Η Βουλή έβαλε λουκέτο τον Αύγουστο στη Γερμανία, οι πολιτικοί πήγαν διακοπές. Ολοι; Ναι, εκτός από έναν: τον Σίγκμαρ Γκάμπριελ. Αν και σε τρίμηνη γονική άδεια, ο πρόεδρος του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος SPD εμφανίζεται καθημερινά στη δημοσιότητα με νέες ιδέες και προτάσεις. Η τελευταία και τυχερή είναι βέβαια ξένη – προέρχεται από τρεις εκ των σημαντικότερων αριστερών διανοουμένων της χώρας: του κοινωνιολόγου Γιούργκεν Χάμπερμας, του φιλοσόφου Γιούλιαν Νίντα-Ρούμελιν και του οικονομολόγου Πέτερ Μπόφινγκερ. Στο «Μανιφέστο» τους, που παρουσίασαν τις προάλλες στη δημοσιότητα, οι τρεις συγγραφείς ζητούν την εγκατάλειψη της «λανθασμένης» στρατηγικής της Ανγκελα Μέρκελ στο θέμα του ευρώ και την αντικατάστασή της με μια νέα που θα στηρίζεται σε ένα είδος ευρωομολόγων και στην πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης. Με την υιοθέτηση αυτής της ιδέας από τον κ. Γκάμπριελ, η ιδέα αυτή αποκτά τώρα και σοβαρή πολιτική σημασία. Ομως δεν είναι όλοι σύμφωνοι μαζί της. Η κυρία Μέρκελ την απέρριψε ήδη ασυζητητί. Το ίδιο κάνει, αν και για άλλους λόγους, στην παρακάτω συνέντευξη και το νέο αστέρι της γερμανικής Αριστεράς, η αντιπρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματος Die Linke Σάρα Βάγκενκνεχτ.

Λέτε «όχι» στο αίτημα των αριστερών διανοουμένων για παροχή κοινών εγγυήσεων σε ομόλογα των ευρωπαϊκών κρατών. Γιατί;

«Η κοινή ευθύνη για τέτοια ομόλογα θα ήταν εργαλείο για τη συνέχιση μιας λανθασμένης πολιτικής, που συνίσταται στη διάσωση τραπεζών με δημόσιο χρήμα και στην περικοπή των μισθών και εισοδημάτων της τεράστιας πλειονότητας του πληθυσμού».

Δεν είναι για σας τα ευρωομόλογα εργαλείο-κλειδί στο πλαίσιο της διάσωσης του ευρώ;
«Οχι. Τα ευρωομόλογα ήταν ίσως πριν από χρόνια κατάλληλα για τον περιορισμό της κρίσης. Σήμερα είναι ανεπαρκή για τη λύση της. Εκτός αυτού, γιατί να πληρώνουν οι τράπεζες στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πολύ χαμηλότερο τόκο από εκείνον που χρεώνουν στη συνέχεια για τα δάνειά τους στα κράτη; Αυτή η μηχανή παραγωγής κερδών σε βάρος των κρατών πρέπει να σταματήσει».

Ποια μέτρα θα έπρεπε να ληφθούν αμέσως για τον έλεγχο της κρίσης;
«Κατ’ αρχάς θα έπρεπε να αποσυνδεθούν οι δημοσιονομικές δαπάνες από τις χρηματιστικές αγορές. Το μέσο γι’ αυτό θα ήταν να παίρνουν τα κράτη δάνεια άμεσα από την ΕΚΤ και μάλιστα με τον ίδιο τόκο για τις τράπεζες, δηλαδή 0,75% που είναι σήμερα. Δεύτερον, θα έπρεπε να τεθεί τέρμα στις συμμορίες των τραπεζών-τζογαδόρων. Τρίτον, θα έπρεπε να διαγραφούν όλα τα χρέη που οφείλονται στην κρίση των τραπεζών. Το ποσοστό χρέους στην ευρωζώνη θα έπεφτε έτσι αμέσως στο 60%, στην Ισπανία μάλιστα στο 36%. Ετσι θα μάτωναν οι κερδισμένοι από το χρηματιστικό πάρτι, και όχι οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι».

Μπορούν να εφαρμοστούν οι προτάσεις σας αμέσως – στη Γερμανία και στην Ευρώπη;
«Ναι, αν οι σημερινοί κυβερνώντες είχαν την ανάλογη θέληση. Εμείς πάντως εργαζόμαστε προς αυτή την κατεύθυνση. Η δημοκρατία ζει από την επιλογή μεταξύ γνήσιων εναλλακτικών λύσεων».

Βλέπετε πουθενά πολιτικούς που έχουν το θάρρος να βάλουν πόδι, όπως ζητούν οι διανοούμενοι, στις «αγορές» και στο χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο;
«Η μεταφορά των κυριαρχικών δικαιωμάτων των κρατών σε υπερεθνικές τεχνοκρατικές δομές δεν αποτελεί εγγύηση για την τιθάσευση των αγορών. Το αντίθετο μάλλον: Η πολιτική των Βρυξελλών, που αποτελεί υπόδειγμα τέτοιας δομής, είναι νεοφιλελεύθερη και αντιδημοκρατική. Γι’ αυτό και χρειαζόμαστε μια Ευρώπη στην οποία τα κράτη θα συνεργάζονται με αλληλεγγύη μεταξύ τους – με κοινούς κανόνες και με κοινό νόμισμα. Αυτό σημαίνει: Κοινά φορολογικά όρια για κέρδη, ενοποίηση των κοινωνικών υπηρεσιών και εξέλιξη των μισθών στη βάση της παραγωγικότητας».

Το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα ζητεί τελευταία τη φορολόγηση των υπερπλουσίων. Καλό αίτημα;
«Οποιος θέλει να βάλει φρένο στην όλο και πιο άνιση κατανομή των εισοδημάτων, θα έπρεπε να κάνει κάτι περισσότερο από αυτό που κάνουν οι Σοσιαλδημοκράτες. Τα τελευταία δέκα χρόνια οι περιουσίες των εκατομμυριούχων στη Γερμανία αυξήθηκαν κατά μέσον όρο 8% ετησίως. Η μίνι φορολόγηση, ήτοι το 1% ετησίως που ζητεί το SPD, δεν θα αμβλύνει καθόλου την ανισότητα. Από την άλλη βέβαια είναι καλό που το κόμμα αυτό αρχίζει να κινείται προς τις θέσεις μας – αν και με μεγάλη καθυστέρηση και με ταχύτητα χελώνας».

Τι λέτε, θα επιβιώσει το ευρώ τους επόμενους μήνες;
«Η λεγόμενη πολιτική για τη διάσωση του ευρώ είναι σκέτη καταστροφή. Γι’ αυτό πρέπει δυστυχώς να υπολογίζει κανείς με όλα τα ενδεχόμενα».

Μπορεί η έξοδος της Ελλάδας να γίνει η αρχή του τέλους όλης της ευρωζώνης;
«Καθόλου απίθανο. Σε κάθε περίπτωση, η έξοδος θα επιδείνωνε την κατάσταση στις άλλες χώρες και θα κόστιζε στη Γερμανία περί τα 80 δισεκατομμύρια ευρώ».

Πέρα από όλα αυτά, τι λέτε για το «εύρημα» του «Spiegel» να τοποθετήσει τον Αλέξη Τσίπρα στο ταμπλό των 10 πιο επικίνδυνων πολιτικών της Ευρώπης, δίπλα στον Μπερλουσκόνι, τη Λεπέν και τον Βίλντερς;
«Το κρίσιμο ερώτημα είναι για ποιον είναι κάποιος επικίνδυνος. Η Λεπέν και ο Βίλντερς είναι κίνδυνος για την κοινωνική συνοχή, ο Μπερλουσκόνι για τη δημοκρατία. Ο Αλέξης Τσίπρας θα ήταν επικίνδυνος για τη χρηματιστική ολιγαρχία. Ακόμα και ο Οσκαρ Λαφοντέν ανακηρύχθηκε κάποτε από αυτό το περιοδικό στον «πιο επικίνδυνο άνδρα της Ευρώπης». Και γιατί; Επειδή ήθελε αυστηρότερες ρυθμίσεις για τις τράπεζες και τη μεταφορά κεφαλαίων».
Το μανιφέστο των διανοουμένων
«Υπερεθνική απάντηση στις αγορές»

«Η κρίση του ευρώ αντανακλά την αποτυχία μιας πολιτικής χωρίς προοπτική» είναι η πρώτη φράση του μανιφέστου των Γιούργκεν Χάμπερμας, Γιούλιαν Νίντα-Ρούμελιν και Πέτερ Μπόφινγκερ. Η κυβέρνηση Μέρκελ δεν έχει το θάρρος να την αναθεωρήσει. Με αποτέλεσμα τα τελευταία δύο χρόνια η κατάσταση να χειροτερεύει συνεχώς. «Η Ελλάδα απειλείται με έξοδο από την ευρωζώνη με ανυπολόγιστες αλυσιδωτές αντιδράσεις για άλλα κράτη-μέλη» προσθέτουν.

Οι συγγραφείς του μανιφέστου αποκρούουν κατηγορηματικά την πολιτική της λιτότητας που έχει επιβάλει στα «προβληματικά» κράτη η γερμανίδα καγκελάριος. «Η κρίση δεν οφείλεται μόνο στα λάθη των εθνικών πολιτικών, αλλά σε μεγάλο μέρος και σε συστημικούς παράγοντες» γράφουν.
«Συστημικά» πρέπει να είναι λοιπόν και τα μέσα για τη λύση της κρίσης. Με πρώτο την «κοινή εγγύηση για τα κρατικά ομόλογα των χωρών της ευρωζώνης (σ.σ.: ένα είδος δηλαδή ευρωμολόγων)» – μέτρο που θα πρέπει να συνοδεύεται από αυστηρές δημοσιονομικές και οικονομικές δεσμεύσεις των κρατών-μελών.
Παράλληλα θα πρέπει να προωθηθεί η πολιτική ενοποίηση της ευρωζώνης – με τη μορφή όχι ενός ομοσπονδιακού κράτους αλλά μιας «υπερεθνικής δημοκρατίας» στην οποία οι ευρωπολίτες θα διαθέτουν διπλή ιθαγένεια: ευρωπαϊκή και εθνική. Η τελική απόφαση γι’ αυτό θα ληφθεί με δημοψηφίσματα σε όλα τα κράτη-μέλη.
Η προϋπόθεση για όλα αυτά είναι βέβαια η απόφαση των πολιτικών ελίτ να ξανακερδίσουν το πάνω χέρι έναντι του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου και να θέσουν τέρμα στον «εφιαλτικό παράλληλο κόσμο» που συγκροτούν τα hedge funds και οι τράπεζες επενδύσεων.
Οι λαοί της Ευρώπης, προστίθεται, πρέπει να μάθουν ότι μόνο μαζί μπορούν να υπερασπιστούν τις κατακτήσεις τους, όπως το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο. «Η παραίτηση από την ευρωπαϊκή ενοποίηση θα σήμαινε τον αποχαιρετισμό από την παγκόσμια ιστορία» καταλήγει το μανιφέστο.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ