Πανικό προκάλεσε στην κυβέρνηση των Σκοπίων η πληροφορία ότι 2.000 οπλισμένοι μαχητές του Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσυφοπεδίου εισήλθαν στο έδαφος της πΓΔ Μακεδονίας υποχωρώντας υπό την πίεση των γιουγκοσλαβικών ειδικών δυνάμεων ασφαλείας. Τα στοιχεία αυτά μνημονεύτηκαν και στην έκτακτη συνάντηση των Μονίμων Αντιπροσώπων της Συμμαχίας χθες Σάββατο. Η νέα κατάσταση που διαμορφώνεται οδήγησε στη λήψη της απόφασης να περιέλθει στο ΝΑΤΟ η πλήρης ευθύνη για τη διαχείριση του προσφυγικού προβλήματος τόσο στην πΓΔ Μακεδονίας όσο και στην Αλβανία.
Η ΜΑΖΙΚΗ έξοδος προσφύγων από το Κοσσυφοπέδιο απειλεί να αποδιοργανώσει όλες τις βαλκανικές χώρες. Οι επίσημοι αριθμοί, όπως καταγράφονται στις εκθέσεις των διεθνών οργανισμών, δίνουν μια τρομακτική εικόνα: στα Σκόπια βρίσκονται ήδη 70.000 πρόσφυγες ενώ άλλες 50.000 κινούνται προς τα σύνορα και αναμένονται μέσα στις επόμενες ώρες. Στην Αλβανία, στην περιοχή του Κούκες, βρίσκονται 110.000 ενώ διάσπαρτοι στην υπόλοιπη χώρα είναι άλλοι 20.000 πρόσφυγες. Τέλος, στο Μαυροβούνιο έφθασαν 50.000 πρόσφυγες, κυρίως Σέρβοι, οι οποίοι δεν λαμβάνουν καμία ανθρωπιστική βοήθεια. Οι αριθμοί αυτοί είναι εξαιρετικά ανησυχητικοί, δεδομένου του μεγέθους των χωρών που υποδέχονται τους πρόσφυγες. Στην πΓΔ Μακεδονίας ο πληθυσμός αυξήθηκε ήδη κατά 8% περίπου αποκλειστικά από αλβανόφωνους, η παρουσία των οποίων δημιουργεί ιδιαίτερη νευρικότητα στον σλαβικό πληθυσμό. Στην Αλβανία η πολιτική δομή θα υποστεί την πίεση της μαζικής εισόδου ομάδων οι οποίες έχουν μια μακρά και ισχυρή σχέση με τον κ. Σαλί Μπερίσα, αρχηγό του Δημοκρατικού Κόμματος, ο οποίος το τελευταίο διάστημα έχει καταβάλει έντονες προσπάθειες να προκαλέσει ταραχές.
Το προσφυγικό πρόβλημα έχει έλθει στο κέντρο της προσοχής των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών κ. Γ. Παπανδρέου είχε αλλεπάλληλες επικοινωνίες με την αμερικανίδα ομόλογό του κυρία Μάντλιν Ολμπραϊτ και τον γερμανό υπουργό Εξωτερικών κ. Γιόσκα Φίσερ, ο οποίος έχει και την ευθύνη της προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Από όσα ελέχθησαν προκύπτει ότι δεν υφίσταται ακόμη μια κοινή προσέγγιση στο πρόβλημα. Οι Αμερικανοί και οι Γερμανοί επιδιώκουν μια διανομή των προσφύγων σε περισσότερες βαλκανικές χώρες ενώ η Ελλάδα, η Βουλγαρία και η πΓΔ Μακεδονίας επιδιώκουν να περιορίσουν την κινητικότητα των πληθυσμών. Ο κ. Παπανδρέου ζήτησε μάλιστα να διερευνηθεί η δυνατότητα να αναλάβουν οι στρατιωτικές δυνάμεις του ΝΑΤΟ οι οποίες είναι εγκατεστημένες στην πΓΔ Μακεδονίας να διαμορφώσουν στρατόπεδα και χώρους υποδοχής για τους πρόσφυγες ώστε να μειωθεί η πίεση που ασκείται σήμερα. Την ίδια πρόταση συζήτησε ο υπουργός Αμυνας κ. Α. Τσοχατζόπουλος με τον Γενικό Γραμματέα της Συμμαχίας κ. Χαβιέρ Σολάνα και τον γερμανό ομόλογό του κ. Σάρπιγκ. Το ΝΑΤΟ, από την πλευρά του, εξετάζει θετικά το ενδεχόμενο να αναθέσει την «εκτέλεση ανθρωπιστικών αποστολών» σε κάποιες από τις στρατιωτικές μονάδες του στην πΓΔ Μακεδονίας. Αλλωστε, η υποστήριξη των προσφύγων περιλαμβάνεται ούτως ή άλλως στις αρμοδιότητες της στρατιωτικής δύναμης που θα εγγυηθεί την αποκατάσταση της ειρήνης στο Κοσσυφοπέδιο.
Η παράταση της κρίσης και η αναμενόμενη αύξηση του αριθμού των προσφύγων γίνονται πια ένα μείζονος σημασίας περιοχικό πρόβλημα το οποίο απειλεί να δημιουργήσει τριγμούς στις εσωτερικές δομές των βαλκανικών χωρών. Στην κρισιμότερη θέση βρίσκεται η πΓΔ Μακεδονίας καθώς οι σχέσεις των δύο εθνικών κοινοτήτων (70% Σλάβοι και 30% Αλβανοί) παραμένουν τεταμένες.
