Επί είκοσι πέντε χρόνια ο Ελληνισμός τρέφεται με αυταπάτες ή φρούδες ελπίδες για μια δίκαιη λύση του Κυπριακού, η οποία θα προέλθει από ενέργειες τρίτων. Αμερικανοί πρόεδροι διατείνονται ότι θα αποτελέσουν τάχα τον καταλύτη επίλυσής του. Ενώ κάπου δύο δωδεκάδες μεσολαβητών, Αμερικανών και Ευρωπαίων, διαδεχομένων αλλήλους, ο εκάστοτε επόμενος λόγω αποτυχίας του προηγουμένου, βαυκαλίζονται κάθε φορά ότι θα λύσουν το πρόβλημα. Επί παραλλήλων δρόμων και η Διεθνής Κοινότητα σέρνεται δώθε – κείθε με ποικίλα σχέδια και «ιδέες» των Γενικών της Γραμματέων. Τις τελευταίες εβδομάδες φαίνεται να υπάρχει μια κορύφωση των κινήσεων η οποία αποβλέπει σε «κλείσιμο» του θέματος.
Ολες ανεξαιρέτως οι «πρωτοβουλίες» χαρακτηρίζονται από το στοιχείο της σκόπιμης αγνόησης της ουσίας και της πραγματικότητας του Κυπριακού. Από την πλευρά τους οι αναλαμβάνοντες να το επιλύσουν, προεξοφλώντας προφανώς την αποτυχία τους, το εμφανίζουν ως περίπλοκο, παμμέγιστο και ένα είδος 13ου άθλου του Ηρακλέους που συνοψίζει τις δυσκολίες και το μέγεθος όλων μαζί και των δώδεκα του μύθου. Ο νυν μάλιστα, ο κ. Χόλμπρουκ, μαξιμαλιστής κατ’ επάγγελμα, ισχυρίζεται ότι θα χρειασθεί πέντε ή και περισσότερα χρόνια για να το επιλύσει!
Η άποψη ωστόσο των τρίτων για τη φύση του Κυπριακού θα είχε μικρότερη σημασία και λιγότερες επιπτώσεις, αν δεν εμφυτεύονταν αυτούσια στους ημετέρους οι οποίοι βρίσκουν στη λεγόμενη διεθνή κινητικότητα το άλλοθι της δικής τους αδράνειας και αβουλίας. Παγιδευθήκαμε Ελλαδίτες και Κύπριοι στο επώνυμο παραμύθι της αποκαλούμενης διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας (τάχα ομοσπονδίας) με ενιαία (αν είναι δυνατόν!) κυριαρχία, διεθνή προσωπικότητα και ιθαγένεια. Και αυτό το αλλόκοτο κατασκεύασμα το αναδείξαμε στρατηγική μας επιδίωξη. Δεν χωράει αμφιβολία ότι «αυτός που θέλει να γελιέται βρίσκει και τόνε γελούν». Ετσι συρθήκαμε και παρασυρθήκαμε στην κατεύθυνση που επιδιώκει ο εχθρός και οι κηδεμόνες του.
Ι Και όμως το ζήτημα είναι καθαρό και κρυστάλλινο: α. Στην Κύπρο υπάρχει πρόβλημα εισβολής και κατοχής από ξένη χώρα. Δηλαδή κατά της Κύπρου, κράτους κυρίαρχου και ανεξαρτήτου, μέλους των Η.Ε., έγιναν στρατιωτικές επιχειρήσεις τρίτης χώρας και μάλιστα εγγυήτριας της ακεραιότητας και της ανεξαρτησίας της. Δηλαδή κηρύχθηκε και διεξήχθη πόλεμος. Επομένως παραβιάστηκαν οι αρχές και οι κανόνες του διεθνούς δικαίου και των συναφών συνθηκών, που εξακολουθούν, εφόσον συνεχίζεται η στρατιωτική κατοχή, να παραβιάζονται κατά συρροήν και κατ’ εξακολούθηση. Αυτή είναι η ουσία του Κυπριακού. Κάθε άλλη εκδοχή συνιστά αλλοίωση, στρέβλωση και τελικά εξωραϊσμό της στυγνής και απαίσιας πραγματικότητας, η οποία όμως είναι απλή όσο στην αριθμητική το 1 + 1 = 2.
β. Η κατοχική δύναμη στην Κύπρο επεκαλέσθη ως πρόσχημα την προστασία της μειονότητάς της για να εισβάλει στη Μεγαλόνησο. Πρόκειται για τερατολογία ευθέως αντίθετη στο διεθνές δικαιικό σύστημα. Αν μάλιστα δει κανείς ότι οι μισοί τουλάχιστον Τουρκοκύπριοι, υπέρ των οποίων υποτίθεται ενήργησαν και εξακολουθούν να ενεργούν οι εισβολείς, εγκατέλειψαν τα κατεχόμενα έμφοβοι και αηδιασμένοι από τα δρώμενα των δυνάμεων κατοχής και μετανάστευσαν εκτός Κύπρου, αντιλαμβάνεται την πελώρια απάτη του ισχυρισμού.
Δυστυχώς ο ισχυρισμός αυτός με την ψευδή πορφύρα περί δήθεν «εμφύλιας διαμάχης», αντιστάσεως μη ούσης, έχει γίνει πιστευτός. Επειδή «αταλαίπωρος τοις πολλοίς η ζήτησις της αληθείας» (Θουκυδίδης), είναι φοβερό πόσο λίγο μετρούν οι διαπλεκόμενοι σε λύσεις διεθνών διαφορών τις συνέπειες που θα μπορούσε να έχει και για τις δικές τους χώρες η τυχόν αναγνώριση επεμβατικού δικαιώματος στην όποια μητρόπολη υπέρ της όποιας μειονότητάς της σε τρίτη χώρα. Η στατιστική μας λέει ότι από τα 189 κράτη – μέλη των Η.Ε. μονάχα 14 είναι μονοεθνικά και ως τέτοια θεωρούνται όσα έχουν μειονότητες κάτω του 10% του πληθυσμού τους.
γ. Πέρα όμως από την ποδοπάτηση της διεθνούς νομιμότητας υπάρχει η προκλητική παραβίαση των αμερικανικών νόμων (πρβλ. σχετικά την πολύ ρεαλιστική και εξαιρετικά εύστοχη ανάλυση του καθηγητή Ν. Σταύρου από την Ουάσιγκτον, «Ελευθεροτυπία» 30.3.98). Πρόκειται ιδίως για τον νόμο περί των «Εξωτερικών Στρατιωτικών Πωλήσεων» που απαγορεύει τη χρήση αμερικανικών οπλικών συστημάτων για επιθετικούς σκοπούς.
ΙΙ Το νομικό πλαίσιο του Κυπριακού είναι αυτό. Ανάλογο πρέπει να είναι και το δικαιοπολιτικό. Δυστυχώς όσοι ασχολούνται με τον χειρισμό του είναι καθ’ ολοκληρίαν ξένοι με μια τέτοια προσέγγιση.
Ακόμη πιο ανησυχαστικό είναι ότι έχουμε εμείς οι ίδιοι απομακρυνθεί από την πραγματικότητα και την αλήθεια και δεχόμεθα ως «παρακλήτους» εκείνους που πάνε να «δέσουν» και όχι να λύσουν το Κυπριακό.
Ο πολυτάλαντος και πολύκροτος αμερικανός επιδιαιτητής εν ονόματι αρχών ξένων προς το διεθνές αλλά και το αμερικανικό δίκαιο φέρεται εντεταλμένος και αποφασισμένος να προωθήσει ρυθμίσεις άσχετες με την ουσία του προβλήματος όπως το περιγράψαμε.
Ο άνθρωπος έχει άλλους στόχους που αφορούν τα γεωστρατηγικά στην πραγματικότητα και αυτά κακώς νοούμενα συμφέροντα της χώρας του, τα οποία ταυτίζει, ως μη ώφειλε, με τα εθνικά συμφέροντα της Τουρκίας. Είναι βέβαιο ότι ο κ. Χόλμπρουκ ενορχηστρώνει και συντονίζει αυτή την ώρα μια μαζική αμερικανική προσπάθεια πολλαπλής στήριξης του καθεστώτος της Αγκυρας «παντί σθένει». Η στήριξη αυτή επιχειρείται με πειθαναγκασμό της Ελλάδος και της Κύπρου να ενδώσουν στις απαιτήσεις του τουρκικού επεκτατισμού με την περαιτέρω αποδυνάμωση της Κυπριακής Δημοκρατίας και τη συρρίκνωση των ελλαδικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στο Αιγαίο αλλά και στη Θράκη (όρα το πρόσφατο σενάριο ελληνοτουρκικού πολέμου με επίκεντρο τη Θράκη το 2003, του, όπως λέγεται, έγκυρου Ιδρύματος Στρατηγικών Μελετών RAND). Παράλληλα αξιώνεται η άρση των πάσης φύσεως ελλαδικών επιφυλάξεων και δικαιωμάτων αναφορικά με την Τουρκία έναντι της ΕΕ. Ενώ ασκείται καταπελτώδης αμερικανική πίεση στο ευρωενωσιακό Διευθυντήριο να ανοίξει της ενταξιακές διαδικασίες υπέρ της Τουρκίας, που έχει αυτή την ώρα στρατηγικό της στόχο την ένταξη.
Ταυτόχρονα επιχειρείται από αμερικανικής πλευράς η διασύνδεση του παραπάνω στόχου με την ένταξη της Κύπρου και η εμπλοκή – περιπλοκή φυσικά της τελευταίας στη δίνη των τουρκικών συμφερόντων.
Οι αμερικανοτουρκικοί εκβιασμοί αποβλέπουν στη νομιμοποίηση των τετελεσμένων της εισβολής και στην παραπέρα προώθηση των τουρκικών επιδιώξεων, οι οποίες αναδιατυπωμένες εκσυγχρονίστηκαν πρόσφατα ως εξής: «Η Ζυρίχη διαμόρφωσε δίπτυχη ισορροπία, ενδοκυπριακή – δικοινοτική αφενός και αφετέρου ευρύτερη ελλαδοτουρκική»! Μέσα στον αδυσώπητο καταιονισμό των αμερικανικών εκβιασμών και συγχύσεων μπαίνουν τα βάναυσα επινοήματα του κ. επιδιαιτητού για «δύο οντότητες», πολιτική ισοτιμία των δύο κοινοτήτων κ.ά. Το πώς θα μπει η Κύπρος στην ΕΕ; Απλούστατα όπως μπήκε η άλλοτε Δυτική Γερμανία και όταν η Ανατολική ενσωματώθηκε σε αυτήν, μπήκε αυτόματα και εκείνη. Η εχθρική κατοχή δεν δημιουργεί ποτέ και πουθενά δίκαιο και επομένως το τουρκοκρατούμενο κομμάτι της μιας και αδιαίρετης Κυπριακής Δημοκρατίας θα μπει ευθύς ως απελευθερωθεί από τις ξένες κατοχικές δυνάμεις.
ΙΙΙ Στην αγχώδη αναζήτηση νέων όρων και νεοφανών μεθοδεύσεων προκειμένου να δικαιολογούν τα αδικαιολόγητα και να νομιμοποιούν τα αθέμιτα εφεύραν μεταξύ άλλων και τα περιβόητα ΜΟΕ. Στο διπλωματικό λεξιλόγιο του επιδιαιτητού αυτά είναι ψωμοτύρι. Εναρμονισμένος απολύτως προχθές ο επισκέπτης μας κ. Κόεν. Κατά την ειδησεογραφία της ημέρας ο υψηλός ξένος μάς ζήτησε: α) Να προχωρήσουμε στα ΜΟΕ. Ο αμερικανός αξιωματούχος προσποιείται ότι δεν γνωρίζει πως τα ΜΟΕ ακολουθούν τη λύση ενός προβλήματος και είναι αδιανόητο να προηγούνται από αυτήν. Αυτό θα έμοιαζε με σπίτι που αρχίζει να χτίζεται όχι από τα θεμέλια και τους τοίχους αλλά από τη στέγη!
β) Μας μετέφερε το «ιδιαίτερο ενδιαφέρον» του κ. Κλίντον για το εξοπλιστικό μας πρόγραμμα να προτιμήσουμε… αμερικανικές εταιρείες! (έμπορος όπλων πρώτης τάξεως), και γ) φαρμακερότερο να πιέσουμε τη Λευκωσία να ματαιώσει την αγορά των S-300.
Η σοβαρότερη απόφαση του Ελληνισμού από την εισβολή του Αττίλα και εδώ είναι αυτή. Απόδειξη ότι επί μήνες εχθροί και «φίλοι» προσπαθούν να μας εξαναγκάσουν σε υπαναχώρηση. Αν το επιτύχουν, θα πετύχουν όχι μόνο το ήμισυ του παντός αλλά το παν. Από εκεί και πέρα η ελληνική αποτρεπτική αξιοπιστία θα μηδενισθεί για μακρύ χρόνο, χωρίς καμία ορατή δυνατότητα ανάκαμψης.
Η σπουδή των διαφόρων «σπουδαρχιδών» που πηγαινοέρχεται στη γη μας αυτόν τον καιρό, και ιδίως αυτού του νεο-Αλκιβιάδη κ. Χόλμπρουκ, πρέπει να μας εμπνεύσει δυσπιστία και μεγάλη καχυποψία. Οι άνθρωποι αυτοί δεν θέλουν το καλό μας. Θέλουν να μας «τσουβαλιάσουν». Υπάρχουμε πιστοί και ανιδιοτελείς σύμμαχοι της μεγάλης χώρας τους επί χρόνια. Δεν μας συμπεριφέρθηκαν όμως ως συμμάχους. Μάλλον μας μεταχειρίστηκαν ως υποτελείς. Δεν είναι αποκλειστικά υπαίτιοι της όλης συμπεριφοράς τους. Οχι λίγες φορές την προκάλεσε η δουλικότητα του εγχώριου κατεστημένου, έστω και αν αυτό δεν εξέφραζε την έμφυτη περηφάνια του λαού μας. Το μήνυμα που πρέπει να δώσουμε στους αμερικανούς φίλους μας θα μπορούσε να είναι μια επανάληψη του όρκου των Καταλανών προς τους ισπανούς βασιλιάδες τον 15 αι.: «Εμείς, που είμαστε τόσο καλοί όσο εσείς, ορκιζόμαστε σε σας, που δεν είστε καλύτεροι από μας, να σας δεχθούμε (βασιλιά μας και ανώτατο άρχοντά μας) με την προϋπόθεση ότι θα φυλάττετε όλες τις ελευθερίες και τους νόμους μας: αν όμως δεν, ΔΕΝ»!
IV Υπό τα παραπάνω δεδομένα συνοψίζουμε:
Πρώτον: Η τοποθέτηση των S-300 είναι φυσικό, αναφαίρετο και απαράγραπτο δικαίωμα άμυνας της Κύπρου. Κανείς δεν νομιμοποιείται, Ελλαδίτης ή Κύπριος, να το διαπραγματευθεί και να το απαλλοτριώσει. Τυχόν ματαίωση θα έχει καταστροφικές συνέπειες για την Κύπρο και την Ελλάδα. Ενδεχόμενη μεταφορά τους στην Ελλάδα θα ισοδυναμούσε με τη μεταφορά της μεραρχίας το ’67 από την Κύπρο στην Ελλάδα.
Δεύτερον: Η ενεστώσα κατάσταση στην Κύπρο και στις ελληνοτουρκικές εκκρεμότητες δεν είναι καλή, αλλά κάθε αποδοχή διαιτητικών οδηγιών θα την καταστήσει χειρότερη έως χείριστη, αν συμβεί τώρα, που ο επιδιαιτητής έχει σαφή και μη αποκρυπτόμενο στόχο να ενισχύσει στρατιωτικοπολιτικά την Αγκυρα.
«Αίσχιον έχοντες αφαιρεθήναι ή κτωμένους ατυχήσαι» (Θουκυδίδης). Είναι δηλαδή μεγαλύτερη ντροπή να αφήσει κανείς να του πάρουν αυτό που έχει, παρά να αποτύχει ενώ προσπαθεί να αποχτήσει κάτι.
Τρίτον: Η άμεση αποκατάσταση του οπλικού μας ισοζυγίου με την Τουρκία και η ανταγωνιστική άσκηση μιας σώφρονος και αποφασιστικής αποτρεπτικής στρατηγικής ισχύος είναι το μόνο αποτελεσματικό μας μέσο.
Τέταρτον: Οι πολιτικοδιπλωματικοί μας χειρισμοί οφείλουν να κατευθυνθούν στην κατάργηση του τουρκικού μονοπωλίου προπαγάνδας στην Ουάσιγκτον, στην απομυθοποίηση των πλαστών γεωστρατηγικών διαστάσεων της Τουρκίας, στην ανάδειξη της ελληνικής γεωστρατηγικής αξίας. Στην προβολή του δικαίου μας. Εις πάσαν περίπτωση timeo Americanos et dona ferentes.
Ο κ. Στέλιος Παπαθεμελής είναι βουλευτής του ΠαΣοΚ και πρώην υπουργός.
