Οσοι έτρεφαν ελπίδες ότι ο ΣΥΡΙΖΑ προσαρμόζεται και ότι σταδιακά μπορεί να μεταστραφεί σε ένα σοσιαλδημοκρατικό κόμμα δεν πρέπει να αισθάνονται και ιδιαίτερα ευχάριστα με τη λάσπη που εκτοξεύεται απευθείας από τα υπόγεια του Μαξίμου. Μπορεί πράγματι τα κόμματα, ως ζωντανοί οργανισμοί, να μεταλλάσσονται, να αναδιαμορφώνουν την ταυτότητά τους, ανταποκρινόμενα στις προκλήσεις της πραγματικότητας. Αρκεί να το θέλουν και να το μπορούν.
Η μνημονιακή μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ δημιούργησε αρκετές τέτοιες ψευδαισθήσεις, οι οποίες όμως απέχουν πόρρω από την πραγματικότητα. Το «εμείς ή αυτοί» δεν ήταν μια συγκυριακή επιλογή της ηγεσίας του. Ηταν και εξακολουθεί να είναι η κυρίαρχη ιδεολογικοπολιτική αντίληψη, η πραγματική κομματική ταυτότητα, όχι μόνο της ηγετικής ομάδας, αλλά και των στελεχών και ενός μεγάλου μέρους των ψηφοφόρων του.
Το μνημονιακό επίχρισμα ήταν ο απαραίτητος καταναγκασμός για χάρη της εξουσίας. Η νομή και η διαχείρισή της είναι ο συνεκτικός ιστός και όχι η επιθυμία για προσαρμογή στις ανάγκες της χώρας και της κοινωνίας. Ας μην ξεχνάμε ότι επέλεξαν ως στρατηγικό εταίρο τον κ. Καμμένο και όχι άλλες δυνάμεις που προσφέρονταν εκείνη την εποχή. Η πόλωση και ο διχασμός δεν είναι μια προσωρινή επιλογή για συγκυριακούς λόγους κομματικής επιβίωσης.
Τις πιο ακραίες πρακτικές που ακολουθούσαν την πρώτη μνημονιακή περίοδο τις συνεχίζουν και σήμερα, γιατί αυτή είναι η βαθύτερη πολιτική τους «κουλτούρα». Ετσι κατέκτησαν την εξουσία, έτσι πιστεύουν ότι μπορούν να παραμείνουν κεντρικοί παίκτες του πολιτικού παιχνιδιού. Δεν έχουν, οι περισσότεροι εξ αυτών, κανέναν δισταγμό, κανένα ηθικό όριο τη μια μέρα να συναγελάζονται με αυτούς που θεωρούν ολιγάρχες και την επόμενη να τους κατακεραυνώνουν, αν δεν υποκύψουν στις απαιτήσεις τους.
Ας μη γελιόμαστε. Η Αριστερά στην Ελλάδα, ιδιαίτερα η κομμουνιστική, είχε πάντα μια καθεστωτική λογική. Το «πήραμε την κυβέρνηση αλλά δεν πήραμε την εξουσία» της πρωθυπουργικής συζύγου δεν είναι μια τυχαία παρόρμηση της στιγμής. Είναι συνέπεια βαθύτατα εμπεδωμένης αντιδημοκρατικής αντίληψης, απόρροια κακοχωνεμένων λενινιστικών δογμάτων που ενδημούν ιδιαίτερα σε όσους ανακάλυψαν την Αριστερά την εποχή της κατάρρευσης του υπαρκτού σοσιαλισμού.
Η πάλαι ποτέ ανανεωτική Αριστερά είχε στραφεί, με όλα τα προβλήματα και τα στραβά της, στον Γκράμσι και στην έννοια της πολιτικής και ιδεολογικής ηγεμονίας. Η κομμουνιστογενής συνιστώσα του ΣΥΡΙΖΑ όμως και οι συνοδοιπόροι της εμπνέονται από τη σταλινική λογική της επιβολής και του «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα».
Το κράτος δικαίου, οι δημοκρατικοί θεσμοί, δεν αποτελούν για την ηγεσία του Μαξίμου τα θεμέλια του πολιτεύματος, αλλά διαχειρίσιμα, κατά το δοκούν, μέσα για την εξυπηρέτηση των σκοπών τους. Είτε βολεύει τις προσδοκίες μας είτε όχι, ο μνημονιακός ρεαλισμός του ΣΥΡΙΖΑ δεν συνοδεύτηκε, ποτέ και σε καμιά φάση του, με μια ανάλογη στροφή σε «συστημικό» φιλοευρωπαϊκό κόμμα.
Γιατί πέρα από τις ιδεολογικές και πολιτικές αντιλήψεις που τη διακατέχουν, η ηγεσία του γνωρίζει πολύ καλά ότι μια «σοσιαλδημοκρατική» στροφή δεν θα ήταν ανεκτή ούτε από την πλειονότητα των στελεχών του ούτε από τη διαμορφωμένη με εθνικολαϊκιστικά χαρακτηριστικά εκλογική πελατεία του.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ