Το σοκ της κηλίδας!

Οσοι είναι αρκετά μεγάλοι για να θυμούνται τις νότιες παραλίες της Αττικής πριν από την εγκατάσταση της μονάδας βιολογικού καθαρισμού στην Ψυττάλεια, ξέρουν τι σημαίνει να ζει κανείς κοντά στη θάλασσα, να τη λαχταρά, αλλά να φοβάται να την απολαύσει. Δυστυχώς, η πρόσφατη διαρροή πετρελαίου στον Σαρωνικό μάς επανέφερε βίαια στο ίδιο συναίσθημα ανασφάλειας. Σοκαρισμένοι οι κάτοικοι των περιοχών αυτών είδαν την καθημερινότητά τους να ανατρέπεται σε μια στιγμή.

Τι θα γίνει λοιπόν από εδώ και εμπρός; Οι ειδικοί είναι φειδωλοί στις προβλέψεις τους, και δικαίως, καθώς καμία πετρελαιοκηλίδα δεν είναι όμοια με την άλλη: διαφέρουν η ποσότητα και η σύσταση του πετρελαίου που διαρρέει, διαφέρουν οι συνθήκες της θάλασσας που ακουσίως το υποδέχεται. Οι θάλασσες είναι ζωντανοί οργανισμοί και ο Σαρωνικός είναι αυτή τη στιγμή ο οργανισμός που υπέστη το μεγαλύτερο σοκ.

Η Βιολογία μάς διδάσκει πως όταν ένα ζωντανό σύστημα υφίσταται ένα σοκ ενεργοποιεί όλες τις εφεδρείες του για να επανέλθει στην προηγούμενη κατάστασή του, στην κατάσταση ισορροπίας. Είναι λοιπόν βέβαιον ότι ο Σαρωνικός θα προσπαθήσει να ανασυνταχθεί και ευτυχώς βρίθει βακτηρίων ικανών να μεταβολίζουν τους πετρελαϊκούς υδρογονάνθρακες. Τα βακτήρια αυτά υπάρχουν παντού, αλλά αυξάνονται όπου υπάρχει διαθέσιμο φαγητό.

Η ειρωνεία βεβαίως είναι ότι η αυξημένη παρουσία αυτών των βακτηρίων στον Σαρωνικό οφείλεται στη συχνότητα με την οποία αυτή η σχετικά κλειστή θάλασσα μολύνεται με πετρέλαιο «χάρη» σε μικροδιαρροές καραβιών που περνούν απαρατήρητες. Τα παλαιάς κοπής καράβια, στην πλειονότητά τους μονοπύθμενα σαν το «Αγία Ζώνη», κάνουν και τη μεγαλύτερη ζημιά, καθώς χρησιμοποιούν και το χειρότερο για το περιβάλλον είδος καυσίμου.

Τι πρέπει να γίνει λοιπόν; Να συνεχίσουμε να κάνουμε τα στραβά μάτια στις συνεχείς διαρροές για να διατηρούνται οι θάλασσές μας εμβολιασμένες με πετρελαιοφάγα βακτήρια; Κάθε άλλο! Το μέγα ζητούμενο είναι να προλάβουμε την επόμενη καταστροφή, προφανώς με αυστηρότερους ελέγχους. Επειδή οι εφεδρείες των οργανισμών που υφίστανται ένα σοκ δεν είναι πάντοτε αρκετές για να επιφέρουν την ισορροπία. Και επειδή ένα επόμενο σοκ μπορεί να σκοτώσει έναν ήδη βεβαρημένο οργανισμό.