Το Βερολίνο έχει πάρει φαινομενικά τις αποφάσεις του: Αν η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις σημερινές εκλογές θέσει υπό αίρεση τα πακέτα βοήθειας, η Ελλάδα θα βρεθεί σε 6-8 εβδομάδες με μαθηματική ακρίβεια εκτός ευρωζώνης. Και αυτό ισχύει όχι μόνο για μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και της Νέας Δημοκρατίας – εφόσον βέβαια ο Αντώνης Σαμαράς τολμήσει να αμφισβητήσει πραγματικά κάποια από τα θέσφατα των μνημονίων. Τα φαινόμενα βέβαια συχνά απατούν. Οι προειδοποιήσεις των «σκληροπυρηνικών» γερμανών ιθυνόντων, όπως προκύπτει και από την παρακάτω συνέντευξη, είναι σε μεγάλο βαθμό ευθείες, αλλά κρύβουν και δόση μπλόφας. Ωστόσο ο κίνδυνος της εξόδου – όχι της έξωσης! – είναι πραγματικός. Η στάση πληρωμών από την τρόικα θα την έκανε ακόμη πιθανότερη. Παρά το επίσημο «όχι» σε μια ουσιώδη αναδιαπραγμάτευση, το Βερολίνο δεν αποκρούει πάντως τη συζήτηση γι’ αυτήν. Και μόνο αυτό δείχνει ότι υπάρχουν περιθώρια για αλλαγές. Ο Μίχαελ Μάιστερ είναι αντιπρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας των Χριστιανοδημοκρατών και υπεύθυνος του κόμματος για δημοσιονομικά θέματα.

Υπάρχει περιθώριο αναδιαπραγμάτευσης του μνημονίου;

«Οχι».

Ούτε ίχνος;
«Ούτε. Κάθε τέτοια προσδοκία αποτελεί αυταπάτη».

Οι Βρυξέλλες εμφανίζονται πιο διαλλακτικές. Γιατί επιμένει το Βερολίνο σε ένα ξερό «όχι»;
«Η απόφαση για τα δύο πακέτα βοήθειας ελήφθη στη βάση ενός σαφούς σχεδίου για τη μείωση του ελληνικού χρέους και συνοδεύεται από εξίσου σαφείς όρους. Δεν βλέπω δυνατότητες αλλαγής αυτής της βάσης. Οποιος θέλει βοήθεια πρέπει να εκπληρώνει και τους όρους – και μάλιστα χωρίς εκπτώσεις».

Πώς θα αντιδράσει το Βερολίνο αν εκλεγεί μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία στη συνέχεια θα καταγγείλει το μνημόνιο. Θα εκλάβει την καταγγελία ως κήρυξη πολέμου;
«Οχι. Οχι πολέμους. Θα έχουμε να κάνουμε με μια ελεύθερα εκλεγμένη κυβέρνηση, την οποία θα αποδεχθούμε πλήρως».

Συνιστά η μονομερής καταγγελία παράβαση διεθνών νόμων;
«Οχι. Είναι απλώς η καταγγελία της βάσης της συμφωνίας. Από αυτό προκύπτει για μας ότι δεν πρόκειται να συνεχίσουμε τις πληρωμές από τα δύο πακέτα βοήθειας. Τελεία. Η καταγγελία είναι καταγγελία. Θα τη λάβουμε υπόψη μας. Βοήθεια τέλος. Τελεία».

Θα έχει η καταγγελία επιπτώσεις και στη ροή των άλλων κονδυλίων από την Ευρωπαϊκή Ενωση;
«Εμμέσως, όχι άμεσα. Αν σταματήσει η Ελλάδα να δέχεται βοήθεια, τότε δεν βλέπω πώς θα κατορθώσει να συγχρηματοδοτεί τα έργα που χρηματοδοτούνται από τα ευρωπαϊκά ταμεία. Τα εγκριθέντα ποσά των ταμείων θα βρίσκονται στη διάθεση της Ελλάδας, αυτή όμως δεν θα μπορεί να τα αξιοποιήσει. Επισήμως λοιπόν δεν θα υπάρξουν επιπτώσεις, στην πράξη όμως ο αποκλεισμός από τα ταμεία θα είναι πλήρης».

Ο ΣΥΡΙΖΑ λέει ότι διαθέτει ένα πρόγραμμα εθνικής ανόρθωσης που μπορεί να υλοποιηθεί εντός της ευρωζώνης. Δεν μπορεί αυτό να αποτελέσει τη βάση για νέες διαπραγματεύσεις;
«Αυτό είναι θέμα της τρόικας. Αν η νέα ελληνική κυβέρνηση καταγγείλει τα μνημόνια, τότε αυτά δεν ισχύουν πλέον. Αν στη συνέχεια η ίδια κυβέρνηση πει «κάνουμε αίτηση για νέο πρόγραμμα βοήθειας», τότε θα πρέπει να γίνουν νέες τετραμερείς διαπραγματεύσεις μεταξύ της ΕΚΤ, του ΔΝΤ, της Κομισιόν και της κυβέρνησης που θα έπρεπε να καταλήξουν σε ομόφωνο αποτέλεσμα. Από την άλλη όμως αδυνατώ να φανταστώ ότι εκείνος που καταγγέλλει τις δύο πρώτες συμφωνίες θα είναι κατόπιν σε θέση να συνάψει με την τρόικα μια τρίτη».

Το Βερολίνο θα απόσχει από τέτοιες συνομιλίες;
«Είμαστε κάθε στιγμή πρόθυμοι για συνομιλίες. Οι αποφάσεις μας όμως θα ληφθούν στη βάση προγραμμάτων που θα μας παρουσιάσει η τρόικα».

Θα δεχόταν η Ανγκελα Μέρκελ να συζητήσει με τον Αλέξη Τσίπρα τις προτάσεις του τελευταίου;
«Δεν αποκρούουμε ποτέ τη συζήτηση με συναδέλφους από την ΕΕ. Δεν θα έπρεπε να έχει όμως κανείς την προσδοκία ότι από τέτοιες συζητήσεις θα προέκυπτε μια εντελώς νέα φιλοσοφία. Η θέση μας είναι ξεκάθαρη: Αποφασίζουμε μόνο στη βάση προγραμμάτων που μας παρουσιάζει η τρόικα».

Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ δεν θα τύχει, συνεπώς, εχθρικής μεταχείρισης…
«Κάθε άλλο. Είμαστε δημοκράτες. Αν μια χώρα εκλέξει δημοκρατικά μια κυβέρνηση, την αποδεχόμαστε με τον ίδιο τρόπο που θα θέλαμε να γίνει αποδεκτή από τους άλλους μια κυβέρνηση που εξέλεξε ελεύθερα ο γερμανικός λαός. Σε αυτό δεν έχουμε κανένα πρόβλημα. Το πρόβλημά μας αφορά τη διαδικασία και το περιεχόμενο των προγραμμάτων βοήθειας».

Η ίδια συμπεριφορά θα πρυτανεύσει, συνεπώς, και στην περίπτωση που η νέα κυβέρνηση θα προέλθει από τη Νέα Δημοκρατία;
«Ναι, σε ό,τι αφορά τη διαδικασία και το περιεχόμενο του προγράμματος. Από κομματική άποψη βρισκόμαστε φυσικά πιο κοντά στη ΝΔ. Αλλά, από την άλλη πλευρά, εκείνος που θα εκλεγεί πρωθυπουργός στην Ελλάδα θα τύχει πλήρους σεβασμού, ανεξάρτητα από την κομματική του προέλευση. Δεν θα πούμε εμείς στους Ελληνες ποιον να ψηφίσουν».

Τι προσδοκάτε από τις εκλογές της Κυριακής;
«Η προσδοκία μου είναι ότι οι πολιτικοί θα θέσουν έστω και την τελευταία στιγμή το σωστό ερώτημα, έτσι ώστε οι ψηφοφόροι να μπορέσουν να αποφασίσουν πραγματικά ελεύθερα. Διαφορετικά φοβάμαι ότι, ανεξάρτητα από το ποιος θα εκλεγεί τελικά, οι άνθρωποι θα λένε ύστερα από 6-8 εβδομάδες «ναι, αν ξέραμε τότε τι ψηφίζαμε, τι ακριβώς σήμαινε η ψήφος μας, ίσως να είχαμε ψηφίσει πολύ διαφορετικά»».

Επεται λοιπόν έπειτα από 6-8 εβδομάδες αναπόφευκτα η έξωση;
«Αν η κυβέρνηση δεν τηρήσει τις δεσμεύσεις, τότε σύντομα θα διακοπεί η βοήθεια. Στη συνέχεια θα υπάρξει ακόμη κάποια ρευστότητα, αλλά κάποτε θα έρθει η στιγμή της στάσης πληρωμών. Αν αυτό θα γίνει σε 6 ή 8 εβδομάδες, λίγο λιγότερο ή λίγο περισσότερο, δεν θα έχει πλέον σημασία».
Το Βερολίνο προειδοποιεί
«Οι έλληνες πολιτικοί να πουν επιτέλους την αλήθεια»

Αδιαφορείτε για το ότι η άρνηση της αναδιαπραγμάτευσης μπορεί να οδηγήσει τη χώρα εκτός του ευρώ;

«Αυτό πρέπει να το αποφασίσει η ελληνική κυβέρνηση. Αν πει «ναι» στην έξοδο, το πρώτο που θα προκύψει θα είναι ένα τεράστιο πρόβλημα ρευστότητας στο Δημόσιο, το δεύτερο, η αδυναμία πληρωμών. Η κρίση αναχρηματοδότησης θα πλήξει και το ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Σε όλα αυτά πρέπει να δώσει απάντηση η ελληνική κυβέρνηση».

Υπάρχει ένα πλάνο Β του Βερολίνου για την εθελουσία έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη, ή και ένα πλάνο Γ για την έξωσή της από αυτήν;
«Δεν πρόκειται να εξαναγκάσουμε κανέναν σε έξωση. Οχι επειδή έχουμε κάποια ιδιαίτερη ευαισθησία για την Ελλάδα, αλλά επειδή αν εξαναγκάσουμε οποιαδήποτε χώρα σε έξωση, τότε οι κεφαλαιαγορές θα αρχίσουν να σκέπτονται ποια θα είναι η επόμενη χώρα που θα μπορούσε να υποστεί το ίδιο. Η συνέπεια θα ήταν μια αλυσιδωτή αντίδραση, που δεν τη θέλουμε με κανέναν τρόπο. Σε περίπτωση ωστόσο που η Ελλάδα αποχωρήσει εθελουσίως, διαθέτουμε, ως πλάνο Β, το EFSF. Το ταμείο αυτό μπορεί να στηρίξει όχι μόνο τις ξεχωριστές χώρες αλλά και το τραπεζικό τους σύστημα».

Ποια είναι η πιθανότητα εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ;
«Ρωτήστε καλύτερα γι’ αυτό τον μελλοντικό έλληνα πρωθυπουργό».
Το πρόβλημα είναι όμως ότι κανείς από τους πιθανούς έλληνες πρωθυπουργούς δεν θέλει να ακούσει για έξοδο.
«Η άποψή μου είναι ότι οι έλληνες πολιτικοί πρέπει να πουν επιτέλους την αλήθεια στους ψηφοφόρους τους. Και η αλήθεια είναι ότι η Ελλάδα έχει τέσσερα κεντρικά προβλήματα: Πρώτον, την ανικανότητα της διοίκησης, δεύτερον, το ύψος των χρεών, τρίτον, τη μικρή ανταγωνιστικότητα και, τέταρτον, την έλλειψη ενός πρωτογενούς πλεονάσματος. Σε αυτό το τέταρτο πρόβλημα, όπως έδειξε προσφάτως ο Λουκάς Παπαδήμος, έχουν γίνει σοβαρές πρόοδοι, τα άλλα τρία θα μπορούσαν να λυθούν, παραμένουν όμως άλυτα. Αλλά και τα τρία δεν έχουν καμία σχέση με την Ευρώπη και το ευρώ – η λύση τους πρέπει να δοθεί αποκλειστικά στην Ελλάδα».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ