ΟΤΑΝ ο σύζυγος της βασίλισσας Ελισάβετ, πρίγκιπας Φίλιππος, παραιτήθηκε έπειτα από 30 χρόνια από το αξίωμα του πρύτανη του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, κανένα μέλος της ακαδημαϊκής κοινότητας δεν θορυβήθηκε.Το πανεπιστήμιο πρότεινε ως διάδοχο τον λόρδο Ντέιβιντ Σέινσμπουρι και όλοι πίστευαν ότιως είθισται- ο πρώην υπουργός, μέλος της Βουλής των Λόρδων και ιδιοκτήτης της ομώνυμης αλυσίδας σουπερμάρκετ, θα χριζόταν σύντομα νέος πρύτανης χωρίς διενέργεια εκλογών. Πολλοί έμειναν εμβρόντητοι, ωστόσο, όταν λίγες ημέρες αργότερα ο κ. Αμπντούλ Αρέν, ιδιοκτήτης ενός τοπικού παντοπωλείου που προωθεί την «ηθική επιχειρηματικότητα» και τα οικολογικά προϊόντα,ανακοίνωσε ότι θα υπέβαλλε και αυτός υποψηφιότητα για το αξίωμα!Η χρονική συγκυρία ήταν κάθε άλλο παρά τυχαία.Πρόσφατα το Δημοτικό Συμβούλιο του Κέιμπριτζ είχε εγκρίνει την κατασκευή ενός μεγάλου σουπερμάρκετ της αλυσίδας Σέινσμπουρι στη Μιλ Ρόουντ, μια πολυπολιτισμική γειτονιά που ως τότε φιλοξενούσε μόνο ανεξάρτητες οικογενειακές επιχειρήσεις και στην οποία ο κ.Αρέν είχε αναπτύξει πλούσια κοινωνική δράση. Oσοι έσπευσαν να γελοιοποιήσουν ως καρικατούρα το σχήμα «ένας μπακάλης ενάντια σε έναν λόρδο», που έκανε τον γύρο των βρετανικών ΜΜΕ, σύντομα αντιλήφθηκαν ότι βιάστηκαν να τον υποτιμήσουν. Ο 46χρονος επιχειρηματίας κενυατικής καταγωγής κατάφερε μέσα σε λίγες ημέρες να μαζέψει… τριπλάσιο αριθμό υπογραφών πρεσβύτερων μελών της Συγκλήτου από όσες απαιτεί το καταστατικό του ιδρύματος για να είναι έγκυρη μια υποψηφιότητα. Διότι ο κ. Αρέν δεν είναι απλώς ένας μπακάλης. Σπουδαγμένος στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ και με μεγάλη εμπειρία ως οικονομολόγος σε εταιρείες, εγκατέλειψε τον κόσμο των πολυεθνικών για λόγους αρχής, «επειδή οι εταιρείες σκέφτονται τα νούμερα και όχι τους ανθρώπους», όπως χαρακτηριστικά λέει μιλώντας στο «Βήμα της Κυριακής».
Ιδρυσε το οικολογικό παντοπωλείο του σε μια υποβαθμισμένη περιοχή του Κέιμπριτζ και το ονόμασε «Αλ Αμίν» («ο δίκαιος»), ένα παρατσούκλι που του είχε δώσει ο παππούς του στην Κένυα. Και πράγματι, αυτή την κοινωνική δικαιοσύνη προσπάθησε να προωθήσει, δημιουργώντας συνεργασίες με ανεξάρτητους προμηθευτές από κάθε γωνιά του πλανήτη, διαθέτοντας βιολογικά προϊόντα, αναπτύσσοντας δράσεις για τον περιορισμό του αλκοολισμού και της εγκληματικότητας στην περιοχή.
Η φήμη του αυξανόταν σταδιακά, προσελκύοντας στη Μιλ Ρόουντ ενθουσιώδεις πελάτες από όλη την ακαδημαϊκή κοινότητα του Κέιμπριτζ. Οταν ένα γιγαντιαίο Σέινσμπουρι απειλούσε να επαναφέρει την παρακμή στη γειτονιά του και να εξανεμίσει τους κόπους του, ο 46χρονος δεν θα καθόταν με σταυρωμένα χέρια!
«Το θέμα δεν είναι τοπικιστικό, αλλά εκτείνεται σε ένα γενικότερο ζήτημα αρχής» διευκρινίζει ο κ. Αρέν μιλώντας στο «Βήμα της Κυριακής». «Πιστεύω ότι το πανεπιστήμιο πρέπει να επανασυνδεθεί με την κοινωνία και να αποκτήσει φωνή σε ζητήματα αξιών που αφορούν όλους τους πολίτες.Δεν αρκεί να αριστεύει στη διδασκαλία και στην έρευνα.Πρέπει να γίνει η οδός που θα συνδέσει την ακαδημαϊκή ζωή με τον χαρακτήρα της πόλης» αναφέρει.
Καθώς μετακόμισε στο Κέιμπριτζ από το Ναϊρόμπι σε ηλικία 16 ετών, πιστεύει ότι η υποψηφιότητά του αντιβαίνει στον κοινωνικοοικονομικό ελιτισμό που χαρακτηρίζει τα επιφανή ιδρύματα της Βρετανίας. Η εκλογική σύγκρουση έχει έντονο συμβολικό χαρακτήρα που ενισχύεται από το γεγονός ότι οι αρμοδιότητες του πρύτανη είναι εθιμοτυπικές, μια και η πραγματική διοίκηση ασκείται από τους αντιπρυτάνεις και τους προέδρους των τμημάτων. Γι΄ αυτόν τον λόγο ο πρύτανης εκλέγεται από τη Σύγκλητο, η οποία αποτελείται από σχεδόν… όλους τους αποφοίτους του ιδρύματος- αριθμός που ανέρχεται σε χιλιάδες ψηφοφόρους.
Το πανεπιστήμιο λοιπόν εκλέγει τη «βιτρίνα» του τον ερχόμενο Οκτώβριο και ο 46χρονος επιχειρηματίας φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα «εναλλακτικό», όπως λέει, πρόσωπο. «Νομίζω ότι οι πολίτες και κυρίως τα μίντια άρχισαν να με παίρνουν στα σοβαρά μετά τα βίαια επεισόδια που συγκλόνισαν τις βρετανικές πόλεις.Αυτά φανέρωσαν το μεγάλο κοινωνικοοικονομικό χάσμα και τη συνακόλουθη κρίση αξιών. O λοι αυτοί οι εξοργισμένοι νέοι δε μπορούν να ταυτιστούν με τον λόρδο Σέινσμπουρι!Μπορούν όμως να δουν τον εαυτό τους σε εμένα,έναν απλό άνθρωπο που δουλεύει για το καλό της κοινότητάς του και επενδύει τα κέρδη του σε αυτήν.Αντιθέτως,οι μεγάλες επιχειρήσεις απομυζούν την τοπική οικονομία για να πλουτίζουν τις τσέπες των μετόχων τους» τονίζει ο κ. Αρέν.
Αναφορικά με το βασικό μειονέκτημα που του καταλογίζουν, ότι δηλαδή δεν διαθέτει το απαραίτητο διεθνές πρεστίζ για να προσελκύσει επενδύσεις και δωρεές στο πανεπιστήμιο, ο κ. Αρέν αντιτείνει: «Η μουσουλμανική μου καταγωγή θα μπορούσε να αξιοποιηθεί για την προσέλκυση επενδύσεων από τον αραβικό κόσμο,όπου υπάρχουν σημαντικά κεφάλαια για να διατεθούν στην έρευνα». Σε όσους άλλωστε τον χαρακτηρίζουν αουτσάιντερ, ο κ. Αρέν υπενθυμίζει ότι ένα ακόμη αουτσάιντερ με καταγωγή- τι σύμπτωση- από την Κένυα κατόρθωσε πριν από δύο χρόνια να νικήσει και ενάντια στα προγνωστικά να γίνει… πρόεδρος των ΗΠΑ. Μάλιστα, η υποψηφιότητα του κ. Αρέν ενέπνευσε μια ομάδα φοιτητών να κινητοποιηθεί μέσω του Facebook και να προτείνει έναν ακόμη υποψήφιο, τον διάσημο σαιξπηρικό ηθοποιό κ. Μπράιαν Μπλεσντ. Σύντομα μια ομάδα ακαδημαϊκών πρότεινε και αυτή τον δικό της εκλεκτό, τον επιφανή δικηγόρο κ. Μάικλ Μάνσφιλντ.
«Και οι δύο υποψήφιοι έχουν πολλά να προσφέρουν. Ο λόρδος Σέινσμπουρι έχει το όνομα, το κύρος και φυσικά τα μεγάλα οικονομικά μέσα για να βοηθήσει το πανεπιστήμιο. Ωστόσο ο κ. Αρέν έχει την άμεση επαφή με την τοπική κοινωνία που ο αντίπαλός του ποτέ δεν θα αποκτήσει».
«Με την υποψηφιότητα του κ. Αρέν οι εκλογές παίρνουν μια νέα συναρπαστική τροπή. Πρόκειται για εξέχουσα προσωπικότητα της τοπικής κοινωνίας. Δεν είναι μόνο ευρηματικός επιχειρηματίας, αλλά πρωτοστατεί για τα κοινωνικά ζητήματα της πόλης».
«Πιστεύω ότι ο κ. Αρέν έχει αναμείξει δύο εντελώς διαφορετικά ζητήματα: την κατασκευή ενός μεγάλου σουπερμάρκετ Σέινσμπουρι στη Μιλ Ρόουντ με τις πρυτανικές εκλογές. Πιστεύω ότι χρησιμοποιεί την υποψηφιότητά του για να προωθήσει τα αιτήματά του- δίκαια ίσως, αλλά άσχετα με το πανεπιστήμιο».
«Το αξίωμα του πρύτανη δεν είναι μια καθημερινή “διοικητική δουλειά”, γι΄ αυτό και απαιτεί ένα άτομο με την απαραίτητη υπόσταση ώστε να σταθεί δίπλα σε κορυφαία κυβερνητικά στελέχη και να προσελκύσει πιθανούς ευεργέτες για το πανεπιστήμιο».
Στις αρχές Αυγούστου ο γενικός γραμματέας του Οργανισμού Οικονομικής Συγκρότησης και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) κ. Ανχελ Γκουρία παρέδωσε στην υπουργό Παιδείας έκθεση του Οργανισμού για την εκπαίδευση στην Ελλάδα, η οποία περιέγραφε με μελανά χρώματα τα αρνητικά ρεκόρ και τις δυσλειτουργίες που παρουσιάζει το εκπαιδευτικό μας σύστημα σε σχέση με άλλες χώρες. Σε αυτή τη μελέτη περιλαμβάνονταν και προτάσεις για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που έχει η ανώτατη εκπαίδευση της χώρας.
Ο νέος νόμος-πλαίσιο στηρίχθηκε και στο μοντέλο των Συμβουλίων Διοίκησης των ΑΕΙ που εφαρμόζεται σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης αλλά και στον ΟΟΣΑ. Προκάλεσε δε την πρώτη θετική αντίδραση του Οργανισμού, ο οποίος τον χαρακτήρισε το «πρώτο βήμα» της Ελλάδας για να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα και την απόδοση του εκπαιδευτικού της συστήματος. «Ο νέος νόμος υπόσχεται πραγματικά να επιλύσει το πρόβλημα της κραυγαλέας ανισότητας ανάμεσα σε εκείνους που μαζικά μπαίνουν στα ελληνικά πανεπιστήμια αλλά σε πολύ μικρότερους αριθμούς επιμένουν και αποφοιτούν από αυτά,για να συνεχίζεται έτσι ο πολλαπλασιασμός μικρών τμημάτων και Ιδρυμάτων και να απομακρύνεται η υψηλού επιπέδου, αποτελεσματική εκπαιδευτική πολιτική που οδηγεί σε ένα πιο αποτελεσματικό σύστημα» ανέφερε σε σχόλιό του ο υπεύθυνος του Οργανισμού σε θέματα εκπαιδευτικών δεικτών και ανάλυσης των εκθέσεων για την εκπαίδευση κ. Αντρέας Σλάιχερ. Πρόσθεσε μάλιστα ότι «αυτός ο νόμος ακολουθεί τις καλύτερες πρακτικές στην Ευρωπαϊκή Ενωση και στον ΟΟΣΑ ».
Μερικές από τις προτάσεις του Οργανισμού μάλιστα υιοθετήθηκαν από τον νέο νόμο. Μπήκαν όρια στη διάρκεια των σπουδών και στους νυν «αιώνιους» φοιτητές, ενώ και το σύστημα των μετεγγραφών άλλαξε. Οσο για τα συγγράμματα, είναι υποχρεωτική η ανάρτηση στο Διαδίκτυο ηλεκτρονικών βιβλίων, σημειώσεων κτλ., ενώ θεσπίστηκαν φοιτητικά δάνεια για όσους δεν διαθέτουν τα μέσα να σπουδάσουν.
1 Αυτοδιοίκηση των πανεπιστημίων και αποκέντρωση εξουσιών.
Σύγκλιση. Αυτοδιοίκηση, χωριστά προγράμματα σπουδών σε πανεπιστήμια ανάλογα με τις ανάγκες τους,αποκεντρωμένη χρηματοδότηση.
2 Καθιέρωση ανεξάρτητου διαχειριστικού φορέα που θα συντονίζει,θα επιτηρεί και θα χρηματοδοτεί.
Σύγκλιση. Αναβαθμίζεται η Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας που θα προτείνει κατάταξη χρηματοδότησης.
3 Διοικητικά συμβούλια με πλειοψηφία εξωτερικών μελών.Διορισμός πρύτανη από τα Συμβούλια Διοίκηση.
Σύγκλιση κατά το ήμισυ. Διοικητικά συμβούλια με πλειοψηφία εκλεγμένων μελών.Δημόσια διεθνής προκήρυξη για την επιλογή πρύτανη.
4 Σχολές ως βασικές μονάδες στα ΑΕΙ.
Σύγκλιση. Οι σχολές θα παραμείνουν διοικητικά και σε επίπεδο συντονισμού της έρευνας οι βασικές μονάδες.
5 Εκτελεστική επιτροπή στα πανεπιστήμια για τις καθημερινές διοικητικές εργασίες.
Δεν υπάρχει στον νόμο.
6 Καθιέρωση ελληνικής Ανεξάρτητης Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης και κατάργηση του ειδικού γραμματέα.
Δεν καταργείται ο ειδικός γραμματέας.
7 Δημιουργία τεχνικής υπηρεσίας για να βοηθήσει κατά την εφαρμογή του νέου νόμου.
Δεν υπάρχει8 Χρηματοδότηση βάσει κριτηρίων και απόδοσης.Μετάβαση των πανεπιστημιακών από την κατηγορία των δημοσίων υπαλλήλων σε προσωπικό που θα απασχολείται σε ΑΕΙ.
Σύγκλιση ως προς τη χρηματοδότηση βάσει κριτηρίων και απόδοσης.
9 Καθιέρωση διακριτού «δυαδικού» συστήματος με έναν πανεπιστημιακό και έναν μη πανεπιστημιακό τομέα.
Δεν περιλαμβάνεται10 Μείωση των εισακτέων και διαφοροποίηση στις προϋποθέσεις εισαγωγής μεταξύ πανεπιστημίων και ΤΕΙ.
Δεν περιλαμβάνεται
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
