-«Η κατάρρευση της διαπραγμάτευσης για το PSI και τη νέα δανειακή σύμβαση θα σήμαινε άτακτη χρεοκοπία της χώρας, για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους. Δεν θέλω να πιστέψω τέτοιο ενδεχόμενο. Οι πολιτικές δυνάμεις του τόπου, που έχουν δηλώσει στήριξη στην κυβέρνηση Παπαδήμου και συμμετέχουν στη δύσκολη προσπάθεια, έχω την πεποίθηση ότι αντιλαμβάνονται πλήρως αυτή την ευθύνη και θα πράξουν αναλόγως. Ελπίζω ότι κανείς δεν θα επιδιώξει να οδηγηθεί η Ελλάδα σε τέτοια οδυνηρή περιπέτεια ιστορικών διαστάσεων. Τώρα έφτασε ο κόμπος στο χτένι. Δεν υπάρχουν περιθώρια για πρόταξη κομματικού συμφέροντος ή για προσχηματική στήριξη της κυβέρνησης. Βεβαίως δυνατότητες διαπραγματεύσεων για βελτιώσεις στα επί μέρους υπάρχουν ως την τελευταία στιγμή. Ο πρωθυπουργός κ. Λ. Παπαδήμος κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί επ’ αυτού. Οφείλουμε όλοι και όλες να τον εμπιστευθούμε και να τον στηρίξουμε να ολοκληρώσει το επαχθές έργο, χωρίς αμφισημίες και «ναι μεν, αλλά…». Να αναλογιστούμε ότι στις δύσκολες ώρες για την Ελλάδα είμαστε τυχεροί που τέθηκε επικεφαλής αυτής της μεγάλης προσπάθειας».
-«Το κλίμα είναι αρνητικό για την Ελλάδα εδώ και πολύ καιρό. Δυστυχώς χειροτερεύει. Η κύρια ευθύνη είναι δική μας. Ακολουθήσαμε καταστροφικό δρόμο: Εδώ και δύο χρόνια υποσχόμαστε αλλαγές που είτε δεν τις προχωρούμε καθόλου είτε δεν τις ολοκληρώνουμε. Λέμε πολλά και κάνουμε ελάχιστα. Συμφωνούμε σε χρονοδιαγράμματα που δεν τηρούμε. Διαμορφώσαμε έτσι την εικόνα ενός κράτους συστηματικά αναξιόπιστου. Ενός συνομιλητή εκ τεκμηρίου αφερέγγυου. Σήμερα η αρνητική εικόνα έχει επιβαρυνθεί σε τέτοιον βαθμό ώστε όσοι ζούμε και δουλεύουμε εκτός Ελλάδος να βιώνουμε ένα κλίμα καθολικής απαξίας που μας ντροπιάζει. Για να υπερβούμε αυτή την πραγματικότητα χρειάζεται ριζική αλλαγή στάσης και σοβαρή συστηματική δουλειά σε βάθος χρόνου. Μπορούμε ακόμη να τα καταφέρουμε! Μπορούμε! Με έργα, όχι με λόγια. Μόνος δρόμος είναι η χωρίς καθυστερήσεις τήρηση των δεσμεύσεων και των υποχρεώσεών μας. Ο χρόνος μας τελειώνει. Οχι σήμερα, αλλά ήδη από χθες».
Βλέπουμε όμως ότι αναπτύσσεται ισχυρός αντίλογος στις πολιτικές του μνημονίου καθώς η ύφεση έχει εξαπλωθεί σε όλη την Ευρώπη.
-«Την εποχή που υπογράφηκε το μνημόνιο η Ελλάδα ήταν αποκλεισμένη από τις αγορές και δεν μπορούσε να το αποφύγει. Φυσικά εκ των υστέρων μπορούμε να πούμε πολλά. Θα μπορούσαμε να έχουμε διεκδικήσει κάτι καλύτερο. Για παράδειγμα, θα μπορούσαμε να απαιτήσουμε να συμπεριληφθεί ρήτρα αναθεώρησης των στόχων σε περίπτωση μεταβολής των εξωτερικών συνθηκών, όπως η ύφεση της οικονομίας ή η πορεία των εσόδων. Υπήρχε λοιπόν μια αρχική αδυναμία να αντιληφθούμε την αλληλεπίδραση μεταξύ περιστολής των δαπανών και οικονομικής ύφεσης, που βαρύνει και τις δύο πλευρές. Αλλά, από ‘κεί και πέρα, κάναμε όσα συμφωνήσαμε; Εφαρμόστηκε το μνημόνιο; Το μόνο που λειτούργησε ήταν η οριζόντια περικοπή συντάξεων και μισθών του δημόσιου τομέα. Ολα τα άλλα που συμφωνήθηκαν στο μνημόνιο δεν υλοποιήθηκαν. Οι διαρθρωτικές αλλαγές εκκρεμούν ακόμη. Θέλω όμως να είμαι ειλικρινής. Η συζήτηση για την ύφεση δεν μπορεί να δικαιολογήσει τις δικές μας καθυστερήσεις και ολιγωρίες. Δεν μπορεί να είναι το άλλοθι για να αποστούμε εκ των υστέρων από τις ευθύνες μας και να αναβαπτιστούμε στην αντιμνημονιακή «κολυμβήθρα». Με ή χωρίς το μνημόνιο η Ελλάδα δεν μπορεί να ξοδεύει πάνω από τις δυνατότητές της, να ζητεί δανεικά, και να πιστεύει ότι μπορεί να αγνοεί τις απαιτήσεις των δανειστών μας, όσο και αν τις θεωρούμε άδικες. Αυτά δεν συμβαίνουν στη ζωή».
-«Ο κ. Παπαδήμος έχει σημαντικό προσωπικό θετικό κεφάλαιο στην Ευρώπη. Αυτό είναι αναμφισβήτητα στα «συν» για τη χώρα σε αυτές τις δύσκολες περιστάσεις. Θέλω όμως να σας θυμίσω ότι και ο κ. Παπανδρέου έχαιρε της ίδιας τουλάχιστον αποδοχής και εκτίμησης για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα από τότε που ανέλαβε την ηγεσία της χώρας. Τελικά, όλα κρίνονται στα αποτελέσματα. Η πείρα μού έχει δείξει ότι το προσωπικό κεφάλαιο έχει σημασία αλλά βεβαίως και πεπερασμένα όρια. Οι εταίροι και συνομιλητές μας μάς κρίνουν τελικά από το έργο μας σε σχέση με τις δεσμεύσεις που έχουμε αναλάβει. Επ’ αυτών θα κριθεί ο κ. Παπαδήμος, αλλά και κάθε πρωθυπουργός που θα αναλάβει στο μέλλον».
-«Τότε είχα μιλήσει για τα σενάρια αυτά με στόχο να προλάβουμε τις εξελίξεις. Δεν έπεισα και η σπατάλη χρόνου συνεχίστηκε. Τώρα πια δεν είναι απλώς σενάρια. Είναι εναλλακτικά σχέδια που μελετώνται ανοιχτά. Δεν είναι προτιμητέα αυτή τη στιγμή. Προκρίνεται η εσωτερική υποτίμηση της Ελλάδας εντός της ευρωζώνης. Αλλά υπάρχει η προετοιμασία και για άλλες λύσεις, αν και εφόσον η Ελλάδα δεν τα καταφέρει, παρά τις προσπάθειες, να ακολουθήσει την πορεία της ευρωζώνης».
-«Τίποτε δεν είναι το τέλος του κόσμου. Το τέλος του κόσμου υπάρχει μόνο στις προφητείες του Νοστράδαμου. Οταν όμως λέτε «λύση», ποια λύση ακριβώς εννοείτε και για ποιους; Για όσους διαθέτουν κεφάλαια σε τράπεζες ή επενδύσεις στο εξωτερικό σε ισχυρά νομίσματα; Ναι, γι’ αυτούς θα ήταν μια καλή λύση. Θα αύξαιναν με γεωμετρική πρόοδο τα εισοδήματά τους και την αγοραστική τους δύναμη εντός Ελλάδος. Για τους πολλούς όμως, τους εργαζομένους στην Ελλάδα, τους ανέργους, τους νέους και τους συνταξιούχους, τι είδους λύση θα μπορούσε να είναι η επάνοδος στη δραχμή; H ισοτιμία της προς το ευρώ δεν θα ήταν 1 προς 340, όπως ήταν όταν μπήκαμε στο νέο νόμισμα. Θα ήταν πολύ παραπάνω. Πολλοί την υπολογίζουν 1 προς 1.000 ή και 1.200. Μιλάμε δηλαδή για μια τεράστια απώλεια εισοδήματος. Τρεις φορές κάτω από το σημερινό. Για έλλειψη εισαγόμενων προϊόντων πρώτης ανάγκης. Για παροχή πετρελαίου και βενζίνης με το δελτίο. Για μια απόλυτη υποβάθμιση του επιπέδου ζωής του μέσου πολίτη. Και επιπλέον η χώρα δεν θα ξέμπλεκε βεβαίως από τα χρέη της. Απλώς θα ήταν υποχρεωμένη να τα πληρώσει τρεις φορές επάνω, γιατί τα δάνειά της έχουν συναφθεί κυρίως σε ευρώ. Ας αποφασίσουμε λοιπόν τι θέλουμε, αλλά με τα πραγματικά δεδομένα. Χωρίς ταμπού, αλλά χωρίς ψέματα. Χωρίς μυθοπλασίες και χωρίς ανέξοδες δήθεν πατριωτικές κορόνες».
-«Το ζητούμενο είναι η μείωση και του μισθολογικού κόστους, που επιδρά στη χαμηλή ανταγωνιστικότητα και καλούμαστε να το αντιμετωπίσουμε. Δεν είναι ο μόνος ή ο κύριος παράγων, αλλά παίζει ρόλο. Θέλω να είμαι σαφής και ειλικρινής. Πολλοί μιλούν για τη μείωση μόνο του μη μισθολογικού κόστους. Τι σημαίνει όμως αυτό και πώς θα γίνει; Θα ρίξουμε έξω τα ασφαλιστικά ταμεία; Βεβαίως το μισθολογικό κόστος δεν είναι μόνο ο κατώτατος μισθός. Προσωπικά έδωσα μάχη στην Κομισιόν για να μην καταργηθεί ο κατώτατος μισθός, ελπίζοντας ότι τη μείωση του μισθολογικού κόστους δεν θα την πληρώσουν πάλι οι πιο αδύναμοι. Υπάρχουν άλλα θέματα με μεγαλύτερη επιρροή στο μισθολογικό κόστος, όπως οι αυτόματες ωριμάνσεις. Το ιδανικότερο θα ήταν να βρεθούν μέτρα ισοδυνάμου αποτελέσματος με συμφωνία των ίδιων των κοινωνικών εταίρων. Αυτό γίνεται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Μακάρι να τα καταφέρουμε και εδώ».
-«Λυπούμαι να σας πω ότι έχω την αίσθηση πως ζούμε τις τελευταίες ημέρες της Πομπηίας. Δυστυχώς, συνεχίζουμε σε μεγάλο βαθμό να συντηρούμε την αμεριμνησία μας. Το πολιτικό μας σύστημα είναι στραμμένο στο παρελθόν. Πολλές φορές χρησιμοποιούμε το παρελθόν ως άλλοθι για να μην κάνουμε τίποτε σήμερα. Ασχολούμαστε διαρκώς και αποκλειστικά με το τι έφταιξε, ποιος έφταιξε, πότε έφταιξε, και χάνουμε ευκαιρίες. Χάνουμε συνεχώς πολύτιμο χρόνο. Κοιτάμε το χθες και χάνουμε το αύριο. Χρειάζεται κάποια στιγμή να μηδενίσουμε το κοντέρ. Ευθύνες υπάρχουν. Πολλές, διαχρονικές και διακομματικές. Ο αναμάρτητος ημών πρώτος τον λίθον βαλέτω. Σήμερα χρειάζεται να κατακτήσουμε μια νέα πολιτική, εθνική και ψυχική ενότητα ως Ελληνες. Η συστράτευση όλων των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων της χώρας με σχέδιο, μέτρο και επίγνωση των θυσιών που όλοι καλούμαστε να υποστούμε – και πρέπει να είναι αναλογικές – είναι ο μόνος δρόμος που θα μας κρατήσει στην Ευρώπη».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
