Ο βιολιστής και η ανάπτυξη

Ερώτηση: αν είχε υλοποιηθεί το Μνημόνιο υπ’ αριθμόν 3,3, θα γινόταν άραγε τόσο μακρά αξιολόγηση –εβδομάδες επί εβδομάδων, με καθυστερήσεις επί καθυστερήσεων; Oχι. Η αξιολόγηση είναι έλεγχος πεπραγμένων, δηλαδή όσο παρατείνεται, τόσο επιβεβαιώνεται ότι τα συμφωνημένα δεν εφαρμόζονται. Αν είχαν εφαρμοστεί, δεν θα μιλούσαμε για Μνημόνιο 3,5 και 3,8.

Στην πραγματικότητα παριστάνουμε ότι συμβαίνει κάτι άλλο από όσα διαδραματίζονται στη χώρα. Πρώτος και καλύτερος σε αυτό το κρυφτό ο Πρωθυπουργός. Παρότι τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής δείχνουν συρρίκνωση του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος της χώρας για το τελευταίο τρίμηνο του 2016, παρότι δηλαδή η χρονιά έκλεισε με ύφεση, ο Αλέξης Τσίπρας μιλά για επιστροφή «ήδη σε ρυθμούς ανάπτυξης».

Συγκεκριμένα, ο Πρωθυπουργός είπε στο Υπουργικό Συμβούλιο ότι «η ελληνική οικονομία θα επιστρέψει σε εξαιρετικά υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, τους υψηλότερους σε επίπεδο ευρωζώνης». Πρόσθεσε ότι «το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω, η οικονομία ανέκαμψε». Ανεξήγητα πράγματα. Υπάρχει λοιπόν ανάπτυξη και το κρατάει μυστικό από τους θεσμούς που επιμηκύνουν τη διαπραγμάτευση; Γιατί οι υπουργοί της κυβέρνησης δεν κάνουν λιανό το θαύμα της οικονομικής προόδου ώστε να το καταλάβουν τα στελέχη που ξημεροβραδιάζονται στο «Χίλτον», μιλώντας για συντάξεις και για αφορολόγητο;

Eνα ακόμη μυστήριο που σχετίζεται με τη θαυμαστή ανάπτυξη (η οποία έρχεται καβάλα στο άλογο) είναι η διερεύνηση της κυβέρνησης για άλλες πηγές δανεισμού. Εφόσον όλα βαίνουν καλώς, εφόσον η προηγούμενη χρονιά έκλεισε με καλούς δείκτες, εφόσον η οικονομία ανακάμπτει, γιατί έγινε η επαφή με την Παγκόσμια Τράπεζα; Εκεί καταφεύγουν οι πένητες, οι χώρες που είναι στον πάτο –εντάξει, για να το πούμε όμορφα, οι χώρες που έχουν μεγάλα περιθώρια βελτίωσης. Εκεί καταφεύγουν επίσης οι χώρες που αγαπούν τα τρελά επιτόκια δανεισμού, πάσχουν δηλαδή από το σύνδρομο του Σάιλοκ.

Προσοχή, δεν λέμε ότι ο Αλέξης Τσίπρας είναι απίστευτος ψεύτης, ούτε ότι είναι εντελώς άσχετος. Απλώς παρουσιάζει την πραγματικότητα με τον δικό του τρόπο, για το συμφέρον του. Θα τον περιγράψουμε μέσα από ένα παράδειγμα, βρίσκοντας αναλογίες στις περιγραφές ενός απλού πολίτη. Ας διαλέξουμε έναν άνεργο μουσικό. Ας πούμε ότι είναι βιολονίστας και τον λένε Μήτσο.

Ξέραμε λοιπόν για τον Μήτσο ότι εδώ και χρόνια αναζητεί θέση σε ορχήστρα. Πήγε από εδώ, πήγε από εκεί, τίποτα. Οι θέσεις είναι πιασμένες εδώ και χρόνια. Χάνεται για ένα διάστημα και τον συναντάμε τυχαία στον δρόμο. «Τι νέα, ρε Μήτσο; Πώς πάει το όργανο;». «Μια χαρά, τέλεια. Eχω γίνει σολίστ. Παίζω στο Μέγαρο». «Μπράβο, μεγάλε, συγχαρητήρια. Πολύ χαίρομαι». Τον αγκαλιάζουμε και φεύγουμε χαρούμενοι για την καλή τύχη του φίλου μας. Ο Μήτσος πράγματι παίζει στο Μέγαρο Μουσικής, απλώς δεν είναι ακριβώς σολίστ. Δεν ανεβαίνει στη σκηνή της Αίθουσας των Φίλων τη Μουσικής. Ο Μήτσος παίζει βιολί στον σταθμό του μετρό «Μέγαρο Μουσικής». Βιοπορίζεται από τα κέρματα που μαζεύει στη θήκη του βιολιού.

Ο Μήτσος δεν είπε εντελώς ψέματα ούτε εντελώς αλήθεια. Κάτι τέτοιο ισχύει και με την ανάπτυξη του Πρωθυπουργού. Κάτι τέτοιο ισχύει με τα όσα ανακοινώνει η κυβέρνηση για τη μείωση της ανεργίας. Πράγματι, μπορεί ο δείκτης να έπεσε ελάχιστα, αλλά αυτό δεν συνδυάζεται με άλλους δείκτες, ας πούμε με τον αριθμό των «οικονομικά μη ενεργών». Ποιοι είναι αυτοί; Είναι περισσότερα από 3 εκατομμύρια άτομα, σε παραγωγική ηλικία, που έχουν αποσυρθεί από την αγορά εργασίας χωρίς να είναι εγγεγραμμένα στα μητρώα της ανεργίας –είτε δεν δικαιούνται επίδομα ή δουλεύουν με «μαύρα» ή επικεντρώνονται στα οικιακά.

Κάποια στιγμή, βεβαίως, τελειώνει το παραμύθι, όχι όμως όταν τυχαία δούμε τον Μήτσο να παίζει ως πλανόδιος. Εκεί είναι θέμα γοήτρου, μικρό το κακό. Το παραμύθι τελειώνει όταν στο τέλος του έτους ο Μήτσος διαπιστώσει ότι δεν του φτάνουν τα κέρματα, ότι δεν μπορεί ούτε να νοίκια να ξεχρεώσει ούτε τους λογαριασμούς να πληρώσει. Το παραμύθι τελειώνει όταν κοπεί το ρεύμα και του κάνουν έξωση.

* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 12 Μαρτίου 2017.