Τα οφέλη από το παγκοσμιοποιημένο σύστημα και κυρίως από την αντίδραση των κεντρικών τραπεζών, οι οποίες έσπευσαν να τροφοδοτήσουν την αγορά με κεφάλαια, συσσωρεύθηκαν σχεδόν αποκλειστικά στους ήδη πλούσιους, ενώ ο μέσος οικονομικός παίκτης δεν κατάφερε να κερδίσει κάτι. Αυτή η διαδικασία ευθύνεται για την εμφάνιση φαινομένων όπως το Brexit και ο Ντόναλντ Τραμπ. Και έτσι σήμερα βιώνουμε την πρώτη μεγάλη αντιπαράθεση μετά τον Ψυχρό Πόλεμο.
Τότε η αντιπαράθεση οδήγησε στη νίκη του καπιταλισμού επί του κομμουνισμού. Σήμερα η αντιπαράθεση είναι μεταξύ παγκοσμιοποίησης και εθνικοποίησης –δηλαδή εθνικισμού. Ο εθνικισμός νικά κατά κράτος, καθώς η μία χώρα μετά την άλλη επιλέγει την εσωστρέφεια, με μια ολοένα εντονότερη τάση να κατηγορεί εξωτερικές δυνάμεις για κάθε της πρόβλημα: από τους μετανάστες μέχρι την πραγματική ή φανταστική κακή διαγωγή εμπορικών εταίρων. Οι συζητήσεις περί εμπορικής πολιτικής και προστατευτισμού πλέον φέρουν την ετικέτα του «εμπορικού πολέμου».
Οι συνέπειες ενός παγκόσμιου εμπορικού πολέμου και η πιθανότητα ο κόσμος μας να έχει αγγίξει την κορύφωση της παγκοσμιοποίησης θα έχουν αντίκτυπο πέρα από τα όρια ενός κανονικού κύκλου. Λόγω της υπερβολικής παρέμβασης των κεντρικών τραπεζών είναι ιδιαίτερα πιθανό να δούμε το τέλος της 35τούς καθοδικής τάσης στα επιτόκια, δηλαδή στην τιμή του χρήματος. Αυτό θα έχει τεράστιες συνέπειες, δεδομένου ότι ο κόσμος έχει συσσωρεύσει ένα χρέος 237 τρισ. δολαρίων χωρίς να έχει να επιδείξει ως απάντηση κάποια σημαντική ανάπτυξη.
Eνας ενδεχόμενος εμπορικός πόλεμος μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας θα αύξανε το ασφάλιστρο κινδύνου στις πιστωτικές αγορές. Αυτό θα προκαλούσε επιβράδυνση της οικονομίας, καθώς οι εταιρείες θα αντιμετώπιζαν αυξημένα κόστη χρηματοδότησης. Στη Saxo Bank προβλέπουμε ότι τα πιστωτικά spreads θα διευρυνθούν και ότι η ετήσια μεταβολή στις τιμές του χρυσού θα διατηρήσει το θετικό πρόσημο. Ωστόσο, η γενική εκτίμηση της αγοράς είναι ότι τα πιστωτικά spreads θα παραμείνουν χαμηλά, αντί να αυξηθούν, και ότι ο πληθωρισμός θα σημειώσει άνοδο.
Ο κ. Steen Jakobsen είναι επικεφαλής oικονομολόγος και επικεφαλής Επενδύσεων στη Saxo Bank.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
