Για μια μεγάλη παράσταση, πιθανώς μία από τις τελευταίες, προετοιμάζεται πλέον ο Πρωθυπουργός. Εν όψει αυτής, τις αμέσως επόμενες εβδομάδες ο κ. Αλέξης Τσίπρας θα προβάρει εντατικά τον ρόλο που άρχισε να ονειρεύεται αφότου εγκατέλειψε το πρώτο μεγάλο του όραμα, εκείνο της αλλαγής της Ευρώπης.
Πλέον στο Μέγαρο Μαξίμου όλοι σκέφτονται μια ημερομηνία σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα και κάποιες άλλες σε μεσοπρόθεσμο: η πρώτη αφορά την περιβόητη ημερολογιακή λήξη του τρέχοντος προγράμματος στήριξης στις 20 Αυγούστου, κατά την οποία ο κ. Τσίπρας φιλοδοξεί να εμφανιστεί πανηγυρικά ως «ο Πρωθυπουργός που έβγαλε τη χώρα από τα μνημόνια».
Οι υπόλοιπες σχετίζονται με το πότε θα γίνουν οι εκλογές.
Εν όψει αυτών, η κυβέρνηση έχει περιέλθει σε μια συνθήκη δυσμενή, από την οποία δύσκολα φαίνεται ότι θα κατορθώσει να διαφύγει. Με τις εν κενώ απειλές του κ. Πάνου Καμμένου και των ΑΝΕΛ για ανατροπή της πλειοψηφίας και την ταυτόχρονη ανοχή εκ μέρους του κ. Τσίπρα, η όποια αξιοπιστία έχει καταβαραθρωθεί.
Οι περισσότεροι γνωρίζουν ή εκτιμούν με βεβαιότητα ότι το παιχνίδι μεταξύ των κυβερνητικών εταίρων έχει φτάσει σε ένα οριακό σημείο και ότι μεταξύ τους αναζητούν απλώς μια μεθόδευση, μέσω της οποίας θα επιδιώξουν να διαμορφώσουν το πολιτικό περιβάλλον στον δρόμο προς τις εκλογές.
Το παιχνίδι αυτό είχε ξεκινήσει με την ανακίνηση του ζητήματος των Σκοπίων. Και στο φόντο της απόπειρας να καταστρωθεί ένα στοιχειώδες εκλογικό σχέδιο σήμερα εξακολουθεί να βρίσκεται το εθνικό θέμα.
Επειτα από τις αναπροσαρμογές των χρονοδιαγραμμάτων από τον κ. Ζόραν Ζάεφ και τον προσδιορισμό του χρόνου τελικών διαδικασιών στις αρχές του 2019, στην Αθήνα φαίνεται ότι θα αρχίσουν να κινούνται με βάση τη γνωστή και αγαπημένη τακτική της καθυστέρησης. Από τη στιγμή δε κατά την οποία η συμφωνία για το Σκοπιανό δεν πρόκειται, κατά τα φαινόμενα, να έλθει στην ελληνική Βουλή πριν από τα τέλη Ιανουαρίου 2019, στα κυβερνητικά γραφεία αλλά και στα επιτελεία των κομμάτων της αντιπολίτευσης έχουν αρχίσει να μελετώνται σενάρια, μεθοδεύσεις και αντιδράσεις.
Υπό τους όρους αυτούς, από το καλοκαίρι και έπειτα αναμένεται ότι ο κ. Τσίπρας θα συνεχίσει στον δρόμο που έχει χαράξει. Αφενός θα επιχειρεί να εμφανίζεται ο ίδιος ως ρεαλιστής, αποτελεσματικός και αποφασισμένος ηγέτης (ένα προφίλ που καλλιεργείται γι’ αυτόν και στην Ευρώπη από συγκεκριμένα κέντρα). Αφετέρου στο εσωτερικό θα οδηγεί την αντιπαράθεση στα άκρα, ακόμη και με όχημα το εθνικό θέμα ή οτιδήποτε άλλο ανακύψει στην πορεία.
Το ερώτημα υπό αυτές τις συνθήκες, και καθώς είναι σαφές ότι η κυβέρνηση δεν έχει πλέον πολλά να παρουσιάσει πέρα από κάποιες τελικές διευθετήσεις, είναι ο χρόνος των εκλογών.

Οι ημερομηνίες στις ατζέντες

Τα βασικά σενάρια είναι δύο. Και αμφότερα έχουν στον πυρήνα τους την υπονομευτική λογική της μετάθεσης ευθυνών και εκκρεμοτήτων στην επόμενη κυβέρνηση.
Σύμφωνα με όσα αφήνουν να εννοηθούν στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, οι νέες ημερομηνίες και τα χρονοδιαγράμματα του Σκοπιανού ενισχύουν το σενάριο της προκήρυξης εκλογών για τις αρχές του έτους, πιθανώς δε σε μια σημαδιακή ημερομηνία κοντά στις 25 Ιανουαρίου, οπότε και θα συμπληρώνονται τέσσερα χρόνια από την πρώτη εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ. Η Κυριακή 27 Ιανουαρίου 2019 είναι μια ημερομηνία με τέτοια χαρακτηριστικά και σύμφωνα με πληροφορίες είναι ήδη σημειωμένη στις ατζέντες των επιτελείων της αντιπολίτευσης.
Ενα τέτοιο χρονοδιάγραμμα προσφέρει στον κ. Τσίπρα την ευκαιρία να προσφύγει σε εκλογές έχοντας χορηγήσει κάποια επιδόματα και παροχές περί τα τέλη του έτους και παράλληλα καλλιεργώντας προσδοκίες για περισσότερα. Ταυτοχρόνως θα κατηγορεί τη ΝΔ και τον κ. Κυριάκο Μητσοτάκη για τις μειώσεις των συντάξεων, την αύξηση του ΦΠΑ στα νησιά (έπειτα από την εξάμηνη αναστολή προ ημερών) ή θα θέτει εκβιαστικά διλήμματα με το Σκοπιανό σε εκκρεμότητα.

Το σενάριο της επίσπευσης

Το δεύτερο σενάριο που αρχίζει να συζητείται είναι εκείνο της επίσπευσης. Και εξαρτάται από παραμέτρους οι οποίες ακόμη δεν έχουν αναδειχθεί.
Οσο η πολιτική συζήτηση περιστρέφεται γύρω από το Σκοπιανό ή τις αντιφατικές και ιδιόμορφες παρεμβάσεις του κ. Καμμένου, υπάρχουν κάποια δεδομένα τα οποία ενδέχεται να έχουν καταλυτική επίδραση στις πολιτικές αποφάσεις.
Μεταξύ αυτών, κυρίαρχο στοιχείο είναι η πορεία των φορολογικών εσόδων.
Εν αναμονή της 21ης Αυγούστου και της εξόδου από το Μνημόνιο, κάποιοι οικονομικοί παράγοντες έχουν το βλέμμα στραμμένο στις ανακοινώσεις, οι οποίες αναμένονται την ίδια περίπου εποχή, και ειδικά στα στοιχεία για τα έσοδα.
Σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής εκθέσεις, στο πρώτο πεντάμηνο οι στόχοι είχαν επιτευχθεί. Ομως στα τελευταία στοιχεία του Μαΐου καταγράφηκε μια σημαντική αθροιστική υστέρηση της τάξεως των 300 εκατ. ευρώ.
Μια ενδεχόμενη επιβεβαίωση αυτής της τάσης θα καταστήσει την τήρηση του προϋπολογισμού ανέφικτη και θα ανατρέψει όλον τον σχεδιασμό του κ. Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ.
Σε μια τέτοια περίπτωση, η προκήρυξη εκλογών για το φθινόπωρο με κάποια από τις υπάρχουσες αφορμές (σχέση με ΑΝΕΛ, συζήτηση με δανειστές για αναστολή της περικοπής των συντάξεων, εθνικά θέματα εν γένει κ.ά.) θεωρείται πιθανή. Κάποιοι υπενθυμίζουν, δε, ότι με παρεμφερή αφορμή είχε προκηρύξει εκλογές ο κ. Κώστας Καραμανλής το 2007 (όταν τις κέρδισε) και το 2009 (όταν απέδρασε).

Το ενδιαφέρον στις διαθέσεις Τσακαλώτου

Το ότι η κυβέρνηση κινείται πλέον σε προεκλογικούς ρυθμούς είναι περισσότερο από προφανές. Εγινε αισθητό κατά τη διάρκεια της προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση στη Βουλή την προηγούμενη Πέμπτη, όπου κυριάρχησε η πρωτόγνωρα σφοδρή σύγκρουση του κ. Τσίπρα με τον κ. Μητσοτάκη.

Με δεδομένο ότι τίποτε δεν προμηνύει μια στροφή στη μετριοπάθεια τους επόμενους μήνες, πολλοί είναι εκείνοι οι οποίοι εφιστούν την προσοχή στις κινήσεις του κ. Αλέξη Τσίπρα μετά την 21η Αυγούστου, καθώς και στους συσχετισμούς δυνάμεων στο εσωτερικό της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ.
Κάτω από αυτό το πρίσμα, το ενδιαφέρον στρέφεται και πάλι στον ρόλο και στις εκδηλώσεις διαθέσεων του υπουργού Οικονομικών κ. Ευκλείδη Τσακαλώτου.
Κάποιοι διέκριναν στην «επανεμφάνισή» του στη Βουλή, την προηγούμενη Πέμπτη, ηγετικά χαρακτηριστικά, είτε εν όψει εκλογών είτε εν είδει επιβεβαίωσης ότι μεταξύ Πρωθυπουργού και υπουργού υπάρχει μια απόσταση, με ό,τι αυτό μπορεί να σημάνει για την επόμενη μέρα στο κόμμα.
Σε κάθε περίπτωση, η 21 Αυγούστου έχει τη σημασία της και ως προς το συγκεκριμένο ζήτημα. Εξ αντικειμένου, η αποστολή του κ. Τσακαλώτου στο υπουργείο Οικονομικών ολοκληρώνεται και το υπό εξέταση θέμα είναι αν θα παραμείνει στη θέση του ή αν θα υπάρξουν άλλου τύπου εξελίξεις μέσω ενός τελευταίου ανασχηματισμού – αν υπάρξει χρόνος…

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ