Διάβολος μεταμορφωμένος, αυτό είναι κατά τη γνώμη της Γκέρτρουντ Χέλερ η Ανγκελα Μέρκελ. Η γερμανίδα καγκελάριος, γράφει η κυρία Χέλερ στο βιβλίο της «Η νονά», χρησιμοποιεί μαφιόζικες μεθόδους για να υποσκάψει τα θεμέλια του κράτους δικαίου και της δημοκρατίας στη Γερμανία. «Το Βήμα» μίλησε με τη συγγραφέα για το βιβλίο-σκάνδαλο, καθώς και για την πολιτική της κυρίας Μέρκελ σε σχέση με την Ελλάδα. Η 71χρονη Γκέρτρουντ Χέλερ είναι επίτιμη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Πάντερμπορν, σύμβουλος επιχειρήσεων και μέλος του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος, του οποίου, ως γνωστόν, προΐσταται η κυρία Μέρκελ.

Στο βιβλίο σας δίνετε ένα μαφιόζικο όνομα-τίτλο στην Ανγκελα Μέρκελ: «Νονά». Γιατί;

«Επειδή η δράση της χαρακτηρίζεται από πλήρη αδιαφάνεια. Δεν μαθαίνουμε, για παράδειγμα, ποτέ τίποτα ουσιαστικό για τη λεγόμενη διάσωση του ευρώ. Τα μέτρα που τη συνοδεύουν αλλάζουν συχνά όνομα, για να ακούγονται πιο ευχάριστα – η ομπρέλα διάσωσης μετονομάζεται αίφνης από EFSF σε ESM -, αλλά από τη λήψη της απόφασης αποκλείονται όλοι, ακόμη και το Κοινοβούλιο. Εχουμε δηλαδή παράνομες πράξεις σε νόμιμους θεσμούς. Αυτό είναι γνώρισμα μυστικών οργανώσεων».

Μιλάτε επίσης για ένα «σύστημα Μέρκελ». Σε τι συνίσταται αυτό;
«Στο ότι η υπακοή στην καγκελάριο δεν είναι εθελούσια, αλλά αναγκαστική• στηρίζεται σε μια λανθάνουσα απειλή. Οποιος δεν υπακούει, χάνει τη δουλειά του. Κατά τη θητεία της Μέρκελ απολύθηκαν ή εκδιώχθηκαν από τη θέση τους περισσότερα άτομα από οποιονδήποτε άλλον καγκελάριο».

Ποιες μεθόδους χρησιμοποιεί η κυρία Μέρκελ για να «τσιμεντάρει» το σύστημά της;
«Βασικά τρεις. Η πρώτη είναι η επιβολή της παντοδυναμίας της σε αδύναμους συνεργάτες. Η δεύτερη η επιβράδυνση ή η κωλυσιεργία, έτσι που οι αντίπαλοί της να μη μπορούν να βλέπουν τα χαρτιά της σε επίμαχα θέματα. Και η τρίτη είναι ο «δανεισμός» ή το leasing ιδεών από άλλα κόμματα, από τους Σοσιαλδημοκράτες και τους Πράσινους. Η καγκελάριος δρα εδώ σαν πολιτική ακρίδα. Ετσι δημιουργείται μια ομοφωνία στη χώρα που αποβαίνει εις βάρος της πολυφωνίας και του υγιούς ανταγωνισμού».

Αυτό δεν θα μπορούσε όμως να ερμηνευθεί ως υγιής πραγματισμός;
«Οχι. Η δημοκρατία είναι εδραιωμένη στον αντίλογο. Στις εκλογές είναι αναγκαία η προσφορά διαφορετικών προγραμμάτων, για τα οποία θα αποφασίσουν οι ψηφοφόροι. Αν όμως η κυρία Μέρκελ ιδιοποιείται συνεχώς τις ιδέες άλλων, τότε δεν χρειάζονται οι εκλογές. Και τότε τέρμα με τη δημοκρατία».

Το «σύστημα Μέρκελ», έτσι όπως το περιγράφετε, είναι το άκρον άωτον του αυταρχισμού. Είναι η καγκελάριος κίνδυνος για τη δημοκρατία;
«Φαίνεται πάντως να μην παίρνει στα σοβαρά τους κινδύνους που απειλούν τη δημοκρατία. Ταυτόχρονα συμβάλλει στα διαλυτικά της φαινόμενα, όπως έδειξε η υπεράσπιση που έδωσε σε έναν λογοκλόπο, τον πρώην υπουργό Αμυνας Τσου Γκούτενμπεργκ. Η Μέρκελ θέτει υπό αίρεση τους κανόνες και τις αξίες της κοινωνίας στην οποία ζούμε. Η ίδια καταπατά όσο κανένας άλλος προκάτοχός της τους νόμους, ιδίως σε ευρωπαϊκά θέματα. Η φράση της ότι η πολιτική της είναι «χωρίς εναλλακτική λύση» αποτελεί μνημείο ανελευθερίας».

Υπάρχει κάποια διαφορά ανάμεσα στην κυρία Μέρκελ ως ιδιωτικό πρόσωπο και ως καγκελάριο;
«Υπάρχει όντως κάποια σχιζοφρένεια. Προσωπικά, είναι μειλίχιος άνθρωπος. Πολιτικά, όχι. Η κυρία Μέρκελ, όπως γράφω και στο βιβλίο μου, μπήκε κατά την επανένωση της Γερμανίας, στα 35 της, στην πολιτική. Γρήγορα αντιλήφθηκε ότι μπορεί να υπερκεράσει τους άλλους αν άφηνε στην άκρη τις παραδοσιακές αξίες. Και όσο λιγότερες αξίες είχε τόσο λιγότερες και οι αναστολές της».

Τι προκαλεί την πείνα της για απόλυτη εξουσία;
«Η καταπίεση στο ολοκληρωτικό καθεστώς της Ανατολικής Γερμανίας, όπου έζησε ως το 1990. Οταν κατόπιν αντιλήφθηκε ότι είχε πλήρη ελευθερία, την εκμεταλλεύθηκε κατά τον μέγιστο τρόπο. Με αυτόν τον τρόπο επανακαθόρισε το μέλλον της όχι από θέση αδυναμίας, αλλά δύναμης. Ετσι απολαμβάνει τη μέθη μια εξουσίας που χρησιμοποιεί ως όπλο επιβολής».

Για να γίνω πιο συγκεκριμένος: Είναι η πολιτική της κυρίας Μέρκελ σε θέματα του ευρώ, ήτοι η στυγνή επιβολή της δημοσιονομικής πειθαρχίας, η δέουσα ή θα έπρεπε να προσθέσει σε αυτήν και ένα αναπτυξιακό σκέλος;
«Η πολιτική της πρέπει να αλλάξει. Η συνεχής τροφοδότηση των υπερχρεωμένων χωρών με χρήμα που καταλήγει στις τράπεζες κάνει ακόμη δυσκολότερη την πρόσβασή τους στις αγορές. Ο κορσές της δημοσιονομικής πολιτικής πνίγει την οικονομία και προκαλεί τεράστια ανεργία. Αντί να διοχετεύουμε ποταμούς χρημάτων σε βαρέλια δίχως πάτο θα έπρεπε να προσφέρουμε ουσιαστική βοήθεια σε ιδεαλιστικό πνεύμα, όπως για παράδειγμα τεχνογνωσία για την επανέναρξη της λειτουργίας των λιμανιών ή των χιλιάδων κλειστών μικρομάγαζων. Ο σημερινός τρόπος αρωγής δεν στηρίζει, αλλά αντίθετα συντρίβει τους ανθρώπους».

Δεν είναι τελικά αξιοθαύμαστο το ότι μια γυναίκα καταφέρνει όχι απλώς να επιζήσει ανάμεσα στους πολιτικούς λύκους αλλά και να τους κρατάει δεμένους στο σκοινί της;
«Οι πολιτικοί του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος δεν είναι λύκοι. Είναι απλώς φοβισμένα ανθρωπάκια. Δεν είναι αυτοί που έγιναν πατροκτόνοι, αλλά, για λογαριασμό τους, η κυρία Μέρκελ. Αυτή είναι που εξόντωσε πολιτικά τον τότε μέντορά της Χέλμουτ Κολ. Ετσι άρχισε την καριέρα της. Το υπόλοιπο ήταν ο συστηματικός παραμερισμός όλων των πραγματικών ή δυνητικών εσωκομματικών ανταγωνιστών της. Το ανορθόδοξο στυλ της έχει αφήσει όμως άναυδους και τους Σοσιαλδημοκράτες, που δεν έχουν βρει ακόμα μέσα για να την αντιμετωπίσουν. Σίγουρο είναι όμως ότι η «μπογιά» της δεν περνά στην Ευρώπη. Εκεί δεν μπορεί να διατάσσει, αλλά είναι αναγκασμένη να προβαίνει σε συχνά οδυνηρούς γι’ αυτήν συμβιβασμούς».

Η πολιτική στάση
«Βασικό γνώρισμα η αδιαφάνεια»

Πώς κρίνετε τη συνεχώς εναλλασσόμενη στάση της καγκελαρίου απέναντι στους Ελληνες – πότε συγκαταβατική, πότε τιμωρητική, αν όχι εκδικητική; Πρόκειται για την κλασική τακτική του καρότου και του μαστιγίου;

«Κάπως έτσι. Πάντως, το βασικό γνώρισμά της είναι η αδιαφάνεια. Κι αυτό την κάνει ακαταλόγιστη. Παράλληλα όμως χαϊδεύει συνεχώς τα αφτιά των Γερμανών αποφεύγοντας κάθε δυσάρεστη δήλωση. Ετσι δημιουργεί ένα κοινό από ανυποψίαστους πολίτες. Σε αυτό το κλίμα είναι λοιπόν δύσκολο να βγουν άνθρωποι και να της ζητήσουν να βοηθήσει ουσιαστικά τις υπερχρεωμένες χώρες με πρακτικά μέτρα και όχι με πεταμένα χρήματα».

Τι λέτε εσείς προσωπικά για τον έλληνα ασθενή: Πρέπει να θεραπευθεί εντός ή εκτός της ευρωζώνης;
«Εάν συνεχιστεί η σημερινή πολιτική, τότε οι Ελληνες ίσως αποφασίσουν από οργή να φύγουν μόνοι τους από την ευρωζώνη. Εάν όμως γίνει αυτό που προτείνουν οι πιο έξυπνοι οικονομολόγοι, να τους δοθεί περισσότερος χρόνος, τότε σίγουρα θα τα καταφέρουν να μείνουν στην ευρωζώνη. Ο χρόνος είναι όρος επιβίωσης».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ