Την περασμένη εβδομάδα, η σχετική με τα ερευνητικά είδηση που ξεχώρισε και συζητήθηκε ήταν η ίδρυση μιας νέας εταιρείας. Οχι όμως οποιασδήποτε εταιρείας. Οπως προκύπτει από τα στοιχεία του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών, στις 22 Φεβρουαρίου 2018 συστήθηκε η εταιρεία Tesla Greece, με έδρα το Κτίριο Β του Τεχνολογικού Πάρκου Λεύκιππος του Εθνικού Κέντρου Ερευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος» στην Αγία Παρασκευή Αττικής. Με άλλα λόγια, η διάσημη εταιρεία (του ακόμη πιο διάσημου ιδρυτή της Ελον Μασκ), η οποία όχι απλώς δραστηριοποιείται στην ηλεκτροκίνηση αλλά πρωτοπορεί σε αυτό το πεδίο, αποφάσισε να μεταφέρει ένα μέρος των ερευνητικών δραστηριοτήτων της επί ελληνικού εδάφους.
Η σύσταση της εταιρείας επιβεβαιώθηκε τόσο από τον «Δημόκριτο» όσο και από τον αναπληρωτή υπουργό Ερευνας και Καινοτομίας κ. Κ. Φωτάκη, στην ανακοίνωση του οποίου σημειώνεται ότι «ένα βασικό κίνητρο για την επιλογή της Ελλάδας ήταν το εξαιρετικό επιστημονικό δυναμικό που υπάρχει στη χώρα» και πως «η ίδρυση Τμήματος R&D της Tesla στην Ελλάδα συνοδεύεται από την επιστροφή ελλήνων επιστημόνων που είναι στελέχη της».
Οι δραστηριότητες της εταιρείας που θα μεταφερθούν στην Ελλάδα είναι περιορισμένες, αλλά αυτά τα δύο γραμματάκια, το R και το D (R&D, Research and Development, έρευνα και ανάπτυξη), μίλησαν στις καρδιές όσων παροικούν την ερευνητική Ιερουσαλήμ. Και τούτο επειδή είναι κυριολεκτικά και όχι ευφημισμός. Περιγράφουν τη δραστηριότητα της εταιρείας και δεν βαφτίζουν R&D κάτι που δεν είναι. Βλέπετε, η ελληνική ερευνητική κοινότητα έχει υποφέρει από τέτοιους ευφημισμούς. Οι βιολόγοι δεν μπορούν να ξεχάσουν την εταιρεία που στη διαβόητη περίοδο του Χρηματιστηρίου αυτοανακηρυσσόταν ως εταιρεία βιοτεχνολογίας, ενώ ήταν εταιρεία εισαγωγής και εμπορίας σπόρων. Και αν κάποιοι σπόροι θα μπορούσαν ίσως να είναι προϊόντα βιοτεχνολογίας, σε καμία περίπτωση η βιοτεχνολογία δεν ήταν μέρος των δραστηριοτήτων της εταιρείας, που με τους ψευδείς ισχυρισμούς της άντλησε κεφάλαια δυσανάλογα μεγάλα για το μέγεθός της συμβάλλοντας στη δημιουργία της επώδυνης φούσκας.
Αλλά και αμέσως μετά την αμαρτωλή περίοδο του Χρηματιστηρίου, η κατάσταση δεν εμφάνισε μεγάλες βελτιώσεις. Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα κολοσσιαίων φαρμακευτικών εταιρειών του εξωτερικού που με πολλές φανφάρες ανακοίνωναν μεταφορά μέρους του R&D τους στην Ελλάδα για να αποδειχθεί ότι στην πραγματικότητα το μόνο που έκαναν ήταν να εντάσσουν και έλληνες ασθενείς στα τελευταία στάδια κλινικών μελετών για νέα φάρμακα. Στην καλύτερη περίπτωση μια τέτοια δραστηριότητα μπορεί να θεωρηθεί μέρος της ανάπτυξης ενός φαρμάκου, αλλά δεν εμπεριέχει καθόλου έρευνα, τίποτε δηλαδή που θα μπορούσε να απασχολήσει το άριστο (κατά γενική ομολογία) επιστημονικό προσωπικό της χώρας.
Εν ολίγοις, παρά το γεγονός ότι για πολλά χρόνια ακούμε διθυράμβους για το υψηλής κατάρτισης επιστημονικό δυναμικό της χώρας, βλέπαμε πολλούς επιστήμονες να αποχωρούν απογοητευμένοι για την αλλοδαπή. Ας ελπίσουμε ότι η εγκατάσταση της Tesla επί ελληνικού εδάφους θα αποτελέσει την αρχή για την παλιννόστηση των ελλήνων επιστημόνων που μαζί με τους εδώ συναδέλφους τους θα θέσουν όντως τα θεμέλια για την ανάπτυξη της οικονομίας της γνώσης.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ