«Τα μέτρα πρέπει να ψηφιστούν και πρέπει να δείξουμε γρήγορα ότι κάνουμε κινήσεις και δεν μένουμε στα λόγια. Αν όχι, χάσαμε το τρένο και τότε κανείς δεν ξέρει τι θα γίνει…» επισημαίνει ο κ. Αντ. Σαμαράς στους σταθερούς συνομιλητές του. Με δραματικούς τόνους υπεραμύνεται της αναγκαιότητας της ψήφισης των μέτρων θέλοντας να αποφύγει τη συνάντηση της Ελλάδας με τη χρεοκοπία. «Η κατάσταση είναι οριακή. Τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα» επιμένει, αλλά εμφανίζεται αποφασισμένος να δώσει τον υπέρ πάντων αγώνα για να πείσει την ελληνική κοινωνία ότι αυτή θα είναι η τελευταία δόση του… μουρουνέλαιου που θα της σερβιριστεί. Ελπίζει ότι θα κερδίσει τη μάχη και λέει σε συνεργάτες του: «Είμαι πεπεισμένος ότι θα τα καταφέρουμε». Αν και βλέπει όμως ότι η κατάσταση στο εξωτερικό αλλάζει σιγά-σιγά, το εγχώριο μέτωπο αναμένεται να αποδειχθεί πιο σκληρό, διότι τα μέτρα που ετοιμάζονται θα επιδράσουν καταλυτικά στο σώμα της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας.

Στη φράση «Αυτό είναι το τελευταίο πακέτο των μέτρων» εστιάζεται η επικοινωνιακή και πολιτική στρατηγική που έχουν χαράξει στο Μέγαρο Μαξίμου. Το ζητούμενο είναι κατά πόσο θα γίνει αποδεκτό από την ελληνική κοινωνία, αλλά και αν τα μέτρα θα περάσουν άνετα από τις κοινοβουλευτικές ομάδες των τριών κυβερνητικών εταίρων και δεν δημιουργηθεί ζήτημα και στη συνοχή της κυβέρνησης. Στο πρωθυπουργικό επιτελείο αναγνωρίζουν τις δυσκολίες που υπάρχουν για να υποστηριχθούν τα συγκεκριμένα μέτρα καθώς ήδη ακούγονται παρασκηνιακές φωνές και διαμαρτυρίες για περικοπές σε ειδικές κατηγορίες πολιτών.

Ο κ. Αντ. Σαμαράς καλείται να διατηρήσει την εύθραυστη ισορροπία – τόσο με τους κυβερνητικούς εταίρους όσο και με τους βουλευτές της ΝΔ -, ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να προχωρήσει με ταχείς ρυθμούς για να αντιστρέψει το κλίμα αμφισβήτησης της χώρας, αν και η κατάσταση έχει βελτιωθεί μετά τις επαφές του σε Βερολίνο και Παρίσι.
Ο Πρωθυπουργός τονίζει την κρισιμότητα των στιγμών και βλέπει την κυβέρνηση να κινείται σε τροχιά «ευπαθών ισορροπιών». Είναι ιδιαίτερα αγχωμένος για την έκβαση της προσπάθειάς του να κρατήσει τη χώρα στο ευρώ και να διατηρήσει ενωμένη την τρικομματική κυβέρνηση, αν και επέστρεψε ικανοποιημένος από τις επαφές με τη γερμανίδα καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ και τον γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ.

Το εθνικό αφήγημα και το διάγγελμα

Ο Πρωθυπουργός δίνει μεγάλη σημασία στο εθνικό αφήγημα που ξεκίνησε να εξιστορεί στην ελληνική κοινωνία και στον πυρήνα της είναι η φράση: «Θα είναι η τελευταία μεγάλη θυσία που θα υποστούμε». Ωστόσο το βάρος πιστεύει ότι πρέπει να πέσει και στην προσπάθεια να πειστεί η κοινωνία πως αυτά τα μέτρα δεν είναι μάταια. Ο κ. Σαμαράς αναγνωρίζει ότι είναι ένα πολύ δύσκολο και επώδυνο πακέτο μέτρων, αλλά θέλοντας να προλάβει αντιδράσεις προτάσσει την ελπίδα ότι θα υπάρξει φως στο τούνελ σε περίπου δύο χρόνια.
Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης στρατηγικής υποστηρίζει σε όλους τους τόνους ότι, αν όλα πάνε καλά, θα υπάρξουν καλύτερες ημέρες και δίνοντας εθνική διάσταση στην προσπάθειά του μιλάει για τη μάχη έναντι του λόμπι της δραχμής, εντός και εκτός της χώρας. Δεν ήταν τυχαία η αναφορά του την περασμένη Πέμπτη στην Πολιτική Επιτροπή της ΝΔ στο ότι η χώρα θα είναι πολύ διαφορετική απ’ ό,τι είναι σήμερα αν όλα πάνε καλά και δεν υπάρχουν δυσμενείς εξελίξεις στο εξωτερικό πέρα από τη θέλησή μας.
Η επισήμανση «πέρα από τη θέλησή μας» – που δεν προβλήθηκε καθόλου και έμεινε ασχολίαστη – ενισχύει το επιχείρημα που υπάρχει και στο πρωθυπουργικό επιτελείο ότι υπάρχουν εξωγενείς παράγοντες, απρόβλεπτοι, που μπορούν ανά πάσα στιγμή να φέρουν τα πάνω κάτω καθώς η κρίση βαθαίνει στην ευρωζώνη.
Μετά την οριστικοποίηση των μέτρων ο κ. Σαμαράς αναμένεται να απευθυνθεί με διάγγελμα στους πολίτες για να υπενθυμίσει την απόλυτη αναγκαιότητα των μέτρων, αλλά και δείχνοντας ότι ο ίδιος ηγείται της προσπάθειας σωτηρίας της χώρας.

«Και τώρα τρέχουμε» αυτόν τον μήνα

Η κυβέρνηση εισήλθε σε μια δύσκολη περίοδο και εν όψει των κρίσιμων σταθμών το επόμενο διάστημα – δηλαδή, την έλευση της τρόικας και την έκθεσή της, τη συνεδρίαση του Eurogroup όπου θα συζητηθεί η εκταμίευση της δόσης των 31 δισ. ευρώ και τη Σύνοδο της ΕΕ στις 18-19 Οκτωβρίου -, γι’ αυτό ο κ. Σαμαράς επιζητεί χειροπιαστά αποτελέσματα.
Το άγχος είναι μεγάλο διότι ο Πρωθυπουργός, στο πλαίσιο της επιχείρησης ανάκτησης της χαμένης αξιοπιστίας, θέλει τις επόμενες εβδομάδες να δείξει στους πιστωτές ότι στη χώρα γίνονται συγκεκριμένες κινήσεις, όπως π.χ. στο πεδίο των αποκρατικοποιήσεων.
Το σύνθημά του είναι «και τώρα τρέχουμε» και γι’ αυτό ζήτησε προχθές κατά τη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου από τους υπουργούς του την επιτάχυνση του κυβερνητικού έργου.

Υπουργοί στη σκιά και βουβοί βουλευτές

Προκειμένου να έχει αποτέλεσμα η στρατηγική του κ. Σαμαρά ώστε να υποστηριχθούν τα μέτρα και σε επίπεδο κοινωνίας απαιτείται και η ενεργός εμπλοκή και στήριξη από τα κορυφαία στελέχη της κυβέρνησης, υπουργούς με πολυετή παρουσία στη δημόσια ζωή. Μέχρι στιγμής παρατηρείται το φαινόμενο οι περισσότεροι υπουργοί να μη στηρίζουν την προσπάθεια της κυβέρνησης φοβούμενοι το πολιτικό κόστος. Ο στόχος απο εδώ και πέρα είναι «να μπουν όλοι στη φωτιά», διότι κανείς δεν θα σωθεί αν χαθεί η χώρα, όπως λένε χαρακτηριστικά συνεργάτες του κ. Σαμαρά.
Στο Μέγαρο Μαξίμου κυριαρχεί η άποψη ότι «χωρίς κοινωνική στήριξη δεν μπορούν να σταθούν τα μέτρα» και βάσει αυτής της συλλογιστικής επιζητείται και η αφύπνιση των υπουργών για να βοηθήσουν επικοινωνιακά και πολιτικά την κυβέρνηση ώστε να αντιστραφεί το πολιτικό κλίμα και να πειστεί η κοινωνία.
Στην Κοινοβουλευτική Ομάδα επικρατεί προβληματισμός σε πολύ μεγάλο αριθμό βουλευτών για τα νέα μέτρα, ενώ και στελέχη της Πολιτικής Επιτροπής τονίζουν με ένταση πως «ο κόσμος δεν αντέχει άλλο», αν και παραδέχονται ότι προέχει η παραμονή στο ευρώ. «Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα» για βουλευτές και στελέχη που προσπαθούν να ισορροπήσουν μεταξύ της κομματικής πειθαρχίας και της στήριξης των νέων μέτρων από τη μία και της πίεσης της κοινωνίας που δεν αντέχει άλλο από νέες περικοπές από την άλλη.
«Υπομονή, υπομονή, υπομονή» λένε από το Μέγαρο Μαξίμου και τους καθησυχάζουν ότι αυτό θα είναι το τελευταίο πακέτο και μετά θα αρχίσει η ανάκαμψη. «Μπορεί να το εγγυηθεί κανείς αυτό;» διερωτώνται οι πιο υποψιασμένοι και θέτουν τον προβληματισμό: «Μήπως θα κάνουμε και πάλι θυσίες χωρίς αντίκρισμα;».
Οι στενοί συνεργάτες του κ. Σαμαρά δεν περιμένουν, σύμφωνα με τις ενδείξεις που έχουν, γενικευμένη ανταρσία και ιδιαίτερα προβλήματα κατά την ψηφοφορία για τα μέτρα αλλά μιλάνε για… μεμονωμένες περιπτώσεις.

Διαδικασία με «παγίδες» στη Βουλή
Θολό τοπίο για την ψηφοφορία
Η διαδικασία της ψηφοφορίας στη Βουλή για τα μέτρα προβλέπεται αρκετά επίπονη και κρύβει πολλές παγίδες. Η κυβέρνηση επιθυμεί να τελειώσουν όλα με συνοπτικές διαδικασίες και να μην εισέλθει σε κοινοβουλευτική περιπέτεια με συνεχείς ψηφοφορίες που μπορεί να της δημιουργήσουν πολλαπλά πολιτικά προβλήματα.
Μέχρι στιγμής όμως δεν υπάρχει οριστική απόφαση με ποια διαδικασία θα ψηφιστούν τα μέτρα. Στο τραπέζι υπάρχουν δύο σενάρια: (α) τα μέτρα να συμπεριληφθούν στον προϋπολογισμό του 2013 και να μη συζητηθούν σε ξεχωριστό νομοσχέδιο και να υπάρξουν στη συνέχεια υπουργικές αποφάσεις και προεδρικά διατάγματα και (β) να κατατεθεί ξεχωριστό νομοσχέδιο για τα μέτρα, δηλαδή ένα νέο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα ουσιαστικά. Στο πρωθυπουργικό επιτελείο δεν φαίνεται να επιθυμούν να υπάρξει μεσοπρόθεσμο και να γίνει και άλλη ψηφοφορία με άγνωστες πολιτικές συνέπειες, εκτός του προϋπολογισμού.
Η λογική που έχει το προβάδισμα είναι να τελειώσουν όλα πολύ γρήγορα και γι’ αυτό συζητούν να κατατεθεί το προσχέδιο του προϋπολογισμού (σε αυτό θα συμπεριλαμβάνονται τα μέτρα) πριν από το άτυπο Eurogroup που θα πραγματοποιηθεί στην Κύπρο στις 14 Σεπτεμβρίου και η ψήφισή του να γίνει πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις 18-19 Οκτωβρίου. Ωστόσο έμπειρα κοινοβουλευτικά στελέχη, όλων των κομμάτων, λένε ότι είναι δύσκολο οι βουλευτές να δεχθούν να ψηφίσουν επώδυνα μέτρα με συνοπτικές διαδικασίες.
Παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν οριστικές αποφάσεις, το μόνο σίγουρο είναι ότι ο κ. Σαμαράς επισπεύδει τις διαδικασίες λήψης και ψήφισης των μέτρων επιχειρώντας να προλάβει και την τρόικα, η οποία αναμένεται να δημοσιοποιήσει την έκθεσή της για την Ελλάδα αμέσως μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας που αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί πριν από το τέλος Σεπτεμβρίου. Για τον Πρωθυπουργό «όλο το παιχνίδι είναι τώρα στα χέρια μας» και στις προθέσεις του είναι όλα να έχουν τελειώσει μέσα στον Οκτώβριο, ώστε η Ελλάδα να πάρει τη δόση των 31,5 δισ. ευρώ, να προχωρήσει η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, να καλυφθούν οι οφειλές του Δημοσίου προς τους ιδιώτες και να τονωθεί η αγορά.
Νέες επαφές στην ατζέντα
Συναντήσεις με Λαγκάρντ και Ντράγκι
Με οδηγό τη δική του… κόκκινη γραμμή να μείνει η χώρα στην ευρωζώνη, ο κ. Αντ. Σαμαράς θα συνεχίσει και τις επόμενες ημέρες την προσπάθειά του να αλλάξει το κλίμα για την Ελλάδα.
Εχοντας εξασφαλίσει κυρίως από τη γερμανίδα καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ τις αναγκαίες ανάσες που χρειάζεται, ο κ. Σαμαράς ετοιμάζεται να συναντήσει την προσεχή Παρασκευή στην Αθήνα τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν βαν Ρομπάι. Παράλληλα προγραμματίζονται συναντήσεις με τη γενική διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ και τον επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχουν «κλειδώσει» οι ημερομηνίες.
Ο Πρωθυπουργός συνομίλησε προ ημερών με την κυρία Λαγκάρντ και την ενημέρωσε για τα αποτελέσματα των επαφών του στο Βερολίνο με την κυρία Μέρκελ και στο Παρίσι με τον γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ, αλλά και για τις κινήσεις που σχεδιάζει να κάνει μέσα στο αμέσως προσεχές διάστημα.
Οι συναντήσεις και οι συνομιλίες θεωρούνται ιδιαίτερα σημαντικές σε μια χρονική στιγμή που γίνεται προσπάθεια να αποκαταστήσει την αξιοπιστία της χώρας, να βάλει φρένο στα σενάρια περί εξόδου από το ευρώ και να αλλάξει το κλίμα για την οικονομία μέσω ενός φιλόδοξου προγράμματος αποκρατικοποιήσεων και μέσω της πίεσης στον φοροεισπρακτικό μηχανισμό για την αύξηση των εσόδων.
Ο κ. Σαμαράς αναμένεται να συναντηθεί, πιθανότατα τη Δευτέρα 10 Σεπτεμβρίου, και με τους εκπροσώπους της τρόικας, Πάουλ Τόμσεν, Ματίας Μορς και Κλάους Μαζούχ, που έρχονται να συζητήσουν το νέο πακέτο μέτρων και θα επικεντρωθούν στη μείωση του ελλείμματος, στα διαρθρωτικά μέτρα για την τόνωση της απασχόλησης και στην εξασφάλιση μόνιμης και υψηλότερης ανάπτυξης.
Ο Πρωθυπουργός ευελπιστεί στη θετική έκβαση της έκθεσης της τρόικας και είχε την ευκαιρία να ακούσει την κυρία Λαγκάρντ να του δηλώνει τη στήριξή της, αν και επεσήμανε ότι βασικό ζητούμενο πλέον είναι η υλοποίηση και η εφαρμογή του προγράμματος. Για το ΔΝΤ πρέπει να είναι βιώσιμο το χρέος προκειμένου να προχωρήσει το πρόγραμμα, άρα απαιτείται η Εκθεση Βιωσιμότητας και χρειάζονται οικονομικές εγγυήσεις.
Ο κ. Σαμαράς, ο οποίος θεωρεί ότι το κλίμα είναι αισθητά βελτιωμένο τις τελευταίες ημέρες στο εξωτερικό για την Ελλάδα, δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα και στη συνάντηση με τον κ. Ρομπάι, που ακολουθεί την επίσκεψη του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο και του προέδρου του Eurogroup και πρωθυπουργού του Λουξεμβούργου Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, καθώς ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα επισκεφθεί το Βερολίνο στις 4 Σεπτεμβρίου και θα καταλήξει μία ημέρα αργότερα στο Παρίσι για συναντήσεις με Μέρκελ και Ολάντ.
«Το μέλλον της Ελλάδας βρίσκεται αναμφισβήτητα στην ευρωζώνη. Αλλά μόνο με συνδυασμό σθεναρών πράξεων από κάθε κράτος-μέλος και σθεναρών συλλογικών πράξεων θα μπορέσουμε να αφήσουμε την κρίση πίσω μας» ήταν το μήνυμα του κ. Ρομπάι προ ημερών από τη Μαδρίτη, όπου συνάντησε τον ομοϊδεάτη του κ. Σαμαρά, πρωθυπουργό της Ισπανίας Μαριάνο Ραχόι.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ