Στο εδώλιο του κατηγορουμένου έχει βρεθεί η Ευρωπαϊκή Ενωση για την άρνησή της να μεσολαβήσει στην ισπανική κρίση, με αποτέλεσμα να έχει τώρα να αντιμετωπίσει το εξαιρετικά κρίσιμο πρόβλημα της απόσχισης μιας περιφέρειας από ένα ανεξάρτητο κράτος-μέλος της. Πρόβλημα που έρχεται να προστεθεί στα άλλα γνωστά αγκάθια της ανόδου του λαϊκισμού και της Ακροδεξιάς, με τελευταία εκδήλωση του φαινομένου αυτού στις πρόσφατες γερμανικές εκλογές. Τη στιγμή που επιχειρείται η επανεκκίνηση του Ευρωπαϊκού Σχεδίου με βάση τις τολμηρές προτάσεις του προέδρου της Γαλλίας, με τη σύμφωνη γνώμη της καγκελαρίου Μέρκελ (και το οποίο υποτίθεται ότι έχει ως κύριο στόχο να προασπίσει τις δημοκρατικές αξίες και να ανταποκριθεί στις σοβαρές ανησυχίες των ευρωπαίων πολιτών), οι Βρυξέλλες εμφανίζονται αδύναμες να αντιμετωπίσουν τις ανησυχίες μιας μερίδας των πολιτών αυτών. Και το μόνο που κάνει είναι να καλεί σε διάλογο, στο πλαίσιο του σεβασμού της συνταγματικής τάξης, καταδικάζοντας τη βία.
Μπορεί όμως να κάνει κάτι διαφορετικό όταν η απόφαση των καταλανών αυτονομιστών συνιστά ευθεία παραβίαση του Συντάγματος ενός κράτους-μέλους; Η απάντηση είναι όχι. Διότι σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λισαβόνας του 2009 η ΕΕ είναι υποχρεωμένη να σεβαστεί την εδαφική ακεραιότητα και κυριαρχία των κρατών-μελών της και δεν έχει το δικαίωμα να αναμειχθεί σε αποφάσεις που αφορούν τη συγκρότηση και την οργάνωση λειτουργίας των περιφερειών τους. Από τη στιγμή λοιπόν που το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο της Ισπανίας έκρινε ότι το δημοψήφισμα είναι παράνομο και αντισυνταγματικό, η ΕΕ δεν είχε άλλη επιλογή παρά να συνταχθεί με τις αποφάσεις της ισπανικής κυβέρνησης. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι επικροτεί τις βίαιες μεθόδους καταστολής του κ. Ραχόι. Και εδώ είναι που δεν ακούστηκε δυνατά η φωνή των Βρυξελλών, όπως είχε συμβεί με τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Πολωνία και στην Ουγγαρία.
Υπήρξε δηλαδή μια αντιμετώπιση με βάση τη στενή νομική έννοια, η οποία μπορεί μεν να είναι ορθή, αλλά είναι προφανές ότι δεν αντιμετωπίζει το τεράστιο πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί λόγω των δικαιολογημένων αντιδράσεων από την ωμή χρήση βίας. Αντιδράσεις οι οποίες πιθανότατα θα είχαν προληφθεί αν είχε υπάρξει εγκαίρως μια, έστω και παρασκηνιακή, ευρωπαϊκή παρέμβαση για να πέσουν οι τόνοι. Ποτέ βέβαια δεν είναι αργά για κάτι τέτοιο, αλλά τώρα έχει ανοίξει ο ασκός του Αιόλου με κίνδυνο να οδηγηθεί η Ισπανία σε έναν νέο εμφύλιο πόλεμο και να φυσήξει ένας δυνατός αέρας στα πανιά των άλλων γνωστών σε όλους μας περιοχών της Ευρώπης που διεκδικούν αιτήματα ανάλογα με εκείνα των Καταλανών. Και άντε μετά να σταματήσεις την εξέλιξη αυτή, η οποία μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στη διάλυση της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ