Ο επιδιαιτητής των επιχωρίων πραγμάτων, ο οποίος λόγω κυπριακών εκλογών είχε αναστείλει μεσοπρόθεσμα τις γνωστές πιέσεις του για την προώθηση μιας τουρκοαμερικανικής «λύσης» στο Κυπριακό, είναι ήδη έτοιμος να τις επαναλάβει. Βεβαιότατα θα τις συσχετίσει και θα τις συζεύξει με αυτές του ελληνοτουρκικού πακέτου. Ευρισκόμεθα δηλαδή μπροστά σε έναν καταιονισμό εναλλακτικών μεν, στην ουσία όμως απαράλλακτων εξ αποτελέσματος «προτάσεων». Στη Μεγαλόνησο αποβλέπουν στη διαιώνιση των τετελεσμένων της εισβολής, ασχέτως ονόματος ή φόρμουλας. Στο Αιγαίο, στην αναγνώριση εκ μέρους μας της αμφισβήτησης του καθεστώτος του και εκείθεν στη συγκυριαρχία.
Ψευδώνυμες λύσεις υπάρχουν πολλές, για κάθε περίπτωση, για όλα τα θέματα. Γνήσια λύση υπάρχει μία: στην Κύπρο είναι ο τερματισμός της εχθρικής κατοχής (με όλα τα παρεπόμενά του). Στο Αιγαίο είναι ο σεβασμός της κυριαρχίας μας όπως επί έτη, ως τις αρχές της δεκαετίας του ’70, γίνονταν αποδεκτή αυτή η κυριαρχία από την άλλη πλευρά.
ΟΙ ασκούντες την επιδιαιτησία δυστυχώς ούτε τέτοια αποστολή έχουν ούτε τέτοια πρόθεση διακηρύσσουν. Στόχος τους είναι ο πειθαναγκασμός τού στρατιωτικά υστερούντος σε μέχρις εξαντλήσεώς του υποχωρήσεις, προκειμένου να ικανοποιήσουν τη γεωστρατηγική τους προτεραιότητα, που δεν την κρύβουν άλλωστε, και είναι ολόπλευρη στήριξη του δεινά δοκιμαζόμενου, εντούτοις, κοσμικού καθεστώτος της γείτονος. Η Αγκυρα για τριάντα τόσα χρόνια παραμένει σταθερή και αδιάλλακτη στη συμπεριφορά της την ώρα που κατά καιρούς οι ημέτεροι ενδίδουν συνειδητά ή διολισθαίνουν ανεπαισθήτως στις τουρκικές αξιώσεις. Ευθέως ή μέσω αμερικανοευρωπαϊκών παραινέσεων. Τούτο βέβαια κατά τη θεωρία των παιγνίων πολλαπλασιάζει τις τουρκικές διεκδικήσεις και καθιστά αφόρητες τις «συμμαχικές» προτροπές.
Στο επίκεντρο των γεωστρατηγικών προτεραιοτήτων στην εγγύτερη περιοχή μας «παίζει» το πετρέλαιο της Κασπίας και συνακόλουθα η οδός έλευσής του στη Δύση. Στις ΗΠΑ οι επαΐοντες αποκρούουν ως «ανόητη επιλογή» την Τουρκία, αφού ο αγωγός πρέπει να περάσει από το εκρηκτικό Ορεινό Καραμπάχ, να διασχίσει το φλεγόμενο Κουρδιστάν και να υποστεί το απαγορευτικό κόστος δύο οροσειρών. Οι ίδιοι κύκλοι, χωρίς να υποτιμούν τη Ρωσία, προτείνουν ως κατ’ εξοχήν ρεαλιστική και κοινής λογικής διέξοδο, εφικτή δε τώρα πια, το Ιράν. Στην ευκλείδειο γεωμετρία, όπως και στη ζωή, η ευθεία είναι συντομοτέρα πάσης άλλης γραμμής. Ιδωμεν!
Οι σχεδιαστές της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής θα εργασθούν να επινοήσουν, σίγουρα, άλλα επιχειρήματα για την υποτιθέμενη φανταστική αξία της χώρας τους στην εξυπηρέτηση τάχα των συμφερόντων της Δύσεως και πρωτίστως των ΗΠΑ. Αντιστάσεως μη ούσης, θα το πετύχουν.
Ωστόσο είμαστε στο σημείο όπου επίκειται κύμα πιέσεων για Κύπρο και Αιγαίο. Πρόγευση έχει ήδη δοθεί τις τελευταίες μέρες στους γνωστούς διαδρόμους της αμερικανικής πρωτεύουσας. Δύο ειδήσεις με χλωμή εσωελλαδική διάψευση αποκαλύπτουν εν εξελίξει σχέδια, ελπίζουμε χωρίς τον «ξενοδόχο», βαθύτατα αναιρετικά των εθνικών μας συμφερόντων.
Είδηση πρώτη: πάμε ή μας πάνε Χάγη. Κάποιοι αισθάνονται και ευτυχείς, γιατί το «κόλπο» μας «Χάγη εφ’ όλης της ύλης» πέρασε στη διεθνή αγορά και περιήγαγε, νομίζουν, σε αδιέξοδο τους Τούρκους. Τέτοιες «τεχνικές» δυσκολίες της Αγκυρας είναι χωρίς ιδιαίτερη σημασία, ενώ αυτόβουλη υπαγωγή σε επιδικία της συνόλου εθνικής μας κυριαρχίας είναι ακραία επικίνδυνη κίνηση. Επειδή ενός κακού μύρια έπονται, η αμερικανική πρόταση τώρα είναι: πάτε Χάγη για δύο υποθέσεις, τα Ιμια και τον εναέριο χώρο. Θα κερδίσετε εσείς τα Ιμια και οι Τούρκοι τον εναέριο χώρο. Δηλαδή εκεί που μας χρωστάγανε μας παίρνουν και το βόδι. Η συνταγή είναι άριστη, αν αντιστραφεί: ξεφωνίζεις τη μία μετά την άλλη διάφορες απίστευτες διεκδικήσεις κατά του γειτονικού κράτους. Διά της συνεχούς επαναλήψεως τις πιστεύεις εσύ και τις εμπεδώνεις στη διεθνή κοινή γνώμη. Με την προσθήκη και νεότερων καλλιεργείς και επιβάλλεις κλίμα διαφορών. Καθ’ οδόν αρχίζει να διερωτάται και «ο καθ’ ου», οι κάποιοι ηγετικοί κύκλοι στον χώρο της πολιτικής και της διανόησης πλειοδοτούν στην ανάγκη διαλόγου, συνεννόησης, συμβιβασμού. Αν ωστόσο ένα κυριαρχικό σου δικαίωμα το «διευθετήσεις» με συμβιβασμό, όλο και κάποιοι αμετανόητοι «εθνικιστές» θα σου φορτώσουν ευθύνες κλπ. Αν το «διευθετήσεις» μέσω Χάγης, κανείς δεν μπορεί ίσως να σου πει τίποτε. Δικαστήριο είναι, ένας στους δύο χάνει…
Ακόμη πιο άθλια είναι η συλλογιστική του συμψηφισμού την οποία φαίνεται επιλέγει ο επιδιαιτητής. Δεν συμψηφίζει όμως αμοιβαίες απαιτήσεις εκατέρωθεν, αλλά μονόπλευρες διεκδικήσεις της Τουρκίας. Από την περίοδο της επώδυνης εξαναγκαστικής συμβίωσης με τους απέναντι η σοφία του λαού μας: «Ο Τούρκος άμα σου δει καλό πράμα, το κρατεί και σου λέει: ε, τώρα ετούρκεψε». Ο Σουλτάνος και οι ραγιάδες σε «λίφτινγκ» νεο-οθωμανικής νοοτροπίας.
Είδηση δεύτερη: φόρμουλα Χόλμπρουκ για (νέο) Σύμφωνο μη επιθέσεως μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας. Διερωτάται κανείς πώς άνθρωποι των οδυνηρών κατά τη γνώμη μας εμπειριών του κ. Χόλμπρουκ δεν διδάχθηκαν τίποτε από την πείρα τους και τις επί χάρτου ειρηνεύσεις και επιμένουν στο ίδιο μήκος κύματος. Τα σύμφωνα μη επιθέσεως μας φτάνουν και περισσεύουν, η μη επίθεση είναι το ζητούμενο. Τι θα μπορούσε να προσθέσει άραγε ένα νέο σύμφωνο ανάμεσα στις δύο χώρες αυτήν την ώρα; Η Τουρκία δεν σεβάστηκε κανένα από τα προηγούμενα και δεν θα σεβαστεί κανένα από τα επόμενα. Οιοδήποτε σύμφωνο με την Αγκυρα είναι καθ’ ολοκληρίαν άχρηστο και εμπαικτικό. Η Τουρκία μπορεί να παραιτηθεί από την επιθετικότητά της, χωρίς να χρειάζεται περί τούτου κανένα σύμφωνο. Αν οι ΗΠΑ έχουν πρόθεση, αν οι ευρωεταίροι μας έχουν πρόθεση, μπορούν όλοι μαζί ή και χωριστά να το επιβάλουν στην Τουρκία. Ομως τέτοια πρόθεση δεν υφίσταται ούτε και σκέψη επιβολής όποιων, προβλεπομένων δε, κυρώσεων για τις παραβιάσεις της διεθνούς νομιμότητας από μέρους της. Αρα για ποιον λόγο θα υποχρεωνόταν να συμμορφωθεί σε διαφορετική συμπεριφορά. Η επιθετικότητα δεν είναι αποτέλεσμα, αλλά αίτιο. Και αν δεν αντιμετωπισθεί ως τέτοιο, δεν αντιμετωπίζεται σωστά. Αν ένα ακόμα ελληνοτουρκικό σύμφωνο θα αποτελούσε έσχατη αφέλεια, αν μια αναγωγή της Χάγης σε πανάκεια εις πείσμα του γεγονότος ότι ακόμα και στο υποτίθεται ξεκάθαρο ζήτημα οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας η νομολογία της εμφανίζει αυτά τα χρόνια παλινωδίες και επιζήμια ρευστότητα με την ολοένα και βαθύτερη διείσδυση στις αιτιολογίες της αρχής της ευθυδικίας, δηλαδή του πολιτικού παράγοντα στην τελική εκτίμηση της κρίσης, αν όλα αυτά βεβαιώνουν το επισφαλές και επικίνδυνο επιλογών που προτείνονται από τρίτους ή και κάποιες έχουν ήδη γίνει, τότε πρέπει να προσγειωθούμε στην πραγματικότητα. Να προσγειωθούμε και να ανασκουμπωθούμε για να επιταχύνουμε την οπλική μας εξισορρόπηση με τον εχθρό. Πατριωτισμός σημαίνει πατριωτισμός. Δηλαδή φιλοπατρία, δηλαδή αγάπη για την πατρίδα. Δηλαδή απόφαση υπεράσπισης της ακεραιότητάς της. Αλλα θετικά παρακολουθήματα μιας ισχυρής Ελλάδας, όπως π.χ. υγιή οικονομικά μεγέθη, αύξηση παραγωγής, βελτίωση παραγωγικότητας κλπ. παρά την όποια αφοσίωση υπηρέτησής τους δεν συνιστούν πατριωτισμό. Ταύτα, για να μη συγχέονται σκοπίμως όπλα που πρέπει να αγοράσουμε με αγγουράκια που πρέπει να πουλήσουμε. Και τούτο ποιήσαι κακείνα μη αφιέναι. Η Τουρκία έχει μια πάγια στρατηγική στόχευση εις βάρος μας και πολλαπλασιάζει συστηματικά τα στρατιωτικά της πλεονεκτήματα. Εμείς εφησυχάζουμε αυτοαφοπλιζόμενοι και ανύποπτοι μέσα στον ψευδόκοσμο των ηρεμιστικών, με τα οποία λεηλατούν τις τελευταίες αντιστάσεις μας οι επαγγελματίες δυσφημιστές παντός πατριωτικού και πάσης λογικής. Ο συνεχής εκτραχηλισμός του επιθετικού τυχοδιωκτισμού της Αγκυρας που υπακούει στα πιο βάρβαρα ένστικτα ενός απίστευτου πρωτογονισμού εκμεταλλεύεται τη δική μας βραδύτητα αποφάσεων και πράξεων για να μας προκαλεί προβλήματα εθνικής ασφάλειας.
Κανείς ωστόσο δεν μπορεί να εξηγήσει γιατί η Ελλάς στις 10.1.94 έπρεπε να κάνει τόσο ευρεία δήλωση δικαιοδοσίας στη Χάγη, όταν οι άλλες χώρες – μέλη της ΔΕΕ ήταν τόσο φειδωλές στο ίδιο θέμα. Με ποια εξάλλου «λογική» μπορεί να ερμηνευθεί η άνευ όρων προσχώρηση στις λεγόμενες νέες δομές του ΝΑΤΟ, όταν αυτές καθιστούν το Αιγαίο χώρο «κοινής ευθύνης» με την Τουρκία. Δείγμα της προϊούσας αμφισβήτησης του καθεστώτος του Αιγαίου είναι ο σχεδιαζόμενος από το «Ευρωπαϊκό σύστημα διαχείρισης της Εναέριας Κυκλοφορίας» νέος χάρτης πρόσθετων αεροδιαδρόμων που η έγκρισή του επίκειται την προσεχή εβδομάδα στην Αττάλεια και όπου επιχειρείται η ολοκληρωτική απονεύρωση του FIR Αθηνών «λόγω επικινδυνότητας της περιοχής». Αποστρέφονται τον πόλεμο, εκ του ασφαλούς, αυτοί που μπορούν να τον κάνουν. Αυτοί που δεν μπορούν να τον κάνουν λόγω αδυναμίας αποδέχονται τις συνέπειες ενός χαμένου πολέμου που δεν είναι τις περισσότερες φορές απαραίτητο να γίνει. Η επιλογή της ειρήνης είναι επιλογή μας, αλλά χωρίς ισχυρές και αποτελεσματικές ένοπλες δυνάμεις δεν μπορεί να επιλέξεις έντιμη ειρήνη. Σέρνεσαι σε ταπεινωτική.
Υπό τα δεδομένα αυτά και την παταγώδη αποτυχία όλων των προηγηθεισών προσπαθειών, διαμεσολαβήσεων κλπ. γίνεται φανερό πόσο κατεπείγουσα είναι η κάλυψη της ανάγκης εξορθολογισμού των αμυντικών μας επιλογών για απόκρουση των επεκτατικών επιδιώξεων της Αγκυρας αλλά και ενδυνάμωση του εθνικοαμυντικού μας συστήματος ώστε να είναι ικανό να επιφέρει στον εχθρό το μαζικό πρώτο πλήγμα. Το ορθό δόγμα είναι παλαιό όσο και ο κόσμος. Το συνόψισε ο βοιωτός στρατηγός Παγώνδας (Θουκυδίδης IV, 92): Επειδή με κανέναν άλλον η γειτνίαση δεν είναι τόσο επικίνδυνη όσο με αυτούς, «τοσούτω επικινδυνοτέραν ετέρων την παροίκησιν τώνδε έχομεν». Γενικώς όσοι από το θράσος που τους δίνει η υλική τους δύναμη επιτίθενται κατά των γειτόνων τους, όπως σήμερα οι Αθηναίοι, εκστρατεύουν ανετότερα εναντίον εκείνων που αδρανούν και υπερασπίζουν μόνο την πόλη τους και δεν πάνε παραέξω να αντιμετωπίσουν τους εχθρούς και αυτοί οι αποθρασυμένοι αρχίζουν το πρώτο πολεμικό κτύπημα…
«Ειώθασι τε οι ισχύος που θράσει τοις πέλας, ώσπερ Αθηναίοι νυν, επιόντες τον μεν ησυχάζοντα και εν του εαυτού μόνον αμυνόμενον αδεέστερον επιστρατεύειν, τον δε έξω όριον προαπαντώντα και ην καιρός η πολέμου άρχοντα ήσσον ετοίμως κατέχειν».
Μακάρι να ελήφθη το μήνυμα. Καιρός του ποιήσαι…
Ο κ. Στ. Παπαθεμελής είναι βουλευτής του ΠαΣοκ, τέως υπουργός.
