Σε συμφωνία για την εκμετάλλευση των κοινών κοιτασμάτων φυσικού αερίου εκατέρωθεν των ορίων των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών (ΑΟΖ) Κύπρου και Ισραήλ προσανατολίζονται οι κκ. Δ. Χριστόφιας και Βενιαμίν Νετανιάχου. Αυτή φαίνεται ότι είναι η σημαντικότερη εξέλιξη μετά την επίσκεψη του κ. Νετανιάχου στη Λευκωσία, την πρώτη που πραγματοποιεί ισραηλινός Πρωθυπουργός στην Κύπρο. Η ενέργεια άλλωστε ήταν το κύριο πιάτο στις συνομιλίες των δύο ανδρών, καθώς η ανακάλυψη σημαντικότατων κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο έχει μεταβάλει άρδην τις γεωπολιτικές ισορροπίες.

Σύμφωνα με απόλυτα εξακριβωμένες πληροφορίες, η ισραηλινή αντιπροσωπεία τόνισε προς την κυπριακή ότι υπάρχουν πολλά κοινά κοιτάσματα εκεί που συνορεύει η κυπριακή και η ισραηλινή ΑΟΖ. Για τον λόγο αυτό, στις δηλώσεις του μετά τη συνάντησή του με τον κ. Χριστόφια, ο κ. Νετανιάχου τόνισε ότι το Ισραήλ έχουν ήδη γίνει επτά γεωτρήσεις και «μένουν άλλες 50 γεωτρήσεις και αυτό πραγματικά μπορεί να μας βοηθήσει να εξερευνήσουμε τα δυνητικά αποθέματα φυσικού αερίου που μπορεί να έχουμε στα οικόπεδά μας. Αν συνεργαστούμε», πρόσθεσε, «αυτό μπορεί να βοηθήσει πάρα πολύ στο μέλλον διότι το να γίνονται έρευνες και να υπάρχει συνεργασία σε πολλαπλά οικόπεδα είναι πολύ πιο χρήσιμο και αποδοτικό από το να υπάρχει ένα οικόπεδο που ερευνάται κάθε φορά».

Την ίδια στιγμή, ο δεύτερος βασικός φάκελος που συζητήθηκε είναι πως θα γίνει η εκμετάλλευση του φυσικού αερίου που θα βρεθεί. Ηδη, βρίσκονται στο Ισραήλ στελέχη των υπουργείων Εξωτερικών, Συγκοινωνιών καθώς και τεχνοκράτες για να εξετάσουν το ζήτημα των κοινών ερευνών και όχι μόνο. Στο τραπέζι υπάρχουν κρίσιμα ερωτήματα που αναζητούν απαντήσεις όπως το αν θα κατασκευαστεί αγωγός φυσικού αερίου από το Ισραήλ στην Κύπρο ή τερματικός σταθμός για υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG). Επιπλέον, τα ποσοστά συμμετοχής και ο τρόπος εξαγωγής του φυσικού αερίου θα πρέπει να αποφασιστούν.

Ο κ. Νετανιάχου, σημειώνουν ενημερωμένες πηγές, είπε ότι θα μπορεί να απαντήσει σε όλα αυτά εντός δύο μηνών, αλλά ο κ. Χριστόφιας επιφυλάχθηκε και είπε ότι η Κύπρος ίσως χρειαστεί ως και ένα έτος. Ο ισραηλινός Πρωθυπουργός ετάχθη μάλιστα υπέρ των συνεργασιών κλίμακος, κάτι που επιβεβαιώνει ότι το Ισραήλ επιθυμεί ενεργά και τη συμμετοχή της Αθήνας στο ενεργειακό πρότζεκτ: «Όταν έχουμε αναλάβει έργα κλίμακας, αυτά απαιτούν και συνεργασία κλίμακας. Όχι μόνο με έναν εταίρο, αλλά όσους περισσότερους έχουμε τόσο καλύτερα».

Κατά τα άλλα, οι δύο άνδρες απέφυγαν να αποκαλύψουν αν συζήτησαν το ζήτημα της χρήσης της αεροπορικής βάσης «Ανδρέας Παπανδρέου» στην Πάφο από ισραηλινά μαχητικά αεροσκάφη, όπως πρόσφατα έγραψε η εφημερίδα «Jerusalem Post». Το ζήτημα είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο καθώς θα μπορούσε να δημιουργήσει περαιτέρω επιπλοκές στις σχέσεις με την Τουρκία.

Η Αγκυρα πάντως συνεχίζει τις προκλήσεις όχι μόνο με προειδοποιήσεις και απειλές (που εκφράστηκαν στην ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών για τον νέο γύρο αδειοδοτήσεων για έρευνες υδρογονανθράκων που παρουσίασε η Λευκωσία) αλλά, κυρίως, με την έκδοση ΝΟΤΑΜ για την πραγματοποίηση άσκησης με πραγματικά πυρά εντός του Οικοπέδου 12.

Ορισμένοι θεωρούν ότι η Αγκυρα επέλεξε αυτόν τον τρόπο να αντιδράσει σε άσκηση της ισραηλινής Πολεμικής Αεροπορίας, στον διεθνή εναέριο χώρο εντός του FIR Αθηνών, σε περιοχή νοτίως του Καστελορίζου. Τα ισραηλινά μαχητικά είχαν μάλιστα καταθέσει σχέδια πτήσεως στις ελληνικές αρχές.

Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης Νετανιάχου στην Κύπρο, υπεγράφη και διμερής συμφωνία για τον συντονισμό των υπηρεσιών αεροναυτικής και ναυτικής έρευνας και διάσωσης.