Την επιθυµία του να πετύχει τον στόχο της η κυβέρνηση υπό τον κ. Λ. Παπαδήµο εκφράζει ο κ. Αντ. Σαµαράς και ζητεί να τον αφήσουν απερίσπαστο να κάνει τη δουλειά του. Ο πρόεδρος της Ν∆ µε τη σηµερινή πρώτη µεγάλη συνέντευξή του µετά την ψήφο εµπιστοσύνης που έλαβε η κυβέρνηση, αν και επισηµαίνει πως «δεν είµαστε αγκαλιά µε κάποιο ηµερολόγιο», υπογραµµίζει ότι η πραγµατοποίηση των εκλογών στον χρόνο που έχει προσδιοριστεί είναι απαραίτητη για να αποκατασταθεί η εσωτερική οµαλότητα. Παράλληλα διευκρινίζει ότι η παράταση της θητείας της ή η διεύρυνση του σκοπού της υπονοµεύει την αποστολή της κυβέρνησης. Ο κ. Σαµαράς τονίζει ότι η πολιτική εξελίσσεται και δεν είναι «µουσειακό αντικείµενο» και συµπληρώνει σχετικά µε τη στάση του ότι «δεν είναι πολιτική να λες το ίδιο “ποίηµα” βρέξει -χιονίσει». Προτάσσει τον όρο «τροποποιήσεις» για το µνηµόνιο υποστηρίζοντας ότι είναι το επιδιωκόµενο αποτέλεσµα µιας διαπραγµάτευσης.

Κύριε πρόεδρε, γιατί έπρεπε να φθάσουμε σε οριακό σημείο, ένα βήμα πριν από τη στάση πληρωμών, για να στείλετε την επιστολή στους πιστωτές;

«Πρώτα έπρεπε να ψηφιστούν οι προγραµµατικές δηλώσεις Παπαδήµου. Κανονικά η απόφαση των πολιτικών αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της ∆ηµοκρατίας και η υπερψήφιση της νέας κυβέρνησης από τη Βουλή θα έπρεπε να αρκεί. Γιατί αποτελεί πλήρη δέσµευση της χώρας. Αλλά κάποιοι έκριναν ότι δεν αρκούσε… Εγώ δεν είχα κανένα πρόβληµα να ξαναστείλω τις θέσεις µας, τις θέσεις που έχουµε διατυπώσει εδώ και ενάµιση χρόνο: συµφωνούµε στους στόχους της δηµοσιονοµικής εξυγίανσης.

Αλλά κάποιες πολιτικές πρέπει να αλλάξουν γιατί δεν δούλεψαν. Και αυτό φαίνεται πια και από τα στοιχεία εκτέλεσης του εφετινού προϋπολογισµού. Αφήστε που ακόµη καιανώτατοι γερµανοί αξιωµατούχοιπαραδέχονται πλέον δηµόσια ότι το αρχικό πρόγραµµα ήταν λάθος! Εγώ, από την πλευρά µου, έστειλα ξανά τις πάγιες θέσεις µου. ∆εν συνυπέγραψα µε τον κ. Παπανδρέου κοινό κείµενο και δεν υπέγραψα κάτι διαφορετικό απ’ ό,τι λέω εδώ και πολύ καιρό…».

Ως την επιστολή σας είχαμε αφόρητες πιέσεις. Πώς ερμηνεύετε την εμμονή των πιστωτών για την υπογραφή σας;

«Υπάρχουν πολλές ερµηνείες. Η µία λέει ότι κάποιοι εταίροι µας έχουν την εντύπωση πως το πρόγραµµα ως τώρααπέτυχε διότι τάχα δεν το στήριξε ή το… ναρκοθέτησε η Νέα ∆ηµοκρατία! Τοπιστεύουν οι ίδιοι; Κάποιοι τους έπεισαν από ’δώ; Ποιος ξέρει.Οµως όσοι ζουν στην Ελλάδα γνω ρίζουν πως αυτό δεν έχει ούτε κόκκο αλήθειας! Η Νέα ∆ηµοκρατία διαφώνησε µε τοπρόγραµµα αλλά δεν εµπόδισε την υλοποίησή του. ∆εν φταίει η Νέα ∆ηµοκρατία αν αλλεπάλληλες φορολογικές επιδροµές έχουν στεγνώσ ειτην οικονοµία, έχουν προκα λέσει άνοδο της ανεργίας, έχουν πολλαπλασιά- σει τα λουκέτ α, έχουν προκαλέσει µείωση των εσόδων και αύξηση των δηµοσίων δαπανών. Καιρό τώρα λέµε ξεκάθαρα ότιφταίει κυρίως η “συνταγή”! Πέρα βέβαια και από ταπολλά λάθηστην εφαρµογή του προγράµµατος… Εµείς εξακολουθούµε να λέµε ότι συµφωνούµε µετους στόχους του προγράµµατος: εξάλειψη των ελλειµµάτων, µείωση του χρέους, αποκρατικοποιήσεις και διαρθρωτικές αλλαγές. Αλλά για ναεπιτύχει όλα τα προηγούµενα χρειάζεται και ένα ακόµη: ανάκαµψη! Οσο δεν υπάρχει ανάκαµψη, τα πράγµατα δεν βελτιώνονται, οι θυσίες δεν πιάνουν τόπο και φως δεν υπάρχει στην άκρη του τούνελ. Αυτό έλεγα πάντα. Για τη σηµασία της ανάκαµψης µίλησα και στην επιστολή µου».

Κάποιοι σας επικρίνουν ότι έχει μεταβληθεί η στρατηγική σας; Τι απαντάτε;

«Ασφαλώς δεν ισχύεικάτι τέτοιο! Αλλωστεποτέ δεν ήµασταν αντίθετοι µε τη δηµοσιονοµική προσαρµογή. Ποιος θέλει η Ελλάδα να παράγει συνεχώς ελλείµµατα και να εξαρτάται κάθε τρειςµήνες από την επόµενη… “δόση” των εταίρων της; Ποιος νιώθει καλά απ’ αυτό το κατάντηµα; Ποιος δεν θέλει η Ελλάδα να βγει το ταχύτερο από τον βάλτο των ελλειµµάτων και της υπερχρέωσης; Αυτό το θέλουµε πρώτοι εµείς! Να βγούµε από την κρίση το ταχύτερο, µε αληθινή δηµοσιονοµική εξυγίανση και µε αληθινή ανόρθωση της ελληνικής ανταγωνιστικότητας. Που αποτελεί και κυρίαρχο στοιχείο της ιδεολογίας µας. Μόνο που όλα αυτά προϋποθέτουνανάκαµψη! Αυτό λέγαµεπάντα. Σεαυτό επιµένουµε και σήµερα. Με τη µόνη διαφορά ότι σήµερα αυτό το δέχονται όλο και περισσότεροι».

Ως πρόσφατα μιλούσατε για επαναδιαπραγμάτευση. Αυτός ο όρος δεν υπάρχει στην επιστολή σας αλλά αναφέρεστε σε «τροποποιήσεις». Τι σημαίνει αυτό;

«Μίλησα για τροποποιήσεις πολιτικής. Ο καθένας καταλαβαίνει ότι οι τροποποιήσεις είναι το επιδιωκόµενοαποτέλεσµα µιας διαπραγµάτευσης. Με άλλα λόγια, πήγαµε κατευθείαν στο επιδιωκόµενο αποτέλεσµα. ∆ηλαδή, να µπει στο πρόγραµµα και η ανάκαµψη».

Ποια είναι πλέον η «κόκκινη γραμμή» σας στην οικονομική πολιτική;

«Στην αρχή είπα ότι το µνηµόνιο ήτανλάθος. Αλλάδεν αρκέστηκα σε αυτό,πρότεινα και µιαν εναλλακτική πολιτική. Υστερααποδείχθηκεότι ήταν πράγµατι λάθος. Στο µεταξύ υιοθετήθηκαν καιπολλά από εκείνα που είχαπροτείνει ως εναλλακτική πολιτική, αν και όχι µε τον καλύτερο τρόπο. Οπως οι αποκρατικοποιήσεις καιη αξιοποίηση της περιουσίας. Το ότι το αρχικό σχέδιο ήταν λάθος σήµερα το παραδέχονται όλοι. Ακόµη και γερµανοί αξιωµατούχοι το λένε πλέον. Τώρα πρέπει να επιµένουµε σε ένα πράγµα κυρίως: έµφαση στην ανάκαµψη ως προϋπόθεση για να δουλέψει το πρόγραµµα. Αυτή είναι και η “κόκκινη γραµµή” και η “γαλάζια γραµµή” και η κύρια κατευθυντήρια γραµµή: ανάκαµψη άµεσα! Η πολιτική είναι ζωντανό πράγµα και εξελίσσεται. ∆εν είναι µουσειακό αντικείµενο. ∆εν είναι “πολιτική” να λες το ίδιο “ποίηµα” βρέξει – χιονίσει. Η πολιτική είναι “κίνηση” και βρίσκεται σε κίνηση. Η ακινησία δεν είναι αρετή για την πολιτική. Είναι αρρώστια».

Τελικά ο χαρακτήρας της ΝΔ ποιος είναι; Λαϊκό και πατριωτικό κόμμα; Φιλελεύθερο; Νεοφιλελεύθερο; Τι ακριβώς;

«∆εν είναι νεοφιλελεύθερο. Είναι ασφαλώς και λαϊκό και πατριωτικό και φιλελεύθερο! Και όλα αυτά µαζί σηµαίνουν σύγχρονο κεντροδεξιό κόµµα».

Η ΝΔ είναι ένα πολυσυλλεκτικό κόμμα. Είναι κακό να υπάρχουν τάσεις;

«Οι τάσεις δεν έχουν καµία σχέση µε την πολυσυλλεκτικότητα. Τάσεις είναι ανοικτά οργανωµένοι σχηµατισµοί µέσα σε ένα κόµµα µε δική τους ατζέντα και δικές τους επιδιώξεις. Αυτό θρυµµατίζει το κόµµα. ∆ιαλύει την ενότητά του. Πολώνει τις σχέσεις µεταξύ των στελεχών του. Ακυρώνει την αντιπολιτευτική πρακτική του, ενώ υπονοµεύει τη µελλοντική κυβερνητική αποτελεσµατικότητά του. Φαντάζεστε να θέλεις να κυβερνήσεις και να ανορθώσεις τον τόπο µε ένα κόµµα που αποτελείται από… αντιµαχόµενες “συνιστώσες”;».

Θα βλέπατε ως στρατηγική επιλογή την κάλυψη του ζωτικού χώρου που προσδιορίζεται ως «ευέλικτο Κέντρο» μετά και τις εξελίξεις στο ΠΑΣΟΚ;

«Εµείς είµαστε σύγχρονο ευρωπαϊκό κόµµα της Κεντροδεξιάς. ∆εν απευθυνόµαστε σε περιορισµένους “χώρους”. Απευθυνόµαστε στο σύνολο της κοινωνίας. ∆εν απευθυνόµαστε σε οριακούς ψηφοφόρους. Απευθυνόµαστε στο σύνολο των πολιτών. Εχουµε αναδείξει ως πρόταγµα την ανάκαµψη. Τη διέξοδο από την κρίση µε ανάπτυξη! Τώρα αυτό βρίσκει απήχηση σε όλη την κοινωνία. Ασφαλώς και σε πολλούς ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ. Αλλά όχι µόνο σε αυτούς. Εχουµε αναδείξει και τις εθνικές προτεραιότητες στα εξωτερικά µέτωπα αλλά και τις προτεραιότητες κοινωνικής συνοχής και δηµόσιας ασφαλείας. Αυτό δεν βρίσκει απήχηση µόνο σε κάποιους “της ∆εξιάς”. Βρίσκει απήχηση σε κάθε Ελληνα. Οταν πιέσαµε την προηγούµενη κυβέρνηση να δεχθεί πλήρη κατάργηση του λεγόµενου πανεπιστηµιακού ασύλου και τελικά την ψηφίσαµε όλοι µαζί, όλη η κοινωνία ανακουφίστηκε. Μαζί και οι περισσότεροι παλαιοί ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ! ∆εξιοί, κεντροδεξιοί, κεντροαριστεροί και αριστεροί ακόµη το καταχάρηκαν! Και να σκεφθείτε πως ως πριν από λίγους µήνες η κατάργηση του ασύλου θεωρούνταν… “ακραία” θέση! Αναδεικνύουµε τα σωστά και τα προωθούµε, ανεξάρτητα από ξεπερασµένα στερεότυπα. ∆εν µας τροµάζουν οι ταµπέλες και τα στερεότυπα. Ξεπεράσαµε την “τροµοκρατία των στερεοτύπων”! Απευθυνόµαστε σε όλους. Κανέναν ψηφοφόρο δεν θεωρούµε “πιο σηµαντικό” από τους άλλους. Κανέναν ψηφοφόρο δεν θεωρούµε “χαµένο”. Και κανέναν ψηφοφόρο δεν θεωρούµε “δεδοµένο”… Ακούστε: θέλω να πλησιάσω και να πείσω το σύνολο της κοινωνίας που πέρα και πάνω από ταµπέλες είναι ανάστατη, απελπισµένη και οργισµένη. ∆εν απευθύνοµαι µόνο σε κάποιες περιορισµένες “δεξαµενές” οριακών ψηφοφόρων. Υπό κανονικές συνθήκες, το να κυνηγάς “ζωτικούς χώρους” οριακών ψηφοφόρων θα µπορούσε να είχε νόηµα ως εκλογική στρατηγική. Τώρα όµως δεν ζούµε σε κανονικές συνθήκες, ζούµε σε συνθήκες γενικευµένης κρίσης. Και δεν µιλάµε απλά για εκλογικό σχεδιασµό αλλά για συνολική στρατηγική για την αναγέννηση της πατρίδας. Και γι’ αυτό δεν απευθυνόµαστε σε κάποιους δήθεν “προνοµιακούς” ψηφοφόρους. Απευθυνόµαστε στο σύνολο της κοινωνίας».

Μιλάτε για εκλογές άμεσα. Είστε έτοιμοι να κυβερνήσετε; Με ποιους θα κυβερνήσετε;

«Ποτέ κόµµα της αντιπολίτευσης δεν διατύπωσε τόσο τολµηρές και ολοκληρωµένες θέσεις προτού αναλάβει τη διακυβέρνηση, όπως κάναµε εµείς τον τελευταίο ενάµιση χρόνο. Από την οικονοµική πολιτική ως την εξωτερική πολιτική, την Παιδεία, την Υγεία και τη µεταναστευτική πολιτική, για να σας πω λίγα µόνο παραδείγµατα. Οσον αφορά τα πρόσωπα, ασφαλώς υπάρχουν πολλοί άξιοι στην παράταξη – αλλά και πέρα από τα όριά της – έτοιµοι να υπηρετήσουν τις θέσεις της. Κριτήριό µου θα είναι η αξιοσύνη. Είτε για όσους είναι ήδη γνωστοί είτε για νέα πρόσωπα».

ΟΧΡΟΝΟΣΤΩΝΕΚΛΟΓΩΝΚΑΙΗΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
«∆εν είµαστε αγκαλιά µε κάποιο ηµερολόγιο»

Αν δεν ολοκληρωθεί το έργο της κυβέρνησης και χρειαστεί παράταση, τι θα κάνετε; Θα άρετε την υποστήριξή σας και θα αποχωρήσετε;

«Η µεταβατική κυβέρνηση έγινε κυρίως για να ολοκληρωθεί η Συµφωνία της 26ης Οκτωβρίου, γιατί, όπως ήλθαν τα πράγµατα, χωρίς αυτή δεν µπορεί να αποκατασταθεί η βιωσιµότητα του ελληνικού χρέους. Με βάση το επίσηµο πρόγραµµα της κυβέρνησης που κατήρτισε ο κ. Βενιζέλος το εθελοντικό “κούρεµα” του ελληνικού χρέους που αποφασίστηκε στις 26 Οκτωβρίου αναµένεται να έχει ολοκληρωθεί ως τις 20 Ιανουαρίου. Βάλαµε και µία εβδοµάδα ακόµη για να µην είναι οι διορίες ασφυκτικές και είπαµε στις 28 Ιανουαρίου να διαλυθεί η Βουλή, να µεσολαβήσουν οι τρεις εβδοµάδες προεκλογικής εκστρατείας που προβλέπονται κατ’ ελάχιστον και να γίνουν οι εκλογές στις 19 Φεβρουαρίου. Και αυτό το προσυπέγραψε ο κ. Βενιζέλος. Ολη αυτή η συζήτηση για να πειστούν οι οµολογιούχοι να αποδεχθούν εθελοντικά το “κούρεµα” των οµολόγων τους κατά 50% δεν µπορεί να γίνεται σε συνθήκες προεκλογικών αντεγκλήσεων στην Ελλάδα. Σε αυτό όλοι συµφωνούµε! Και έτσι καταλήξαµε στην ηµεροµηνία της 19ης Φεβρουαρίου, αφού όλα θα έχουν στο µεταξύ τελειώσει. Αν το εθελοντικό “κούρεµα” (το PSI, όπως το λέµε) ολοκληρωθεί νωρίτερα, τότε οι εκλογές µπορούν να γίνουν νωρίτερα ακόµη. Αν για κάποιον λόγο ολοκληρωθεί αργότερα, τότε και εφόσον απαιτείται λίγος ακόµη χρόνος για το PSI, τότε µπορούν οι εκλογές να γίνουν λίγο αργότερα. Σας θυµίζω όµως ότι σήµερα, από τον κ. Προβόπουλο ως τον κ. Σόιµπλε, όλοι βιάζονται να τελειώσει το εθελοντικό “κούρεµα” όσο πιο γρήγορα γίνεται! Αν, λοιπόν, τα πράγµατα τρέξουν νωρίτερα ή αργότερα, τότε οι εκλογές µπορούν να έλθουν λίγο νωρίτερα ή λίγο αργότερα. ∆εν είµαστε αγκαλιά µε κάποιο ηµερολόγιο. Ούτε όµως δεχόµαστε και σκόπιµες καθυστερήσεις για κοµµατικούς λόγους που καθένας καταλαβαίνει. Τα πάντα θα εξαρτηθούν από το πότε θα ολοκληρωθεί το εθελο ντικό “κούρεµα”, το PSI. Από τίποτε άλλο! Εµείς όταν λέµε κάτι το εννοούµε. Και όταν υπογράφουµε κάτι το τηρούµε. Το ίδιο περιµένουµε απ’ όλους. Αν, µάλιστα, εγώ “βιαζόµουν” να κυβερνήσω, θα είχα τορπιλίσει την επιλογή Παπαδήµου από την αρχή. Οµως, και την προώθησα και θέλω να επιτύχει στην αποστολή του. Ας τον αφήσουν λοιπόν απερίσπαστο να κάνει τη δουλειά του ώστε µετά η Ελλάδα να προχωρήσει µε µια κυβέρνηση που θα έχει πλήρη νοµιµοποίηση από τον ελληνικό λαό. Αλλιώς θα κινδυνεύσει και πάλι η οµαλότητα. Και όταν δεν υπάρχει πολιτική οµαλότητα, κανένα πρόγραµµα δεν επιτυγχάνει. Και αντίστροφα: το γεγονός ότι ο κόσµος ξέρει πως θα γίνουν εκλογές σε τρεις µήνες λειτουργεί ως “βαλβίδα ασφαλείας” µέσα στην κοινωνία. Από σήµερα… Χωρίς αυτή τη “βαλβίδα ασφαλείας” οι κίνδυνοι για την εσωτερική οµαλότητα θα πολλαπλασιαστούν. Και αυτό το καταλαβαίνουν όλοι. Αν και κάποιοι συστηµατικά κάνουν πως δεν το καταλαβαίνουν… Οσοι ονειρεύονται παράταση θητείας της σηµερινής κυβέρνησης ή διεύρυνση του σκοπού της υπονοµεύουν από σήµερα την αποστολή της κυβέρνησης Παπαδήµου. Η πραγµατοποίηση των εκλογών στον χρόνο που έχουµε προσδιορίσει δεν είναι δική µας “εµµονή”. Είναι απαραίτητη για την αποκατάσταση της εσωτερικής οµαλότητας. Μόνο το ΠΑΣΟΚ θέλει να παραταθεί ο χρόνος των εκλογών όσο γίνεται. Προφανώς για να ξεχαστούν τα “κατορθώµατα” της προηγούµενης κυβέρνησης. Αλλά αν αυτό έχουν στο µυαλό τους µαταιοπονούν».

Η ΕΥΡΩΠΗΚΑΙΗΚΡΙΣΗ
«Ευρωπαϊκή τράπεζα µε πλήρεις αρµοδιότητες»

Πώς βλέπετε το μέλλον της ευρωζώνης; Απειλείται το ευρώ. Πολλοί προκρίνουν Ευρώπη δύο ταχυτήτων. Τι νομίζετε εσείς;

«Θέλουµε ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, όχι διάσπαση της Ευρώπης σε διαφορετικές ταχύτητες. Ούτε δύο ευρώ ούτε δύο ταχύτητες… Από πολιτική άποψη, η ενωµένη Ευρώπη µπορεί να υπάρξει µόνο µε ελευθερία και δηµοκρατία. Από κοινωνική άποψη, µόνο µε αλληλεγγύη. Και από οικονοµική άποψη, µόνο µε σύγκλιση ανταγωνιστικότητας και δηµοσιονοµικής υπευθυνότητας από όλους. Υποστηρίζω πλήρως την ανάγκη να εκµηδενιστούν τα ελλείµµατα και να µειωθεί το χρέος, ιδιαίτερα των υπερχρεωµένων χωρών όπως η Ελλάδα. Εδώ συµφωνούµε όλοι. Αλλά ταυτόχρονα η Ευρωπαϊκή Ενωση πρέπει να αποκτήσει κεντρική τράπεζα µε πλήρεις αρµοδιότητες, όπως συµβαίνει µε όλες τις κεντρικές τράπεζες στον κόσµο: να παρέχει ρευστότητα ως “δανειστής έσχατης ανάγκης” και να µπορεί να παρεµβαίνει στην πρωτογενή και στη δευτερογενή αγορά οµολόγων. Και, τέλος, να µπορεί να εκδίδει ευρωοµόλογα. Ολα αυτά χρειάζονται! Οχι µόνο κάποια απ’ αυτά… Και σήµερα πρωτίστως να δοθεί ρευστότητα σε αγορές και σε χώρες που είτε νοσούν βαθύτατα είτε είναι έτοιµες να νοσήσουν κι αυτές. Και θα σας έλεγα µάλιστα ότι το φαινόµενο της “µεταδοτικότητας” µπορεί να γίνει ακόµη πιο επικίνδυνο στην κοινωνική του διάσταση. ∆ηλαδή, να υπάρξει µετάδοση της κοινωνικής αναταραχής πέρα από σύνορα! Και αυτό κανένας ρεαλιστής πολιτικός δεν µπορεί να το παραβλέψει. Η κρίση χρέους, λοιπόν, δεν µπορεί να αντιµετωπιστεί µόνο από τις υπερχρεωµένες χώρες.

Αυτές κάνουν ό,τι µπορούν. Χρειάζεται και η ΕΚΤ να παίξει τον αναβαθµισµένο ρόλο της: να δώσει ρευστότητα στο σύστηµα. Αυτό δεν συµβαίνει σήµερα στον βαθµό που χρειάζεται. Ετσι αυτή τη στιγµή ρευστότητα παρέχουν οι ξένες κεντρικές τράπεζες (η αµερικανική, η βρετανική, η κινεζική, η κεντρική τράπεζα της Βραζιλίας, η ελβετική κτλ.), όχι η δική µας, η ΕΚΤ! Και αυτό αποτελεί στρέβλωση που αποδυναµώνει την Ευρώπη. Και πρέπει, κατά την άποψή µου, να αλλάξει».

Πριν από λίγες ημέρες συμπληρώθηκαν δύο χρόνια από την εκλογή σας στη θέση του προέδρου της ΝΔ. Θα προχωρήσετε σε αλλαγές; Και για ποιο πράγμα θα λέγατε «mea culpa»;

«Ανέλαβα το κόµµα έπειτα από δεινή εκλογική ήττα. Τότε κανείς δεν περίµενε ότι σε ενάµιση χρόνο θα βρισκόµασταν καθαρά µπροστά στις δηµοσκοπήσεις και ότι σε δύο χρόνια θα ήµασταν εµείς οι “ρυθµιστές” των εξελίξεων. Και αυτό χωρίς να τραυµατιστεί η ενότητά µας. ∆εν δίστασα να διαγράψω βουλευτές. ∆εν θα διστάσω να κάνω τοµές ανανέωσης. ∆εν υπέκυψα σε πιέσεις να ψηφίσω οτιδήποτε. Μετακόµισα τις κατακερµατισµένες υπηρεσίες του κόµµατος σε έναν ενιαίο χώρο, σύγχρονο και λειτουργικό. ∆ώσαµε τον λόγο στη βάση – στο κόµµα και στη νεολαία. Αλλάξαµε πολλά. Μένει να αλλάξουµε πολλά ακόµη. Ισως θα έπρεπε να είχαµε προχωρήσει ακόµη πιο γρήγορα. Ανατράπηκαν όµως στο µεταξύ τόσα πράγµατα στην Ελλάδα και στον κόσµο που ήταν αδύνατον να γίνουν ταυτόχρονα όλα όσα θέλαµε. Είµαστε ακόµη στο µέσον µιας µακράς ανηφορικής πορείας. Η ώρα του απολογισµού θα έλθει αργότερα. Τώρα πρέπει να ολοκληρώσουµε την πρώτη µεγάλη φάση: από την ήττα στη νίκη! Την ήττα την έχουµε αφήσει πίσω µας προ πολλού. Και η νίκη πλησιάζει…».