«ΜΕ ΤΟ ΠΙΣΤΟΛΙ της άμεσης πτώχευσης στον κρόταφο βρέθηκε η Ελλάδα» λέει προς «Το Βήμα» η κυρία Μαρία Δαμανάκη και γι΄ αυτό το μνημόνιο ήταν απαραίτητο, ως μια «σχεδία σωτηρίας της οικονομίας από το ναυάγιο». Η επίτροπος Αλιείας μιλάει χωρίς περιστροφές, υποστηρίζει απόλυτα τις επιλογές του πρωθυπουργού κ. Γ. Παπανδρέου, ενώ θεωρεί συνταγές καταστροφής τα όσα λέγονται για
«εναλλακτικές λύσεις». Παράλληλα, παραδέχεται ότι οι ευθύνες για το γεγονός ότι η Ελλάδα έφτασε ως εδώ βαρύνουν όλες τις πολιτικές δυνάμεις, ακόμη και εκείνες που δεν κυβέρνησαν. Τέλος, υποστηρίζει την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, εφόσον ολοκληρωθούν επιτυχώς οι σχετικές διαπραγματεύσεις, ενώ προειδοποιεί ότι δεν θα διστάσει να επιβάλει κυρώσεις και στην Ελλάδα σε περίπτωση που παρατηρηθεί ανυπακοή στην τήρηση του νέου Κανονισμού Αλιείας.
– Εγκλωβιστήκαμε στο μνημόνιο; Θα μπορούσε η κυβέρνηση να το αποφύγει;
«Η κυβέρνηση, ούτε μπορούσε, ούτε και έπρεπε να αποφύγει το μνημόνιο. Οπως ήρθαν τα πράγματα, η Ελλάδα το 2009 βρέθηκε με το “πιστόλι” της άμεσης πτώχευσης στον κρόταφο. Είχε να διαλέξει ανάμεσα στην καθολική χρεοκοπία και τη δυνατότητα να αποφασίσει σκληρά και επώδυνα μέτρα μήπως και καταφέρει να ξανασταθεί στα πόδια της. Οφείλουμε λοιπόν ευγνωμοσύνη σε όσους εργάστηκαν σκληρά για να εξασφαλισθεί η βοήθεια από τον μηχανισμό στήριξης, που δεν ήταν- θυμίζωδεδομένη, και βεβαίως πρώτα απ΄ όλα στον Γιώργο Παπανδρέου. Χωρίς το προσωπικό του διεθνές κύρος δεν θα είχαμε την ίδια τύχη».
– Θα λυθούν όλα τα προβλήματα με το μνημόνιο;
«Το μνημόνιο δεν είναι παρά μια σχεδία για τη σωτηρία της ελληνικής οικονομίας από το ναυάγιο. Μια βραχύβια σανίδα σωτηρίας. Το στοίχημα είναι ανοιχτό. Η δημοσιονομική εξυγίανση οφείλει να συνδεθεί άμεσα με ένα συγκεκριμένο σχέδιο παραγωγικής αναγέννησης της χώρας». – Η ΝΔ και η Αριστερά λένε ότι υπάρχει εναλλακτική λύση.
«Ποια είναι η εναλλακτική λύση; Αυτά που ακούω για ανυπακοή στο μνημόνιο θα οδηγήσουν σε παύση πληρωμών. Από τα κραχ- θυμίζω- δεν κινδύνευσαν ποτέ οι έχοντες. Οδηγήθηκαν όμως στην απόλυτη εξαθλίωση οι μη προνομιούχοι, οι μισθωτοί, οι άνεργοι και βεβαίως οι συνταξιούχοι».
– Δεν απέχουμε πολύ από την εξαθλίωση.Η ανεργία των νέων βρίσκεται ήδη στο 30% με αποτέλεσμα μια ολόκληρη γενιά πτυχιούχων να ετοιμάζει τις βαλίτσες της. Μήπως η Γενιά του Πολυτεχνείου «έφαγε» τα παιδιά της;
«Το μνημόνιο είναι και πιστοποιητικό ενοχής μιας ολόκληρης πολιτικής τάξης της χώρας, που διαχειρίστηκε την εξουσία τα τελευταία 35 χρόνια. Και βεβαίως, τηρουμένων των αναλογιών, ευθύνη έχουμε όλοι, ακόμη και όσοι δεν είχαμε κυβερνητικές θέσεις. Δεν είναι ανεύθυνες ούτε οι μικρότερες πολιτικές δυνάμεις της Αριστεράς, ούτε οι συνδικαλιστικές ηγεσίες».
– Δεν είναι μόνο πολιτική η ευθύνη της χρεοκοπίας, είναι και ευθύνη μιας γενιάς που κυριαρχεί παντού στον δημόσιο βίο,όχι μόνο στην πολιτική.
«Βεβαίως η απόδοση ευθυνών περιλαμβάνει και τη λεγόμενη γενιά του Πολυτεχνείου. Δεν συμφωνώ όμως με τη γενική χρήση αυτού του όρου. Δεν συμμετείχαν όλοι όσοι διανύουν την πρώτη ή τη δεύτερη δεκαετία των-ήντα στο Πολυτεχνείο το 1973. Συμμετείχαν πάντως πολύ λιγότεροι απ΄ όσους σήμερα το διακηρύττουν. Δεν είναι δίκαιη, λοιπόν, η χρέωση συλλήβδην μιας γενιάς να “αίρει τας αμαρτίας του κόσμου”. Πάντως σήμερα, σε όποια γενιά κι αν ανήκουμε, χρειάζεται να συνειδητοποιήσουμε πως οφείλουμε να κάνουμε μια νέα αρχή».
– Με ποιον τρόπο; Η Γερμανία ζητεί αυστηρούς κανόνες για τα «απείθαρχα κράτη».Υποστηρίζετε την πολιτική αυτή;
«Η συμμόρφωση των απείθαρχων δεν είναι από μόνη της η λύση στο ευρωπαϊκό οικονομικό πρόβλημα. Η Ευρωπαϊκή Ενωση χρειάζεται οικονομική διακυβέρνηση. Η Γερμανίαόπως και άλλες χώρες- έχει επιτύχει καλύτερους οικονομικούς δείκτες και σηκώνει μεγάλο μέρος των βαρών για το ευρώ και τον κοινοτικό προϋπολογισμό. Εχει όμως ωφεληθεί και από την ύπαρξη της εσωτερικής αγοράς. Σήμερα ζητεί τροποποίηση των ευρωπαϊκών συνθηκών για επιβολή αυτόματων κυρώσεων. Υπάρχουν όμως και άλλες απόψεις. Και πάντως όλα αλλάζουν. Οταν το ευρώ έφτασε στο χείλος του γκρεμού την περασμένη άνοιξη, είδα ηγέτες να αλλάζουν απόψεις σε μια νύχτα. Η ταχύτητα των αλλαγών είναι ασύλληπτη. Εξακολουθώ να ελπίζω».
«Θα ήμουν ευτυχής αν έμπαινε η Τουρκία στην ΕΕ»
– Πρόσφατα κάνατε επίσημη επίσκεψη στην Τουρκία. Επιστρέφει το θέμα της ένταξης στην Ενωση;
«Πήγα στην Τουρκία για να εξασφαλίσω την εφαρμογή της πολιτικής μας για τη ναυτιλία και την αλιεία σε Μεσόγειο και Μαύρη Θάλασσα. Φυσικά, τα θέματα έχουν και ευρύτερη διάσταση. Η Τουρκία είναι υποψήφια για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Η Κομισιόν έχει αναλάβει την ευθύνη να προωθήσει αυτή την ένταξη. Βεβαίως υπάρχουν προϋποθέσεις και όροι και γι΄ αυτό διεξάγονται διαπραγματεύσεις με ευθύνη της Κομισιόν. Υπάρχει όμως από τη μεριά μας η θέληση να λυθούν τα προβλήματα και να υπάρξουν λύσεις. Προσωπικά θα ήμουν ευτυχής αν οι διαπραγματεύσεις είχαν καλή κατάληξη και η Τουρκία εντασσόταν ως μέλος στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Η Τουρκία έχει να προσφέρει στην Ευρώπη και έχει να πάρει από αυτήν».
– Τι ακριβώς έχει να προσφέρει η Τουρκία στην Ευρώπη;
«Η ένταξη της Τουρκίας θα οδηγούσε την Ευρωπαϊκή Ενωση σε άνοιγμα στην Ασία και στη Ρωσία. Θα σταθεροποιούσε την περιοχή και θα προσέφερε μόνιμο ευρωπαϊκό έδαφος για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Βεβαίως η πορεία θα είναι μεγάλη, αλλά θα ήθελα ο δρόμος να μείνει ανοιχτός. Με τον υπουργό Εξωτερικών κ. Αχμέτ Νταβούτογλου συζητήσαμε αυτή την προοπτική. Η τουρκική κυβέρνηση, μετά το πρόσφατο δημοψήφισμα αισθάνεται και είναι πολιτικά ισχυρή. Τώρα μπορεί να κάνει θετικά και τολμηρά βήματα».
«Καμπάνες και στην Ελλάδα»
– Εχετε πει ότι δεν θα έχουμε ψάρια σε 10 χρόνια. Τι συμβαίνει ακριβώς;
«Σήμερα στις ευρωπαϊκές θάλασσες υπεραλιεύεται το 80% των ψαριών. Οι επιστημονικές μελέτες που έχουμε στη διάθεσή μας εκπέμπουν SΟS. Μας επισημαίνουν πως αν συνεχίσουμε έτσι, σε 10 χρόνια μόνο τα οκτώ από τα 136 είδη που αλιεύουμε θα βρίσκονται σε υγιή επίπεδα. Για τον λόγο αυτόν, ο νέος Μεσογειακός Κανονισμός Αλιείας που έχει τεθεί σε ισχύ από εφέτος τον Ιούνιο, έπειτα από τριετή μεταβατική περίοδο, καθορίζει σαφείς περιορισμούς στη χρήση αλιευτικών εργαλείων, που βλάπτουν τον βυθό, όπως είναι οι βιντζότρατες. Ο Κανονισμός αυτός ψηφίστηκε ομόφωνα από τα κράτημέλη της Ενωσης, και βεβαίως την Ελλάδα».
– Μπορεί να ψηφίστηκε, αλλά θα εφαρμοστεί;Δεν θα είστε επιεικής με την Ελλάδα;
«Ως επίτροπος Αλιείας έχω θεσμική υποχρέωση να τον εφαρμόσω με συνέπεια, χωρίς εξαιρέσεις ή εκλεκτικές συγγένειες. Και αυτό πράττω. Φυσικά, συναντώ εμπόδια και στην Ελλάδα. Ισως οι ιδιοκτήτες αυτών των σκαφών είχαν λάβει υποσχέσεις χωρίς βάση στο παρελθόν και θεωρούν ότι επειδή υπάρχει ελληνίδα επίτροπος θα κάνει τα στραβά μάτια. Αλλά δεν έχω περιθώρια. Ημουν και είμαι εξ αρχής ειλικρινής. Ζήτησα πρόσφατα από τον νέο υπουργό, τον κ. Διαμαντίδη, να είναι επίσης ειλικρινής και αποφασιστικός. Ελπίζω να ξεπεράσουμε την αμεριμνησία του παρελθόντος. Διαφορετικά θα βρεθούμε στην πολύ δύσκολη- και σε ό,τι με αφορά άχαρη θέση- να επιβληθούν στην Ελλάδα κυρώσεις μη συμμόρφωσης».
