Ποιος κέρδισε τον πόλεμο

Μέρες επετείου φέρνουν ξανά το ερώτημα: ποιος κέρδισε τον πόλεμο;

Οι Σοβιετικοί και οι Αμερικανοί, όπως υποστηρίζει η μεταπολεμική χρήση των πολεμικών γεγονότων;

Ή μήπως ο πόλεμος κερδήθηκε το 1945 επειδή κάποιοι (μόνοι εναντίον όλων) αρνήθηκαν να τον χάσουν το 1940;

Διότι το 1940 ο Αξονας είχε κατακτήσει, υποτάξει ή προσεταιριστεί όλη την Ευρώπη. Από το Μπέργκεν και τη Βαρσοβία έως το Μπορντό, το Αμστερνταμ και την Πράγα.

Τίποτα δεν είχε μείνει όρθιο απέναντι στον Χίτλερ…

Σύμμαχοι με τη Σοβιετική Ενωση, οι ναζί μοιράζονταν την Πολωνία και τη Βαλτική ενώ με σοβιετικό πετρέλαιο προήλαυνε η Βέρμαχτ στα πεδία των μαχών.

Οι Αμερικανοί τα μάθαιναν από τις εφημερίδες ή από τα κινηματογραφικά επίκαιρα –όσοι ενδιαφέρονταν κι όταν δεν ένιπταν τα χέρια τους.

Το τέλος θα είχε αναπόφευκτα επέλθει αν…

Αν ένας απόκληρος πολιτικός παλαιάς κοπής και σχεδόν αλκοολικός δεν έβρισκε το σθένος, το ρήμα και το πείσμα να κρατήσει τη Μεγάλη Βρετανία όρθια μέσα στην αντιξοότητα.

Αν δεν αρνιόταν να διαπραγματευτεί με το Βερολίνο όπως τον συμβούλευαν ακόμη και άτομα του πολιτικού περιβάλλοντός του, ίσως και η κοινή λογική.

Κι αν την ίδια στιγμή, μέρες σαν σήμερα, ένας μικρός λαός της Νότιας Βαλκανικής δεν ξεκινούσε «με το χαμόγελο στα χείλη» για τα βουνά της Ηπείρου να υπερασπιστεί τα σύνορά του κι ό,τι υπάρχει μέσα σε αυτά.

Αν δεν απέρριπτε το τελεσίγραφο των ισχυρών κι αν δεν επέλεγε, ανοικονόμητος αλλά λεβέντης, να μη συνθηκολογήσει όπως τον προέτρεπαν διάφοροι καλοθελητές, ίσως και η κοινή λογική.

Λυπάμαι αλλά αυτοί κράτησαν μόνοι τους τον πόλεμο όταν κανείς άλλος δεν έβαζε πλάτη. Αυτοί επέτρεψαν να συγκροτηθεί αργότερα η μεγάλη συμμαχία. Χωρίς αυτούς ο πόλεμος θα είχε τελειώσει σχεδόν προτού αρχίσει.

Κι όλοι ξέρουμε με ποιον νικητή.

Απόδειξη ότι την Ιστορία του ’40 δεν την έγραψαν ούτε οι δεξιοί, ούτε οι αριστεροί, ούτε οι πλούσιοι, ούτε οι κομμουνιστές, ούτε οι βασιλιάδες και οι στρατηγοί.

Την έγραψαν οι πεισματάρηδες, οι ξεροκέφαλοι, τα αγύριστα κεφάλια. Εκείνοι που αρνούνται να υποταχθούν αν δεν ηττηθούν.

Και που δεν δέχονται ότι ηττήθηκαν (όπως είπε ο Τσόρτσιλ στη μνημειώδη ομιλία του στο Υπουργικό Συμβούλιο) αν δεν σωριαστούν προηγουμένως μέσα στο αίμα τους.