«Oλοι θέλαμε το καλό πλην ο καθείς με το δικό του τρόπο» είχε γράψει ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης ενθυμούμενος τις διχογνωμίες των οπλαρχηγών του 1821 για την Επανάσταση, και η επιγραμματική φράση θα μπορούσε να απηχεί και τις διαφορετικές κρίσεις των «οπλαρχηγών» του ΠαΣοΚ για την οικονομική κρίση. Το ερώτημα που πιεστικά τίθεται είναι αν η ανομολόγητη «ήπια προσαρμογή» που επιλέγει η κυβέρνηση μπορεί υπό τις σημερινές συνθήκες να είναι ρεαλιστικά εφικτή. Και σε αυτό το θέμα, παρ΄ ότι όλοι στο ΠαΣοΚ δεν παραλείπουν να αποδέχονται την κρισιμότητα των περιστάσεων και να υπογραμμίζουν την απόλυτη στήριξή τους στο οικονομικό επιτελείο, τελικώς χωρίζονται σε δύο σχολές σκέψης οι οποίες περίπου ταυτίζονται με τα «δύο ΠαΣοΚ»- το «λαϊκό» και το εκσυγχρονιστικό.

Στην πρώτη κατηγορία εντάσσονται κυρίως οι κκ. Χρ.Παπουτσής, Φιλ. Πετσάλνικος, Ν. Αθανασάκης και η κυρία Λούκα Κατσέλη. Πιστεύουν βεβαίως ότι η οικονομία διέρχεται μία από τις σοβαρότερες κρίσεις των τελευταίων δεκαετιών, αλλά ταυτόχρονα επισημαίνουν με έμφαση ότι όλες οι επεμβάσεις πρέπει να εντάσσονται σε ένα πολιτικό πλαίσιο που να διαφοροποιεί το ΠαΣοΚ από τη Νέα Δημοκρατία και να λαμβάνει υπόψη του τον πολιτικό χρόνο και τη δυναμική των πολιτικών συσχετισμών. Στη δεύτερη κατηγορία εντάσσονται κυρίως η κυρία Αννα Διαμαντοπούλου και οι κκ. Μιχ. Χρυσοχοΐδης και Π. Ευθυμίου οι οποίοι δεν αρνούνται ασφαλώς την ανάγκη διαμόρφωσης ενός κεντροαριστερού πολιτικού πλαισίου για την προώθηση των αναγκαίων αλλαγών, αλλά φέρονται να εκφράζουν τον προβληματισμό ότι λειτουργώντας με ρυθμούς και παραδοχές άλλων ασφαλέστερων εποχών ενδεχομένως διακινδυνεύουμε ώστε οι συγχρονισμένες αντιδράσεις της Ευρώπης και των αγορών να επιδεινωθούν με γεωμετρικό ρυθμό και να πληγεί η χώρα προτού προλάβει να οργανωθεί ισοδύναμη αντίσταση. Υπάρχει και μία ενδιάμεση κατηγορία στην οποία περιλαμβάνονται υπουργοί και στελέχη όπως οι κκ. Θ.Πάγκαλος,Ευ.Βενιζέλος, Ι. Ραγκούσης,Αν.Λοβέρδος, Δ.Ρέππας και Χ. Παμπούκης, οι οποίοι αισιοδοξούν, αλλά και ανησυχούν, φοβούνται πιθανώς δυσμενέστερες εξελίξεις, ταυτόχρονα όμως πιστεύουν ότι αυτές τελικώς θα αποφευχθούν μέσα από τη σωστή δοσολογία ανάμεσα στη διαχείριση του πολιτικού χρόνου και στις στοχευμένες πρωτοβουλίες εξυγίανσης σε όψεις της οικονομίας και του κρατικού μηχανισμού. Το συμπέρασμα είναι ότι ελλείψει συμπαγούς σχεδίου εξόδου από την κρίση με νέα πολιτικά προτάγματα συνοδευόμενα από τα ανάλογα ρίσκα, τα κορυφαία στελέχη του ΠαΣοΚ τελούν εν αναμονή εκφράζοντας το καθένα προσωπική αίσθηση για τις εξελίξεις. «Τα πηγάδια γύρισαν ανάποδα»
Ηάποψη ότι θα πρέπει να εκπονηθεί γενναίο σχέδιο διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων για να ανακτήσει άμεσα η χώρα την αξιοπιστία της στις αγορές, εκφράζεται τόσο από τον κ. Ι.Παπαντωνίου όσο και από τον καθηγητή κ. Ι. Στουρνάρα, ενώ ιδιαίτερα ανήσυχος εμφανίζεται ο κ. Αλ. Παπαδόπουλος, ο οποίος υποστηρίζει στις κατ΄ ιδίαν συνομιλίες του ότι το μεταπολιτευτικό οικονομικό μοντέλο του ασυγκράτητου δανεισμού και της πανηγυρικής φοροδιαφυγής έχει εκπνεύσει προ πολλού. «Εστω και τώρα κάποιοι οφείλουν να διακηρύξουν την πικρή αλήθεια ότι μετά από μια μακρά περίοδο αμεριμνησίας ο λαός μας θα αναγκαστεί να ζήσει για μερικά χρόνια έναν ιδιαίτερα λιτό βίο έως ότου αναταχθεί η οικονομία και επαναλειτουργήσουν οι θεσμοί» δηλώνει προς «Το Βήμα» ο κ. Παπαδόπουλος. «Αλλος δρόμος δεν υπάρχει, ζούμε την εποχή που “τα πηγάδια γύρισαν ανάποδα”».

Τι (μπορεί να) κρύβει η προεδρική εκλογή
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, εκείνο που έχει απασχολήσει τον «πρωινό καφέ» είναι η πολιτική παγίδα που ενδεχομένως κρύβει η προεδρική εκλογή του Μαρτίου του 2010, καθώς ουδόλως θεωρείται βέβαιον ότι η νέα ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας θα συναινέσει στην επανεκλογή του κ. Κάρολου Παπούλια σε περίπτωση κατά την οποία η κυβέρνηση εμφανιστεί να πετάει στην ανακύκλωση τις ρόδινες και πράσινες δεσμεύσεις της.

Σε κλειστές συσκέψεις στρατηγικής και σε κατ΄ ιδίαν απόρρητες συζητήσεις κορυφαίων στελεχών έχει εκφραστεί ο προβληματισμός ότι αν η κυβέρνηση προχωρήσει τώρα σε υπέρ το δέον προσπάθειες εξευμενισμού της Ευρώπης και των αγορών, τότε διακινδυνεύει να εξαγριώσει τόσο πολύ τον (κατά πολλούς…) «κακομαθημένο ελληνικό λαό» ώστε να προκαλέσει γενικευμένη κοινωνική αναταραχή.

Κάτι τέτοιο, σύμφωνα με αυτή την προσέγγιση, θα μπορούσε να πυροδοτήσει απρόβλεπτες εξελίξεις που θα έθεταν τη Νέα Δημοκρατία προ του πειρασμού να σαμποτάρει την προεδρική εκλογή και να προκαλέσει εθνικές εκλογές. Είναι εμφανές μέσα από συζητήσεις και εκ βαθέων πολιτικές εξομολογήσεις ότι το ΠαΣοΚ, έστω και αν κέρδισε τις εκλογές πριν από λιγότερο από δύο μήνες με 10,5% διαφορά από τη ΝΔ, εξακολουθεί να κατατρύχεται από τον εφιάλτη της άνοιξης του 2001, όταν η κοινωνία αντέδρασε βίαια και ακύρωσε την ασφαλιστική μεταρρύθμιση του κ. Αν. Γιαννίτση .

Ετσι εξηγείται κατ΄ επέκταση γιατί ο ως σήμερα πολιτικός σχεδιασμός για την αντιμετώπιση της οξύτατης οικονομικής και δημοσιονομικής κρίσης συμπυκνώνεται σε τρεις άξονες που καθορίζουν: Πρώτον, ότι το «κλουβί του Ασφαλιστικού» θα ανοίξει μόνο έπειτα από ένα πεντάμηνο προσκύνημα στη θεότητα της διαβούλευσης που ξεκίνησε την περασμένη Πέμπτη με την αγωνιώδη διαβεβαίωση ότι τα όρια ηλικίας και τα ποσοστά αναπλήρωσης θα διαφυλαχθούν ως ιερά και όσια του έθνους.

Δεύτερον, ότι το νέο φορολογικό σύστημα και η νέα εισοδηματική πολιτική θα διαμορφωθούν μέσα από ένα πολύμηνο συνδικαλιστικό συρτάκι στο υπουργείο Οικονομικών, στο οποίο θα κληθούν να συμμετάσχουν όλοι οι φορείς και οι οργανωμένες συντεχνίες που μπορεί να φανταστεί ο ελληνικός νους.

Και τρίτον, ότι η σκέψη για «πάγωμα» ή μείωση μισθών εντάσσει τον αιρετικό που θα τολμήσει να την εκφράσει σε εκείνους που κερδίζουν μια σίγουρη θέση στα καζάνια της σοσιαλιστικής κόλασης.