Σοβαρότατα ερωτηματικά για τις προθέσεις της Αγκυρας στον ελληνοτουρκικό διάλογο για το Αιγαίο γεννά η νέα πρόκληση με την παρενόχληση ιταλικού ερευνητικού σκάφους από τουρκική κορβέτα εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, νοτίως του Καστελορίζου, το περασμένο Σάββατο.

Η πρόκληση των Τούρκων δεν περιορίστηκε στην παρενόχληση, αλλά έφθασε μέχρι και στην παροχή συγκεκριμένων συντεταγμένων στον πλοίαρχο του ιταλικού πλοίου για να του δείξουν ότι εκινείτο εντός τουρκικής υφαλοκρηπίδας. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, οι συντεταγμένες κάλυπταν μία ευρύτατη περιοχή που έφθανε από τα Δωδεκάνησα μέχρι την Κύπρο – κίνηση ενδεικτική των προθέσεων της Τουρκίας.

Ουσιαστικά, επρόκειτο για την τουρκική απάντηση σε αντίστοιχη κίνηση της ελληνικής πλευράς η οποία τον Νοέμβριο του 2008 είχε δώσει τις συντεταγμένες για τα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στο νορβηγικό πλοίο «Malene Ostervold» που έκανε γεωφυσικές έρευνες στην ευρύτερη περιοχή του Καστελορίζου.

Το περιστατικό αυτό έλαβε χώρα λίγες μόνο ημέρες μετά την επίσκεψη στη χώρα μας του Αχμέτ Νταβούτογλου. Ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών είχε ευθαρσώς δηλώσει σε συνέντευξή του ότι το Καστελόριζο δεν ανήκει στο Αιγαίο αλλά στη Μεσόγειο. Και μόνο το γεγονός όμως ότι η Αγκυρα επέλεξε να κάνει πράξη τα όσα είπε ο κ. Νταβούτογλου αποτελεί αν μη τι άλλο τορπίλη στη βάση των διερευνητικών επαφών και ευθεία προσπάθεια εξαίρεσης του Καστελορίζου από τη χάραξη των των θαλασσίων ζωνών μεταξύ των δύο χωρών.

Όπως ανακοίνωσε χθες ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών κ. Γρ. Δελαβέκουρας, η Αθήνα προχώρησε διάβημα προς την τουρκική κυβέρνηση για να εισπράξει την απάντηση ότι η Αγκυρα εμμένει στις πάγιες θέσεις της.

Το ζήτημα απασχόλησε χθες κλειστή σύσκεψη στο υπουργείο Εξωτερικών με συμμετοχή κορυφαίων υπηρεσιακών παραγόντων. Συζητήθηκαν διάφορα ενδεχόμενα, ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι η ελληνική αντίδραση θα πρέπει να λάβει χώρα την προεκλογική περίοδο στη γείτονα και τις πιθανές συνέπειες αυτής στην τουρκική συμπεριφορά. Το θέμα με την νέα τουρκική πρόκληση αναμένεται να συζητηθεί και σε σύσκεψη που θα διεξαχθεί την Πέμπτη στο Γενικό Επιτελείο Εθνικής Αμυνας.

Τι ακριβώς έγινε

Το περιστατικό έλαβε χώρα το απόγευμα του περασμένου Σαββάτου. Ιταλικό ερευνητικό σκάφος έπλεε σύμφωνα με πληροφορίες νοτίως της Καρπάθου όπου πραγματοποιούσε έρευνες για τη χάραξη διαδρομής με σκοπό την πόντιση καλωδίου οπτικών ινών που θα συνδέει την Ιταλία με το Ισραήλ. Σύμφωνα πάντως με άλλες πληροφορίες, το ιταλικό σκάφος δεν έκανε απλώς χάραξη διαδρομής αλλά πόντιζε καλώδιο οπτικών ινών για λογαριασμό ισραηλινής εταιρείας.

Για τον πλου του σκάφους είχε εκδοθεί ναυτική αγγελία (NAVTEX) με ημερομηνία 11 Μαρτίου. Αυτή η αγγελία προφανώς ενεργοποίησε την αντίδραση της Αγκυρας. Τουρκική κορβέτα παρενόχλησε το πλοίο νοτίως της Καρπάθου και του ζήτησε να εξέλθει της τουρκικής υφαλοκρηπίδας. Αυτά συνέβησαν κοντά στα όρια του FIR Αθηνών. Και σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, η κορβέτα συνόδευσε το ιταλικό σκάφος μέχρι τα όρια του «τριεθνούς» όπου προσεγγίζουν οι ΑΟΖ της Ελλάδος, της Κύπρου και της Αιγύπτου, οδηγώντας το εντός της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης!

Το ερώτημα πάντως είναι αν οι ελληνικές αρχές θα συνοδεύσουν το ιταλικό πλοίο σε περίπτωση που θελήσει να ολοκληρώσει τις εργασίες του, κάτι όπως φαίνεται δεν έκανε λόγω της τουρκικής παρέμβασης.

Οι σκέψεις της Αθήνας

Η ελληνική κυβέρνηση δεν εμφανίζεται διατεθειμένη να τραβήξει στα άκρα το σχοινί με την τουρκική προκλητικότητα. «Δεν πρόκειται να στρατιωτικοποιήσουμε την κατάσταση» επιμένουν διπλωματικές πηγές κρατώντας χαμηλά τους τόνους. Και προσθέτουν ότι το γεγονός ότι η πλοιοκτήτρια εταιρεία ζήτησε από την Ελλάδα τη σχετική άδεια ενισχύει τις θέσεις της χώρας μας διότι αναγνωρίζονται τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα στην επίμαχη περιοχή.

Η Αθήνα εμφανίζεται μεν ενοχλημένη, εκτιμά όμως ότι οι προθέσεις της Αγκυρας ότι επιθυμεί επίλυση των ελληνοτουρκικών διαφορών είναι ειλικρινείς και αυτό λογικά θα φανεί μετά τις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου στη γειτονική χώρα. Την ίδια στιγμή πάντως, δεν λείπουν και οι απόψεις όσων θεωρούν ότι όπου σημειώνονται ανάλογα περιστατικά ανά τον κόσμο, οι απαντήσεις των θιγομένων είναι πιο αποφασιστικές.