O ι περί την εξωτερική πολιτική ειδήμονες ακόμη πασχίζουν να αναλύσουν το πρόσφατο ξέσπασμα του Βλαντίμιρ Πούτιν κατά της Αμερικής, την οποία χαρακτήρισε ως χώρα κτηνώδη που «υπερβαίνει τα εθνικά της σύνορα παντού». Αντί όμως της αναζήτησης των κινήτρων του Πούτιν σε αυτή την οργισμένη καταφορά του κατά των ΗΠΑ, εμείς οι Αμερικανοί θα πρέπει να αναρωτηθούμε: Πού οφείλεται η τεράστια απήχηση τέτοιων απόψεων στη Ρωσία σήμερα;
Μόλις επέστρεψα στις ΗΠΑ από τη Μόσχα και είμαι σε θέση να σας πω τι μου είπαν οι αναλυτές, αυτό που μου θύμισαν και οι ρώσοι φιλελεύθεροι: Αιτία είναι η επέκταση του ΝΑΤΟ.
Ας μην κοροϊδευόμαστε. Μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και τη διάλυση του Συμφώνου της Βαρσοβίας το 1991, οι κυβερνήσεις Μπους πατρός και Κλίντον αποφάσισαν να συμπήξουν μια νέα συμμαχία ασφαλείας- διευρυμένο ΝΑΤΟκαι να ορίσουν ότι η Ρωσία δεν μπορούσε να γίνει μέλος.
Και ας μην ξεχνάμε ότι η Ρωσία που αφήσαμε απ΄ έξω ήταν η Ρωσία του Μπορίς Γέλτσιν και των μεταρρυθμιστών συνεργατών του. Τότε μας είχαν προειδοποιήσει ότι αυτό τους υπονομεύει. Αλλά οι άνθρωποι του Κλίντον μάς είπαν: «Μην ανησυχείτε, η Ρωσία είναι αδύναμη, ο Γέλτσιν θα το καταπιεί το χάπι και θα δεχθεί τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ. Κόστος δεν θα υπάρξει».
Ετσι λοιπόν, η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Τσεχία εκλήθησαν να προσέλθουν στο ΝΑΤΟ το 1997, ενώ το 2002 ακολούθησαν η Βουλγαρία, η Εσθονία η Λετονία, η Λιθουανία, η Ρουμανία, η Σλοβακία και η Σλοβενία. Εσχάτως έχει γίνει κουβέντα και για την ένταξη της Ουκρανίας και της Γεωργίας.
Πιστεύω ότι μία από τις παραμέτρους που ανέβασαν στην εξουσία τον Πούτιν, πρώην αξιωματικό της Κα Γκε Μπε και ψυχροπολεμιστή ήταν η αντίθεσή του στην επέκταση του ΝΑΤΟ. Είπαμε στη Ρωσία: Αφήστε την περηφάνια σας κατά μέρος, ο κόσμος έχει αλλάξει. Εμείς θα φτιάξουμε σφαίρες επιρροής και επειδή εσείς δεν είστε σε θέση, οι δικές μας θα φθάσουν ως την εξώπορτά σας.
Τώρα όμως που οι τιμές του πετρελαίου και του αερίου ξανάκαναν τη Ρωσία δυνατή- «πετρελαιά» της Ευρώπης- ο Πούτιν πετάει την αναστημένη περηφάνια της Ρωσίας στα μούτρα της Αμερικής. Αυτό που λέει στις ΗΠΑ είναι: «Α, σε μένα μιλάτε; Νομίζατε ότι θα μπορείτε να τσαμπουνάτε ότι Ψυχρός Πόλεμος τέλος και ότι η επέκταση του ΝΑΤΟ δεν είναι κόντρα στη Ρωσία- αλλά παρ΄ όλα αυτά εμείς δεν μπορούμε να γίνουμε μέλος. Νομίζετε πραγματικά ότι θα μπορούσαμε να τα πιστέψουμε αυτά; Ε, λοιπόν, τώρα σας μιλάω εγώ. Τσακισθείτε από μπροστά μου».
Για όλους εμάς που δεν θέλουμε τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ, το ζήτημα είναι ξεκάθαρο. Δεν υπάρχει μεγάλο γεωπολιτικό ζήτημα- ειδικά της εμβέλειας του Ιράν- που να μπορεί η Αμερική να το διευθετήσει χωρίς τη βοήθεια της Ρωσίας. Γιατί λοιπόν να μην συμπεριφερόμαστε κατά τρόπο που θα κάνει τη Ρωσία να θέλει να συνεργαστεί μαζί μας και θα ενισχύει τους δημοκράτες της, αντί να επεκτείνουμε το ΝΑΤΟ σε χώρες που δεν μπορούν να μας βοηθήσουν και δεν απειλούνται πλέον από τη Ρωσία και επιπλέον οι δημοκρατίες τους σιγουρεύονται περισσότερο εντασσόμενες στην Ευρωπαϊκή Ενωση;
Δεν είμαι εδώ για να υποστηρίξω έναν αυταρχικό σαν τον Πούτιν με τη σιδερένια πυγμή. Η ιστορία όμως αποτελεί προοίμιο. Γεγονός είναι ότι οι ΗΠΑ, στριμώχνοντας με το ΝΑΤΟ έναν φιλελεύθερο δημοκράτη όπως ο Γέλτσιν, συνέβαλαν στη δημιουργία κλίματος στη Ρωσία ευνοϊκού για έναν συντηρητικό ψυχροπολεμιστή, όπως ο Πούτιν. Ηταν εσφαλμένη επιλογή, και ό,τι δώσει κανείς, αυτό θα πάρει. Ετσι, μόλις βρεθούμε σε ανάγκη για βοήθεια από τη Ρωσία, θα πάρουμε την εκδίκησή της.
