Γιατί θύμωσε ο Κλίντον


Ο χαρακτηρισμός του προέδρου Μπιλ Κλίντον ως «ψεύτη» από τον υπουργό Εξωτερικών κ. Θεόδωρο Πάγκαλο έφθασε στο Οβάλ Γραφείο και απασχόλησε τον ίδιο τον αμερικανό ηγέτη. Αυτό αποκαλύπτει μιλώντας προς «Το Βήμα» σε αποκλειστική συνέντευξή του ο πρώην στενός συνεργάτης του κ. Τζορτζ Στεφανόπουλος, ο οποίος προσθέτει παράλληλα ότι ο μεν Κλίντον θέλει να βοηθήσει στην επίλυση του Κυπριακού, οι δε αξιωματούχοι όλων των αρμοδίων υπηρεσιών υποστηρίζουν συστηματικά τις τουρκικές θέσεις. Ο κ. Στεφανόπουλος αναφέρεται μάλιστα στις προσωπικές εμπειρίες του όταν προσπαθούσε να προωθήσει τις ελληνικές θέσεις από την κρίσιμη θέση-κλειδί που είχε στον Λευκό Οίκο και στις αντιδράσεις που συναντούσε από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και το Πεντάγωνο.


Πιο σημαντική είναι όμως η πρόβλεψή του ότι ο πρόεδρος Κλίντον θα αναγκασθεί σύντομα να αποκαλύψει όλη την αλήθεια γύρω από τις σχέσεις του με τη Μόνικα Λιουίνσκι. Ο ελληνοαμερικανός πρώην συνεργάτης του Κλίντον θεωρεί παράλληλα ότι ο ειδικός ανακριτής Κένεθ Σταρ έχει συλλέξει σημαντικά στοιχεία για το θέμα αυτό, ενώ υποστηρίζει την άποψη ότι το πρώην αφεντικό του κρύβει ακόμη πολλά πράγματα γύρω από αυτή την υπόθεση.


­ Το 1991, όταν εργαζόσασταν για τον Μπιλ Κλίντον, είχε χαρακτηρίσει τα γεγονότα του 1974 «τουρκική εισβολή στην Κύπρο». Πριν από λίγες ημέρες ο τωρινός εκπρόσωπός του Μάικ Μακέρι μίλησε για σύγκρουση ανάμεσα σε δύο κοινότητες και αρνήθηκε να δεχθεί τον όρο «εισβολή». Πώς το εξηγείτε;


«Θα ήθελα πολύ να μπορέσω να εξηγήσω αυτό που συνέβη, το οποίο είναι και εξαιρετικά δυσάρεστο. Είναι πραγματικά δύσκολο να πιστέψω ότι υπήρξε μια τόσο σημαντική μεταστροφή. Ελπίζω ότι ο Λευκός Οίκος θα διορθώσει τις επόμενες ημέρες την εξαιρετικά λανθασμένη αυτή δήλωση.


Την ίδια στιγμή πρέπει να πω ότι λυπάμαι πολύ γιατί η όλη υπόθεση πήρε τόσο μεγάλες διαστάσεις και πιστεύω ότι και οι δύο πλευρές πρέπει να κατεβάσουν τους τόνους».


­ Οταν βρισκόσασταν δίπλα στον Κλίντον αντιμετωπίζατε πιέσεις και αντιδράσεις υπέρ των τουρκικών θέσεων;


«Χωρίς καμία αμφιβολία. Οι γραφειοκράτες και αξιωματούχοι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και του Πενταγώνου κλίνουν σαφώς υπέρ της Τουρκίας. Η δική μας προσπάθεια ήταν να επαναφέρουμε τον Πρόεδρο στις αρχικές του θέσεις, κάτι που νομίζω ότι ήθελε και ο ίδιος. Προσωπικά πιστεύω ότι ο Κλίντον είναι ειλικρινής στην πρόθεσή του να τερματίσει την κατοχή της Κύπρου αλλά η προσπάθεια να συντηρηθεί το ενδιαφέρον του και να μην υποκύψει στις πιέσεις των αρμοδίων ήταν ένας πραγματικός και ατελείωτος αγώνας».


­ Πόσο εύκολο είναι για κάποιον όπως ο Πρόεδρος να παρακολουθεί τις εξελίξεις στο Κυπριακό και στο Αιγαίο;


«Το πιο πιθανό είναι ότι η υπόθεση της δήλωσης του εκπροσώπου του Λευκού Οίκου δεν θα έφθανε ποτέ στο γραφείο του. Αυτό έγινε, υπέπεσε στην αντίληψή του, όταν σημειώθηκε το πυροτέχνημα του υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδος, ο οποίος τον αποκάλεσε «ψεύτη».


Αυτή τη στιγμή συμβαίνουν τόσο πολλά πράγματα, ο Πρόεδρος είναι πολύ απασχολημένος με τα προσωπικά του προβλήματα και συνεπώς οι ελληνοτουρκικές σχέσεις ή το Κυπριακό μπορεί να μη φαίνονται καν στο δικό του ραντάρ».


­ Ποια είναι η δική σας άποψη για τις δηλώσεις Πάγκαλου;


«Πιστεύω ότι είχε δίκιο που θύμωσε και διαμαρτυρήθηκε τόσο έντονα. Πιστεύω όμως ότι ήταν λάθος να χρησιμοποιήσει τη συγκεκριμένη φράση και να εξαπολύσει μια τόσο προσωπική επίθεση εναντίον του προέδρου Κλίντον. Αν μη τι άλλο θεωρώ ότι ο Πρόεδρος θέλει να βοηθήσει στο Κυπριακό και έχει ξοδέψει χρόνο και ενέργεια για το θέμα αυτό».


­ Ενα από τα ερωτήματα που συζητούνται τελευταία είναι το κατά πόσον οι Ελληνοαμερικανοί εξασφαλίζουν τελικά τίποτε ως αντάλλαγμα για την οικονομική ενίσχυση διαφόρων υποψηφίων.


«Κατ’ αρχήν δεν μπορείς να αγοράσεις την αμερικανική εξωτερική πολιτική. Πιστεύω όμως ότι ο κ. Κλίντον πραγματικά δεν ξεχνάει τις υποσχέσεις του στους Ελληνοαμερικανούς, αλλά πρέπει και αυτοί να διατηρούν το ενδιαφέρον του με συστηματικές επαφές με τον Λευκό Οίκο».


­ Αντιλαμβάνομαι ότι η υπόθεση Λιουίνσκι έχει πλέον μια πολύ κρίσιμη τροπή. Ποια είναι η δική σας εκτίμηση;


«Πρόκειται για μια υπόθεση που δεν θα τελειώσει εκτός αν ο Πρόεδρος αποφασίσει να μιλήσει στον αμερικανικό λαό και να του αποκαλύψει όλη την αλήθεια. Αν το κάνει αυτό, ο κόσμος πιστεύω ότι θα τον συγχωρήσει και το όλο επεισόδιο θα ξεφουσκώσει.


Αν όμως η νομική διαδικασία συνεχισθεί, θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι ο ειδικός ανακριτής Κένεθ Σταρ θα δώσει την αναφορά του στο Κογκρέσο τον Σεπτέμβριο και η αρμόδια Επιτροπή Δικαιοσύνης θα προχωρήσει σε ακροάσεις για την εκδίωξη του κ. Κλίντον από τη θέση του. Δεν πιστεύω ότι θα χάσει τη δουλειά του, ότι θα παραιτηθεί ή θα εκδιωχθεί, αλλά είναι ένας πραγματικά «ανάπηρος» πρόεδρος για το υπόλοιπο της θητείας του».


­ Από όσα εσείς ζήσατε και ξέρετε, πιστεύετε ότι δεν έχει πει ακόμη όλη την αλήθεια;


«Θεωρώ ότι υπάρχουν ακόμη πολλά ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν. Δεν θέλω να πω κάτι περισσότερο».


­ Εν πάση περιπτώσει, εξ όσων γνωρίζετε νομίζετε ότι οι διάφορες «αποκαλύψεις» για τη σεξουαλική ζωή του Προέδρου έχουν κάποια βάση;


«Ο Κένεθ Σταρ έχει συγκεντρώσει πάρα πάρα πολλά στοιχεία που είναι άκρως ενοχοποιητικά. Θα είναι πολύ δύσκολο για τον Πρόεδρο να επιμείνει σε όσα ισχυρίστηκε στην κατάθεσή του για την υπόθεση της Πόλα Τζόουνς υπό το φως των στοιχείων που έχει συγκεντρώσει ο Σταρ».


­ Ησασταν ο πρώτος που μίλησε για τον κίνδυνο να φθάσουμε στη διαδικασία εκδίωξης του Προέδρου. Πολλοί σας επιτέθηκαν τότε ότι βιαστήκατε και ότι δείξατε αγνωμοσύνη έναντι του πρώην αφεντικού σας. Υποθέτω ότι τώρα νιώθετε κάπως δικαιωμένος.


«(γελάει) Δεν νιώθω ικανοποίηση γιατί αυτή η ιστορία έχει τραβήξει πολύ και ταλαιπωρεί τη χώρα. Πρέπει όμως να πω ότι κλήθηκα τότε να εκφέρω την εκτίμησή μου, το έκανα και τώρα διαπιστώνουμε ότι η υπόθεση παίρνει την τροπή που τότε προέβλεψα».


Οι Ελληνοαμερικανοί για Κλίντον – Πάγκαλο


Οι δύο πλέον επιφανείς υποστηρικτές του Μπίλ Κλίντον είναι ο κ. Αντζελο Τσακόπουλος, επιχειρηματίας από την Καλιφόρνια ο οποίος συγκέντρωσε συνολικά πάνω από 2 εκατ. δολάρια για την εκστρατεία του 1996, και ο κ. Φιλ Κρίστοφερ, ελληνοκυπριακής καταγωγής επιχειρηματίας από τη Νέα Υόρκη. Στο ερώτημα αν νιώθουν προδομένοι από τον κ. Κλίντον, ο κ. Τσακόπουλος υποστηρίζει ότι «ο Πρόεδρος έχει μεν τις σωστές απόψεις αλλά καθοδηγείται συχνά από τη γραφειοκρατία, η οποία έχει σαφώς φιλοτουρκικές απόψεις. Ο ίδιος έχει να ασχοληθεί με ένα εύρος από τα προσωπικά του προβλήματα ως την Κίνα και τα πετρέλαια της Κασπίας και συνεπώς είναι πολύ δύσκολο να επικεντρωθεί στα θέματα που μας αφορούν».


Ο κ. Κρίστοφερ υπολογίζει ότι οι συνεισφορές του σε διαφόρους υποψηφίους τα τελευταία 24 χρόνια αποτελούν μια «μικρή περιουσία» και μας καλεί να σκεφθούμε πόσο πιο φιλοτουρκική θα ήταν η αμερικανική πολιτική αν δεν υπήρχε το ελληνοαμερικανικό λόμπι. Εκφράζει τη βαθύτατη απογοήτευσή του γιατί πράγματι ο Κλίντον «πρόδωσε τις υποσχέσεις που έδωσε το 1991 και τελικά είναι και αυτός όπως όλοι οι προκάτοχοί του».


Παράλληλα παραδέχεται ότι οι θέσεις της γραφειοκρατίας είναι δεδομένα φιλοτουρκικές και πιστεύει ότι σε αυτό παίζει μεγάλο ρόλο το γεγονός ότι η Τουρκία «είναι ο τρίτος μεγαλύτερος αγοραστής αμερικανικού πολεμικού υλικού στον κόσμο. Η αμερικανική οικονομία είναι απολύτως εξαρτημένη από τις πωλήσεις όπλων και ισχυροί παράγοντες βλέπουν την Τουρκία σαν ένα χρυσωρυχείο».


Ο κ. Τσακόπουλος πιστεύει ότι ο έλληνας υπουργός επεσήμανε με τις δηλώσεις του «ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα διότι η αμερικανική πολιτική της πλήρους ανοχής έναντι της Αγκυρας μπορεί τελικά να οδηγήσει σε έναν πόλεμο. Ο κ. Πάγκαλος έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου γιατί οι αρμόδιοι της Ουάσιγκτον δεν καταλαβαίνουν πόσο λίγο απέχουμε από μια σύγκρουση». Ο κ. Κρίστοφερ είναι πολύ πιο επικριτικός έναντι του κ. Πάγκαλου γιατί «ναι μεν διατύπωσε την αγανάκτηση που όλοι νιώθουμε, αλλά οι δηλώσεις του δεν άρμοζαν σε έναν υπουργό Εξωτερικών». Οσο για την ιδέα των συνεισφορών στις ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις αντί για τις εκστρατείες πολιτικών υποψηφίων, ο κ. Τσακόπουλος τη χαρακτηρίζει «ανάξια συζητήσεως και επικίνδυνη» και ο κ. Κρίστοφερ επιμένει ότι αυτό που έχει σημασία είναι η ενεργός συμμετοχή των Ελληνοαμερικανών στο πολιτικό παιχνίδι. «Εμφανίζονται τώρα διάφοροι σύλλογοι που απειλούν, μετά τις δηλώσεις Πάγκαλου, ότι θα μποϊκοτάρουν τις εκδηλώσεις που κάνουμε για να μαζέψουμε χρήματα για υποψηφίους» αναφέρει χαρακτηριστικά.


Ο ελληνοκυπριακής καταγωγής επιχειρηματίας θίγει όμως και ένα πολύ πιο σημαντικό ζήτημα. Κατά την άποψή του, η δήλωση Πάγκαλου δεν αναφερόταν τόσο στις ψεύτικες υποσχέσεις του Κλίντον όσο στις «αφόρητες πιέσεις που δέχονται η Αθήνα και η Λευκωσία για τους πυραύλους S-300. Εδώ πλέον έχουμε μια ταύτιση 100% του εβραϊκού και του τουρκικού λόμπι. Το εβραϊκό λόμπι είναι τώρα το τουρκικό λόμπι και μαζί προσπαθούν να εμποδίσουν και να σταματήσουν με κάθε τρόπο την εγκατάσταση των S-300 γιατί πιστεύουν ότι το εν λόγω σύστημα θα μπορεί να επιτηρεί τις κινήσεις των ισραηλινών αεροσκαφών στην Ανατολική Μεσόγειο».