1958-2018

Η χρονιά των μεγάλων επετείων (όπως αναλυτικά παρουσίασε «Το Βήμα» την περασμένη Κυριακή σε ειδικό αφιέρωμά του) θα είναι το 2018, καθώς συμπληρώνονται, μεταξύ πολλών άλλων σημαντικών γεγονότων, 100 χρόνια από τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου με τις γνωστές τραγικές συνέπειες που ακολούθησαν στην Ευρώπη και με τον φόβο ότι ανάλογες καταστάσεις μπορούν να δημιουργηθούν και σήμερα μέσα στο κλίμα του έντονου εθνικολαϊκισμού που επικρατεί. Υπάρχει όμως και μια άλλη επέτειος, η οποία μπορεί να οδηγήσει στην αποφυγή αυτού του κινδύνου, αν ληφθούν οι αναγκαίες αποφάσεις. Πρόκειται για τα 60 χρόνια από τη δημιουργία της Ενωμένης Ευρώπης. Ηταν η 1η Ιανουαρίου του 1958 που τέθηκε σε εφαρμογή η Συνθήκη της Ρώμης για την ίδρυση της τότε ΕΟΚ. Εκτοτε πολλά θετικά και αρνητικά συνέβησαν στην Ευρωπαϊκή Ηπειρο, με αποτέλεσμα σήμερα να είναι περισσότερο αναγκαία παρά ποτέ η ριζική μεταρρύθμιση του ευρωπαϊκού εγχειρήματος.

Για να συμβεί όμως αυτό, είναι αναγκαίο, όπως συνέβη και πριν από το 1958, να τα βρουν μεταξύ τους και να συνεργαστούν για ένα κοινό ευρωπαϊκό σχέδιο οι δύο μεγαλύτερες ευρωπαϊκές χώρες, η Γαλλία και η Γερμανία. Και μπορεί την εποχή εκείνη οι δύο προαιώνιοι εχθροί να έδωσαν τα χέρια για να μην ξαναζήσει η Ευρώπη τον εφιάλτη δύο Παγκοσμίων Πολέμων μέσα σε μία γενιά. Και η αλήθεια είναι ότι τα κατάφεραν, και αυτό δεν είναι ένα μικρό επίτευγμα. Εξήντα χρόνια όμως αργότερα οι προτεραιότητες έχουν αλλάξει, για να μην πούμε ότι έχουν έλθει τα πάνω κάτω. Και σε αυτή την πραγματικότητα πρέπει να προσαρμοστεί η σημερινή Ενωμένη Ευρώπη, αν θέλει να επιβιώσει. Ο πρόεδρος της Γαλλίας και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχουν ήδη παρουσιάσει τις γνωστές προτάσεις τους για το εξαιρετικά κρίσιμο αυτό ζήτημα και μένει να ξεκινήσει η σχετική συζήτηση προτού να είναι πολύ αργά.

Υπό το πρίσμα αυτό, ενθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι επιτέλους στο Βερολίνο η κυρία Μέρκελ τα βρήκε κατ’ αρχήν με τους Σοσιαλδημοκράτες και αν όλα πάνε καλά η Γερμανία θα έχει και πάλι μια κυβέρνηση Μεγάλου Συνασπισμού πριν από το Πάσχα. Ξαναζεσταμένο πιάτο ίσως, αλλά καλύτερα από καθόλου πιάτο. Διότι οι αποφάσεις για την Ευρώπη δεν μπορούν να περιμένουν, όπως δεν μπορεί να περιμένει και ο κ. Μακρόν, απλούστατα διότι η Γαλλία δεν μπορεί να κάνει τίποτε στο θέμα αυτό χωρίς τη Γερμανία. Πρόκειται δηλαδή για τα σιαμαία δίδυμα που είναι τα μόνα που μπορούν να κινήσουν την ατμομηχανή της ΕΕ. Σε μια στιγμή μάλιστα που αυτή έχει να αντιμετωπίσει τον απομονωτισμό των ΗΠΑ, τις διαπραγματεύσεις για το Brexit, το διογκούμενο Προσφυγικό, το χάσμα Βορρά – Νότου και τον συνεχώς ανερχόμενο εθνικολαϊκισμό.