Ηταν 28 Ιουνίου του 1919 όταν στην περίφημη Αίθουσα των Κατόπτρων του ανακτόρου των Βερσαλλιών υπογραφόταν η ιστορική ομώνυμη Συνθήκη, σύμφωνα με την οποία οι νικητές του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου επέβαλαν στην ηττημένη Γερμανία ταπεινωτικούς όρους συνθηκολόγησης, οι οποίοι οδήγησαν τελικά στην άνοδο των Ναζί και στην κήρυξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Σχεδόν έναν αιώνα αργότερα και συγκεκριμένα αύριο 6 Μαρτίου, στην ίδια αυτή αίθουσα θα βρεθούν οι πρώην εχθροί και σύμμαχοι, δηλαδή οι τέσσερις μεγάλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία και Ισπανία) για να καθορίσουν το μέλλον της Ενωμένης Ευρώπης. Αν λοιπόν τον 17ο αιώνα στο μυθικό αυτό παλάτι κατοικούσε ο «βασιλιάς Ηλιος» (ο Λουδοβίκος ΙΔ’) που έμεινε στην ιστορία με τη φράση «Το Κράτος είμαι εγώ», οι σημερινοί ηγέτες θα μπορέσουν να αναφωνήσουν αύριο, στο ίδιο παλάτι, «Η Ευρώπη είμαστε εμείς»!
Αυτά ως προς την Ιστορία, διότι μπορεί οι ανταγωνισμοί μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών που οδήγησαν σε δύο Παγκοσμίους Πολέμους κατά τη διάρκεια μιας γενιάς να έχουν σήμερα εκλείψει –και αυτό λόγω κυρίως του ευρωπαϊκού ενοποιητικού εγχειρήματος –αλλά είναι ακριβώς το ενοποιητικό αυτό εγχείρημα που απειλείται τώρα, με αποτέλεσμα να αναβιώνουν οι δυσάρεστες μνήμες από τα γεγονότα του Μεσοπολέμου που κατέληξαν στην επικράτηση των γνωστών φασιστικών καθεστώτων. Για αυτό και είναι επιτακτική ανάγκη να διασωθεί η αντίληψη για «περισσότερη Ευρώπη», διότι μόνο μέσω της συνεργασίας και της αλληλεγγύης η Ενωμένη Ευρώπη μπορεί να παραμείνει ισχυρή. Οταν μάλιστα, πέρα από τα δικά της προβλήματα (προσφυγικό, οικονομική κρίση, Brexit, άνοδος του εθνικολαϊκισμού και των ακρoδεξιών κομμάτων κ.τ.λ.), έχει να αντιμετωπίσει τώρα και την εχθρική στάση της Ουάσιγκτον καθώς και την προβληματική σχέση με τη Ρωσία.
Με τα δεδομένα αυτά αποκαρδιωτική υπήρξε η περιώνυμη «Λευκή Βίβλος» του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ η οποία, αντί να υπερασπισθεί το αίτημα για μια ταχύτερη ενοποίηση, αρκέστηκε στην ουδέτερη παρουσίαση πέντε διαφορετικών σεναρίων, αφήνοντας ουσιαστικά την επιλογή των αποφάσεων στα κράτη-μέλη τα οποία έχουν ήδη εκφράσει διιστάμενες απόψεις, από την Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων έως την ομοσπονδιοποίηση. Γίνεται έτσι αντιληπτό ότι οριστικές αποφάσεις στην αυριανή συνάντηση δεν πρόκειται να ληφθούν, αλλά θα επιχειρηθεί η εξεύρεση κάποιας κοινής στάσης εν όψει της Συνόδου της Ρώμης της 25ης Μαρτίου, όπου θα εορτασθούν τα 60 χρόνια της Ενωμένης Ευρώπης. Τα πράγματα όμως γίνονται ακόμη δυσκολότερα καθώς τώρα ανοίγει ο εκλογικός κύκλος σε Ολλανδία, Γαλλία, Γερμανία, πιθανότατα και Ιταλία. Και μόνον όταν κλείσει ο κύκλος αυτός και γνωρίζουμε τη νέα ισορροπία πολιτικών δυνάμεων (και κυρίως ποιες κομματικές επιλογές θα επικρατήσουν στον γαλλογερμανικό άξονα) θα μπορέσει να υπάρξει μια ουσιαστική συζήτηση για το μέλλον του ευρωπαϊκού εγχειρήματος.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
